Klasik İnsan-Kuantum İnsan-3: Gerçeklik Tüneli

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 1, 95 - 118, 29.04.2023

Atila Yüksel

https://doi.org/10.24010/soid.1288793

Öz

İnsanın karmaşık ve bölünmez bütünlüğünü açıklayabilmenin basit bir yolu yoktur. Onu bir bütünlük olarak, parçaları içinde ve dış dünyayla ilişkisi içinde aynı anda kavrayacak bir yöntem ya da yaklaşımda yoktur (Carrel 1959). İnsanı analiz edebilmemiz için çeşitli tekniklerin yanı sıra çeşitli bilimleri de birlikte kullanmamız gerekir. Doğal olarak, bu bilimlerin her biri farklı yaklaşımları temelinde ortak nesneleri olan insana ilişkin farklı bir anlayış sunarlar. Her bir bilim dalı kendine has özel yöntemleriyle insanın parçalarını soyutlar; ancak, bu soyutlanan parçalar tekrar birleştirildiklerinde, insanın kendi gerçeğinin zenginliğinden daha fakir oldukları için arkalarında göz ardı edilemeyecek kadar önemli bir sorun bırakırlar. Oysaki, son derece karmaşık bir varlık olmasının yanı sıra insanlığın eğilimlerini, kavramlarını ve özlemlerini de temsil eden insan kavramımız metafizikle de yüklüdür. Özetle, insan kavramımız ait olduğumuz bilim dalına, duygularımıza ve inançlarımıza göre farklılık gösterir (Carrel 1959). Örneğin, pazarlama ve ekonomi disiplinlerinde insan, köleleştirildiği makineleri çalışır halde tutmak için durmadan üreten ve tüketen homo economicus'tur. İnsanı anlama konusundaki kafa karışıklığımız, öncelikle pozitif olguların içinde mevcut olan bilimsel, felsefi, inançsal yanıltıcı kalıntıların bir sonucudur. Zihnimiz bir inanca, bakış açısına ve sisteme bağlıysa insan ve somut olguların yönü ve anlamı değişir. Örneğin, materyalist ontolojide insan bir töze sahip bir madde olarak görülürken, vitalist ontoloji insanın bir süreç olduğunu öne sürer. Demek istediğim, her disiplin insanı doktrinler, inançlar ve yanılsamalarla renklendirilmiş mercekler aracılığıyla görmektedir. Bu yanlış veya kesin olmayan fikirlerin ayıklanması için tartışılması gerekir (Carrel 1959). İnsanı bir nesne olarak inceleyen tüm bilimlerin henüz tatmin edici bir başarı düzeyine ulaşmadığına ve insan hakkındaki bilgimizin hala çok sınırlı olduğuna şüphe yoktur (Carrel 1959). Bu yetersizliğin temel nedenlerinden olan entelektüel köleliğin zincirlerinden kurtulmanın gerekliliğinden sıklıkla bahsedilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Klasik İnsan, Kuantum İnsan, Gerçeklik Tüneli, Yeni Materyalizm ve Gerçeklik

Kaynakça

• Ateş. T. N. (2021). İlişkiselci Perspektif – Bağlantısal Bütünsellik ve Posthümanizm. https://thepentacle.org/2021/09/15/iliskiselci-perspektif-baglantisal-butunsellik-ve-posthumanizm/
• Attanasi, A., Cavagna, A. Del Castello, L., Giardina, I., Grigera, T. S.; Jelic, A., Melillo, S., Parisi, L. Pohl, Oliver., ve Shen, E. (2014). Information transfer and behavioural inertia in starling flocks. Nature Physics. 10: 691- 696.
• Blachowicz, J. (2009). How Science Textbooks Treat Scientific Method: A Philosopher’s Perspective. Brit. J. Phil. Sci. 60 303–344
• Csikszentmihalyi, M. (1991). Akış: Üst düzey yaşantının psikolojisi. (Cev.) Semra kunt Akbaş. HYB Yayıncılık.
• Çift, P. ve Canan, S. (2016). Beynin sırları. Destek yayınları.
• Eddles-Hirsch, K. (2015). Phenomenology and educational research. International Journal of Advanced Research, 3 (8), 251-260.
• Fromm, J. (2005). Types and forms of emergence. Journal of Adaptation and Self-Organizing Systems.
• Gürkan, Ç. (2017). Gerçek kavramı üzerine. Düşünüyorum. http://www.dusunuyorumdergisi.com/gercek-kavrami-uzerine/
• Hartogsohn, Ido. (2015). Psychedelic Society Revisited: On Reducing Valves, Reality Tunnels ve The Question of Psychedelic Culture. Edited by Robert Dickins and Andy Roberts. Psychdelic Press 2015, no. IV (August 2015): 83–99.
• Kılıç, T. (2019). A Brain Inspired View of Life: The Scientific, Social and Cultural Implications of Interconnectivity and Complexity. IEEE 18th International Conference on Cognitive Informatics & Cognitive
• Computing (ICCI*CC), 2019, pp. 97-102, doi: 10.1109/ICCICC46617.2019.9146063.
• Lenk, H. (2003). Grasping Reality: An Interpretation-Realistic Epistemology. World Scientific Publishing.
• Marshall, I ve Zohar, D. (2020). Kim korkar Schrödingenin kedisinden: A dan Z ye yeni bilim rehberi. Ayrıntı Yayınları.
• Pribram, K. (1969). The Neurophysiology of Remembering" Scientific American 220: 75.
• Protzko, J. Zedelius, c. Schooler, W. J. (2019). Rushing to Appear Virtuous: Time Pressure Increases Socially Desirable Responding. Psychological Science.1–8
• Schäfer, L. (2006). Quantum reality and the consciousness of the Universe: Quantum reality, the emergence of complex order from virtual states and the importance of consciousness in the Universe. Zygon, 41, 3: 505–532.
• Schäfer, L. (2008). Nonempirical Reality: Transcending the physical and spiritual in the order of the one. Zygon, 43, 2: 329–352.

• Talbot, M. (1996). The Holographic Universe. Harper Collins Publishers.
• Trnka, R. ve Lorencová, R. (2016). Quantum Anthropology: Man, Cultures, and Groups in a Quantum Perspective. Charles University Karolinum Press.
• Wendt, A. (2015). Quantum mind and social science: Unifying physical and social ontology. Cambridge: Cambridge University Press.

• Wilson, A., R. (1983). Prometheus Rising. Hilaritas Press.
• Wilson, R. (2004). Quantum psychology. 8th edition. New Falcon Publications.
• Yüksel, A. (2022). Bilimsel Araştırma: Temel Yaklaşımlar ve Metodoloji. İçinde Boz, H., Yıldız, E., Altunışık, R. Sığrı, Ü., Gegez, E., Koç, E., ve Yüksel, A. (Ed.) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Yeni Perspektifler. Seçkin Yayıncılık.