Bağcılıkta Biyoteknolojik Yaklaşım
Yıl 2023,
Cilt: 2 Sayı: 36, 25 - 31, 31.12.2023
Cuma Arık
,
Emine Berberoğlu
,
Tevfik Hasan Can
,
Dilsat Yegenoglu
Öz
Üzüm yetiştiriciliği de diğer tarımsal alanlar gibi biyoteknolojik yöntemlerin gelişiminden etkilenmiştir. Biyoteknolojik yöntemler, zararlılara, hastalıklara ve olumsuz iklim koşullarına karşı dayanıklılığı arttırılmış asma çeşitlerinin geliştirilmesine olanak sağlamasının yanısıra moleküler markörler, gen haritaları, omik teknolojiler ile üzüm gelişiminin, olgunlaşmasının ve stres faktörlerine tepkinin altında yatan moleküler mekanizmalar hakkında önemli bilgiler elde edilmektedir.
Bağcılıkta sürdürülebilirlilik, ürün kalitesi ve çevre yönetiminin dengelenmesi, küresel iklim değişikliğinin getirdiği abiyotik stres koşullarına dayanıklılığın artırılması, hastalıklara toleransın mekanizmasının anlaşılması gibi konularda, biyoteknolojik yöntemler yetiştiricilik ve ıslahta karşılaşılan problemlerin çözümünde yeni bir bakış açısı sağlamaktadır.
Bu çalışmada, üzüm yetiştiriciliğinde biyoteknolojik yöntemler ile genel bir bakış açısının sunulması hedeflenerek, ilgili bazı çalışmalar derlenerek sunulmuştur.
Kaynakça
-
[1] Akgür, H., 2014. In-vitro Koşullarda Uygulanan Farklı Konsantrasyonlardaki Borun Bazı
Amerikan Asma Anaçlarında Fiziksel ve Biyokimyasal Özellikler Üzerine Etkileri. Süleyman
Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı Yüksek
Lisans Tezi (Basılmamış), 89s.
-
[2] Alizadeh, M., Kumar Singh, S., 2009. Molecular assessment of clonal fidelity in
micropropagated grape (Vitis spp.) rootstock genotypes using RAPD and ISSR markers. Iranian
Journal of Biotechnology, Vol. 7, No. 1, January 2009
-
[3] Altınparmak, S., 2009. Konya ilinde asma ur hastalığı (Agrobacterium vitis)'nın
biyokimyasal ve moleküler yöntemlerle tanılanması. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Bitki Koruma Anabilim Dalı, 130s.
-
[4] Aslantaş, Ş., 2010. Batı Akdeniz üzüm çeşitlerinin moleküler karakterizasyonu ve ülke asma
kaynakları ile genetik ilişkisi. Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Temel Biyoteknoloji
Anabilim Dalı, 63s.
-
[5] Bakır, M., 2012. Asma çeşit ve anaçlarında kuraklık ve tuz stresi toleransına yönelik
mikrodizin analizleri ve stres ile ilgili transkriptomların tespiti. Ankara Üniversitesi
Biyoteknoloji Enstitüsü Biyoteknoloji Anabilim Dalı Biyoteknoloji Bilim Dalı (yayınlanmamış),
179s.
-
[6] Burçak, İşçi, Altındişli, A. (2007). Asmada Moleküler Tanımlama Teknikleri. Ege
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(1), 189-204.
-
[7] Butiuc-Keul, A., Coste, A. (2023). Biotechnologies and Strategies for Grapevine
Improvement. Horticulturae, 9(1), 62.
-
[8] Dutt, M., Li, Z.T., Dhekney, S.A., Gray, D.J., 2007. Transgenic plants from shoot apical
meristems of Vitis vinifera L. ‘‘Thompson Seedless’’ via Agrobacterium-mediated
transformation. Plant Cell Rep (2007) 26:2101–2110
-
[9] Ercisli, S., Orhan, E., Hizarci, Y., Yildirim, N., Agar, G. (2008). Genetic diversity in
grapevine germplasm resources in the Coruh valley revealed by RAPD markers. Biochemical
genetics, 46, 590-597.
-
[10] Gazioğlu Şensoy, R.İ., Balta, F., 2011. Van Yöresine Ait Bazı Yerli Asma Formlarının
Tespiti ve RAPD Markörleriyle Tanımlanması. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. Araştırma
Makalesi, 1(3): 41-56, 2011.
-
[11] Grassi, F., De Lorenzis, G. (2021). Back to the origins: background and perspectives of
grapevine domestication. International Journal of Molecular Sciences, 22(9), 4518.
-
[12] Huang, X.S., Mullins, M.G., 1989. Application of Biotechnology to Transferring Alien
Genes to Grapevine. Hereditas (Beijing) Journal, 1989, 11 (3), 9-11.
-
[13] Kikkert, J. R., Ali, G. S., Striem, M. J., Martens, M., Wallace, P. G., Molino, L., Reisch, B.
I. (1996). Genetic engineering of grapevine (Vitis sp.) for enhancement of disease resistance.
In III International Symposium on In Vitro Culture and Horticultural Breeding 447 (pp. 273-
280).
-
[14] Mezzetti, B., Pandolfini, T., Navacchi, O., Landi, L. (2002). Genetic transformation of Vitis
vinifera via organogenesis. BMC biotechnology, 2, 1-10.
-
[15] Mullins, M.G., Archie Tang, F.C., Facciotti, D., 1990. Agrobacterium-Mediated Genetic
Transformation of Grapevines: Transgenic Plants of Vitis rupestris Scheele and Buds of Vitis
vinifera L. Nature Biotechnology 8, 1041 - 1045
-
[16] Nirala, N.K., Das, D.K., Srivastava, P.S., Sopory, S.K., Upadhyaya, K.C., 2010. Expression
of a rice chitinase gene enhances antifungal potential in transgenic grapevine (Vitis vinifera L.).
Vitis 49 (4), 181–187.
-
[17] Sabır, A., Tangolar, S., Büyükalaca, S., 2008. Moleküler Markör Tekniklerinin Bağcılıkta
Kullanımı. Alatarım 2008, 7(2), 26-33.
-
[18] Shidfar, M., 2008. Eskişehir ve Kayseri illeri asma gen kaynaklarının SSRs (Simple
Sequence Repeats)'a dayalı genetik karaketerizasyonu. Ankara Üniversitesi / Fen Bilimleri
Enstitüsü / Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 79s.
-
[19] Tarçan, E., 2013. In-Vitro Koşullarda Uygulanan Farklı Konsantrasyonlardaki Çinkonun
Bazı Amerikan Asma Anaçlarında Fiziksel Ve Biyokimyasal Özellikler Üzerine Etkileri.
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Tezi, 70s.
-
[20] Yeğenoğlu ED, Aydın Ş, Arık C, Gevrekçi Y, Aşık, M (2016) Üzümde çeşitliliğin
belirlenmesinde morfolojik farklılıkların kullanılması. CBÜ Soma Meslek Yüksekokulu Teknik
Bilimler Derg. 2(22): 13-20.
-
[21] Yıldırım, N., 2010. Kara (siyah) üzüm gruplarının SSR (Simple Sequence Repeat)
markörlere dayalı karakterizasyonu ve ülke asma kaynakları ile genetik ilişkisi. Ankara
Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Temel Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 79s.
-
[22] Yüksel, C., 2008. Manisa, İzmir, Aydın, Muğla ve Kütahya illerine ait asma gen
kaynaklarının SSR (Simple Sequence Repeats)'a dayalı genetik karakterizasyonu. Ankara
Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 59s.
Biotechnological Approach in Viticulture
Yıl 2023,
Cilt: 2 Sayı: 36, 25 - 31, 31.12.2023
Cuma Arık
,
Emine Berberoğlu
,
Tevfik Hasan Can
,
Dilsat Yegenoglu
Öz
Viticulture, like other agricultural sectors, has been influenced by the development of biotechnological methods. In addition to biotechnological methods that enable the development of grape varieties with increased resistance to pests, diseases or unfavourable climatic conditions; these methods are also providing important information on the molecular mechanisms underlying grape development, ripening and response to stress factors.
Biotechnological methods offer a new perspective in solving problems in cultivation and breeding, e.g. in terms of sustainability in viticulture, balancing product quality and environmental management, increasing resistance to abiotic stress conditions caused by global climate change, and understanding the mechanism of disease tolerance.
In this study, some related studies are reviewed and presented to give a general overview of biotechnological methods in viticulture.
Kaynakça
-
[1] Akgür, H., 2014. In-vitro Koşullarda Uygulanan Farklı Konsantrasyonlardaki Borun Bazı
Amerikan Asma Anaçlarında Fiziksel ve Biyokimyasal Özellikler Üzerine Etkileri. Süleyman
Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı Yüksek
Lisans Tezi (Basılmamış), 89s.
-
[2] Alizadeh, M., Kumar Singh, S., 2009. Molecular assessment of clonal fidelity in
micropropagated grape (Vitis spp.) rootstock genotypes using RAPD and ISSR markers. Iranian
Journal of Biotechnology, Vol. 7, No. 1, January 2009
-
[3] Altınparmak, S., 2009. Konya ilinde asma ur hastalığı (Agrobacterium vitis)'nın
biyokimyasal ve moleküler yöntemlerle tanılanması. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Bitki Koruma Anabilim Dalı, 130s.
-
[4] Aslantaş, Ş., 2010. Batı Akdeniz üzüm çeşitlerinin moleküler karakterizasyonu ve ülke asma
kaynakları ile genetik ilişkisi. Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Temel Biyoteknoloji
Anabilim Dalı, 63s.
-
[5] Bakır, M., 2012. Asma çeşit ve anaçlarında kuraklık ve tuz stresi toleransına yönelik
mikrodizin analizleri ve stres ile ilgili transkriptomların tespiti. Ankara Üniversitesi
Biyoteknoloji Enstitüsü Biyoteknoloji Anabilim Dalı Biyoteknoloji Bilim Dalı (yayınlanmamış),
179s.
-
[6] Burçak, İşçi, Altındişli, A. (2007). Asmada Moleküler Tanımlama Teknikleri. Ege
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(1), 189-204.
-
[7] Butiuc-Keul, A., Coste, A. (2023). Biotechnologies and Strategies for Grapevine
Improvement. Horticulturae, 9(1), 62.
-
[8] Dutt, M., Li, Z.T., Dhekney, S.A., Gray, D.J., 2007. Transgenic plants from shoot apical
meristems of Vitis vinifera L. ‘‘Thompson Seedless’’ via Agrobacterium-mediated
transformation. Plant Cell Rep (2007) 26:2101–2110
-
[9] Ercisli, S., Orhan, E., Hizarci, Y., Yildirim, N., Agar, G. (2008). Genetic diversity in
grapevine germplasm resources in the Coruh valley revealed by RAPD markers. Biochemical
genetics, 46, 590-597.
-
[10] Gazioğlu Şensoy, R.İ., Balta, F., 2011. Van Yöresine Ait Bazı Yerli Asma Formlarının
Tespiti ve RAPD Markörleriyle Tanımlanması. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. Araştırma
Makalesi, 1(3): 41-56, 2011.
-
[11] Grassi, F., De Lorenzis, G. (2021). Back to the origins: background and perspectives of
grapevine domestication. International Journal of Molecular Sciences, 22(9), 4518.
-
[12] Huang, X.S., Mullins, M.G., 1989. Application of Biotechnology to Transferring Alien
Genes to Grapevine. Hereditas (Beijing) Journal, 1989, 11 (3), 9-11.
-
[13] Kikkert, J. R., Ali, G. S., Striem, M. J., Martens, M., Wallace, P. G., Molino, L., Reisch, B.
I. (1996). Genetic engineering of grapevine (Vitis sp.) for enhancement of disease resistance.
In III International Symposium on In Vitro Culture and Horticultural Breeding 447 (pp. 273-
280).
-
[14] Mezzetti, B., Pandolfini, T., Navacchi, O., Landi, L. (2002). Genetic transformation of Vitis
vinifera via organogenesis. BMC biotechnology, 2, 1-10.
-
[15] Mullins, M.G., Archie Tang, F.C., Facciotti, D., 1990. Agrobacterium-Mediated Genetic
Transformation of Grapevines: Transgenic Plants of Vitis rupestris Scheele and Buds of Vitis
vinifera L. Nature Biotechnology 8, 1041 - 1045
-
[16] Nirala, N.K., Das, D.K., Srivastava, P.S., Sopory, S.K., Upadhyaya, K.C., 2010. Expression
of a rice chitinase gene enhances antifungal potential in transgenic grapevine (Vitis vinifera L.).
Vitis 49 (4), 181–187.
-
[17] Sabır, A., Tangolar, S., Büyükalaca, S., 2008. Moleküler Markör Tekniklerinin Bağcılıkta
Kullanımı. Alatarım 2008, 7(2), 26-33.
-
[18] Shidfar, M., 2008. Eskişehir ve Kayseri illeri asma gen kaynaklarının SSRs (Simple
Sequence Repeats)'a dayalı genetik karaketerizasyonu. Ankara Üniversitesi / Fen Bilimleri
Enstitüsü / Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 79s.
-
[19] Tarçan, E., 2013. In-Vitro Koşullarda Uygulanan Farklı Konsantrasyonlardaki Çinkonun
Bazı Amerikan Asma Anaçlarında Fiziksel Ve Biyokimyasal Özellikler Üzerine Etkileri.
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Biyoteknoloji Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Tezi, 70s.
-
[20] Yeğenoğlu ED, Aydın Ş, Arık C, Gevrekçi Y, Aşık, M (2016) Üzümde çeşitliliğin
belirlenmesinde morfolojik farklılıkların kullanılması. CBÜ Soma Meslek Yüksekokulu Teknik
Bilimler Derg. 2(22): 13-20.
-
[21] Yıldırım, N., 2010. Kara (siyah) üzüm gruplarının SSR (Simple Sequence Repeat)
markörlere dayalı karakterizasyonu ve ülke asma kaynakları ile genetik ilişkisi. Ankara
Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Temel Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 79s.
-
[22] Yüksel, C., 2008. Manisa, İzmir, Aydın, Muğla ve Kütahya illerine ait asma gen
kaynaklarının SSR (Simple Sequence Repeats)'a dayalı genetik karakterizasyonu. Ankara
Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 59s.