TÜRKİYE’DE ÇEKİŞMELİ BEDENLERE GİRİŞ

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 1, 1 - 17, 07.04.2021

Melike Şahinol Gülşah Başkavak

https://doi.org/10.18490/sosars.911124

Öz

Bu özel sayının ortaya çıkışı uzun bir düşünme ve tartışma sürecini barındırıyor. Bu süreçte beliren farklı disiplinden temalar, birbirini destekleyerek alana bilimsel katkı ve alanda var olan boşluğu doldurma amacıyla özgün bir dergi sayısını ortaya çıkardı. Fikrin doğuşu 2019 Eylül’de, “STS3 Turkey 2019 – Toplum için Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Konferansı”’na özel bir oturum düzenlemesiyle başladı. “Türkiye’de Biyotıp ve Teknoloji Alanındaki Gelişmeler, Dönüşümler ve Yeni Düzenlemeler” başlığı ile düzenlediğimiz özel oturumda dört çalışma ile bir aradaydık. Sosyal bilimlerin dört farklı disiplininden gelmesine rağmen oturumda sunulan araştırmaların tümü tıp teknolojileri kesişimindeydi. Konferans boyunca canlı tartışmalar oldu ve ardından yeni fikirler gelişti. Bu alanda güncel araştırmaların ve teorik paylaşımların Türkçe literatürdeki zayıflığını ve hatta eksikliğini fark ettik. Benzer konulara odaklanan araştırmaları bir araya getiren özel bir dergi sayısı derlemeye karar verdik. Biz, sağlık ve tıp sosyolojisi, medikal antropoloji ve STS alanlarında/kesişimlerinde buluşan ve Türkiye’de gerçekleştirilmiş alan araştırmalarından hareketle özgün çalışmalar üretmekte olan ulusal ve uluslararası düzeydeki araştırmacıları sizlerle buluşturuyor olmaktan ötürü heyecan duyuyoruz.

Anahtar Kelimeler

çekişmeli bedenler, biyotıp, beden sosyolojisi, tıp sosyolojisi

Kaynakça

• Applbaum, K. (2010). Marketing Global Health Care: The Practices of Big Pharma. Socialist Register, 44(2), 106-128.
• Başkavak, G. (2016). Understanding Surgical Craft in the Changing Context of Technology, Transformation of Healthcare and Marketization: A Case Study on Surgeons in Istanbul. (PhD thesis). Middle East Technical University (METU), Ankara.
• Başkavak, G. (2017). Zanaattan Robotiğe: Tıp Teknolojisi ve Türkiye’de Kuşaklararası Cerrah Tipolojisi. D. Kutlu ve Ç. K. Bulut (Ed.), Sınıfın Suretleri: Emek Süreçleri ve Karşı Hareketler içinde (s. 105–126 ). İstanbul: NotaBene.
• Baştürk, E. (2013). Bir Kavram İki Düşünce: Foucault’dan Agamben'e Biyopolitikanın Dönüşümü. Alternatif Politika, 5(3), 242-265.
• Bunton, R. ve Petersen, A. R. (2005). Genetic Governance: Health, Risk and Ethics in the Biotech Era. London: Routledge.
• Clarke, A. E., Shim, J. K., Mamo, L., Fosket, J. R. ve Fishman, J. R. (2003). Biomedicalization: Technoscientific Transformations of Health, Illness, and US biomedicine. American Sociological Review, 161-194.
• Conrad, P. (2007). The Medicalization of Society: On the Transformation of Human Conditions into Treatable Disorders. Baltimore: JHU Press.
• Demirci, Ş. (2019). Sağlığın Dijitalleşmesi – Digitalization of Health. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(26), 710-721.
• Ertong, G. (2017). Niklas Luhmann’ın Sosyal Sistemler Kuramı ve Güven Tartışmaları Bağlamında Sağlık Sistemi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 3-26.
• Faunce, R. (2015). Contested Bodies. Pedagogy, 15(1), 183-191. doi:10.1215/15314200-2799340
• Ferrari, A., Coenen, C., ve Grunwald, A. (2012). Visions and Ethics in Current Discourse on Human Enhancement. NanoEthics, 6(3), 215-229.
• Foucault, M. (1988). Technologies of the Self. L. Martin, H. Gutman, ve P. Hutton (Ed.), Technologies of the Self: A seminar with Michel Foucault içinde (s. 16-49). Amherst: University of Massachusetts Press.
• Foucault, M. (2001). Power. (R. Hurley, G. C., ve P. Rabinow, Trans.). New York: The New Press.
• Foucault, M. (2008). The Birth of Biopolitics: Lectures at the Collège de France, 1978-1979. New York: Palgrave Macmillan.
• Gallie, W. B. (1956). Essentially Contested Concepts. Proceedings of the Aristotelian Society, 56, 167-198.
• Goffman, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. İstanbul: Metis.
• Graumann, S. ve Lindemann, G. (2010). Medizinsoziologie. G. Kneer ve M. Schroer (Ed.), Handbuch Spezielle Soziologien içinde (s. 295–307). Wiesbaden: VS, Verl. für Sozialwiss.
• Haraway, D. (1988). Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective. Feminist Studies, 14(3), 575-599.
• Haraway, D. (1989). Primate Visions: Gender, Race, and Nature in the World of Modern Science. New York: Routledge.
• Hassard, J. ve Holliday, R. (2001). Contested Bodies. London: Routledge.
• Henderson, S. ve Petersen, A. (2004). Consuming Health: The Commodification of Health Care. London: Routledge.
• Hillmann, K.H. (Ed.) (2007). Wörterbuch der Soziologie (5. bs.). Stuttgart: Alfred Kröner.
• Kasapoğlu, A. (2016). Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Dönüşümü. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 19(2), 131-174.
• Lupton, D. (2014). Critical Perspectives on Digital Health Technologies. Critical Perspectives on Digital Health Technologies, 8(12), 1344-1359.
• Mackintosh, M. ve Koivusalo, M. (2005). Commercialization of Health Care: Global and Local Dynamics and Policy Responses. New York: Palgrave Macmillan.
• Mitchell, C. B., Pellegrino, E. D., Elshtain, J. B., Kilner, J. F., ve Rae, S. B. (2007). Biotechnology and the Human Good. Washington: Georgetown University Press.
• Morgan, K. P. (1998). Contested Bodies, Contested Knowledges: Women, Health, and the Politics of Medicalization. S. Sherwin vd. (Ed.), The Politics of Women’s Health: Exploring Agency and Autonomy, (83-121). Philadelphia, PA: Temple University Press.
• Nafus, D. (2016). Quantified: Biosensing Technologies in Everyday Life. Cambridge: The MIT Press.
• Nelson E. C., Verhagen T., Vollenbroek-Hutten M. ve Noordzij M.L. (2019). Is Wearable Technology Becoming Part of Us? Developing and Validating a Measurement Scale for Wearable Technology Embodiment. JMIR Mhealth Uhealth, 7(8), 1-12.
• O'Neil, I. (2019). Digital Health Promotion: A Critical Introduction. Cambridge: Polity Press.
• Oğuz, M. C. (2008). Söylem Analizi. Sosyoloji Notları, 5, 52-57.
• Öksüz, E. (2018). Giyilebilir Sağlık Teknolojileri. Actual Medicine, 26(4), 35-41.
• Oudshoorn, N. (2016). The Vulnerability of Cyborgs: The Case of ICD Shocks. Science, Technology, ve Human Values, 41(5), 767-792.
• Oudshoorn, N. (2020). On Vulnerable Bodies, Transformative Technologies, and Resilient Cyborgs. Resilient Cyborgs: Living and Dying with Pacemakers and Defibrillators, 37-59. Springer.
• Parsons, T. (1958). Definitions of Health and Illness in the Light of American Values and Social Structure. G.E. Jaco (Ed.), Patients, Physicians and Illness içinde (165-187). New York: The Free Press IL.
• Phelps, C. E. (2017). Health Economics. New York: Routledge.
• Rosenberg, C. E. (2002). The Tyranny of Diagnosis: Specific Entities and Individual Experience. Milbank Quarterly, 80(2), 237-260.
• Şahinol, M. (2016). Das Techno-Zerebrale Subjekt: Zur Symbiose von Mensch und Maschine in den Neurowissenschaften. Bielefeld: transcript.
• Şahinol, M. (2021). eHealth Applications in Knowledge Landscapes. A. L. Svalastog, S. Gajović, ve A. Webster (Ed.), Navigating Digital Health Landscapes: A Multidisciplinary Analysis içinde (s. 193-221). Singapore: Palgrave Macmillan.
• Şahinol, M., ve Başkavak, G. (2020). Türkiye’de Biyomedikalizasyon: Sağlığın Dijitalleşmesi ve Öz-Takip Pratikleri. A. Turanlı, M. Şahinol, ve A. U. Aydınoğlu (Ed.) Türkiye’de STS: Bilim ve Teknoloji Çalışmalarına Giriş içinde (s. 103-117). İstanbul: ITÜ Vakfı Yayınları.
• Schatzki, T. R. (2001). Introduction: Practice Theory. T. R. Schatzki, K. Knorr Cetina, ve E. Savigny (Ed.), The Practice Turn in Contemporary Theory içinde (s. 1–14). London: Routledge.
• Strauss, A. (1991). A Social World Perspective. A. Strauss (Ed.), Creating Sociological Awareness içinde (s. 233–244). New Brunswick (U.S.A.): Transaction Publishers.
• Strauss, A. (1993). Continual Permutations of Action. Piscataway, NJ: Transaction Publishers.
• Svalastog, A. L., Gajović, S., ve Webster, A. (2021). Navigating Digital Health Landscapes: A Multidisciplinary Analysis. Singapore: Palgrave Macmillan.
• Tommaso, M. R. D. ve Schweitzer, S. O. (2005). Health Policy and High-Tech Industrial Development: Learning from Innovation in the Health Industry. Cornwall: Edward Elgar Publishing.
• Viehöver, W. ve Wehling, P. (2011). Entgrenzung der Medizin: Transformationen des medizinischen Feldes aus soziologischer Perspektive. W. Viehöver ve P. Wehling (Ed.), Entgrenzung der Medizin. Von der Heilkunst zur Verbesserung des Menschen? Içinde (s. 7–48). Bielefeld: transcript-Verlag.
• Wahl, A. (2011). The Rise and Fall of the Welfare State. London: Pluto Press.
• Zahavy, E., Ordentlich, A., Yitzhaki, S. ve Shafferman, A. (2011). Nano-Biotechnology for Biomedical and Diagnostic Research. Netherlands: Springer.