ROMANDAN MÜZEYE KURGU İLE GERÇEKLİĞİN SINIRLARININ YENİDEN ŞEKİLLENMESİ: MASUMİYET MÜZESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 49, 767 - 782, 31.07.2025

Ayşe Energin

https://doi.org/10.21550/sosbilder.1719498

Öz

Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi romanı ve aynı adlı müze, dil üzerinden yaratılan edebiyatla somut kültürel malzemeyi benzersiz biçimde birleştiren, uluslararası alanda ses getirmiş bir projedir. Roman, saplantılı bir aşk öyküsünün yanı sıra derin toplumsal, kültürel ve psikolojik çözümlemeler sunan, katmanlı ve zengin bir yapı içerir. Burada 1975 ile 2004 yılları arasında İstanbul’da geçen hikâyenin en dikkat çekici özelliği, aşkın nesneler üzerinden somutlaştırılmasıdır. Böylece eser, edebiyat tarihinde benzersiz bir tür deneyi olarak öne çıkar. Fiziksel bir müzeyle bütünleşerek kurmaca ve gerçeklik arasındaki sınırları aşan roman, nesneler aracılığıyla okurun hayal gücünü somutlaştırarak disiplinler arası bir genişlemeye kapı açmaktadır. Bu durum, Pamuk’un edebiyatın sınırlarını genişletmesine ve edebiyat kuramında yeni tartışmalar yaratmasına olanak sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Masumiyet Müzesi , Orhan Pamuk , kurmaca , gerçeklik

Reshaping The Boundaries of Reality Through Fiction From Novel To Museum: The Example of The Museum of Innocenceabstract

Öz

Orhan Pamuk’s novel The Museum of Innocence and its corresponding museum uniquely blend literature, an art form built on language, with tangible cultural objects, gaining international acclaim for crossing boundaries between fiction and reality. Beyond depicting an obsessive love story, the novel provides profound social, cultural, and psychological analyses, forming a richly layered narrative. Set in İstanbul from 1975 to 2004, the novel uniquely expresses love through the symbolism of objects, thus becoming an unprecedented experiment in literary history. Integrating with an actual museum, the novel systematically blurs fiction and reality, using physical objects to concretize the reader’s imagination and prompting interdisciplinary expansion. Through this innovative approach, Pamuk expands the boundaries of literature, stimulating new theoretical discussions within literary studies.

Anahtar Kelimeler

The Museum of Innocence , Orhan Pamuk , fiction , reality

Etik Beyan

Makale araştırma ve yayın etiğine uygun olarak hazırlanmıştır. Yapılan bu çalışma etik kurul izni gerektirmemektedir.

Kaynakça

• Aktaş, Ş. (1991). Roman sanatı ve roman incelemesine giriş. Akçağ Yayınları.
• Aslanboğa, A. (2011). Masumiyet Müzesi romanında modernizm-gelenek algısı. Electronic Turkish Studies, 6(3), 1645-1652.
• Berkeley, G. (1996). İnsan bilgisinin ilkeleri üzerine. (Çev: H. Turan), Bilim ve Sanat Yayınları.
• Bourneur, R. & Quellet, R. (1989). Roman dünyası ve incelemesi. (Çev: H. Gümüş), Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Culler, J. (2007). Yazın kuramı. (Çev: H. Gür), Dost Kitabevi.
• Dellaloğlu, B. F. (2017). Nişantaşı ile Fatih’in imkânsız ortalaması Çukurcuma. Monograf, (1), 100-108.
• Descartes, R. (2014). Meditasyonlar. (Çev: İ. Birkan), BilgeSu Yayıncılık.
• Eagleton, T. (2017). Edebiyat olayı. (Çev: B. Yüce), Sel Yayıncılık.
• Gelir, Y. (2019). Orhan Pamuk’un “Masumiyet Müzesi” romanında Nişantaşı ve Çukurcuma bağlamında sınıfsal farklılıklar. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 597-618.
• Jahn, M. (2012). Anlatıbilim. (Çev: B. Dervişcemaloğlu), Dergâh Yayınları.
• İlhan, N. (2018). Ruh Adam, Masumiyet Müzesi ve Şanzelize Düğün Salonu adlı romanlarda aşkın delilik hâlleri. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 715-730.
• Locke, J. (1996). İnsan anlığı üzerine bir deneme. (Çev: V. Hacıkadiroğlu), Kabalcı Yayınevi.
• Pamuk, O. (2024). Masumiyet müzesi. Yapı Kredi Yayınları.
• Parla, J. (2010). Don Kişot’tan bugüne roman. İletişim Yayınları.
• Platon. (2015). Devlet. (Çev: S. Eyüboğlu, M. Cimcoz), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Russell, B. (2019). Felsefe sorunları. (Çev: V. Hacıkadiroğlu), Say Yayınları.
• Sönmez, L. (2019). A heterotopic and global place: The Museum of innocence. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 1017-1029.
• Tekin, M. (2001). Roman sanatı 1 (romanın unsurları). Ötüken Neşriyat.
• Yanaray, S. V. & Çelik, Y. (2019). Orhan Pamuk’un kurgusal metinlerinde cinsiyet: Kadın, erkek, çocuk karakterlerin kurgudaki kullanım oranı. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, (44), 145-159.
• Yaşar, T. (2013). Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi adlı eserinde sosyal eleştiri. EKEV Akademi Dergisi, (54), 387-397.
• Zariç, M. (2014). Postmodernist yapısal eleştiri bağlamında Orhan Pamuk’un Masumiyet Müzesi adlı romanı. Yaşam Bilimleri Dergisi, 4(2), 46-75.