Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

A THEORETICAL INVESTIGATION ON THE ENTITY, DEVELOPMENT AND USAGE AREAS OF SOCIAL MEDIA

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 93 - 112, 25.12.2020
https://doi.org/10.37991/sosdus.834698

Öz

Social media is an important communication network, but it is a very popular place of interaction that refers to more than that includes social practices based on individual-individual and individual-group relations, and offers a versatile living space for everyone today. With the increasing widespread use of technological tools, access to this area has become quite easy. Along with the types of social media, it is seen that it provides people with new equipment and tools to express themselves in many mediums from business life to private life. In this respect, it is a medium that contributes to the effectiveness of life and is available to people with its interaction, simultaneity and non-mass features. Social media is also actively used by institutions in education and business life, as it is a leading area in terms of effectiveness. Therefore, it is seen that social media has usage styles and derivatives that extend to all areas of life. Through this fact, in the current study, to reveal usage area for the social media platform and mention the separative aims, contents, properties, qualities, and effectiveness of these ducts about the social media matter which is growing in different branches making a total explanation is aimed. This study, in a sense, aims to provide theoretical guidance to researchers who are inclined to investigate this issue. İn this target, a small contribution in this regard will be more than enough to achieve its goal.

Kaynakça

  • ANDERSEN, Paul (2007). What İs Web 2.0?: İdeas, Technologies And İmplications For Education. Bristol: JISC.
  • AYAN, Buğra (2016). Sosyal Ağlar Tarihi. İstanbul: Abaküs Yayınları.
  • AYDIN, İrem Erdem (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Üniversitesi Örneği”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35): 373-386.
  • BABACAN, Mehmet Emin (2016). “Sosyal Medya Kullanım Alanları ve Bağımlılık İlişkisi”. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 3(1): 7-28.
  • Babur, A. (2010). “Eğitimde Bir Günlük Uygulaması: Weblog”, Akademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 10-12 Şubat, Muğla.
  • BACAKSIZ, Pınar (2016). “Sosyal Medyada Tüketim Algısı ve Kadın Tüketicilerde Satın Alma Davranışına Olan Etkisi”. Yorum-Yönetim-Yöntem Uluslararası Yönetim-Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 5(1): 43-54.
  • BAŞ, Gülsüm (2015). Eleştirel Sosyal Medya Okuryazarlığı Bağlamında Yeni Medyada İmaj, Görüntü ve Beden Sunumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Başlar, G. (2013). “Yeni Medyanın Gelişimi ve Dijitalleşen Kapitalizm”, Akademik Bilişim 2013-XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 23-25 Ocak, Antalya.
  • BAUDRİLLARD, J. (2014). Simülakrlar ve Simülasyon. Çev., Oğuz Adanır. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • CASTELLS Manuel and GUSTAVO Cardoso (2005). The Network Society: From Knowledge To Policy. Washington, DC: Center for Transatlantic Relations, Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, Johns Hopkins University.
  • COULDRY, Nick (2016). Media, Society, World: Social Theory and Digital Media Practice. UK: Polity Press.
  • EDOSOMWAN, Simeon, PRAKASAN, Sitalaskshmi Kalangot, KOUAME, Doriane, WATSON, Jonelle ve SEYMOUR, Tom (2011). “The History Of Social Media And İts İmpact On Business”. Journal of Applied Management and Entrepreneurship, 16(3), 79-91.
  • ELLİSON Nicole B. (2008). “Introduction: Reshaping Campus Communication And Community Through Social Network Sites”. In G. Salaway, J. Borreson, & M.R. Nelson (Vol. Ed.), The ECAR Study Of Undergraduate Students And İnformation Technology”. Educause Center for Applied Research. Boulder, CO: Educause, 8: 19–32.
  • ERDEM, Elif (2010). Elektronik Medya ve Yeni Bir Medya Olarak Sosyal Ağlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • FRANK Rennie ve TARA Marrison (2013). E-Learning and Social Networking Handbook Resources for Higher Education. NY: Routledge.
  • FUCHS, Christian (2014). Social Media. A Critical Introduction. London: Sage.
  • Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2013). Gençlik ve Sosyal Medya Araştırması. Çevrim-içi: http://www. gsb. gov. tr/HaberDetaylari/1/3816/genclik-ve-spor-bakanligi-turkiyenin-en-kapsamli-sosyalmedya-arastirmasini-yapti. aspx, Erişim Tarihi: 26. 11. 2020.
  • Hatipoğlu, H. B. (2009). Sosyal Medya ve Ticaret Hayatına Etkileri (1). 2009. (Çevrimiçi) http://www.cio-club.net/Makaleler/PDF/E-Ticaret_Eylul_09.pdf, Erişim Tarihi: 20.11.2020.
  • İNCE, Mustafa ve KOÇAK, Mevlüt Can (2017). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları: Necmettin Erbakan Üniversitesi Örneği”. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2): 736-749.
  • KAPLAN, Andreas M. and HAENLEIN, Michael (2010). “Users Of The World, Unite! The Challenges and Opportunities Of Social Media”. Business Horizons, 53(1): 59-68.
  • KARA, Tolga (2016). “Gençler Neden Snapchat Kullanıyor Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Üzerinden Bir Araştırma”. Intermedia International e-Journal, 3(5): 262-277.
  • KHURANA, Navkeerat. (2015). “The Impact of Social Networking Sites on the Youth”. Mass Commu¬nication and Journalism, 5(12): 1-5.
  • KILIÇ, Çetin (2015). Gündem Belirleme Kuramı Çerçevesinde Siyasal Karar Verme Sürecine Sosyal Medya Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • KOCADERE, Selay A. ve AŞKAR, Petek (2013). “Contributions and Usage Frequencies of Social Media Tools:Teaching Practice Example1”. Elementary Education Online, 12(4): 1120-1132.
  • KÖKSAL, Yüksel ve ÖZDEMİR, Şuayip (2013). “Bir İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya’nın Tutundurma Karması İçerisindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1): 323-337.
  • KULANDAIRAJ, Jesu (2014). “Impect of Social Media on the Lifestyle of Youth”. International Journal of Technical Research and Applications, 2(8): 22-28.
  • MAYFİELD, Antony (2008). What İs Social Media? iCrossing. http://www. icrossing. co. uk/fileadmin/uploads/eBooks/What_is_Social_Media_ Crossing_ebook. pdf. Acesso em, Erişim Tarihi: 16.11.2020.
  • ÖZDEMİR, Sami Sonat, ÖZDEMİR, Meltem, POLAT, Eray ve AKSOY, Ramazan (2014). “Sosyal Medya Kavramı ve Sosyal Ağ Sitelerinde Yer Alan Online Reklam Uygulamalarının İncelenmesi”. Ejovoc Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4): 58-64.
  • ÖZE, Nuran (2017). “Toplumsal Kültür Haline Gelen Sosyal Medya Kullanımı ve Stratejik Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Halkla İlişkilerin Diyalektiği”. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 7(2): 203-212.
  • ÖZTÜRK, Emre ve OLGUN, Cem Koray (2020). “Sosyal Medya ve Dolayımlı Gündelik Yaşam: Goffman ve Castells Ekseninde Sosyal Medya Kullanımının Gençler Üzerindeki Etkisi (Adıyaman Üniversitesi Örneği)”. Gençlik ve Dijital Çağ (iç.). (Ed.) Aylin Görgün Baran ve M. Serhat Öztürk. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 139-154.
  • SAFKO Lon ve BRAKE David K. (2009). The Social Media Bible: Tactics, Tools and Strategies for Business Success. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • SHABIR, Ghulam, YOUSEF, Mahmood Yousef Hameed, GHULAM, Safdar, SYED Muhammad Farouq Shah Gilani. (2014). “The Impect of Social Media on Youth: A Case Study of Bahawalpur City”. Asian Journal of Social Sciences & Humanities, 3(4): 132-151.
  • SİDDİQUİ, Shabnoor ve SİNGH, Tajinder (2016). “Social Media İts İmpact With Positive And Negative Aspects”. International Journal of Computer Applications Technology and Research, 5(2): 71-75.
  • SİEMENS, George (2005). “Connectivism: A Learning Theory For The Digital Age”. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 2(1): 1-9.
  • SOLMAZ, Başak, TEKİN, Gökhan, HERZEM, Züleyha ve DEMİR, Muhammed (2013). “İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, 7(4): 23-32.
  • TEKTAŞ, Necla (2014). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağları Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma”. Tarih Okulu Dergisi, 7(17): 851-870.
  • VURAL, Beril Akıncı ve BAT, Mikail (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”. Journal of Yasar University, 5(20): 3348-3382.
  • YAYLA, Hatice Mine (2018). “Kullanımlar ve Doyumlar Bağlamında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı: Instagram Örneği”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(1): 40-65.
  • YILMAZ, Berkant (2017). Tüketim Toplumunda Kadın Bedeni ve Güzelliğin Sunumu: Victoria Secret Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli.
  • Youtube İstatistikleri. https://www.brandingturkiye.com/youtube-istatistikleri-guncel/. Erişim Tarihi: 16.11.2020.

SOSYAL MEDYANIN NELİĞİ, GELİŞİMİ VE KULLANIM ALANLARI ÜZERİNE KURAMSAL BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 93 - 112, 25.12.2020
https://doi.org/10.37991/sosdus.834698

Öz

Sosyal medya önemli bir iletişim ağıdır, fakat o bundan daha fazlasına işaret eden, birey-birey ve birey-grup ilişkilerine dayalı toplumsal pratikleri de kapsayan ve günümüzde yediden yetmişe herkese çok yönlü bir yaşam alanı sunan oldukça popüler bir etkileşim mekânıdır. Teknolojik araçların giderek yaygınlaşması ile bu alana erişim oldukça kolaylaşmıştır. Sosyal medyanın türleri ile birlikte, kişilere iş yaşamından özel hayata birçok mecrada kendini ifade etmenin yeni donanımlarını ve araçlarını sağladığı görülmektedir. Bu bakımdan, etkileşim, eşzamanlılık ve kitlesizleştirme özellikleri ile de kişilerin kullanımına sunulan ve yaşamın efektif oluşuna katkıda bulunan bir mecradır. Sosyal medya, etkililik düzeyi açısından da önde gelen bir alan olmasından dolayı öğrenimde ve iş yaşamında da kurumlar tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Dolayısıyla sosyal medyanın yaşamın her alanına uzanan kullanım tarz ve türevlerine sahip olduğu görülmektedir. Bu gerçeğin ışığında, çalışmamız, sosyal medya platformuna yönelik kullanım alanlarını ortaya koymak, bu mecraların ayrıcı amaçlarına, içeriklerine, özelliklerine, niteliklerine, etkililiğine değinerek, geniş bir yelpaze içinde günden güne farklı kollarla büyüyen sosyal medya olgusuna ilişkin bütünsel bir açıklama yapma amacındadır. Çalışmamız, bir anlamda, bu konuda inceleme yapmaya yönelmiş araştırmacılara mütevazı bir kuramsal rehberlik yardımı sağlama maksadındadır. Bu uğurda ortaya konulacak küçük bir katkı amacına ulaşması adına fazlasıyla yeterli olacaktır.

Kaynakça

  • ANDERSEN, Paul (2007). What İs Web 2.0?: İdeas, Technologies And İmplications For Education. Bristol: JISC.
  • AYAN, Buğra (2016). Sosyal Ağlar Tarihi. İstanbul: Abaküs Yayınları.
  • AYDIN, İrem Erdem (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Üniversitesi Örneği”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35): 373-386.
  • BABACAN, Mehmet Emin (2016). “Sosyal Medya Kullanım Alanları ve Bağımlılık İlişkisi”. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 3(1): 7-28.
  • Babur, A. (2010). “Eğitimde Bir Günlük Uygulaması: Weblog”, Akademik Bilişim’10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 10-12 Şubat, Muğla.
  • BACAKSIZ, Pınar (2016). “Sosyal Medyada Tüketim Algısı ve Kadın Tüketicilerde Satın Alma Davranışına Olan Etkisi”. Yorum-Yönetim-Yöntem Uluslararası Yönetim-Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 5(1): 43-54.
  • BAŞ, Gülsüm (2015). Eleştirel Sosyal Medya Okuryazarlığı Bağlamında Yeni Medyada İmaj, Görüntü ve Beden Sunumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Başlar, G. (2013). “Yeni Medyanın Gelişimi ve Dijitalleşen Kapitalizm”, Akademik Bilişim 2013-XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 23-25 Ocak, Antalya.
  • BAUDRİLLARD, J. (2014). Simülakrlar ve Simülasyon. Çev., Oğuz Adanır. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • CASTELLS Manuel and GUSTAVO Cardoso (2005). The Network Society: From Knowledge To Policy. Washington, DC: Center for Transatlantic Relations, Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, Johns Hopkins University.
  • COULDRY, Nick (2016). Media, Society, World: Social Theory and Digital Media Practice. UK: Polity Press.
  • EDOSOMWAN, Simeon, PRAKASAN, Sitalaskshmi Kalangot, KOUAME, Doriane, WATSON, Jonelle ve SEYMOUR, Tom (2011). “The History Of Social Media And İts İmpact On Business”. Journal of Applied Management and Entrepreneurship, 16(3), 79-91.
  • ELLİSON Nicole B. (2008). “Introduction: Reshaping Campus Communication And Community Through Social Network Sites”. In G. Salaway, J. Borreson, & M.R. Nelson (Vol. Ed.), The ECAR Study Of Undergraduate Students And İnformation Technology”. Educause Center for Applied Research. Boulder, CO: Educause, 8: 19–32.
  • ERDEM, Elif (2010). Elektronik Medya ve Yeni Bir Medya Olarak Sosyal Ağlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • FRANK Rennie ve TARA Marrison (2013). E-Learning and Social Networking Handbook Resources for Higher Education. NY: Routledge.
  • FUCHS, Christian (2014). Social Media. A Critical Introduction. London: Sage.
  • Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2013). Gençlik ve Sosyal Medya Araştırması. Çevrim-içi: http://www. gsb. gov. tr/HaberDetaylari/1/3816/genclik-ve-spor-bakanligi-turkiyenin-en-kapsamli-sosyalmedya-arastirmasini-yapti. aspx, Erişim Tarihi: 26. 11. 2020.
  • Hatipoğlu, H. B. (2009). Sosyal Medya ve Ticaret Hayatına Etkileri (1). 2009. (Çevrimiçi) http://www.cio-club.net/Makaleler/PDF/E-Ticaret_Eylul_09.pdf, Erişim Tarihi: 20.11.2020.
  • İNCE, Mustafa ve KOÇAK, Mevlüt Can (2017). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları: Necmettin Erbakan Üniversitesi Örneği”. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2): 736-749.
  • KAPLAN, Andreas M. and HAENLEIN, Michael (2010). “Users Of The World, Unite! The Challenges and Opportunities Of Social Media”. Business Horizons, 53(1): 59-68.
  • KARA, Tolga (2016). “Gençler Neden Snapchat Kullanıyor Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Üzerinden Bir Araştırma”. Intermedia International e-Journal, 3(5): 262-277.
  • KHURANA, Navkeerat. (2015). “The Impact of Social Networking Sites on the Youth”. Mass Commu¬nication and Journalism, 5(12): 1-5.
  • KILIÇ, Çetin (2015). Gündem Belirleme Kuramı Çerçevesinde Siyasal Karar Verme Sürecine Sosyal Medya Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • KOCADERE, Selay A. ve AŞKAR, Petek (2013). “Contributions and Usage Frequencies of Social Media Tools:Teaching Practice Example1”. Elementary Education Online, 12(4): 1120-1132.
  • KÖKSAL, Yüksel ve ÖZDEMİR, Şuayip (2013). “Bir İletişim Aracı Olarak Sosyal Medya’nın Tutundurma Karması İçerisindeki Yeri Üzerine Bir İnceleme”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1): 323-337.
  • KULANDAIRAJ, Jesu (2014). “Impect of Social Media on the Lifestyle of Youth”. International Journal of Technical Research and Applications, 2(8): 22-28.
  • MAYFİELD, Antony (2008). What İs Social Media? iCrossing. http://www. icrossing. co. uk/fileadmin/uploads/eBooks/What_is_Social_Media_ Crossing_ebook. pdf. Acesso em, Erişim Tarihi: 16.11.2020.
  • ÖZDEMİR, Sami Sonat, ÖZDEMİR, Meltem, POLAT, Eray ve AKSOY, Ramazan (2014). “Sosyal Medya Kavramı ve Sosyal Ağ Sitelerinde Yer Alan Online Reklam Uygulamalarının İncelenmesi”. Ejovoc Electronic Journal of Vocational Colleges, 4(4): 58-64.
  • ÖZE, Nuran (2017). “Toplumsal Kültür Haline Gelen Sosyal Medya Kullanımı ve Stratejik Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Halkla İlişkilerin Diyalektiği”. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 7(2): 203-212.
  • ÖZTÜRK, Emre ve OLGUN, Cem Koray (2020). “Sosyal Medya ve Dolayımlı Gündelik Yaşam: Goffman ve Castells Ekseninde Sosyal Medya Kullanımının Gençler Üzerindeki Etkisi (Adıyaman Üniversitesi Örneği)”. Gençlik ve Dijital Çağ (iç.). (Ed.) Aylin Görgün Baran ve M. Serhat Öztürk. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 139-154.
  • SAFKO Lon ve BRAKE David K. (2009). The Social Media Bible: Tactics, Tools and Strategies for Business Success. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • SHABIR, Ghulam, YOUSEF, Mahmood Yousef Hameed, GHULAM, Safdar, SYED Muhammad Farouq Shah Gilani. (2014). “The Impect of Social Media on Youth: A Case Study of Bahawalpur City”. Asian Journal of Social Sciences & Humanities, 3(4): 132-151.
  • SİDDİQUİ, Shabnoor ve SİNGH, Tajinder (2016). “Social Media İts İmpact With Positive And Negative Aspects”. International Journal of Computer Applications Technology and Research, 5(2): 71-75.
  • SİEMENS, George (2005). “Connectivism: A Learning Theory For The Digital Age”. International Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 2(1): 1-9.
  • SOLMAZ, Başak, TEKİN, Gökhan, HERZEM, Züleyha ve DEMİR, Muhammed (2013). “İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, 7(4): 23-32.
  • TEKTAŞ, Necla (2014). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağları Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma”. Tarih Okulu Dergisi, 7(17): 851-870.
  • VURAL, Beril Akıncı ve BAT, Mikail (2010). “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”. Journal of Yasar University, 5(20): 3348-3382.
  • YAYLA, Hatice Mine (2018). “Kullanımlar ve Doyumlar Bağlamında Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı: Instagram Örneği”. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(1): 40-65.
  • YILMAZ, Berkant (2017). Tüketim Toplumunda Kadın Bedeni ve Güzelliğin Sunumu: Victoria Secret Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli.
  • Youtube İstatistikleri. https://www.brandingturkiye.com/youtube-istatistikleri-guncel/. Erişim Tarihi: 16.11.2020.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İletişim ve Medya Çalışmaları, Sosyoloji
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cansel Güzel 0000-0003-4162-2669

Yayımlanma Tarihi 25 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Güzel, C. (2020). SOSYAL MEDYANIN NELİĞİ, GELİŞİMİ VE KULLANIM ALANLARI ÜZERİNE KURAMSAL BİR İNCELEME. Sosyolojik Düşün, 5(2), 93-112. https://doi.org/10.37991/sosdus.834698
Creative Commons Lisansı
Bu dergide yayınlanan eserler  Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.