İNGİLİZCE ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ ÖZ-YETERLİK DÜZEYLERİNİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Sayı: 89, 259 - 274, 03.03.2022

Selma Deneme

Öz

Bu çalışmada İngilizce öğretmenlerinin mesleki öz-yeterlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından
incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2020-2021
eğitim-öğretim yılı Ocak-Mart 2021 güz döneminde görev yapan İngilizce öğretmenleri
oluşturmaktadır. Verileri toplamak için “Öğretmen mesleki öz-yeterlik ölçeği” uygulanmıştır.
Toplamda farklı seviyelerde görev yapan 365 İngilizce öğretmenine sosyal medya
üzerinden ulaşılmış ve gönüllü öğretmenlere google forms’da hazırlanan anketler uygulanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre İngilizce öğretmenlerinin genel olarak öğretmen
öz-yeterlik algılarının ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. İngilizce öğretmenlerinin
mesleki öz-yeterlik düzeylerinde cinsiyet, medeni durum, meslektaşlarından destek
ve çalıştıkları kurum açısından anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Yöneticilerden destek
görme değişkeni açısından ise yöneticilerden destek alanlar lehine anlamlı bir farklılık
görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçlarının eğitim kurumlarında görev yapan yöneticilerin
görevlerine ışık tutarak öğretmen öz-yeterliği ve eğitim kalitesi ile ilgili alanyazına katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İngilizce, Öğretmenlik, İngilizce öğretmenleri, Mesleki öz-yeterlik, Öğretmen öz-yeterliği.

Kaynakça

• Akın, M. (2008). Örgütsel destek, sosyal destek ve iş/aile çatışmalarının yaşam tatmini üzerindeki etkileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 41-170.
• Alibakhshi, G., Nikdel, F., ve Labbafi, A. (2020). Exploring the consequences of teachers’ self-efficacy: a case of teachers of English as a foreign language. Asian-Pacific J. Sec. For. Lang. Educ. 5, 1–19. doi: 10.1186/s40862-020-00 102-1
• Aksoy, Ş. K. (2020). Çalışanların motivasyonunu etkileyen faktörler: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinde bir analiz. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (7), 89-111.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
• Bandura, A. (1981). Self-referent thought: A developmental analysis of self-efficacy. In J. H. Flavell ve L. Ross (Eds.), Social cognitive development: Frontiers and possible futures (s. 200-239). Cambridge: Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1982). Self-Efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 32(2), 122–147.
• Baş, G. (2010). Türkiye’deki üniversitelerin hazırlık kısımlarında çalışan İngilizce öğretmenlerinin öz-yeterlik algı düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Bölümü, Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı.
• Bensky, J. M., Shaw, S. F., Gouse, A. S., Bates, H., Dixon, B. ve Beane, W. E. (1980). Public Law 94-142 and stress: A problem for educators. Exceptional Children, 47(1), 24-29.
• Berkant, H. G. (2017). Investigation of prospective teachers’ perceived teacher self- efficacies. Educational Reflections, 1(2), 1-17.
• Berkant, H. G. ve Ekici, G. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde öğretmen özyeterlik inanç düzeyleri ile zekâ türleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 113-132.
• Bıkmaz, H. F. (2004). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretiminde öz-yeterlik inancı ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 16 (2), 517–528.
• Cansoy, R., Polatcan, M., ve Parlar, H. (2018). Research on Teacher Self-Efficacy in Turkey: 2000-2017. World Journal of Education, 8(4), 133-145. Available at: http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1189485.pdf
• Chen, Z., ve Yeung, A. S. (2015). Self-efficacy in teaching Chinese as a foreign language in Australian schools. Australian Journal of Teacher Education (Online), 40(8), 24-42.
• Choi, J., Lee, J. H.,ve Kim, B. (2019). How does learner-centered education affect teacher self-efficacy? The case of project-based learning in Korea. Teaching and Teacher Education, 85, 45-57.
• Cimermanová, I. (2017). English language pre-service and in-service teachers’ self- efficacy and attitudes towards integration of students with learning difficulties. Journal of Language and Cultural Education, 5(1), 20-38.
• Çoban, T. A ve Sanalan, V. A. (2002). Fen bilgisi dersinde özgün deney tasarım sürecinin öğretmen adayının özyeterlilik algısına etkisi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 1-10.
• Demirel, Ö. (1993). Genel öğretim yöntemleri. Ankara: Usem Yayınları.
• Dolgun, H. (2016). İngilizce öğretmenleri ve öğretmen adaylarının özyeterlilik algı profili. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Esen, G. (2012). İngilizce öğretmenlerinin genel ve mesleki öz yeterlik algıları: mersin ili profili. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Fathi, J.,ve Derakhshan, A. (2019). Teacher self-efficacy and emotional regulation as predictors of teaching stress: An investigation of Iranian English language teachers. Teaching English Language, 13(2), 117-143.
• Ghasemboland, F. ve Hashim, F. B. (2013). Teachers’ self-efficacy beliefs and their English language proficiency: A study of nonnative EFL teachers in selected language centers. Procedia - Social and Behavioral Sciences 103, 890-899.
• Ghasemzadeh, S., Nemati, M.,ve Fathi, J. (2019). Teacher self-efficacy and reflection as predictors of teacher burnout: An investigation of Iranian English language teachers. Issues in Language Teaching, 8(2), 25-50.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya İ. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 345-363.
• Kesgin, E. (2006). Examination of the relationship between pre-school teachers' self- efficacy levels and problem solving approaches (Denizli Province Case). (Unpublished Master Thesis), Denizli: Pamukkale University, Educational Sciences Institute.
• Kiremit, H. (2006). Fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin biyoloji ile ilgili öz- yeterlik inançlarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Klassen, R. M. ve Chiu, M. M. (2010). Effects on teachers' self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741-756.
• Köyalan, A. (2004). İngilizce okutmanlarının öğretme yeterlikleri ve sınıf içi sorunlarla baş edebilme düzeyleri. Yayımlanmamış doktora tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Küçükyılmaz, E. A. ve Duban, N. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz- yeterlik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-23.
• Külekçi,G.(2011).Astudy on pre-serviceEnglish teachers’self-efficacy beliefs depending on some variables. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 245-260.
• Lee, J. A. (2009). Teachers’ sense of efficacy in teaching English, perceived English language proficiency, and attitudes toward the English language: A case of Korean public elementary school teachers. Unpublished Doctoral Dissertation. Ohio State University Department of Philosophy, Ohio
• Lu, Q., ve Mustafa, Z. (2021). Toward the Impact of EFL Teachers' Self-Efficacy and Collective Efficacy on Students' Engagement. Frontiers in psychology, 12, 744586. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.744586
• Liman, B. ve Oral Paksoy, S. A. (2020). Investigation of Self-Efficacy Beliefs and Professional Self-Perceptions of Preschool Teachers. Electronic Turkish Studies, 15(1).
• Memduhoğlu, H. B. ve Çelik, Ş. N. (2015). İngilizce öğretmen adayı olan ve İngilizce öğretmeni olmayı planlayan üniversite öğrencilerinin İngilizce öz yeterlik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 17-32.
• Merç, A. (2015). Foreign language teaching anxiety and self-efficacy beliefs of Turkish preservice EFL teachers. The International Journal of Research in Teacher Education, 6(3), 40-58.
• Merç, A. (2015). Foreign language teaching anxiety and self-efficacy beliefs of Turkish pre-service EFL teachers. The International Journal of Research in Teacher Education, 6(3), 40-58.
• Moore,W.veEsselman,M.(1992).Teacher ezcacy, power, school climate and achievement: A desegregating district's experience. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco.
• Nugroho, H. A. (2017). Pre-servıce EFL teachers’self-efficacy, their English proficiency and their preparedness for teaching practicum program. Premise: Journal of English Education, 6(2), 1-11.
• Pajares, F. (1992). Teachers' Beliefs and Educational Research: Clearing up a Messy Construct, Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Plourde, L. A. (2001). The genesis of science teaching in the elementary school: the influence of student teaching.Web: http://www.ed.psu.edu/CI/Journals/2001aets/ su1 08 plourde.rtf. 08 Eylül 2021’de alınmıştır.
• Saracaloğlu, A. S., Karasakaloğlu, N. ve Gencel, İ. E. (2010). Türkçe öğretmenlerinin özyeterlik düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 265-283.
• Skaalvik, E. M. ve Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26(4), 1059-1069.
• Sönmez, R. V. (2020). Algılanan örgütsel destek, motivasyon ve hizmet performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesine yönelik sağlık sektöründe bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1540-1553.
• Thompson, G. (2016). Japanese high school English teachers’self-efficacy beliefs about teaching English. School of Cultural and Professional Learning Faculty of Education, Queensland University of Technology, Queensland
• Tunç Yüksel, B. (2010). Türk İngilizce öğretmenlerinin öz yeterlik inançları: Devlet ilköğretim okullarında çalışan İngilizce öğretmenleriyle yapılan bir çalışma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M., ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-17.
• Wayne, S. J., Shore, L. M. and Liden, R. C. (1997). Perceieved organizational support and leader-member exchange: A social exchange perspective. Academy of Management Journal, 40(1), 82-111
• Wheatley, K. F. (2005). The case for reconceptualizing teacher efficacy research. Teaching and Teacher Education, 21, 747–76.
• Woolfolk, A. E. (1998). Educational Psychology, Allyn and Bacon Publication.
• Yaman, Ş., İnandı, Y. ve Esen, G. (2013). A regression study: English language teachers’ general and professional sense of self-efficacy bir yordama çalışması: ingilizce öğretmenlerinin genel ve mesleki özyeterlik algıları. Education, 38(170). 335– 346.
• Yaşar Ekici, F., Can, B., Yaman, E., Yavaş, M., Ramadan, Ş. ve Can, T. (2016). Okul ön- cesi öğretmenlerinin öz yeterlik inançları. Uluslararası Yüksek Öğretimde Yeni Yönelimler Kongresi (12-13 Nisan 2016) Bildiri Özetleri Kitabı, 23.
• Yavuz, M. (2020). Özel eğitim okullarında çalışan öğretmenlerin mesleki öz-yeterlilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55, 1-25.
• Yenen, E. T. ve Dursun, F. (2019). İngilizce öğretmenlerinin öğretim süreci öz yeterlik- leri ve sınıf ortamına yansımaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 607-627.
• Zehir Topkaya, E. ve Yavuz, A. (2011). Democratic values and teacher self-efficacy perceptions: a case of pre-service english language teachersin turkey. Australian Journal of Teacher Education, 36(8). 32-49. http://dx.doi.org/10.14221/ ajte.2011v36n8.1