ÖĞRETMEN ADAYLARININ STEM (FETEMM) FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 84, 87 - 100, 27.12.2020

Bayram Aşılıoğlu Fikriye Yaman

Öz

Son yıllarda diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de STEM=FeTeMM eğitimine yönelik ilgi artarak devam etmektedir. Bireylerin sanayide istihdam edilmesinin daha çok önem kazanmasıyla STEM eğitimi almış öğrenci sayısının artırılması ülkelerin hedefi haline gelmiştir. STEM eğitiminin eğitim sistemimize dâhil edilebilmesi düşünüldüğünde gelecek nesilleri yetiştirecek olan öğretmen adaylarının bu konudaki farkındalıkları önemli görülmektedir. Bu araştırma ile öğretmen adaylarının STEM eğitimine yönelik farkındalık düzeylerini incelemek amaçlanmıştır. Tarama modelinin benimsendiği bu araştırma, 306 öğretmen adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Buyruk ve Korkmaz (2014)’ün geliştirdiği “FeTeMM Farkındalık Ölçeği” ile toplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; öğretmen adaylarının STEM farkındalık düzeylerinin ortalamanın üzerinde olduğu, öğretmen adaylarının STEM farkındalık düzeylerinin; cinsiyet faktörüne göre anlamlı farklılık göstermediği, sınıf düzeyi ve okunulan bölüme göre ise anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

STEM, STEM Eğitimi, FeTeMM, Farkındalık, Disiplinlerarası Eğitim, Öğretmen Adayı.

Kaynakça

• Akgündüz, D. (2018). STEM eğitiminin kuramsal çerçevesi ve tarihsel gelişimi. Akgündüz, D. (Editör). Okul Öncesinden Üniversiteye Kuram ve Uygulama STEM Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık, s.19-51’deki bölüm.
• Akgündüz, D. ve Ertepınar, H. (2018). Eğitim Fakültesinde bütünleşik fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) öğretimi. Akgündüz, D. (Editör).Okul Öncesinden Üniversiteye Kuram Ve Uygulama STEM Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık, s.285-319’daki bölüm.
• Altan, E.B., Yamak, H. ve Kırıkkaya, E.B. (2016). STEM eğitim yaklaşımının öğretmen eğitiminde uygulanmasına yönelik bir öneri: Tasarım temelli fen eğitimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,6(2), 212-232.
• Aydın, G., Saka, M. ve Guzey, S. (2017). 4-8. sınıf öğrencilerinin fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM= STEM) tutumlarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 787-802.
• Bahar, M., Yener, D., Yılmaz M. ve Emen, H., Gürer, F. (2018). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kazanımlarındaki değişimler ve fen teknoloji matematik mühendislik (STEM) entegrasyonu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 702-735.
• Bakırcı, H. ve Kutlu, E. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin STEM yaklaşımı hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(2), 367-389.
• Breiner, J., Harkness, S., Johnson, C. ve Koehler, C. (2012). What is STEM? A discussion about conceptions of STEM in education and partnerships. School Science and Mathematics, 112(1), 3–11.
• Buyruk, B. ve Korkmaz, Ö. (2014). STEM farkındalık ölçeği (FFÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Science Education,11(1), 3-23.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Geliştirilmiş 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Bybee, R. W. (2010). What is STEM education?. Science, 329(5995), 996-996. Web: http://science.sciencemag.org/content/329/5995/996 adresinden 05 Nisan 2018’de alınmıştır.
• Çelikkıran, T.A. ve Günbatar, S.A. (2017). Kimya öğretmen adaylarının STEM uygulamaları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1624-1656.
• Çevik, M. (2017). Ortaöğretim öğretmenlerine yönelik STEM farkındalık ölçeği (FFÖ) geliştirme çalışması. Journal of Human Sciences, 14(3), 2436-2452.
• Çevik, M., Danıştay, A. ve Yağcı, A. (2017). Ortaokul öğretmenlerinin STEM (fen-teknoloji-mühendislik-matematik) farkındalıklarının farklı değişkenlere göre değerlendirilmesi. Sakarya University Journal of Education,7(3), 584-599.
• Çolakoğlu, M. H. ve Gökben, A. G. (2017). Türkiye’de Eğitim Fakültelerinde STEM(STEM) çalışmaları. Journal of Research in Informal Environments, 3, 46-69.
• Çorlu, M. S. (2014). STEM Eğitimi makale çağrı mektubu. Turkish Journal of Education, 3(1), 4-10.
• Damar, A., Durmaz, C. ve Önder, İ. (2018). Ortaokul öğrencilerinin STEM uygulamalarına yönelik tutumları ve bu uygulamalara ilişkin görüşleri. Journal of Multidis- ciplinary Studies in Education, 1(1), 47-65.
• Delen, İ. ve Uzun, S. (2018). Matematik öğretmen adaylarının STEM temelli tasarladıkları öğrenme ortamlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 1-14.
• Dugger, W. (2010). Evolution of STEM in the United States. In Technology Education Research Conference. Queensland.
• Eroğlu, S. ve Bektaş, O. (2016). STEM eğitimi almış fen bilimleri öğretmenlerinin STEM temelli ders etkinlikleri hakkındaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(3), 43-67.
• Gonzalez, H. B. ve Kuenzi, J. J., (2012). Science, technology, engineering and mathematics (STEM) education: A Primer. Congressional Research Service. 03.03.2018 tarihinde https://www.fas.org/sgp/crs/misc/R42642.pdf adresinden 03 Mart 2018’de alınmıştır.
• Hebenci, M. T. ve Usta, E (Mayıs, 2017). Üniversite öğrencilerinin STEM farkındalık durumlarının incelenmesi. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Sempozyumu- 3’de sunuldu, Afyon.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Matbaası.
• Karakaya, F., Ünal, A., Çimen, O. ve Yılmaz, M. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin STEM yaklaşımına yönelik farkındalıkları. Eğitim ve Toplum Araştırma Dergisi, 5(1), 124-138.
• Kırılmazkaya, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının STEM öğretimine ilişkin görüşlerinin araştırılması (Şanlıurfa örneği). Harran Education Jaurnal, 2(2), 59-73.
• Knezek G., Christensen, R., Wood, T.T. ve Periathiruvadi (2013). Impact of environmental power monitoring activities on middle school student perceptions of STEM. Science Education International, 24(1), 98-123.
• MEB (2016). STEM eğitim raporu. http://yegitek.meb.gov.tr/STEM_Egitimi_Raporu. pdf adresinden 4 Mart 2018 tarihinde edinilmiştir.
• MEB (2018). STEM öğretmen el kitabı. http://scientix.meb.gov.tr/icerik/35 adresinden 4 Mart 2018 tarihinde edinilmiştir.
• Miaoulis, I. N.(2009). Engineering the K-12 curriculum for technological innovation. Web: http://legacy.mos.org/nctl/docs/MOS_NCTL_White_Paper.pdf adresin- den 10 Şubat 2019’da alınmıştır.
• Morrison, J. (2006).TIES STEM education monograph series, attributes of STEM educa- tion. Web: https://www.partnersforpubliced.org/uploadedFiles/TeachingandLe- arning/Career_and_Technical_Education/Attributes%20of%20STEM%20Educ ation%20with%20Cover%202%20.pdf adresinden 10 Nisan 2018’de alınmıştır.
• Özbilen, A.G. (2018). STEM eğitimine yönelik öğretmen görüşleri ve farkındalıkları. Bilimsel Eğitim Araştırmaları.
• Riechert, S. ve Post, B. (2010). From skeletons to bridges ve other STEM enrichment exercises for highschool biology. The American Biology Teacher, 72(1), 20-22.
• Sanders, M. (2009). STEM, STEM education, STEM mania. Technology and Engineering Teacher.68(4), 2016.
• Smith, J. ve Kidwell, K.(2000). The inter disciplinary curriculum: Aliterary Reviewand a manuel for administratora and teachers. Web: https://eric.ed.gov/?id=ED443172 adresinden 10 Şubat 2019’da alınmıştır.
• Şahin, A., Ayar, M. C., ve Adıgüzel, T. (2014). Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik içerikli okul sonrası etkinlikler ve öğrenciler üzerindeki etkileri. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(1), 297-322.
• Tezel, Ö. ve Yaman, H. (2017). STEM eğitimine yönelik Türkiye’de yapılan çalışmalardan bir derleme. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 135-145.
• Tezsezen, S. (2017). An investigation of preservice teachers’ STEM awarenes sthrough definitions and relation ships of STEM areas. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
• Tutak,F., Akaygün, S. ve Tezsezen, S. (2017). İşbirlikli STEM (fen, teknoloji, mühendislik, matematik) eğitimi uygulaması: kimya ve matematik öğretmen adaylarının
• STEM farkındalıklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,32(4), 791-816.
• Uğraş, M. ve Genç, Z. (2018). Okul öncesi öğretmen adaylarının STEM öğretimi yönelimlerinin ve STEM eğitimi hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 724-744.
• Wang, H.H., Moore, T.J., Roehrig, G.H. ve Park, M.S.(2011). STEM integration: Teacher perceptions and practice. Journal of Pre- College Engineering Education Research,1(2), 1-13.
• Wiles, J.W. ve Bondi, J. C. , (2011). Curriculum development a guide to practice. Pear- son, New Jersey.
• Yamak, H., Bulut, N., ve Dündar, S. (2014). 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile fene karşı tutumlarına STEM etkinliklerinin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2).