SÜRREAL RESİMDE KADIN İMGESİ

Yıl 2020, Sayı: 82, 151 - 172, 22.06.2020

Huriye Altuner

Öz

Sürrealizm, sanat ve yaşam alanında radikal başkaldırı ve kural tanımaz tavrın 20 yüz yılın ilk çeyreğinde ifadesi ve daha sonra sanat alanında yaşanacak değişikliklerin öncüsü olmuştur. Bilinçaltının su yüzüne çıkarılması, içten geldiği gibi eser verilmesi ve bu şekilde gerçeğin anlatılması tavrını benimseyen Sürrealizm Andrea Breton’un öncülüğünde pek çok sanatçıyı bünyesinde toplamıştır. Söylemlerini yayınladıkları manifestolarda açıkça dile getiren Sürrealist sanatçılar, Freud’un araştırmalarından büyük ölçüde yararlanmışlardır. Sürrealistler her türlü ahlak ve mantık kuralarını bir tarafa bırakarak çocukluk anılarından başlayarak yaşamlarını tuvallerine yansıtmışlardır. Her sanatçının kendine has üslubu içinde kendi iç dünyalarını seyirciye sunmuş ve kadın imgesine sıklıkla başvurmuşlardır. Sürrealist resimde kadın, dişi, doğurgan, anne, sevgili anlamlarının yanı sıra savundukları özgür cinsel yaşamın simgesi olarak da tasvir edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürrealizm, Kadın İmgesi, Bilinçaltı, Freud, Breton

Kaynakça

• Artun, A. (2011). Sanat manifestoları, avangard sanat ve direniş. İstanbul: İletişim Ya- yınları.
• Aşıklar II adlı eser (b.t.). 17 Aralık, 2020 tarihinde https://www.renemagritte.org/the- lovers-2.jsp adresinden alınmıştır.
• Attempting the İmpossible adlı eser (b.t.). 11Ocak, 2020 tarihinde https://www. renemagritte.org/attempting-the-impossible.jsp
• Bell,J. (2014). Uncanny erotics – on hans bellmer’ssouvenirs of the doll. Feral Feminisms an Open Acces Feminist Online Journal. İssue 2. Summer, 71-86. Web: https:// www.academia.edu/18651155/Uncanny_Erotics_-_On_Hans_Bellmers_ Souvenirs_of_the_Doll adresinden 10 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Belton, R. (1988). André masson’s earth-mothers in their cultural context. Revue d’art Canadienne / Canadian Art Review, 15(1), 51-57. Web: https://www.jstor.org/ stable/42630380?seq=1 adresinden10 Şubat,2020 tarihinde alınmıştır.
• Black Magic adlı eser (b.t.). https://www.renemagritte.org/black-magic.jsp adresinden 18 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Breton, A. (2009). Sürrealist manifestolar. İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Chipp, H. B. (1968). Theories of modern art. London: Üniversity Of California.
• Freud, S. (1996). Düşlerin yorumu II. (Çev. Dr. Emre Kapkın). İstanbul: Payel Yayınevi. (Eserin Orijinali 1899’da yayımlanmıştır.)
• Freud, S. (2002). Cinsiyet üzerine. (Çev. A Avni Öndeş). İstanbul: Say Yayınları. (Eserin Orijinali 1905 yılında yayımlanmıştır.)
• Galatea of the Spheres adlı eser (b.t.). https://www.dalipaintings.com/galatea-of-the- spheres.jsp adresinden 9 Eylül, 2019 tarihinde alınmıştır.
• Histoire de Thesee adlı eser (b.t.). 15 Ocak, 2020 tarihinde https://www.mutualart.com/ Artwork/Histoire-de-Thesee/ 0757B48 05B9768E5 adresinden alınmıştır.
• İç Savaşın Önsezi adlı eser (b.t. ). https://www.nouvart.net/salvador-dalinin-en-unlu-10- eseri/ adresinden 3 Eylül, 2019 tarihinde alınmıştır.
• Kelly, M. (2014). İmgeleri arzulamak, arzuyu imgelemek. A. Antmen (Ed.) Sanat cinsiyet: Sanat tarihi ve feminist eleştiri. (Çev. Esin Soğancılar; Ahu Antmen). İstanbul: İletişim Yayınları. (Eserin Orijinali 1997 yılında yayımlanmıştır.).
• Oyuncak Bebek Kukla adlı eser (b.t.). https://www.artgallery.nsw.gov.au/collection/ works/366.2001/ adresinden 15 Ocak, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Passeron, R. (1990). Sürrealizm sanat ansiklopedisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Rape adlı eser (b.t.) https://www.renemagritte.org/rape.jsp adresinden 18 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Snail Woman Flower Star adlı eser (b.t.). https://www.joan-miro.net/snail-woman- flower-star.jsp adresinden 15 Eylül, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Sürrealism and Painting (b.t.). http://www.sanatteorisi.com/sanatteorisi.asp?sayfa=Galeri &icerik=Goster&id=3389 18 Şubat, 2020 tarihinde adresinden alınmıştır.
• Taylor, S. (2005). “A shine on the nose”: Sexual metaphors in surrealism. Annual Review of Sex Research, 16(1), 87-118. Web: https://doi.org/10.1080/ 10532528.2005.10559830 adresinden 20 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.
• The Double in Bellmers Dolls adlı eser (b.t.). http://www.interactivearchitecture.org/the- double-in-bellmers-dolls.html adresinden 15 Ocak, 2020 tarihinde alınmıştır.
• The earth adlı eser (b.t.). https://www.studyblue.com/notes/note/n/surrealism/ deck/4613707 adresinden 3 Eylül, 2019 tarihinde alınmıştır.
• The Great Masturbator adlı eser (b.t.). https://www.dalipaintings.com/the-great- masturbator.jsp adresinden 9 Ocak, 2020 tarihinde alınmıştır.
• The Madonna of Port Lligat adlı eser (b.t.). https://www.dalipaintings.com/the-madonna- of-port-lligat.jsp adresinden 3 Eylül, 2019 tarihinde alınmıştır.
• The Painters Family adlı eser (b.t.). https://www.wikiart.org/en/giorgio-de-chirico/the- painter-s-family-1926 adresinden 17 Ocak, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Turani, A. (1995). Dünya sanat tarihi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Yanan Zürafa adlı eser (b.t.). https://www.dalipaintings.com/ adresinden 18 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.
• Willage of the Mermaids adlı eser (b.t.). https://www.wnyc.org/story/305534-the-village- of-the-mermaids/ adresinden 18 Şubat, 2020 tarihinde alınmıştır.