OKUL DIŞI ÖĞRENME ORTAMLARI VE FAALİYETLERİNE YÖNELİK TEMEL EĞİTİM ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ VE YETERLİK ALGILARI

Yıl 2023, Sayı: 93, 421 - 442, 16.03.2023

Şule Fırat Durdukoca

https://doi.org/10.17753/sosekev.1216456

Cited By: 3

Öz

Öğrenenlerin öğretim programlarının kazanımlarına ulaşmaları için, sadece okul içi eğitime değil okul dışı eğitime de ihtiyaçları bulunmaktadır. Dolayısıyla öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının okul dışı eğitim konusunda yeterli donanıma sahip olmaları önemlidir. Bu çalışmanın amacı temel eğitim öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ve faaliyetlerine yönelik görüşlerini ve yeterlik algılarını belirlemektir. Araştırma betimsel bir çalışma olup tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Çalışma grubunu 214 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşan anket formu kullanılarak toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel analiz, nitel verilerin analizinde ise betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının; okul dışı eğitimin önemine inandıkları, öğrenenlerin öğrenme sürecine olumlu katkılar sağladığını düşündükleri, okul dışı öğrenme ortamları konusunda yeterli bilgiye, okul dışı öğrenme faaliyetleri yürütme konusunda ise genel olarak yüksek düzeyde yeterlik algısına sahip oldukları tespit edilmiştir. Ancak bu faaliyetleri planlama, uygulama ve değerlendirme aşamasında; zamanı yönetme, disiplin sağlama, öğrenci başarısını değerlendirme konularında yeterlik algılarının düşük olduğu, bu noktalarda eğitime ihtiyaç duydukları da belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının tespit edilen eğitim ihtiyaçlarının giderilebilmesi için henüz eğitim-öğretim süreçleri devam ederken okul dışı öğrenme faaliyetleri yürütmeye yönelik uygulamalı eğitimlerin gerçekleştirilmesi, karşılaşılacak sorunlar karşısında öğretmen adaylarının problem çözme becerilerini geliştirerek örnek olaylar yaratılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Okul dışı eğitim, Okul dışı öğrenme ortamları, Okul dışı öğrenme faaliyetleri, Öğretmen adayları.

Opinions and Efficiency Perceptions of Pre-School and Primary School Teacher Candidates on Out-of-School Learning Environments and Activities

Öz

In order for learners to achieve the achievements of curriculum, they need not only the education that takes place in these education levels, but also out-of-school education. Therefore, it is important that teachers, and teacher candidates have sufficient knowledge and skill about out-of-school education. The aim of this study is to determine the views and efficacy perceptions of pre-school and primary school teacher candidates about out-of-school learning environments and activities. The research is a descriptive study. The study group consists of 214 teacher candidates. The data were collected using a questionnaire developed by the researcher. Descriptive analysis was used in the analysis of quantitative data, and descriptive method was used in the analysis of qualitative data. As a result of the research, the following information was obtained: teacher candidates believe in the importance of out-of-school education, they think that learners make positive contributions to the learning process. The participant teacher candidates have sufficient knowledge about out-of-school learning environments and generally have a high level of efficacy perception in conducting out-of-school learning activities. However, while planning, implementing and evaluating these activities, they have low perceptions of efficacy in managing time, providing discipline, and evaluating student success, and they need training on these issues. In order to meet the identified educational needs of teacher candidates, it is recommended that they receive practical training on out-of-school learning activities while their education-teaching process continues, and that case studies are created by improving their problem-solving skills in the face of the problems to be encountered.

Anahtar Kelimeler

Out-of-school education, Out-of-school learning environments, Out-of-school learning activities, Teacher candidates

Kaynakça

• Abruscato, J. (2004). Teaching children science: discovery activities and demonstrations for the elementary and middle grades (2nd Ed). Pearson.
• Altıntaş, F. (2014). Doğa ve toprağa yönelik hazırlanan informal öğrenme ortamının ilköğretim öğrencileri üzerine etkileri (Tez No. 363230) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ay, Y., Anagün, Ş. S., & Demir, Z. M. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretiminde okul dışı öğrenme hakkındaki görüşleri. Electronic Turkish Studies, 10(15), 103-118. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8702
• Aydemir, İ., & Toker-Gökçe, A. (2016). Okul yöneticilerinin okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin görüşleri. In IIIrd International Eurasian Educational Research Congress Bildiri Kitabı (No. s 630638) (ss 630-638). Anı.
• Bağcı, E. (2015). Sosyal hizmet uzmanlarının iş yerindeki informal öğrenmelere ilişkin görüşleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(1), 89-110.
• Bakioğlu, B., & Karamustafaoğlu, O. (2020). Okul dışı öğrenme ortamlarının öğretim sürecinde kullanımına yönelik öğrenci görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 5(1), 80-94.
• Bakioğlu, B., Karamustafaoğlu, O., Karamustafaoğlu, S., & Yapıcı, Ş. (2018). The effects of out-of-school learning settings science activities on 5th graders’ academic achievement. European journal of Educational Research, 7(3), 451-464. https://doi.org/10.12973/eu-jer.7.3.451
• Ballantyne, R., & Packer, J. (2009). Introducing a fifth pedagogy: Experience-based strategies for facilitating learning in natural environments. Environmental Education Research, 15(2), 243-262.
• Bartan, M., Akbaba Dağ, S., Kılıç Şahin, H., & Demir, S. (2020). Okul öncesi öğretmeni adayları ile sınıf öğretmeni adaylarının informal öğrenme şekillerinin incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 52-61. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.595405
• Baybars, M. G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının okul dışı öğrenme hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Researcher, 5(2), 218-229.
• Binbaşıoğlu, C.(2000). Okulda ders dışı etkinlikler. Milli Eğitim.
• Bolat, Y., & Köroğlu, M. (2020). Out-of-school learning and scale of regulating out-of-school learning: Validity and reliability study. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 5(13), 1630-1663.
• Bozdoğan, A. E., & Yalçın, N. (2010). Determining the influence of a science exhibition center training program on elementary pupils interest and achievement in science. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 5(1), 27-34.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 297-315.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem.
• Cain, J., & Policastri, A. (2011). Using Facebook as an informal learning environment. American Journal of Pharmaceutical Education, 75(10), 207.
• Çetingüney, H., & Büyük, U. (2022). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme faaliyetlerine yönelik öğretmen öz yeterlik inançları. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(2), 33-65. https://dergipark.org.tr/en/pub/eyyad/issue/74212/1152308
• Dahlgren, L. O., & Szczepanski, A. (1998). Outdoor education: Literary education and sensory experience. Kinda Education Center.
• Davies, R., & Hamilton, P. (2016). Assessing learning in the early years’ outdoor classroom: examining challenges in practice, Education 3-13. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 46(1), 117-129. https://doi.org/10.1080/03004279.2016.1194448
• Della, C., Mura, L., & Petrino, R. (2005). E-Learning as educational tool in emergency and disaster medicine teaching. Minerva Anestesiologica, 71, 181-195.
• Demir, E., & Çetin, F. (2022). Teachers’ self-efficacy beliefs regarding out-of-school learning activities. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 12(1), 147-166. https://doi.org/10.31704/ijocis.2022.007
• Dillon, J., Rickinson, M., & Teamey, K. (2006). The value of outdoor learning: evidence from research in the UK and elsewhere. In J. Dillon (Ed.), Towards a convergence between science and environmental education (pp. 193-200). Routledge.
• Dib, C. Z. (1988). Formal, non-formal and informal education:Concepts/applicability. AIP Conference Proceedings,173, 300–315.
• Duman, M. (2022). Sınıf öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik algıları. [Tezsiz Yüksek Lisans Projesi]. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Erden, M., & Akman, Y. (2000). Eğitim psikolojisi gelişim, öğrenme-öğretme. Arkadaş.
• Ernst, J. (2014). Early childhood educators’ use of natural outdoor settings as learning environments: an exploratory study of beliefs, practices, and barriers. Environmental Education Research, 20(6), 735-752.
• Ertaş, H., Şen A. İ., & Parmaksızoğlu, A. (2011) Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. Sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayat ile ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(2), 178-198.
• Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology, 16(2), 171-190. http://dx.doi.org/10.1007/s10956-006-9027-1
• Fidan, N. (2012) Okulda öğrenme ve öğretme. Pegem.
• Göloğlu-Demir, C., & Çetin, F. (2021). Okul dışı öğrenme (ODÖ) faaliyetlerine yönelik öğretmen öz-yeterlik inançları ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1) , 613-634. DOI: 10.37217/tebd.901426
• Hannu, S. (1993). Science centre education. Motivation and learning in informal education. Research Report 119. Helsinki University Department of Teacher Education.
• Kara, E. (2010). Fen ve teknoloji eğitiminde informal bilimsel liderlik (Tez No.276267) [Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karbeyaz, A., & Karamustafaoğlu, O. (2021). Okul dışı öğrenme ortamlarının öğretime katkısı hakkında sınıf öğretmenlerinin görüşleri üzerine bir inceleme. İstanbul Journal of Social Sciences, 29, 1-20.
• Karacaoğlu, C. (2020). Eğitimde program geliştirme. Nobel. Kors, N. (2007). Case studies of non-formal music education and informal learning in non-formal contexts. https://www.hanze.nl/assets/kc-kunst--samenleving/lifelong-learning-in-music/Documents/Public/casestudiesofnonformalmusiceducation2007ninjakors.pdf
• Kubat, U. (2018). Okul dışı öğrenme ortamları hakkında fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 111-135. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/39596/429575
• Martin, L. M. W. (2004). An emerging research framework for studying informal learning and schools. Science Education, 88(S1), 71-82.
• MEB (2019). Okul dışı öğrenme ortamları kılavuzu. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/11 8732/mod_resource/content/0/13.hafta%20%28mebkilavuz%29.pdf
• MEB (2018). İlkokul hayat bilgisi, sosyal bilgiler, fen eğitimi, beden eğitimi ve oyun, beden eğitimi ve spor dersi öğretim programları. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=318
• MEB (2018a). Milli Eğitim Bakanlığı 2023 eğitim vizyon belgesi. https://www.meb.gov.tr/2023-egitim-vizyonu-aciklandi/haber/17298/tr
• MEB (2013). Okul öncesi eğitim programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf
• MEB (2008). Öğretmen yeterlikleri-Öğretmen genel ve özel alan yeterlikleri. Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Moseley, C., Reinke, K., & Bookout, V. (2003). The effect of teaching outdoor environmental education on elementary preservice teachers’ self-efficacy. Journal of Elementary Science Education, 15(1), 1-14.
• Ocak, İ., & Korkmaz, Ç. (2018). Fen bilimleri ve okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Field Education, 4(1), 18-38.
• Olsen J. K., Cox-Peterson, A. M., & McComas, W. F. (2001). The inclusion of informal environments in science teacher preparation. Journal of Science Teacher Education, 12(3), 155–173.
• Orion, N., Hofstein, A.,Tamir, P., & Giddings, G. J. (1997) Devolopment and validation of an instrument for assesing the learning environment of outdoor science activities. Science Education, 81, 161-171.
• Payne, M. R. (1985). Using the outdoors to teach science: A Resource guide for elementary and middle school teachers. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED264059.pdf
• Salmi, H. S. (1993). Science centre education: Motivation and learning in informal education [Unpublished Doctoral Dissertation]. Helsingin Yliopisto, Finland.
• Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalar: İçerik analizi çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81.
• Sarıoğlan, A. B., & Küçüközer, H. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili görüşlerinin araştırılması. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-15.
• Seyhan, A. (2020). Öğretmen adaylarına göre sosyal bilgiler dersinde okul dışı öğrenmenin etkililiği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(3), 27-51. https://dergipark.org.tr/en/pub/turkjes/issue/57942/670483
• Smith, E. F., Steel, G., & Gidlow, B. (2010). The temporary community: student experiences of school-based outdoor education programmes. Journal of Experiential Education, 33(2), 136–150.
• Şahin, M., & Yurdakul, H. (2017). Medyanın evrimleşmesi, öğrenme bağlamları ve aktörleri. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2(3), 42-56.
• Şen, A. İ. (2019). Okul dışı öğrenme nedir? A.İ. Şen (Ed.), Okul dışı öğrenme ortamları içinde (ss.2-18). Pegem Akademi.
• Tal, T., & Morag, O. (2009). Reflective practice as a means for preparing to teach outdoors in an ecological garden. Journal of Science Teacher Education, 20, 245-262.
• Tatar, N., & Bağrıyanık, K. E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 882-896.
• Topçu, E. (2017). Out of school learning environments in social studies education: A phenomenological research with teacher candidates. International Education Studies, 10(7), 126-142.
• Türkmen, H. (2015) İlkokul öğretmenlerinin sınıf dışı ortamlardaki fen öğretimine bakış açıları. Journal of European Education, 5(2), 47-55.
• Türkmen, H. (2010). İnformal (sınıf-dışı) fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 46-59.
• Ustabulut, M. Y. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının okul dışı öğrenme ile ilgili görüşleri. Mavi Atlas, 9(1), 232-249. https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.859615
• Yıldız, E. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarını kullanma durumlarının değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(33), 94-127.