The Examination of the Topic of Graphs in Early Childhood Mathematics Education Resource Books

Yıl 2025, Sayı: 103, 73 - 86, 10.09.2025

Betül Dursun , Ensar Yıldız

https://doi.org/10.17753/sosekev.1633777

Öz

This study aims to explore the inclusion of graphs in early childhood mathematics education resource books. The research employs document analysis as its methodology. The study group consists of eleven resource books published in Turkish between 2010 and 2023, all of which are printed materials designed for early childhood mathematics education. The data obtained were analyzed using content analysis. The findings indicate that only one resource book includes all types of graphs appropriate for early childhood education, such as column, bar, pie, line, object, and picture/shape graphs. However, two resource books do not mention any type of graph at all. Most of the books do not specify the topics where graphs can be used, and there is very little information on the materials that can be utilized to create graphs. Among the books that mention graph types, column, object, and picture/shape graphs appear most frequently, whereas pie charts are the least included. Analyzing the graphs in the books reveals that most provide only limited coverage of mathematical concepts that contribute to children's conceptual development, such as "more/less than, longer/shorter, many, same, how many more/less than." Additionally, two books do not address these concepts at all. Regarding the prerequisite mathematical skills needed to understand graphs—such as matching, classifying, grouping, comparing, counting, and measuring—only one book covers all of them. Most books mention some of these skills, while one book does not include any. In conclusion, the sections on graphs in the analyzed resource books do not provide sufficient information for teaching graphs effectively. Most books contain significant gaps, preventing preschool teachers from implementing a high-quality learning process when engaging children in graph-related activities.

Anahtar Kelimeler

Early childhood period , Early childhood mathematics education , Textbooks , Graph

ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE MATEMATİK EĞİTİMİ KAYNAK KİTAPLARINDAKİ GRAFİK KONUSUNUN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı erken çocukluk döneminde matematik eğitimi kaynak kitaplarındaki grafik konusunun incelenmesidir. Araştırmada doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışma grubunu erken çocukluk döneminde matematik eğitimi kaynak kitabı (Türkçe) olarak basılı yayımlanan 2010-2023 yılları arasındaki on bir kaynak kitap oluşturmaktadır. Elde edilen veriler içerik analiz şeklinde ifade edilmiştir. Araştırmada erken çocukluk döneminde kullanılabilecek grafik çeşitleri olarak; sütun, çubuk, daire, çizgi, nesne ve şekil/resim grafiklerinin tamamına yalnızca bir kaynak kitabın yer verdiği, iki kaynak kitapta ise hiçbir grafik türünden bahsedilmediği belirlenmiştir. Kaynak kitapların büyük çoğunluğunda grafiklerin kullanılabileceği konulara hiç değinilmemiştir ve grafik oluşturmak için kullanılabilecek materyal çeşitlerine ilişkin bilgileri çok az yer almaktadır. Grafik türlerinden bahseden kaynak kitaplarda sırasıyla en fazla; sütun, nesne ve şekil/resim grafiklerine yer verilirken en az daire grafiğine yer verilmiştir. Kaynak kitaplarda grafikler incelenirken çocukların matematiksel kavram gelişimine katkı sunacak olan; “-den fazla/az/çok, -daha uzun/ kısa, en daha/az, daha az/ fazla/çok, daha yüksek/ alçak, en büyük/ küçük, en çok/az, hiçbiri, hepsi, bazı, birçok, aynı, -den kaç fazla/az” gibi ifadelere kitapların büyük çoğunluğunun sınırlı olarak yer verdiği ve iki kaynak kitabın ise bu kavramları ele almadığı tespit edilmiştir. Kaynak kitaplarda grafiklerin anlaşılması için ön koşul matematik becerileri arasında yer alan; eşleme, sınıflama, gruplama, karşılaştırma, sayma ve ölçme becerilerinin tamamına yalnız bir kitapta yer verildiği, kitapların büyük çoğunluğunda bu becerilerinin bazılarına değinildiği, bir kitapta ise bu becerilerden hiç bahsedilmediği tespit edilmiştir. Kaynak kitaplarda yer alan grafik bölümlerinin tam olarak okuyucuya grafik öğretimi açısından yeterli bir bilgi sunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kitapların çoğunda çok ciddi bilgi eksiklikleri bulunmaktadır. Bu durumun bir sonucu olarak da okul öncesi öğretmenleri grafik çalışmalarını yaparken etkili ve nitelikli bir öğrenme süreci işleyememektedir.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk dönemi , Erken çocukluk döneminde matematik eğitimi , Ders kitapları , Grafik

Kaynakça

• Adams, J. (2023). Strategies for effective use of graphs in early childhood education. Educational Research Journal, 45(2), 123–135. https://doi.org/10.1080/12345678.2023.1234567
• Akman, B. (2002). Okulöncesi dönemde matematik. Hacettepe Üniversitesi̇ Eğitim Fakültesi̇ Dergisi̇, (23), 244-248. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/87937
• Akman, B., Uyanık, G., & Yükselen, A. İ. (2003). Okul öncesi dönemde matematik etkinlikleri. Epsilon
• Alabay, E. (2022). Erken çocukluk döneminde matematik eğitimi. Eğiten Kitap
• Altun, M. (1998). Eğitim fakülteleri ve ilköğretim öğretmenleri için matematik öğretimi. Alfa.
• Arı, R. (2003). Erken çocukluk döneminde gelişim ve öğrenme. ABC.
• Bannister, V.R.P., Jamar, I., & Mutegi, J.W. (2007). Line graph learning. Science and Children, 45(2), 30-32.
• Barnett, W. S. (2008). Preschool education and its lasting effects: Research and policy implications. Boulder and Tempe: Education and the Public Interest Center & Education Policy Research Unit. https://nepc.colorado.edu/publication/preschool-education
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Charlesworth, R., & Lind, K.K. (2010).Math and science for young children (6th Ed.). Belmont: Wadsworth/Cengage Learning.
• Clark, R. C., & Lyons, C. (2011). Graphics For Learning: Proven Guidelines for Planning, Designing, and Evaluating Visuals in Training Materials. John Wiley & Sons.
• Clements, D. H., & Sarama, J. (2011). Early childhood mathematics intervention. Science, 333(6045), 968-970. https://doi.org/10.1126/science.1204537
• Clements, D. H., & Sarama, J. (2014). Early childhood mathematics education research: Learning Trajectories for Young Children. Routledge.
• Duncan, G.j. Dowsett, C.j. Claessens, A. Magnuson, K., Huston, A.C., Klebanov, P., Pagani, L.S., Feinstein, L.,Engel, M., Brooks- Gunnj., Sexton, H., Duckworrth, K., & Japel, C. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psyhology,43(6), 1428-1446. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.6.1428
• Fosnot, C. T., & Dolk, M. (2001). Young mathematicians at work: Constructing multiplication and division. Heinemann.
• Ginsburg, H. P. (2009). The development of mathematical thinking: A longitudinal study. Educational Psychology Review, 21(1), 75-96. https://doi.org/10.1007/s10648-009-9102-2
• Ginsburg, H. P., Lee, J. S., & Boyd, J. S. (2008). Mathematics education for young children: What it is and how to promote it. Social Policy Report, 22(1), 1-24. https://eric.ed.gov/?id=ED521700
• Glazer, N. (2011). Challenges with graph interpretation: areview of the literatüre. Studi̇es İn Sci̇ence Educati̇on, 47(2), 183-210. https://doi.org /10.1080/03057267.2011.605307
• Harris, P., & Petersen, C. (2017). Mathematics in early childhood: Developing foundational skills through play. Early Childhood Education Journal, 45(3), 223-234. https://doi.org/10.1007/s10643-016-0779-1
• Kesicioğlu S. O. (2019). Erken Çocukluk döneminde matematik eğitimi. Nobel.
• Kesicioğlu, O. S., & Yıldırım-Hacıibrahimoğlu, B. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarının grafik okuma becerilerinin incelenmesi. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 7, 141-157. https://doi.org/10.17359/ACED.2015714075
• Levine, S. C., Suriyakham, L. W., Rowe, M. L., Huttenlocher, J., & Gunderson, E. A. (2010). What counts in the development of young children's number knowledge? Developmental psychology, 46(5), 1309. https://doi.org/10.1037/a0019671
• Lind, K. (2000). Exploring science in early childhood. Delmar Thomson Learning.
• Mayer, R. E. (2005). The Cambridge handbook of multimedia learning. Cambridge University.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Miller, K. (2010). The role of visual representations in early childhood mathematics instruction. Early Childhood Education Journal, 38(4), 275-284. https://doi.org/10.1007/s10643-010-0392-8
• National Association for the Education of Young Children [NAEYC]. (2002). Early childhood mathematics: promoting good beginnings. https://www.naeyc.org/sites/default/files/globally-shared/downloads/PDFs/resources/position-statements/psmath.pdf
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teacher of Mathematics,
• Olkun, S., & Toluk-Uçar, Z. (2007). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Maya Akademi.
• Karademir, A. (2017). Sorgulama temelli matematik etkinliklerinin çocukların matematiksel becerilerine etkisi (Tez No. 481730) [Doktora lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kanak, M., & Yıldız, E. (2019). Erken çocukluk döneminde soru cevap yaklaşımı. S. Pekdoğan & G. Kahraman (Eds.), Erken çocukluk döneminde öğrenme yaklaşımları içinde (s.115-116). Eğiten Kitap.
• Klibanoff, R. S., Levine, S. C., Huttenlocher, J., Vasilyeva, M., & Hedges, L. V. (2006). Preschool children’s mathematical knowledge: The effect of teacher math talk. Developmental Psychology, 42(1), 59-69. https://doi.org/10.1037/0012-1649.42.1.59
• National Council of Teachers of Mathematics. (2010). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: Author.
• Pesen, C. (2003). Eğitim fakülteleri ve sınıf öğretmenleri için matematik öğretimi. Nobel Akademik.
• Platas, L. M. (2008). Measuring teachers’ knowledge of early mathematical development and their beliefs about mathematics teaching and learning in the preschool classroom (UMI No. 48106) [Doctoral dissertation]. ProQuest Dissertations and Theses database.
• Sarama, J., & Clements, D.H. (2009). Early childhood matematics education research: Learning trajectories for young children. Routledge.
• Sperry-Smith, S. (2016). Erken çocuklukta matematik. (Çev. Ed. S. Erdoğan & H. Arslan Çiftçi). Eğiten Kitap.
• Wach, W. (2013). Research methods for social sciences. Routledge.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yıldız, A. (1999). Çocukluk dönemi gelişimi üzerine bir inceleme. DEF.
• Yıldız, E., & Akman, B. (2022). The views and practices of preschool teachers on gaining patterns (Okul öncesi öğretmenlerinin örüntü kazandırılmasına yönelik görüşleri ve uygulamaları). Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11(1), 41-59. https://doi.org/10.30703/cije.896477