METAL SEKTÖRÜNDE GÜVENLİK İKLİMİ İLE İŞ TATMİNİ İLİŞKİSİ

Yıl 2020, Sayı: 18, 358 - 373, 11.06.2021

Ali Gürsoy

https://doi.org/10.21441/sosyalguvence.948479

Cited By: 1

Öz

Metal madeni çıkarma ve işleme sektörü, iş kazaları ve buna bağlı olarak yaralanma ve can kayıplarının yüksek olduğu sektörlerin başında gelmektedir. İş güvenliği riskinin yüksek olduğu örgütlerde, olumlu güvenlik iklimi, iş kazalarını ve riskli davranışları, iş tatmini ve örgütsel güven gibi çeşitli tutum ve davranışlar aracılığıyla etkilemektedir. Çalışmanın amacı güvenlik iklimiyle iş tatmini arasındaki ilişkiyi metal sektöründe çalışan bireyler üzerinde incelemektir. Bu kapsamda 2019 yılında metal işleme işletmesinde çalışan 251 çalışandan veri toplanmıştır. Veriler kolayda örneklem ve anket yöntemiyle elde edilmiştir. Yapısal model kullanılarak hipotez testi gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, güvenlik iklimiyle iş tatmini arasında pozitif anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Olumlu güvenlik iklimi algısı çalışan tatminini artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik iklimi, iş tatmini, metal çalışanları

Kaynakça

• Avram, E., Ionescu, D., & Mincu, C. L. (2015). Perceived Safety Climate and Organizational Trust: The Mediator Role of Job Satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 187(May 2015), 679–684. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.126
• Balogun, A. O., Andel, S. A., & Smith, T. D. (2020). “Digging Deeper” into the Relationship Between Safety Climate and Turnover Intention Among Stone, Sand and Gravel Mine Workers: Job Satisfaction as a Mediator. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(6). https://doi.org/10.3390/ijerph17061925
• Basım, N., & Şeşen, H. (2009). Örgütsel Adalet Algısı-Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisinde İş Tatmininin Aracılık Rolü. Osman Gazi Üniversitesi 17. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 806–812.
• Blau, P. (1986). Exchange and Power in Social Life. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203792643
• Bowling, N. A., Khazon, S., Meyer, R. D., & Burrus, C. J. (2015). Situational Strength as a Moderator of the Relationship Between Job Satisfaction and Job Performance: A Meta-Analytic Examination. Journal of Business and Psychology, 30(1), 89–104. https://doi.org/10.1007/s10869-013-9340-7
• Choudhry, R. M., Fang, D., & Lingard, H. (2009). Measuring Safety Climate of a Construction Company. Journal of Construction Engineering and Management, 135(9), 890–899. https://doi.org/10.1061/(ASCE)CO.1943-7862.0000063
• Christian, M. S., Bradley, J. C., Wallace, J. C., & Burke, M. J. (2009). Workplace Safety: A Meta-Analysis of the Roles of Person and Situation Factors. Journal of Applied Psychology, 94(5), 1103–1127. https://doi.org/10.1037/a0016172
• Clarke, S. (2006). The relationship between safety climate and safety performance: A meta-analytic review. Journal of Occupational Health Psychology, 11(4), 315–327. https://doi.org/10.1037/1076-8998.11.4.315
• Clarke, S. (2010). An integrative model of safety climate: Linking psychological climate and work attitudes to individual safety outcomes using meta-analysis. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 83(3), 553–578. https://doi.org/10.1348/096317909X452122
• Dormann, C., & Zapf, D. (2001). Job satisfaction: a meta-analysis of stabilities. Journal of Organizational Behavior, 22(5), 483–504. https://doi.org/10.1002/job.98 Durmuş, B., Yurtkoru, E., & Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. Beta.
• Gouldner, A. W. (1960). The Norm of Reciprocity: A Preliminary Statement. American Sociological Review, 25(2), 161. https://doi.org/10.2307/2092623
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hackman, J. R., & Oldham, G. R. (1975). Development of the Job Diagnostic Survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159–170. https://doi.org/10.1037/h0076546
• Hair, J., Black, W., Babin, B., & Anderson, R. (2010). Multivariate Data Analysis: A Global Perspective (7. baskı, C. 7th). Pearson Prentice Hall.
• Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Huang, Y.-H., Lee, J., McFadden, A. C., Murphy, L. A., Robertson, M. M., Cheung, J. H., & Zohar, D. (2016). Beyond safety outcomes: An investigation of the impact of safety climate on job satisfaction, employee engagement and turnover using social exchange theory as the theoretical framework. Applied Ergonomics, 55, 248–257. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2015.10.007
• Judge, T. A., Bono, J. E., & Locke, E. A. (2000). Personality and Job Satisfaction : The Mediating Role of Job Characteristics. Journal of Applied Psychology, 85(2), 237–249. https://doi.org/10.1037//0021-9010.85.2.237
• Kath, L. M., Magley, V. J., & Marmet, M. (2010). The role of organizational trust in safety climate’s influence on organizational outcomes. Accident Analysis & Prevention, 42(5), 1488–1497. https://doi.org/10.1016/j.aap.2009.11.010
• Malek, M. D. A., Fahrudin, A., & Kamil, I. S. M. (2009). Occupational Stress and Psychological Well-Being in Emergency Services. Asian Social Work and Policy Review, 3, 143–154. https://doi.org/10.1111/j.1753-1411.2009.00030.x
• Naveh, E., Katz-Navon, T., & Stern, Z. (2005). Treatment Errors in Healthcare: A Safety Climate Approach. Management Science, 51(6), 948–960. https://doi.org/10.1287/mnsc.1050.0372
• Neal, A., & Griffin, M. A. (2006). A study of the lagged relationships among safety climate, safety motivation, safety behavior, and accidents at the individual and group levels. Journal of Applied Psychology, 91(4), 946–953. https://doi.org/10.1037/0021-9010.91.4.946
• Özdemir, L., Erdem, H., & Kalkın, G. (2016). Kamu Çalışanlarının Güvenlik İklimi Algılarının İş Tatmini ve İş Performansı Üzerine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(23672), 59–69. https://doi.org/10.21076/vizyoner.252106
• Parker, C. P., Baltes, B. B., Young, S. A., Huff, J. W., Altmann, R. A., LaCost, H. A., & Roberts, J. E. (2003). Relationships between psychological climate perceptions and work outcomes: a meta-analytic review. Journal of Organizational Behavior, 24(4), 389–416. https://doi.org/10.1002/job.198
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Lee, J.-Y., & Podsakoff, N. P. (2003). Common method biases in behavioral research: A critical review of the literature and recommended remedies. Journal of Applied Psychology, 88(5), 879–903. https://doi.org/10.1037/0021-9010.88.5.879
• Rainey, H. G. (2003). Understanding & Managing Public Organizations. Içinde Nonprofit and Public Management Series.
• Schultz, D. P., & Schultz, S. E. (1994). Psychology and work today: An Introduction to industrial and organizational psychology. Macmillan Publishing Company.
• Şimşek Ilkım, N., & Derin, N. (2018). Güvenlik iklimi ve iş tatmini ilişkisinde birey-örgüt uyumunun aracı rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(2), 231–245.
• Smith, T. D. (2018). An assessment of safety climate, job satisfaction and turnover intention relationships using a national sample of workers from the USA. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 24(1), 27–34. https://doi.org/10.1080/10803548.2016.1268446
• Sosyal Güvenlik Kurumu. (2018). SGK 2018 Yıllığı. http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari
• Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, İ., & Bekmezci, M. (2014). Güvenlik İklimi Ölçeği’nin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(14), 171–190.
• Zohar, D. (1980). Safety climate in industrial organizations: Theoretical and applied implications. Journal of Applied Psychology, 65(1), 96–102. https://doi.org/10.1037/0021-9010.65.1.96
• Zohar, D. (2002). Modifying supervisory practices to improve subunit safety: A leadership-based intervention model. Journal of Applied Psychology, 87(1), 156–163. https://doi.org/10.1037/0021-9010.87.1.156