Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının Bağımsız Türk Dünyası Devletlerini Turizm Destinasyonu Olarak Algılama Düzeyleri

Yıl 2023, , 365 - 385, 26.10.2023

Ömer Saraç , Cenk Murat Koçoğlu , Kutay Oktay , Orhan Batman

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2023.04.18

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı bağımsız Türk Dünyası devletlerinin destinasyon imajının belirlenmesidir. Araştırmada veriler anket tekniği ile elde edilmiş, kolayda örnekleme yöntemi uygulanarak Türkiye’deki 44 farklı ilden toplamda 679 örnekleme ulaşılmıştır. Elde edilen veriler istatistik paket programıyla analiz edilmiştir. Analizlere göre Türk Dünyası devletlerinin destinasyon imajı yüksek bir ortalamaya sahiptir. Güven boyutunun, destinasyon imajını oluşturan diğer tüm boyutlarla pozitif ilişkisinin en yüksek boyut olduğu belirlenmiştir. Özgün kültür ve çekicilik boyutunun ise algılama düzeyi en yüksek olan boyut olduğu tespit edilmiştir. Öte yandan daha önce Türk Dünyası devletlerini ziyaret eden turistlerin destinasyon algısı ortalamalarının, ziyaret etmeyenlere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, İmaj, Destinasyon İmajı, Bağımsız Türk Dünyası Devletleri

Perception of Independent Turkic World States as Tourism Destinations by Citizens of the Republic of Türkiye

Öz

This research aims to determine the destination image of the independent Turkic world states. In the study, data were obtained using the survey technique, applying the convenience sampling method, and 679 samples were collected from 44 different cities in Türkiye. The gathered data were analysed using statistical software. According to the analysis results, the destination image of the Turkish world states has a high average. It has been determined that the confidence dimension exhibits the highest positive correlation with all other dimensions that constitute the destination image. Additionally, it has been found that the original culture and attractiveness dimension has the highest level of perception. On the other hand, it has been concluded that the average destination perception of tourists who have previously visited the states of the Turkish world is higher than that of those who have not visited them.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Image, Destination Image, Independent Turkic World States

Kaynakça

• Abishov, N. & K. Ünlüönen (2016), “Kazakistan Turizminin Mevcut Durumu ve Gelişme Perspektifleri”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(8), 99-109.
• Akbulaev, N. (2004), “Kırgızistan Ekonomisinde Turizm Sektörünün Yeri ve Önemi”, ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 6(1), 9, No: 199.
• Akimov, Z. (2010), “Etnik Turizm ve Kazakistan’da (Astana’da) Bir Butik Otel Projesi Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akpulat, N.A. (2017), “Turistik Destinasyonlarda Pazarlama Kararlarının Marka Konumlandırma Açısından Değerlendirilmesi; Çeşme İlçesine Yönelik Bir Alan Araştırması”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3), 443-467.
• Aksoy, R. & S. Kiyci (2011), “A Destination Image as a Type of Image and Measuring Destination Image in Tourism (Amasra Case)”, European Journal of Social Sciences, 20(3), 478-488.
• Akyurt, H. & L. Atay (2009), “Destinasyonda İmaj Oluşturma Süreci”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-14.
• Akyürek, S. & M.S. Bilgiç (2012), Kırgızistan’da Türkiye ve Türk Algısı, Bilge Adamlar Stratejik Araştırma Merkezi-BİLGESAM.
• Alhemoud, A.M. & E.G. Armstrong (1996), “Image of Tourism Attractions in Kuwait”, Journal of Travel Research, 34(4), 76-80.
• Alili, O. & İ. Kızılırmak (2019), “Türk Devletlerinin Turizm Rekabetçilik Performansının Homojenlik Analizi”, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 47-58.
• Avcıkurt, C. (2004), “Ülke İmajı ve Turizm İlişkisi - Türkiye Örneği, Turistik Yerlerin (Destinasyonların) Pazarlanması”, Haftasonu Turizm Konferansı (IX), Erciyes Üniversitesi, Nevşehir, 17-19.
• Ayaz, N. vd. (2015), “Safranbolu’yu Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Destinasyon İmajı Algıları”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2015), 54-69.
• Azerbaycan İstatistik Komitesi (2020), <www.stat.gov.az>, 14.03.2020.
• Bahar, O. & M. Kozak (2005), Küreselleşme Sürecinde: Uluslararası Turizm ve Rekabet Edilebilirlik, Detay Yayıncılık.
• Baloglu, S. (1996), An Empirical Investigation of Determinants of Tourist Destination Image, Diss. Virginia Tech.
• Barich, H. & P. Kotler (1991), “A Framework for Marketing Image Management”, MIT Sloan Management Review, 32(2), 94-104.
• Bianchi, C. & P. Steven (2011), “Antecedents of Destination Brand Loyalty for a Long-Haul Market: Australia’s Destination Loyalty Among Chilean Travelers”, Journal of Travel & Tourism Marketing, 28(7), 736-750.
• Chen, C.-C. et al. (2016), “Tourism Between Divided Nations: An Examination of Stereotyping on Destination Image”, Tourism Management, 55, 25-36.
• Çakır, F. & S.E. Küçükkambak (2016), “Destinasyon Pazarlaması ve Fethiye Yöresinin Algılanan İmajının Ölçümü Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 400-425.
• De, J. & A. Elizabeth (2010), “How Dull is Dullstroom? Exploring the Tourism Destination Image of Dullstroom”, Tourism Geographies, 12(3), 349-370.
• Dünya Ekonomik Forumu (WEF) (2017), Seyahat ve Turizm Rekabet Endeksi (TTCI), <https://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2017.pdf>, 25.09.2023.
• Ekoavrasya (2015), <http://ekoavrasya.net/duyuru.aspx?did=65&Pid=10&Lang=TR>, 02.03.2015.
• Ersoy, M. & F.N. Tuğal (2018), “Türkiye’yi Ziyaret Eden Rus Turistlerin Destinasyon İmaj Algılamaları ve Hatırlanabilir Turizm Deneyimleri Üzerine Bir Araştırma”, Artıbilim: Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 64-78.
• Field, A. (2013), Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics, Sage.
• Gallarza, M.G. et al. (2002), “Destination Image: Towards a Conceptual Framework”, Annals of Tourism Research, 29(1), 56-78.
• Ger, G. (1991), “Country Image: Perceptions, Attitudes and Associations, and Their Relationship to Context”, 3rd International Conference on Marketing and Development.
• Geyik, S. (2011), “Destinasyon Pazarlamasında İmajın Rolü: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Greaves, N. & H. Skinner (2010), “The Importance of Destination Image Analysis to UK Rural Tourism”, Marketing Intelligence & Planning, 28(4), 486-507.
• Gülcan, B. vd. (2017), “Orta Asya Türk Devletlerinde Türkiye’nin Turistik İmajı: Kırgızistan ve Kazakistan’da Bir Alan Araştırması”, Bilig, 81, 105-137.
• Güzel, N.G. (2006), “Yükseköğretimde Turizm Eğitimi ve Hizmet Kalitesi”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Halis, M. & O. Türkay (2009), “Turizm İşletmelerinin Pazarlanmasında Doğrulama, Teyid”, içinde: C. Avcıkurt vd. (ed.), Turizm İşletmelerinin Pazarlamasında 7P ve 7C (400-416), İstanbul: Değişim Yayınları.
• Hunt, J.D. (1975), “Image as a Factor in Tourism Development”, Journal of Travel Research, 13(3), 1-7.
• Hunter, W.C. (2016), “The Social Construction of Tourism Online Destination Image: A Comparative Semiotic Analysis of the Visual Representation of Seoul”, Tourism Management, 54, 221-229.
• İlban, M.O. (2007), “Destinasyon Pazarlamasında Marka İmajı ve Seyahat Acentalarında Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• İlban, M.O. vd. (2008), “Termal Turizm Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Gönen Örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 105-129.
• İnce, M. & H. Uygurtürk (2019), “Marka Kimliği, Marka Kişiliği, Marka İmajı ve Marka Konumlandırma Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İnceleme”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 224-240.
• İNSAMER (2020), <https://insamer.com/tr/orta-asya-raporu-donusum-surecinde-turk-cumhuriyetleri_1743.html>, 14.03.2020.
• Jenkins, O.H. (1999), “Understanding and Measuring Tourist Destination Images”, International Journal of Tourism Research, 1(1), 1-15.
• Kaur, A. et al. (2016), “Destination Image of Indian Tourism Destinations”, Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 28(3), 499-524.
• Kaypak, Ş. (2012), “Güvenlikte Yeni Bir Boyut; Çevresel Güvenlik”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(8), 1-22.
• Kerstetter, D. & C. Mi-Hea (2004), “Prior Knowledge, Credibility and Information Search”, Annals of Tourism Research, 31(4), 961-985.
• Khalilova, K. (2008), “Kültür Turizmi Bakımından Azerbaycan Şirvan Bölgesinin Arz Potansiyelinin Değerlendirilmesi”, Doktora Tezi, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Kıngır, S. vd. (2020), “Küçük ve Orta Ölçekli Otellerde Yönetsel Etkinliğin İş Doyumuna Etkisi: Batı Karadeniz Örneği”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(2), 457-474.
• Kırgızistan Milli İstatistik Komitesi (2020), Turizm Verileri, <http://www.stat.kg/en/statistics/turizm/>, 26.09.2023.
• Kızılırmak, İ. (2006), “Türkiye’de Düzenlenen Yerel Etkinliklerin Turistik Çekicilik Olarak Kullanılmasına Yönelik Bir İnceleme”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 181-196.
• Kiper, V.O. vd. (2020), “COVID-19 Salgınıyla Oluşan Krizlerin Turizm Faaliyetleri Üzerindeki Etkilerinin Turizm Akademisyenleri Tarafından Değerlendirilmesi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 527-551.
• Koçoğlu, C.M. & A. Acar (2019), “Safety Perception in Touristic Destinations: The Example of Istanbul Province”, in: R. Efe et al. (eds.), Recent Advances in Social Sciences (305-319), Cambridge Scholars Publishing.
• Kulnazarova, A. (2010), “Orta Asya Geçiş Ekonomilerinde Turizm Sektörünün Mevcut Durumu ve Gelişme Olanakları: Kırgızistan Örneği”, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Lertputtarak, S. (2012), “The Relationship Between Destination Image, Food Image, and Revisiting Pattaya, Thailand”, International Journal of Business and Management, 7(5), 111-121.
• Machado, L.P. (2010), “Does Destination Image Influence the Length of Stay in a Tourism Destination?”, Tourism Economics, 16(2), 443-456.
• Madden, K. et al. (2016), “Beyond the Motivation Theory of Destination Image”, Tourism and Hospitality Management, 22(2), 247-264.
• Mak, A.H.N. (2017), “Online Destination Image: Comparing National Tourism Organisation’s and Tourists’ Perspectives”, Tourism Management, 60, 280-297.
• Malashenok, V. (2006), “Kırgızistan’da Türkiye’nin ve Türklerin İmajı”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Matos, N. et al. (2017), “Revisiting the Destination Image Construct through a Conceptual Model”, Dos Algarves: A Multidisciplinary e-journal, 21, 101-117.
• Mawby, R.I. (2000), “Tourists’ Perceptions of Security: The Risk-Fear Paradox”, Tourism Economics, 6(2), 109-121.
• Melian-Gonzalez, A. & J.M. García-Falcón (2003), “Competitive Potential of Tourism in Destinations”, Annals of Tourism Research, 30(3), 720-740.
• Mohan, L.J. (2010), “Effect of Destination Image on Attendance at Team Sporting Events”, Tourism and Hospitality Research, 10(3), 157-170.
• Növresli, T. (2010), “Azerbaycan Turizm Potansiyelinin Kalkınma Amaçlı Değerlendirilmesi”, Doktora Tezi, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Nunnally, J.C. (1994), Psychometric Theory 3E, Tata McGraw-Hill Education.
• Oktay, K. (2023), “Türk Cumhuriyetlerinde Turizm”, içinde: F. Yaldız (ed.), 30. Yılında Türk Cumhuriyetleri Ulusal Politika (183-217), Nobel Yayıncılık: Ankara.
• Öter, Z & O.N. Özdoğan (2005), “Kültür Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Selçuk-Efes Örneği”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 127-139.
• Özbekistan Devlet İstatistik Ajansı (2022), <https://stat.uz/en/component/search/?searchword=tourism%20statistic&searchphrase=all&Itemid=103>, 26.09.2023.
• Özdamar, K. (2003), Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri: Araştırma Planlama, Toplum ve Örnek Seçimi, Güç Analizi, Proje Hazırlama, Veri Toplama, Veri Analizi, Bilimsel Rapor Yazımı, Kaan Kitabevi.
• Pike S.D. (2008), Destination Marketing: An Integrated Marketing Communication Approach, Burlington, MA: Butterworth-Heinemann.
• Pike, S. (2005), “Tourism Destination Branding Complexity”, Journal of Product & Brand Management, 14(4), 258-259.
• Sancar, M.F. vd. (2015), “Orta Asya Türk Devletleri ile Türkiye Arasındaki Turizm Potansiyeli ve Ekonomi Açısından İncelenmesi”, International Conference on Euroasian Economies, Kazan - Russia, 9-11 September.
• Saraç, Ö. (2017), “Yeniden İşlevlendirilen Tarihi Yapıların Sürdürülebilirliğe Etki Eden Çekicilik Faktörleri”, Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Scherer, R.F. et al. (1988), “Dimensionality of Coping: Factor Stability Using the Ways of Coping Questionnaire”, Psychological Reports, 62(3), 763-770.
• Seval, H. vd. (2003), Kırgızistan Turizm Pazarlamasındaki Problemler ve Çözüm Önerileri, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları.
• Sevim, B. vd. (2013), “Algılanan Destinasyon İmajının Tavsiye Davranışı Üzerine Etkisi: Safranbolu’da Bir Araştırma”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 115-129.
• Shani, A. et al. (2010), “Testing the Impact of a Promotional Video on Destination Image Change: Application of China as a Tourism Destination”, International Journal of Tourism Research, 12(2), 116-133.
• Sökmen, A. (2000), “Ankara’daki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Bağlılık İle İşgören Perfo&rmansı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Sönmez, S.F. & A.R. Graefe (1998), “Determining Future Travel Behavior from Past Travel Experience and Perceptions of Risk and Safety”, Journal of Travel Research, 37(2), 171-177.
• State Statistical Committee of Azerbaijan (2020), <http://www.azstat.org>, 14.03.2020.
• Sümer, S.I. & M.M. Üner (2014), “Türkiye ile Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Arasındaki Psikolojik Mesafe”, Bilig, 69, 239-262.
• Tabachnick, B.G. & L.S. Fidell (2013), Multivariate Statistics, (Çev. M. Baloğlu), Nobel Yayıncılık.
• Tosun, C. & L.J. Carson (1996), “Regional Planning Approaches to Tourism Development: The Case of Turkey”, Tourism Management, 17(7), 519-531.
• TRT AVAZ (2015), <https://www.trtavaz.com.tr/haber/ozbekistan-in-turizm%20potansiyeli/3/54c104cd8a58c90e54b7b85b>, 01.04.2015.
• TUİK (2020), <http://www.tuik.gov.tr/Start.do>, 14.03.2020.
• TUİK (2023), <https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=turizm&dil=1>, 17.09.2023.
• Türkay, O. (2014), Destinasyon Yönetimi-Yönetimbilim Bakış Açısıyla İşlevler, Yaklaşımlar ve Araçlar, Detay Yayıncılık.
• UNWTO (2023), International Tourism Highlights, <https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2023-05/UNWTO_Barom23_02_May_EXCERPT_final.pdf?VersionId=gGmuSXlwfM1yoemsRrBI9ZJf.Vmc9gYD>, 16.09.2023.
• Uzembassy (2015), <www.uzembassy.org.tr/files/.../tr/UZBEKISTAN_Turk_30082010.doc>, 01.04.2015.
• Üner, M.M. vd. (2006), “Türkiye Turizminde Yükselen Destinasyon Olarak İstanbul Şehrinin İmajı”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(2), 189-201.
• Wang, C-Y. & K.H. Maxwell (2010), “The Relationships of Destination Image, Satisfaction, and Behavioral Intentions: An Integrated Model”, Journal of Travel & Tourism Marketing, 27(8), 829-843.
• Worldbank (2015), <http://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.ARVL>, 01.04.2015.
• Yeniseyev, M. (2014), Increasing Numbers of Foreign Tourists Visit Uzbekistan, <http://centralasiaonline.com/en_GB/articles/caii/features/business/2014/02/26/feature-01>, 09.01.2017.
• Zahra, I. (2012), “Destination Image and Tourism: A Case Study of Bangladesh”, European Journal of Business and Management, 4(6), 18-27.
• Zorlu, K. (2018), “Türk Dünyasında Turizm İşbirliğinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1), 182-199.