Türkiye'de Burjuva Sınıfının Sosyal Profili

Yıl 2007, Cilt 5, Sayı 5, 01.06.2007

M. Zeki DUMAN

Öz

Burjuvazi, 19. yüzyılın endüstriyel kapitalizmiyle ortaya çıkan toplumsal ve kültürel evrimi, ekonomik ve siyasal devrimi gerçekleştiren başlıca sınıf olmuştur. Kapitalist pazar ilişkilerine, üretim araçlarına ve sermaye birikimine dayanan burjuvazi, bu süreçte sadece ekonomik bir güç olmakla yetinmemiş, aynı zamanda toplumsal, siyasal ve kültürel yapıları da dönüştüren başlıca güç olmuştur. Bu makale, söz konusu Burjuva sınıfının Türkiye’deki tarihsel gelişimi, kapitalistleşme serüveni ve bürokratik yapıyla olan sınıfsal/çıkarsal ilişkisi üzerinde duracaktır. Bu amaçla gücünü sosyal ve kültürel bir sermayeden ziyade devletin bürokratik ve ekonomik ilişkilerinden alan Türk Burjuvazisinin soy kütüğü üzerine sosyoekonomik bir analiz yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Ahmad, F. (1985), “Kemalist Türkiye’de İdeoloji Arayışı 1919-1939,” İttihatçılıktan Kemalizm’e, (Çev.: F.Berktay), Kaynak Yayınları, İstanbul.
• Ahmad, F. (1995), Modern Türkiye’nin Oluşumu, (Çev.: Y.Alogan), Sarmal Yayınları, İstanbul.
• Atay, F.R. (1996), Atatürkçülük Nedir?, İstanbul, aktaran, Mardin Ş. (1997), Türkiye’de Toplum ve Siyaset, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Aydın, E. (2000), Osmanlı Gerçeği Nizamı Âlemin Gayri Resmi Tarihi, Cumhuriyet Yayınları, İstanbul.
• Başkaya, F. (1999), Yediyüz, Ütopya Yayınları, İstanbul.
• Cem, İ. (1989), Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Cem Yayınevi, İstanbul.
• Durand, J.P. (2002), Marx’ın Sosyolojisi, (Çev.: A.Aktaş), Birikim Yay., İstanbul.
• Fişek, K. (1969), Türkiye’de Kapitalizmin Gelişmesi ve İşçi Sınıfı, Doğan Yayınevi, Ankara.
• Giddens, A. (1999), İleri Toplumların Sınıf Yapısı, (Çev.: Ö.Baldık), Birey Yayıncılık, İstanbul.
• Hüsnü, Ş. (1975), Türkiye’de Sınıflar, Ülke Yayınları, Ankara.
• İnsel, A. (1995), Türkiye Toplumunun Bunalımı, Birikim Yayınları, İstanbul.
• İnsel, A. (1996), Düzen ve Kalkınma Kıskacında Türkiye, (Çev.: A. Sönmezay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Kasaba, R. (2005), Dünya, İmparatorluk ve Toplum: Osmanlı Yazıları, (Çev. B. Büyükkal), Kitap Yayınevi, İstanbul.
• Keyder, Ç. (2001), Türkiye’de Sınıflar ve Devlet, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Keyder, Ç. (2004), Ulusal Kalkınmacılığın İflası, Metis Yayınları, İstanbul.
• Laroque, P. (1969), Sosyal Sınıflar, (Çev. Y.Gürbüz), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Lindisfarne, N. (2002), Elhamdülillah Laikiz, (Çev.: S. Somuncuoğlu), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Mardin, Ş. (1999), Türk Modernleşmesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Marx, K.-Engels F, Manifesto, op.cit., aktaran, Yücekök A. (1997), Dinin Siyasallaşması, Din-Devlet İlişkilerinde Türkiye Deneyimi, Afa Yayıncılık, İstanbul.
• Pernoud, R. (1991), Burjuvazi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Steinhaus, K. (1995), Atatürk Sosyolojisi, (Çev.: M.Aktaş), Sarmal Yay., İstanbul.
• Tekeli, İ.-İlkin, S. (1982), “Uygulamaya Geçerken Türkiye’de Devletçilik Oluşumu”, ODTÜ Türkiye Belgesel İktisat Tarihi Serisi, No: 3, Ankara, aktaran, Köker, L. (1999), Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Timur, T. (1997), Türk Devrimi ve Sonrası, İmge Kitabevi, Ankara.
• Timur, T. (2003), Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş, İmge Kitabevi, Ankara.
• Toprak, Z. (1995), Türkiye’de Ekonomi ve Toplum (1908–1950) : Milli İktisat-Milli Burjuvazi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• Türk, İ. (1970), Türk Toplumunda Sosyal Sınıflar, Öncü Kitapevi, İstanbul.
• Yerasimos, S. (1992), Azgelişmişlik Sürecinde Türkiye III, (Çev.: B. Kuzucu), Belge Yayınları, İstanbul.
• Yücekök, A. (1997), Dinin Siyasallaşması, Din-Devlet İlişkilerinde Türkiye Deneyimi, Afa Yayıncılık, İstanbul.