BibTex RIS Kaynak Göster

Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu

Yıl 2010, Cilt: 12 Sayı: 12, - , 01.09.2010

İsmail İşcan

Öz

Hazar bölgesi bugün için birçok enerji projesinin planlandığı ve yürütüldüğü, batının ulusal güvenlikle eş değer tuttuğu enerji arz güvenliği sorununa çözüm sağlayabilecek alternatif coğrafyalardan birisidir. Bölge, aynı zamanda batının enerji ithalatında Rusya’ya olan aşırı bağımlılığını azaltabilecek alternatif nakil güzergâhı özelliğine de sahiptir. Bu çalışmanın asıl amacı, Hazar bölgesi enerji potansiyelini ortaya koyarak, bu potansiyelin ekonomik olarak değerlendirmesinde hukuksal statünün nasıl sorun teşkil ettiğini belirlemektir. Sorun hukuksal olmasına karşın sonucu ekonomiktir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • A Survey of Central Asia (1998), “A Caspian Gamble”, The Economist, February, 7-11.
  • Akdevelioğlu, A. (2003), “İran’ın Orta Asya, Afganistan Ve Azerbaycan Politikası”, Stradigma Aylık Strateji ve Analiz e-dergisi, 10, <www.stradigma.com>, 05.11.2003.
  • Akgün, M., T. Aydın (1999), Türkiye-Rusya İlişkilerindeki Yapısal Sorunlar ve Çözüm Önerileri, 99-264, İstanbul, TÜSİAD Yay.
  • Aras, O. N. (2001), Azerbaycan’ın Hazar Ekonomisi ve Stratejisi, İstanbul, Der Yay.
  • Arslanlı, A. (2003), “Hazar'ın Statüsü Konusundaki Bakü Görüşmeleri Tamamlandı”, Asam Haftalık Analiz, 108, <www.asam.org.tr>, 04.Mart.
  • Aslan, Y. (1997), Hazar Petrolleri, Kafkas Kördüğümü ve Türkiye, Ankara, Irmak Matbaası.
  • Aşula,M. (1998), “Paylaşılan Hazar ve Bakü-Ceyhan”, Türkiye Gazetesi, 29 Temmuz.
  • Azernews (1998), “The Art Of Doing Business”, (7), 25 Feb. - 3 March.
  • Bahgat, G. (2002), “Splitting Water: The Geopolitics of Water Resources in the Caspian Sea”, SAIS Review, XXII (2), Summer-Fall, 273-298.
  • Bahgat, G. (2005), “Energy Security: The Caspian Sea”, Minerals&Energy, 20 (2), 3-15.
  • Barylski, R. (1995), “Russia The West, and the Caspian Anergy Hub”, Middle East Journal, 49 (2), 217-233.
  • Bilici, A. (2003), “Petrolü, Doğalgazı, Havyarı Var Statüsü Yok” (Rusya Dışişleri Bakanlığı Hazar Çalışma Grubu Başkanı, Büyükelçi Yuri Merzlyakov'la yapılan röportaj), <http://arsiv.aksiyon.com.tr/arsiv/182/pages/dosyalar/dos7.html>, 20 Ekim.
  • Bölükbaşı, S. (1999), “Türkiye ve Hazar Denizi Petrolleri”, M.B. Altınışık (Der), İstanbul, Boyut Yay., 230-240.
  • Caspian Investor (1997), “Politics and Decisions Making”, 14, 56-57.
  • Clagett, B.M. (1995), “Ownership of Seabed and Suboil Resources in the Caspian Sea Under the International Law”, Caspian Crosroad Magazine, 1 (3), 3-12.
  • Croissant, C.M., M. P. Croissant (1996-97), “Hazar Denizi Statüsü Sorunu: İçeriği ve Yansımaları”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 3 (4), 23-49.
  • Croissant M. P. (1996), “Transkafkasya’da Petrol ve Rus Emperyalizmi”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 3 (1), 16-26.
  • Çolakoğlu, S. (1998), “Uluslararası Hukukta Hazar’ın Statüsü Sorunu”, AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 53 (1-4), 107-122.
  • Dabiri, M.R. (1994), “A New Approach to the Legal Regime of the Caspian Sea as a Basis for Peace and Development”, The Iranian Journal of International Affair, 6 (1-2), 28-46.
  • Dion, R. R. (1998), “Cutting up the Caspian”, The World Today, March.
  • Energy Information Administration (EIA), (2007), Caspian Sea Region: Survey of Key Oil and Gas Statistics and Forecasts, <http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/Caspian/images/caspian_balances.xls>, 7 Ocak.
  • Federov, Y. (1996), “Russian Policies toward Caspian Region Oil: Neo-İmperial or Progmatic?”, Perspectives on Central Asia, 1 (6), <http://www-ccf.usc.edu./~bagirov/Azeri/htm>, 06.04.2002.
  • Feifer, G. (2002), “Russia, Azerbaijan Sign Agreement on Sea Boundaries”, 24 September, RFE/RL, <http://www.rferl.org/nca/features/2002/09/24092002152937.asp>, 17.07.2003.
  • Feller, G. (1996), “Oil and Gas in The Caspian Sea Region”, Washington Report on Middle East Affairs, 15 (15), 33-40.
  • Gökay, B. (1988), “Caspian Uncertainties: Regional Rivalries and Pipelines”, Perceptions, March-May, 49-66.
  • Gustafson, T., L., Ruseckas (1995), The Caspian Sea: Whose Waters? Whose Oil?, Cambridge Energy Research Associates, 1-26.
  • Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları (1999), Orta Asya-Hazar-Ceyhan Boru Hattı, İstanbul, Harp Akademileri Basım Evi.
  • Hunter, S.T. (2003), “Iran’s Pragmatic Regional Policy”, Journal of International Affairs, LVI (2), Spring, 133-148.
  • İşcan, İ.H. (2007), “Türkiye Avrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği Açısından Avrupa Birliği Enerji Güvenliği Sorunu”, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları Dergisi, 1 (2), 113-168.
  • Kepbanov Y.A. (1998), “Hazar Denizinin Yeni Siyasal Statüsü, Bölgesel İşbirliği ve İstikrarın Temelidir", A.Yalçınkaya (Der), Türkiye Cumhuriyetleri ve Petrol Boru Hatları, İstanbul, Bağlam Yay., 57-64.
  • Kepbanov, Y.A. (1997-98), “The New Legal Status of the Caspian Sea is the Basis of Regional Co-operation and Stability”, Perceptions, Journal of International Affairs, 2 (4), 8-16.
  • New Europe (1997), “US Official Urges Compromise On Kyapaz”, London, 23-29.
  • Nugman, G. (1998), “Hazar Denizi’nin Hukuki Statüsü”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 13, 80-91.
  • Oğan, S. (2001), “Hazar’da Tehlikeli Oyunlar: Statü Sorunu, Paylaşılamayan Kaynaklar Ve Silahlanma Yarışı”, Avrasya Dosyası Türkmenistan Özel Sayısı, 7 (2), 143-183.
  • Oğan, S. (2002), “Hazar Denizi Rusya, Kazakistan ve Azerbaycan Arasında Bölüştürüldü”, Asam Haftalık Analiz- 16-22.Eylül, <www.asam.org.tr>, 25 Eylül.
  • OPEC Bulletin (1997), “Iran Protests Against Unilateral Oil Grab in Caspian Sea Area”, December, 27-28.
  • Panier, B. (1996), “Kazakhistan Oil to Run Through Iran”, OMRI Daily Digest, 2, (158), 15 August.
  • Platts (2009), “Caspian Border Dispute Poses Europe Gas Supply Questions”, 27 July, <http://www1.platts.com/Natural%20Gas/News/8744417.xml?S=printer&p=Natural%20.>, 12.08.2009.
  • Pearson, J. (1997), Azerbaijan Internaitonal Operating Consortium, Presantation Paper, New Opportunties in the Black Sea Region, Bussiness Conference, İstanbul, 177-180.
  • Raczka, W. (2000), “A Sea Or Alike? The Caspian’s Long Odyssey”, Central Asian Survey, 189-218.
  • Radikal Gazetesi (1998), “Hazar’da Kavga Kızıştı” 9 Temmuz.
  • Regional Review Executive Summary (2003), BTC Company Ed.
  • Roy, O. (2002a), “İran’ın Orta Asya Politikası”, 2023 Dergisi, Haziran, <http://www.2023.gen.tr/haziran2002/dosyalar1.html>, 03.06.2009.
  • Roy, O. (2002b), “The Iranian Foreign Policy toward Central Asia”, <www.soros.org>, 22 Aralık.
  • Russian International Affairs (1995), FBIS-SOV-95-188-S, 28 September, 10-12.
  • Sarıahmetoğlu, N. (1998), “Kafkasya-Ötesi’ndeki Siyasi Gelişmeler ve Hazar Petrolleri”, A.Yalçınkaya (Der), Türk Cumhuriyetleri ve Petrol Boru Hatları, İstanbul, Bağlam Yay., 23-38
  • Schofıled, C., M. Pratt (1996), “Claims to The Caspian Sea”, Jane’s Intelligence Review, February, 75-78.
  • Shoumikhin, A. (1996), “Economics and Politics of Developing Caspian Oil Resources”, Perspectives on Central Asia, 1 (8), November, 1-4.
  • The Messenger Online, (2009), “Turkmenistan and Azerbaijan Argue about the Oil Fields in The Caspian Sea Bed”, 29 July, <http://www.messenger.com.ge/issues/1907_july_29_2009/1907_econ_two.html>, 10.08.2009.
  • U.S.E.I.A. (2002), Caspian Sea Region: Legal Issue, <http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/caspian>, 22.07.2003.
  • Ünal, Ö.F. (1998), “Azerbaycan ve Türkmenistan Arasında Kepez Problemi”, Journal of Qafgaz University, 1, 42-55.
  • Voitolovsky, G. (1998), “The Caspian Problem and Interest of Russia”, Foreign Trade, 13 October.
  • Yusufzade, K. (1994), “The Status of the Caspian”, Azerbaijan International, Autumn, <http://www.azer.com/2tı.folder/24.statuscaspian.html>, 02.07.1998.
  • Zevelev, I. (1998), “Russian Foreign Policy and Strategic Interest in Caspian Region”, The Geopolitics of Oil, Gas, and Ecology in the Caucasus and Caspian Basin, 16 May, Conference Report, Barkeley, 66-74.

Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu

Yıl 2010, Cilt: 12 Sayı: 12, - , 01.09.2010

İsmail İşcan

Öz

Hazar bölgesi bugün için birçok enerji projesinin planlandığı ve yürütüldüğü, batının ulusal güvenlikle eş değer tuttuğu enerji arz güvenliği sorununa çözüm sağlayabilecek alternatif coğrafyalardan birisidir. Bölge, aynı zamanda batının enerji ithalatında Rusya’ya olan aşırı bağımlılığını azaltabilecek alternatif nakil güzergâhı özelliğine de sahiptir. Bu çalışmanın asıl amacı, Hazar bölgesi enerji potansiyelini ortaya koyarak, bu potansiyelin ekonomik olarak değerlendirmesinde hukuksal statünün nasıl sorun teşkil ettiğini belirlemektir. Sorun hukuksal olmasına karşın sonucu ekonomiktir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • A Survey of Central Asia (1998), “A Caspian Gamble”, The Economist, February, 7-11.
  • Akdevelioğlu, A. (2003), “İran’ın Orta Asya, Afganistan Ve Azerbaycan Politikası”, Stradigma Aylık Strateji ve Analiz e-dergisi, 10, <www.stradigma.com>, 05.11.2003.
  • Akgün, M., T. Aydın (1999), Türkiye-Rusya İlişkilerindeki Yapısal Sorunlar ve Çözüm Önerileri, 99-264, İstanbul, TÜSİAD Yay.
  • Aras, O. N. (2001), Azerbaycan’ın Hazar Ekonomisi ve Stratejisi, İstanbul, Der Yay.
  • Arslanlı, A. (2003), “Hazar'ın Statüsü Konusundaki Bakü Görüşmeleri Tamamlandı”, Asam Haftalık Analiz, 108, <www.asam.org.tr>, 04.Mart.
  • Aslan, Y. (1997), Hazar Petrolleri, Kafkas Kördüğümü ve Türkiye, Ankara, Irmak Matbaası.
  • Aşula,M. (1998), “Paylaşılan Hazar ve Bakü-Ceyhan”, Türkiye Gazetesi, 29 Temmuz.
  • Azernews (1998), “The Art Of Doing Business”, (7), 25 Feb. - 3 March.
  • Bahgat, G. (2002), “Splitting Water: The Geopolitics of Water Resources in the Caspian Sea”, SAIS Review, XXII (2), Summer-Fall, 273-298.
  • Bahgat, G. (2005), “Energy Security: The Caspian Sea”, Minerals&Energy, 20 (2), 3-15.
  • Barylski, R. (1995), “Russia The West, and the Caspian Anergy Hub”, Middle East Journal, 49 (2), 217-233.
  • Bilici, A. (2003), “Petrolü, Doğalgazı, Havyarı Var Statüsü Yok” (Rusya Dışişleri Bakanlığı Hazar Çalışma Grubu Başkanı, Büyükelçi Yuri Merzlyakov'la yapılan röportaj), <http://arsiv.aksiyon.com.tr/arsiv/182/pages/dosyalar/dos7.html>, 20 Ekim.
  • Bölükbaşı, S. (1999), “Türkiye ve Hazar Denizi Petrolleri”, M.B. Altınışık (Der), İstanbul, Boyut Yay., 230-240.
  • Caspian Investor (1997), “Politics and Decisions Making”, 14, 56-57.
  • Clagett, B.M. (1995), “Ownership of Seabed and Suboil Resources in the Caspian Sea Under the International Law”, Caspian Crosroad Magazine, 1 (3), 3-12.
  • Croissant, C.M., M. P. Croissant (1996-97), “Hazar Denizi Statüsü Sorunu: İçeriği ve Yansımaları”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 3 (4), 23-49.
  • Croissant M. P. (1996), “Transkafkasya’da Petrol ve Rus Emperyalizmi”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 3 (1), 16-26.
  • Çolakoğlu, S. (1998), “Uluslararası Hukukta Hazar’ın Statüsü Sorunu”, AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 53 (1-4), 107-122.
  • Dabiri, M.R. (1994), “A New Approach to the Legal Regime of the Caspian Sea as a Basis for Peace and Development”, The Iranian Journal of International Affair, 6 (1-2), 28-46.
  • Dion, R. R. (1998), “Cutting up the Caspian”, The World Today, March.
  • Energy Information Administration (EIA), (2007), Caspian Sea Region: Survey of Key Oil and Gas Statistics and Forecasts, <http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/Caspian/images/caspian_balances.xls>, 7 Ocak.
  • Federov, Y. (1996), “Russian Policies toward Caspian Region Oil: Neo-İmperial or Progmatic?”, Perspectives on Central Asia, 1 (6), <http://www-ccf.usc.edu./~bagirov/Azeri/htm>, 06.04.2002.
  • Feifer, G. (2002), “Russia, Azerbaijan Sign Agreement on Sea Boundaries”, 24 September, RFE/RL, <http://www.rferl.org/nca/features/2002/09/24092002152937.asp>, 17.07.2003.
  • Feller, G. (1996), “Oil and Gas in The Caspian Sea Region”, Washington Report on Middle East Affairs, 15 (15), 33-40.
  • Gökay, B. (1988), “Caspian Uncertainties: Regional Rivalries and Pipelines”, Perceptions, March-May, 49-66.
  • Gustafson, T., L., Ruseckas (1995), The Caspian Sea: Whose Waters? Whose Oil?, Cambridge Energy Research Associates, 1-26.
  • Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları (1999), Orta Asya-Hazar-Ceyhan Boru Hattı, İstanbul, Harp Akademileri Basım Evi.
  • Hunter, S.T. (2003), “Iran’s Pragmatic Regional Policy”, Journal of International Affairs, LVI (2), Spring, 133-148.
  • İşcan, İ.H. (2007), “Türkiye Avrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği Açısından Avrupa Birliği Enerji Güvenliği Sorunu”, Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları Dergisi, 1 (2), 113-168.
  • Kepbanov Y.A. (1998), “Hazar Denizinin Yeni Siyasal Statüsü, Bölgesel İşbirliği ve İstikrarın Temelidir", A.Yalçınkaya (Der), Türkiye Cumhuriyetleri ve Petrol Boru Hatları, İstanbul, Bağlam Yay., 57-64.
  • Kepbanov, Y.A. (1997-98), “The New Legal Status of the Caspian Sea is the Basis of Regional Co-operation and Stability”, Perceptions, Journal of International Affairs, 2 (4), 8-16.
  • New Europe (1997), “US Official Urges Compromise On Kyapaz”, London, 23-29.
  • Nugman, G. (1998), “Hazar Denizi’nin Hukuki Statüsü”, Avrasya Etüdleri Dergisi, 13, 80-91.
  • Oğan, S. (2001), “Hazar’da Tehlikeli Oyunlar: Statü Sorunu, Paylaşılamayan Kaynaklar Ve Silahlanma Yarışı”, Avrasya Dosyası Türkmenistan Özel Sayısı, 7 (2), 143-183.
  • Oğan, S. (2002), “Hazar Denizi Rusya, Kazakistan ve Azerbaycan Arasında Bölüştürüldü”, Asam Haftalık Analiz- 16-22.Eylül, <www.asam.org.tr>, 25 Eylül.
  • OPEC Bulletin (1997), “Iran Protests Against Unilateral Oil Grab in Caspian Sea Area”, December, 27-28.
  • Panier, B. (1996), “Kazakhistan Oil to Run Through Iran”, OMRI Daily Digest, 2, (158), 15 August.
  • Platts (2009), “Caspian Border Dispute Poses Europe Gas Supply Questions”, 27 July, <http://www1.platts.com/Natural%20Gas/News/8744417.xml?S=printer&p=Natural%20.>, 12.08.2009.
  • Pearson, J. (1997), Azerbaijan Internaitonal Operating Consortium, Presantation Paper, New Opportunties in the Black Sea Region, Bussiness Conference, İstanbul, 177-180.
  • Raczka, W. (2000), “A Sea Or Alike? The Caspian’s Long Odyssey”, Central Asian Survey, 189-218.
  • Radikal Gazetesi (1998), “Hazar’da Kavga Kızıştı” 9 Temmuz.
  • Regional Review Executive Summary (2003), BTC Company Ed.
  • Roy, O. (2002a), “İran’ın Orta Asya Politikası”, 2023 Dergisi, Haziran, <http://www.2023.gen.tr/haziran2002/dosyalar1.html>, 03.06.2009.
  • Roy, O. (2002b), “The Iranian Foreign Policy toward Central Asia”, <www.soros.org>, 22 Aralık.
  • Russian International Affairs (1995), FBIS-SOV-95-188-S, 28 September, 10-12.
  • Sarıahmetoğlu, N. (1998), “Kafkasya-Ötesi’ndeki Siyasi Gelişmeler ve Hazar Petrolleri”, A.Yalçınkaya (Der), Türk Cumhuriyetleri ve Petrol Boru Hatları, İstanbul, Bağlam Yay., 23-38
  • Schofıled, C., M. Pratt (1996), “Claims to The Caspian Sea”, Jane’s Intelligence Review, February, 75-78.
  • Shoumikhin, A. (1996), “Economics and Politics of Developing Caspian Oil Resources”, Perspectives on Central Asia, 1 (8), November, 1-4.
  • The Messenger Online, (2009), “Turkmenistan and Azerbaijan Argue about the Oil Fields in The Caspian Sea Bed”, 29 July, <http://www.messenger.com.ge/issues/1907_july_29_2009/1907_econ_two.html>, 10.08.2009.
  • U.S.E.I.A. (2002), Caspian Sea Region: Legal Issue, <http://www.eia.doe.gov/emeu/cabs/caspian>, 22.07.2003.
  • Ünal, Ö.F. (1998), “Azerbaycan ve Türkmenistan Arasında Kepez Problemi”, Journal of Qafgaz University, 1, 42-55.
  • Voitolovsky, G. (1998), “The Caspian Problem and Interest of Russia”, Foreign Trade, 13 October.
  • Yusufzade, K. (1994), “The Status of the Caspian”, Azerbaijan International, Autumn, <http://www.azer.com/2tı.folder/24.statuscaspian.html>, 02.07.1998.
  • Zevelev, I. (1998), “Russian Foreign Policy and Strategic Interest in Caspian Region”, The Geopolitics of Oil, Gas, and Ecology in the Caucasus and Caspian Basin, 16 May, Conference Report, Barkeley, 66-74.
Toplam 54 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

İsmail İşcan

Yayımlanma Tarihi 1 Eylül 2010
Gönderilme Tarihi 12 Aralık 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010 Cilt: 12 Sayı: 12

Kaynak Göster

APA İşcan, İ. (2010). Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu. Sosyoekonomi, 12(12). https://doi.org/10.17233/se.44965
AMA İşcan İ. Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu. Sosyoekonomi. Haziran 2010;12(12). doi:10.17233/se.44965
Chicago İşcan, İsmail. “Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi Ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu”. Sosyoekonomi 12, sy. 12 (Haziran 2010). https://doi.org/10.17233/se.44965.
EndNote İşcan İ (01 Haziran 2010) Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu. Sosyoekonomi 12 12
IEEE İ. İşcan, “Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu”, Sosyoekonomi, c. 12, sy. 12, 2010, doi: 10.17233/se.44965.
ISNAD İşcan, İsmail. “Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi Ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu”. Sosyoekonomi 12/12 (Haziran 2010). https://doi.org/10.17233/se.44965.
JAMA İşcan İ. Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu. Sosyoekonomi. 2010;12. doi:10.17233/se.44965.
MLA İşcan, İsmail. “Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi Ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu”. Sosyoekonomi, c. 12, sy. 12, 2010, doi:10.17233/se.44965.
Vancouver İşcan İ. Uluslararası Enerji Güvenliği Açısından Hazar Bölgesi Enerji Ekonomisi ve Hazar Denizini Paylaşım Sorunu. Sosyoekonomi. 2010;12(12).
 Kapak Resmi İndir