İktisadi Sosyolojiden Yeni İktisat Sosyolojisine: İktisat ve Sosyoloji İlişkisinin Değişen Yüzü

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 26, 25 - 44, 14.10.2015

Gülenay Baş Dinar

https://doi.org/10.17233/se.92426

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma 20. Yüzyılın başında ortaya çıkan iktisadi sosyoloji yaklaşımının 1980’li yıllarda ortaya çıkan ve günümüzde özellikle Amerika’da etkili olan yeni iktisat sosyolojisi ile farklılıklarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yeni iktisat sosyolojisi yaklaşımı iktisat ve sosyoloji arasındaki geleneksel ilişkinin biçim değiştirmesine neden olmuştur. 20. Yüzyılın başında ortaya çıkan iktisadi sosyoloji yaklaşımı iktisadi olayları sosyolojik bir bakış açısı ile değerlendirmek biçiminde özetlenebilecek bir temel üzerinden hareket etmekteyken; 1980’lerde ortaya çıkan yeni iktisat sosyolojisi yaklaşımı sosyolojik olayları iktisadi bir bakış açısı ile değerlendirmek gibi tam tersi bir içeriğe sahiptir. Bu özelliği nedeniyle, yeni iktisat sosyolojisi yaklaşımı iktisadın mantığının ve yönteminin diğer sosyal bilimlere uygulanması anlamında iktisadın metodolojik emperyalizminin tipik bir örneğini oluşturmaktadır. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, iktisat ve sosyoloji arasındaki ilişkinin geçirdiği değişim incelenecek; ikinci olarak Weber ve Durkheim’ın görüşlerine dayanarak iktisadi sosyoloji yaklaşımının temel esasları değerlendirilecek; çalışma yeni iktisat sosyolojisi yaklaşımının eleştirel bir incelemesiyle günümüzde iktisat ve toplum arasında kopan bağları tekrar birleştirmek için yapılması gerekenlerin değerlendirilmesi ile son bulacaktır.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Arrighi, G. (2001), “Braudel, Capitalism, and New Economic Sociology”, Fernand Braudel Center Review, 24(1): 107-23.
• Atılgan, G. (2015), “Diyalektik Bir Anayasa İncelemesi İçin Çerçeve Girişimi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(1): 65-110.
• Baş Dinar, G. (2011), “Veblen’in İktisadi Analizinde Sosyo Ekonomik Evrim ve Darwinizm”, içinde: M. Kaymak & A. Şahinöz (Eds.) Darwin ve Evrimsel İktisat Sempozyumu, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Baş Dinar, G. (2013), “Kurum, İçgüdü ve Alışkanlık Kavramları Temelinde Veblen’in Kurumsal Evrim Teorisi”, Amme İdaresi Dergisi, 4(46): 45-66.
• Buğra, A. (2005), İktisatçılar ve İnsanlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Caille, A. (2007), “Sociology as Anti-Utilitarianism”, European Journal of Social Theory, 10(2): 277-86.
• Calnitsky, D. (2014), “Economic Sociology as Disequilibrium Economics: A Contribution to the Critique of the New Economic Sociology”, The Sociological Review, 62: 565-92.
• Corcuff, P. (2009), Bireycilik Sorunu: Stirner, Marx, Durkheim, Proudhon, (Çev. A.U. Kılıç), İstanbul: Versus Kitap.
• Denis, H. (1997), Ekonomik Doktrinler Tarihi, (Çev. A. Tokatlı), İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Durkheim, E. (1984), The Division of Labour in Society, (Çev. W.D. Halls), London: The Macmillan Press.
• Durkheim, E. (2014), Sosyolojik Yöntemin Kuralları, (Çev. Ö. Doğan), Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Ercan, F. (1995), “Max Weber’de Yöntem ve Tarihsel İdeal Tip Olarak Kapitalizm Kavramsallaştırmasının Kapitalist Olmayan Toplumların Gelişme Süreçlerini Anlama Çabaları Üzerindeki Etkileri”, Öneri, 1(3): 127-48.
• Fine, B. & D. Milonakis (2014), İktisat Emperyalizminden Acayip İktisada, (Çev. E. Kırmızıaltın, H. Bilir), Ankara: Heretik.
• Freeman, N.C. & F. Louça (2013), Zaman Akıp Giderken: Sanayi Devrimlerinden Bilgi Devrimine, (Çev. O.S. Binatlı), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Granovetter, M. (1985), “Economic Action and Social Structure: The Problem of Embeddedness”, The American Journal of Sociology, 91 (3): 481-510.
• Granovetter, M. (1992), “Economic Institutions as Social Constructions: A Framework for Analysis”, Acta Sociologica, 35(1): 3-11.
• Granovetter, M. (1990), “The Old and New Economic Sociology: A History and an Agenda”, R. Friedland & A.F. Robertson (Eds.), Beyond The Market Place: Rethinking Economy and Society, New York, Walter de Gruyter, Inc.
• Gülbenkian Komisyonu (2004), Gülbenkian Komisyonu Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor, (Çev. Ş. Tekeli), İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Kabaş, T. (2013), “İktisat Sosyolojisinin Doğuşu ve Yükselişi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1): 13-24.
• Kalleberg, A.L. (1995). “Sociology and Economics: Crossing the Boundaries”, Social Forces, 73(4): 1207-1218.
• Keat, R. & J. Urry (2001), Bilim Olarak Sosyal Teori, (Çev. N. Çelebi), İstanbul: İmge Kitabevi.
• Kurmuş, O. (2009), Bir Bilim Olarak İktisat Tarihinin Doğuşu, İstanbul: Yordam Kitap.
• Ollman, B. (2012), Yabancılaşma Marx’ın Kapitalist Toplumdaki İnsan Anlayışı, İstanbul: Yordam Kitap.
• Özatalay, C. (2011), “Türkiye’de “Geri Dönemeyen” Ekonomi Sosyolojisi ya da “Açılamayan” Sosyal Bilimler”, Sosyoloji Dergisi, 3(23): 165-82.
• Ricardo, D. (1997), Ekonomi Politiğin ve Vergilendirmenin İlkeleri, (Çev. T. Ertan), İstanbul: Belge Yayıncılık.
• Smelser, N.J. & R. Swedberg (2005), “Introducing Economic Sociology”, içinde: N.J. Smelser & R. Swedberg (Eds), The Handbook of Economic Sociology, USA: Russell Sage Foundation.
• Swedberg, R. (1991), “Major Traditions of Economic Sociology”, Annual Review of Sociology, 17: 251-76.
• Swedberg, R. & M. Granovetter (1992), “Introduction”, içinde: M. Granovetter & R. Swedberg (Eds.), The Sociology of Economic Life, USA: Westview Press, Boulder.
• Swedberg, R. (1997), “New Economic Sociology: What Has Been Accomplished, What Is Ahead?”, Acta Sociologica, 40, 161-82.
• Timur, T. (2013), “Marksizmin Klasiklerini Okumak…”, içinde: Marksist Klasikleri Okuma Klavuzu, İstanbul: Yordam Kitap.
• Weber, M. (2012), Sosyal Bilimlerin Metodolojisi, İstanbul: Küre Yayınları.
• Weber, M. (2013), Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, (Çev. M. Köktürk), Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• Yılmaz, F. (2002-3), “İktisat ve Sosyoloji: Rakip Kardeşlerin Hakimiyet Kavgası”, Toplum ve Bilim, 95: 61-84.
• Yılmaz, F. (2012), “İktisat, Kurumsal İktisat ve İktisat Sosyolojisi”, Sosyoloji Konferansları, 45: 1-17.