Finansal Derinleşmenin Gelir Dağılımına Etkisi: BRICS-T Örneği

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 47, 301 - 318, 25.01.2021

Abdullah Miraç Bükey , Osman Akgül

https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2021.01.15

Cited By: 2

Öz

1974 yılında patlak veren Petrol Krizi küresel yatırımda ve toplam talepte ciddi daralmalar meydana getirmiştir. Söz konusu krizin sonuçlarıyla mücadele etmek amacıyla başta ABD, Japonya, Almanya gibi gelişmiş ülkeler öncülüğünde küresel ekonomide yeni bir süreç başlatılmıştır. Neoliberal iktisadi politikaların başatlığının hissedilmeye başlandığı, ekonomilerin dışa açıldığı ve emek, mal ve sermaye piyasalarında deregülasyon politikalarının uygulandığı bu süreçte, hem yeni mal ve hizmet üretimi hem de bu yeni üretim sürecinin finansmanı yeni bir gündem hâlini almıştır. Bu yeni süreci idare edebilmek maksadıyla yeni ekonomik birliktelikler tesis edilmeye başlanmıştır. Bu yeni birlikteliklerden biri de BRICS ülkeleridir. “Küreselleşme” olarak adlandırılan söz konusu süreç finansal piyasaları da etkilemiştir. Bu dönemde finansal araçların çeşitleri artmış, kullanımı yaygınlaşmış ve finansal piyasalar derinleşmiştir. Küresel ekonomide etkileri gittikçe artan, istihdamdan ödemeler dengesine, para politikalarından maliye politikalarına kadar iktisadi yönden birçok tesiri bulunan finansal derinleşmenin etkilenen önemli alanlardan biri ise gelir dağılımıdır. Mezkûr çalışmada, finansal derinleşmenin gelir dağılımına etkisi BRICS-T özelinde irdelenmiştir. Panel veri analizi uygulanmış olan çalışmamızda BRICS-T ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ekonomik verileri kullanılmıştır. 6 birim boyutuna sahip çalışmanın zaman boyutu 1993-2015 dönemini kapsamakta olup veriler yıllıktır. Ekonometrik modelin sonuçlarına göre finansal derinleşme göstergelerinden yurtiçi kredilerdeki %1’lik bir artış Gini katsayısını yaklaşık %0.068 azaltmakta; borsa değerindeki %1’lik bir artış Gini katsayısını yaklaşık %0.011 artırmakta ve finansal sistem mevduatındaki %1 oranındaki bir artış ise Gini katsayısını yaklaşık %0.061 oranında artırmaktadır. Yani, finansal derinleşme gelir dağılımını bir yönden pozitif, bir yönden negatif etkilemektedir. Dolayısıyla çalışmanın ampirik bulgularının literatürdeki hem Eşitsizliği Daraltıcı Hipotezi hem de Eşitsizliği Genişletici Hipotezi desteklediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Derinleşme, Finansal Gelişme, BRICS, BRICS-T, Türkiye, Gelir Dağılımı, Panel Veri Analizi

The Effect of Financial Deepening on Income Distribution: The Case of BRICS-T

Öz

The Oil Crisis erupted in 1974 has caused severe contractions in global investment and aggregate demand. In order to combat the consequences of this crisis, a new process has been initiated in the global economy under the leadership of developed countries such as the USA, Japan and Germany. This process dominated by neo-liberal economic policies has included opening up economies to foreign markets, and initiating deregulation policies in domestic labour, goods and capital markets. Since then, the production of new goods and services and their financing has become a new global agenda. In order to manage this new process, new economic associations have started to be established. One of these new associations is the BRICS countries. This process, called “globalization”, has also affected financial markets. In this period, the types of financial instruments have increased, their usage has become widespread and financial markets have deepened. One of the most important areas affected by financial deepening, which has an increasing impact on the global economy, and has many economic impacts ranging from employment to balance of payments, from monetary policies to fiscal policies, is the distribution of income. In the present study, the effect of financial deepening on income distribution is examined for BRICS-T (Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey). The study utilizes annual panel data for the period of 1993-2015. According to the results of the econometric analyses, an increase of 1% in domestic credits, which is one of the financial deepening indicators, decreases the Gini coefficient by about 0.068%, an increase of 1% in the stock exchange value increases the Gini coefficient by approximately 0.011%, and an increase of 1% in the financial system deposits increases the Gini coefficient by about 0.061%. In other words, financial deepening affects income distribution positively in one aspect and negatively in other. Therefore, it can be said that the empirical findings of the study support both the Inequality-Narrowing Hypothesis and the Inequality-Extending Hypothesis in the literature.

Anahtar Kelimeler

Financial Deepening, Financial Development, Turkey, BRICS, BRICS-T, Income Distribution, Panel Data Analysis

Kaynakça

• Akbıyık, C. (2012), “Cross Country Evidence on Financial Development - Income Inequality Link”, METU Graduate School of Social Sciences Master Thesis.
• Altıntaş, N. & M. Çalışır (2017), “Finansal Gelişme, Finansal Yapı ve Gelir Eşitsizliği”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 81-97.
• Altıntaş, N. & M. Çalışır (2018), “Finansal Gelişmenin Bankacılık ve Sermaye Piyasası Bağlamında Gelir Dağılımına Etkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 81-97.
• Altunöz, U. (2015), “Kuznet Eğrisi Bağlamında Türkiye’de Finansal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği İlişkisinin Analizi”, International Conference on Eurasian Economies, 871-75.
• Ang, J. (2010), “Finance and Inequality: The Case of India”, Southern Economic Journal, 76(3), 738-61. Argun, A. (2016), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Finansal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği”, Sosyal Bilimler Dergisi / Journal of Social Sciences, 40(1), 61-74.
• Aye, G.C. (2013), “Causality Between Financial Deepening, Economic Growth And Poverty in Nigeria”, The Business & Management Review, 3(3), 1-11.
• Batuo, M. & F. Guidi & K. Mlambo (2010), “Financial Development and Income Inequality: Evidence from African Countries”, MPRA Paper, 25658, Germany.
• Bittencourt, M. (2008), “Financial Development and Inequality: Brazil 1985-1994”, University of Cape Town Working Paper, 86, South Africa.
• Boratav, K. (1972), 100 Soruda Gelir Dağılımı, 2. Baskı, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
• Boyd, J. & B. Smith (1992), “Intermediation and The Equilibrium Allocation of Investment Capital: Implications for Economic Development”, Journal of Monetary Economics, 30(3), 409-32.
• Clarke, R.G. & C. Xu & H. Zou (2006), “Finance and Income Inequality: What Do the Data Tell Us?”, Southern Economic Journal, 72(3), 578-96.
• Destek, M.A. & İ. Okumuş & M. Manga (2017), “Türkiye’de Finansal Gelişim ve Gelir Dağılımı İlişkisi: Finansal Kuznets Eğrisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(2), 153-65.
• Dumlu, U. & Ö. Aydın (2008), “Ekonometrik Modellerle Türkiye için 2006 Yılı Gini Katsayısı Tahmini”, Ege Academic Review, 8, 373-93.
• Elüstü, S. (2016), “Yükselen Piyasalarda Makroekonomik Kırılganlık ve Türkiye Örneği”, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Teknoloji ve Sanayi İktisadı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Erim, N. & A. Türk (2005), “Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme”, Kocaeli Üniversitesi SBE Dergisi, 10, 21-45.
• Ertek, T. (2015), Temel Ekonomi (Basından Örneklerle), Genişletilmiş 4. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Gujarati, D.N. (2004), Basic Econometrics, Fourth Edition. McGraw-Hill Companies Inc. United States.
• Hsiao, C. (2003), Analysis of Panel Data, Second Edition. Cambridge University Press.
• https://www.indexmundi.com/facts/russia/indicator/SI.POV.GINI-worldbank, 2018, 11.1.2020 Işık, N. (2006), “Sektörel Gelir Dağılımının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 119-27.
• İslatince, H. (2013), İktisada Giriş-2, eds. C.N. Berberoğlu & L. Erdoğan, 2. Baskı, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Jauch, S. & S. Watzka (2012), “Financial Development and Income Inequality: A Panel Data Approach”, Cesifo Working Paper, Germany.
• Kai, H. & S. Hamori (2009), “Globalization, Financial Depth, and Inequality in Sub-Saharan Africa”, Economics Bulletin, 29(3), 2025-37.
• Kanberoğlu, Z. & M.A. Arvas (2014), “Finansal Kalkınma ve Gelir Eşitsizliği: Türkiye Örneği, 1980-2012”, Sosyoekonomi, 21(1), 105-22.
• Kar, M. & H. Ağır (2005), “Finansal Derinleşme Göstergeleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Finans-Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 42(496), 10-24.
• Kuruç, B. (2017), “Dünya Ekonomisinde ve Sanayiinde Gelişmeler: Genel Bir Bakış”, <http://arsiv.mmo.org.tr/pdf/10662.pdf>, 16.1.2020.
• Law, S. & H. Tan (2009), “The Role of Financial Development on Income Inequality in Malaysia”, Journal of Economic Development, 34(2), 153-68.
• Liang, Z. (2006), “Financial Development and Income Distribution: A System Gmm Panel Analysis with Application to Urban China”, Journal of Economic Development, 31(2), 1-21.
• Mollaahmetoğlu, E. (2016), “Finansal Derinleşme: Türkiye’nin Finansal Derinliği ve Panel Veri Analizi”, Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (25), 32-54.
• Nadaroğlu, H. (1983), Ekonomi Ansiklopedisi 2, İkinci Cilt, İstanbul, Paymaş Yayınları.
• Narin, M. & D. Kutluay (2013), “Değişen Küresel Ekonomik Düzen: BRIC, 3G ve N-11 Ülkeleri”, Ankara Sanayi Odası Yayın Organı: 30-50.
• Özcan, G. & İ. Özmen (2019), “E7 Ülkelerinde Finansal Derinleşme ve Yoksulluk İlişkisi: Bootstrap Panel Nedensellik Analizi”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(1), 508-21.
• Özyüksel, S. (2000), “Finansal Piyasalarda Yeni Yasal Düzenlemeler (Reregulation) İhtiyacı ve Türk Finans Sistemi”, Öneri Dergisi, 75(10), 55-62.
• Ravallion, M. & S. Chen (2007), “China’s (Uneven) Progress Against Poverty”, Journal of Development Economics, 82, 1-42.
• Satti, S. & M. Mahalik & M. Bhattacharya & M. Shahbaz (2015), “Dynamics of Income Inequality, Finance and Trade in Kazakhstan: Empirical Evidence from A New Transition Economy with Policy Prescriptions”, Monash Business School, Department of Economics Discussion Paper, No. 36/15.
• SEBI (N/A), “About SEBI”, <http://www.sebi.gov.in/sebiweb/stpages/about_sebi.jsp>, 12.04.2017.
• Sehrawat, M. & A.K. Giri (2016), “Financial Development, Poverty and Rural-Urban Income İnequality: Evidence From South Asian Countries”, Quality & Quantity, 50(2), 577-90.
• Shahbaz, M. & F. Islam (2011), “Financial Development and Income Inequality in Pakistan: An Application of ARDL Approach”, MPRA Paper, 28222, Germany.
• Shahbaz, M. & T. Aviral & S. Reza (2012), “Financial Development and Income Inequality: Is there Any Financial Kuznets Curve in Iran?”, MPRA Paper, 40899, Germany.
• Sheytanova, T. (2014), “The Accuracy of the Hausman Test in Panel Data: a Monte Carlo Study”, Unpublished Thesis, Öreboro University, Sweden.
• Somel, C. (2014), Makro İktisada Giriş, İstanbul, Yordam Kitap.
• Tiryaki, A. (2013), “Para ve Enflasyon”, İktisada Giriş-II, 2. Baskı, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, 114-139.
• Türk, İ. (2015), Kamu Maliyesi, 10. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2008), “Tüketim Harcamaları, Yoksulluk ve Gelir Dağılımı”, Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi, No. 6, Ankara.
• Yeldan, E. (2005), Yükselen Piyasa Ekonomisi Olarak Türkiye, <http://yeldane.bilkent.edu.tr/Yeldan14_2Mar05.pdf>, 14.1.2020.
• Zhang, Q. & C. Rongda (2015), “Financial Development and İncome Inequality in China: An Application of SVAR Approach”, Procedia Computer Science, 55, 774-81.
• … (2018), <http://ciid.bnu.edu.cn/chip/index.asp?lang=EN>, 11.01.2020.
• … (2018), <http://www.oecd.org/social/income-distribution-database.htm>, 11.01.2020.
• … (2018), <http://www.stats.gov.cn/english/>, 11.01.2020.
• … (2018), <https://utip.lbj.utexas.edu/data.html>, 11.01.2020.