Âşık Bir Flâneur Olarak Kaptan

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 364 - 378, 29.12.2020

Türkan Yeşilyurt

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.783958

Öz

Attilâ İlhan’ın “Kaptan” adlı şiiri Walter Benjamin’in önemli kavramlarından biri olan Flâneur bağlamında tahlil edilmiştir. Flâneur, yaya dolaşırken çevre izlenimleriyle düşünce üreten kişi anlamında kullanılır. Attilâ İlhan’ın aynı adlı şiirindeki Kaptan, bir Flâneur olarak Paris’i gezip dolaşır. Cadde onun için bir konuttur. Burada mekânlara, olaylara, durumlara ve kişilere bakınır. Kaptan, bir Flâneur gibi bilinmeyen ve yalıtılmış bir kişidir. O, görünüşte tembelken gerçekte uyanıktır. Bu nedenle Kaptan, ıslığıyla caz havalarını çalan siyahinin sevdiği kadına âşık olduğunun farkındadır. Bir Flânuer olan Kaptan; Luxembourg Garı, Saint-Michel Bulvarı, Wagram Meydanı, Saint-Jacques Kulesi ve Seine Nehri’ni dolaşırken birçok serüven yaşar. Ne var ki, Kaptan kalabalıklar içinde terk edilmiş biridir. Flâneur’ün mekânsal fantazmagorileri vardır. Kaptan için de Malgaş halkının birkaç yüzyıl onun hikâyesini anlatacak olması bir fantazma, bir hayaldir. Sanat ve edebiyat çevrelerine mensup olan, şiir yazan, bir bohem olan Kaptan, aynı zamanda bir âşıktır. Ne ki; kör, dilenci, rezil olmayı âşık olmaya tercih etmektedir. Çünkü aşk onun için kahredicidir. Bu aşkla savunma mekanizmaları geliştirerek baş etmeye çabalar. Attilâ İlhan, birkaç kez gittiği bir süre yaşadığı Paris’te edindiği tecrübelerini bir Flâneur olarak Paris’te gezip dolaşan poetik bene yansıtmıştır. O, bu şiirinde Flânuer’ü Flânuer yapan özelliklere âşıklığı eklemiştir. Walter Benyamin’in Flâneur’ü daha çok gözlem yaparken, Attila İlhan’ın Flâneur’ü daha çok gönülden bakar.

Anahtar Kelimeler

Attilâ İlhan, bohem, flâneur, Paris, şiir

Captain As A Flâneur In Love

Öz

Attilâ İlhan's poem “The Captain” was examined in one of Walter Benjamin's most important concepts, the Flâneur. Flâneur is used as a person who produces thoughts with his impressions of the environment as he walks the pedestrian. The captain of Attilâ İlhan's poem of the same name travels around Paris as a Flâneur. Street is a residence for him. Here he looks at places, events, situations and people. The captain is an unknown and isolated person like a Flâneur. She is seemingly lazy, indeed waking. For this reason, the Captain is aware that the Black who is playing jazz with her faintness falls in love with the woman he loves. The Captain is a Flânuer; Luxembourg Railway, Saint-Michel Avenue, Wagram Square, the Saint-Jacques Tower and the Seine River. However, the Captain is abandoned in the crowds. Flâneur has spatial fantasies. For the Captain it is a fantasy to tell the story of the people of Malagas a few centuries. A bohemian who writes poetry, who belongs to the arts and literary circles, is also a lover. What is that; blind, beggar, defiant prefers to be in love. Because love is overwhelming for her. He tries to cope with this love by developing defense mechanisms. Attilâ İlhan reflected his experiences in Paris, where he went several times, to the poetic mole that traveled around Paris as a Flâneur. In this poem, he added to the characteristics that made Flânuer Flânuer. While Walter Benjamin's Flâneur observes more, Attila İlhan's Flâneur looks more wholeheartedly.

Anahtar Kelimeler

Attilâ İlhan, bohemian, flaneur, Paris, poetry

Kaynakça

• Benjamin, Walter (2001). “Charles Baudelaire: Kapitalizmin Yükseliş Çağında Lirik Bir Şair”, Pasajlar. Çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s. 108-201. __ (2001). “XIX. Yüzyıl’ın Başkenti Paris”. Pasajlar. Çev. Ahmet Cemal. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s. 87-107. Çelik, Yakup (2007). Şubat Yolcusu: Attilâ İlhan’ın Şiiri. Ankara: Akçağ Yayınlar İlhan, Attilâ (2017). Sisler Bulvarı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.