Mehmet Vecihi’nin Milli Romanı Sakıb'ın Latin Harfli Çevirisi ve Tahlili

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 973 - 987, 29.08.2024

Özden Savaş

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1496772

Öz

Başlangıcı 1839 yılı olarak kabul edilen ve Türk edebiyatında yeni bir sayfa başlatan Tanzimat dönemi edebiyatında roman, öykü, deneme gibi Batı tarzında birçok edebî türün ve biçimin denendiği bilinmektedir. Bir geçiş dönemi olarak da adlandırabilecek olan bu edebiyatta Şinasi, Ziya Paşa, Namık Kemal ve Ahmet Mithat Efendi gibi önemli isimler dönemin mimarları olarak tarihe geçmişlerdir. Sonraki dönem olan Servet-i Fünûn Edebiyatı ise Batılı tarzın artık oturduğunu gösteren eserlerin verildiği bir dönemdir. Ancak her dönemde olduğu gibi Servet-i Fünûn yıllarında da popüler edebiyatın ilgi gördüğü yazarlar da olmuştur. Onlardan biri olan Mehmet Vecihi çok sayıda öykü ve roman kaleme almıştır. Bugüne kadar eserlerinden birkaçı Osmanlı Türkçesinden günümüz Türkçesine çevrilmiş ve hakkında çalışmalar yapılmıştır. Miladi 1897 yılına karşılık gelen Hicri 1315’te basılan Milli Roman: Sâkıb adlı eseri ise henüz Latin harflerine aktarılmamıştır. Kitapta fakir bir ailede doğan Sâkıb’ın kısacık ömründe yaşadıkları, yine oldukça kısa bir biçimde anlatılmaktadır. Bu çalışmada eserin önce bir tahlili yapılacak, daha sonra tam metin olarak Latin harflerine çevirisi sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Vecihi, Roman, Çeviri, Tahlil, Sakıb

Transcription and Analysis of Mehmet Vecihi's Book National Novel Sâkıb

Öz

It is known that many Western-style literary genres and forms such as novels, stories and essays were tried in the literature of the Tanzimat period, which started in 1839 and started a new page in Turkish literature. In this literature, which can also be called a transition period, there are important names such as Sinasi, Ziya Pasa, Namık Kemal and Ahmet Mithat Efendi, as well as different people who have shown themselves in the field of writing. One of them, Mehmet Vecihi, wrote many stories and novels, although he was not as influential as these names. To date, a few of his works have been translated from Ottoman Turkish into modern Turkish and studies have been conducted on him. His work called National Novel: Sâkıb, which was published in Hijri 1315, corresponding to Gregorian 1897, has not yet been translated into Latin letters. Although it is called a novel in its title, the book is understood to be a work in the form of a story. In the book, the experiences of Sâkıb, who was born in a poor family, in his short life are told in a very short way. In this study, first an analysis of the work will be made, and then its full text translation into modern Turkish will be presented.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Vecihi, Novel, Translation, Analysis, Sâkıb

Kaynakça

• Çakmakçı, Selami (2022). Mehmet Vecihî’nin Halime Adlı Hikâyesi Üzerine Bir İnceleme. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 7, s. 289-307.
• İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1970). Son Asır Türk Şairleri. C. X. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
• Kemerci, Saime (2021). Mihr-i Dil. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. https://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mihr-i-dil-vecihi.(erişim 04.02.2024).
• Kurdakul, Şükran (1973). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Mehmet Vecihî, 1897, Millî Roman Sâkıb, İstanbul: Yayınevi bilgisi bulunmamaktadır. https://catalog.hathitrust.org/Record/009408771 https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.32101064470238&seq=1, Princeton Üniversitesi, Dijital ortama aktarılma: 22 Nisan 2008.(erişim 11.02.2023).
• Öztürk, Dinçer (2021). Mehmet Vecihi Efendi’nin Harabe Romanının Tahlili. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8/66, s. 301-315.
• Parlatır, İsmail (2009). Servet-i Fünûn. TDV İslâm Ansiklopedisi (C. 36 s. 573-575). İstanbul: Türk İslam Vakfı Yayınları.
• Serdar, Ali ve Tutumlu, Reyhan (2022). Tefrika Romanlarla Osmanlı/Türk Romanına Kanonun Ötesinden Bakmak. Zemin Dergisi, S.3, s. 186-212.