CONFUCIUS’ LITERARY THEORY: ON THE BALANCE BETWEEN MORALITY, AESTHETICS AND FUNCTIONALITY

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 132 - 146, 30.04.2025

Ertuğrul Ceylan

https://doi.org/10.29110/soylemdergi.1615127

Öz

Confucius, who lived between 551 BC and 479 BC, is one of the great thinkers in the history of world thought who made it his life's sole purpose to develop the moral and ethical values of individuals in society. For centuries, Confucius aimed to create a roadmap that would allow all members of society to live in harmony and order. In this context, Confucian thought, which forms the foundation of Chinese intellectual history, has profoundly influenced China not only in the field of philosophy but also in literature, culture, politics, social life, and other areas due to philosophy's top-down permeating nature. The systematic mapping of Confucian thought occurred under the heading of the Ru (儒家) school of thought.
In Chinese literature, the Confucian thought system has taken on important roles not only beyond language and aesthetics but also in the moral values of society and the cultivation of virtuous individuals. From this perspective, literature is not just a realm of aesthetics and pleasure but also a means of guiding individuals and societies towards desired moral values. It is precisely at this point that Confucius's literary theory comes into play, emphasizing that literary works should encourage individuals' moral development, support social order, and be structured in accordance with aesthetic values. As a natural consequence, literature is regarded as a force that reinforces the moral and ethical values of both individuals and society. This study will examine the fundamental principles of Confucius's literary theory and how these principles address literature in terms of morality, aesthetics, and functionality.

Anahtar Kelimeler

Confucius, literary theory, Lunyu, morality, functionality

Konfüçyüs’ün Edebiyat Teorisi: Ahlak, Biçim ve İşlevsellik Dengesi Üzerine Bir İnceleme

Öz

M.Ö. 551-M.Ö. 479 tarihleri arasında yaşamış olan Konfüçyüs, toplum bireylerinin ahlaki ve etik değerlerini geliştirmeyi hayatının tek gayesi haline getirmiş, dünya düşünce tarihinin büyük düşünürlerden biridir. Konfüçyüs, asırlar boyunca toplumun tüm bireylerinin uyum ve düzen içinde yaşamasını imkân sağlayacak bir yol haritası oluşturmayı hedeflemiştir. Bu bağlamda, Çin düşünce tarihinin temeli olan Konfüçyüs düşüncesi, Çin'i sadece felsefe alanında değil, felsefenin yukarıdan aşağıya nüfuz eden özelliğinden dolayı edebiyat, kültür, politika, sosyal yaşam vb. alanlarda da derinden etkilemiştir. Konfüçyüs düşüncesinin sistematik şekilde haritalanması ise Ru (儒家) düşünce ekolü başlığı altında olmuştur.
Konfüçyüs düşünce sistemi, Çin edebiyatında dil ve estetiğin ötesinde, toplumun ahlaki değerleri ve erdemli bireylerin yetiştirilmesi hususlarında önemli görevler üstlenmiştir. Bu düşünce perspektifinden bakıldığında, edebiyat sadece estetik ve haz alma alanı değil, aynı zamanda bireyleri ve toplumları istenilen ahlaki değerler üzerine yönlendirmektir. Tam da bu noktada Konfüçyüs’ün edebiyat teorisi devreye girmektedir. Bu teori, edebi eserlerin bireylerin ahlaki gelişimini teşvik etmesi, toplumsal düzeni desteklemesi ve estetik değerlere uygun olarak yapılandırılması gerektiğini vurgulamaktadır. Bunun doğal bir sonucu olarak, edebiyat hem bireylerin hem de toplumun moral ve etik değerlerini pekiştiren bir güç olarak değerlendirilir. Bu çalışmada, Konfüçyüs’ün edebiyat teorisine ait temel prensipleri ve bu prensipler aracılığıyla edebiyatın ahlaki, estetik ve işlevsellik açısından ele alınışı incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Konfüçyüs, edebiyat teorisi, Lunyu, ahlak, işlevsellik

Kaynakça

• Chen, Jian (1998). Lun Kongzi de Wenxue Guan. Song Liao Xuekan (Shehui Kexueban), 8 (4), 44-48. (陈 坚. (1998). 论 孔 子 的 文 学 观. 松辽 学刊 ( 社会科学版 ), 8 (4), 44-48.)
• Eberhard, Wolfram (1995). Çin Tarihi. Türk Tarih Kurumu.
• Jin, Xin (2007). Cong “Lunyu” Kan Kongzi Guanyu Wenxue Pingjia de Chanshi Sixiang. Liaocheng Daxue Xuebao, (2), 141-142. (靳新. (2007). 从《 论语》 看孔子关于文学评价的阐释思想. 聊城大 学学报 (社会科学版), (2), 141-142.)
• Koç, Emel (2015). Felsefe ve Edebiyat. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 105-118.
• Konfüçyüs (2017). Konuşmalar (Çev. G. Fidan). İstanbul: Dedalus Kitap.
• Liu, Jiankang (1990). Shilun Kongzi de Wenxue Guan. Changsha Ligong Daxue Xuebao: Shehui Kexueban, (4), 78-83. (刘剑康. (1990). 试论孔子的文学观. 长沙理工大学学报: 社会科学版, (4), 78- 83.)
• Liu, Zhaoming (2016). Zhongguo Wenxue Yi (Tuerqi Ban). Likya. (刘召明 (2016).中国文学一(土耳其版). Likya.
• Okay, Bülent (2017). Konfuçyüs: ve Çin Felsefesinin Temelleri. Bilge Kültür Sanat.
• Ünal Chiang, Gonca (2019). Son Filozof: Tayvanlı Shi Zuocheng ve Eseri. Türkiye’de Tayvan Çalışmaları-II içinde (Ed. M. Dündar, ss. 27-44), Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Wang, Qizhou (1998). Lun Kongzi de Wenxue Guannian-Jian Shi Kong Men Si Jiao. Kongzi Yanjjiu, (1), 19-25. (王齐洲. (1998). 论孔子的文学观念——兼释孔门四科与孔门四教. 孔子研究, (1), 19- 25.)
• Xu, Yingpei (1996). Lun Kongzi Wenxue Jianshang Lun de Shanbian yu Gongguo. Nantong Daxue Xuebao: Shehui Kexue Xueban, (2), 1-6. (徐应佩. (1996). 论孔子文学鉴赏论的嬗变与功过. 南通大 学学报: 社会科学版, (2), 1-6.)
• Zhang, Liufang (1993). Lüelun Rujia de Wenxue Lunli Sixiang. Nanjing Shifan Xuebao: Shehui Kexueban, (1), 74-77. ( 张留芳. (1993). 略论儒家的文学伦理思想. 南京师大学报: 社会科学版, (1), 74-77.)
• Zhao, Kuifu (2009). Shi Lun Xian Qin Ru Dao Liang Jia Zai Wenxue Lilun Tansuo Shang de Chengjiu. Jiangxi Shehui Kexue, 29(2), 91-96. (赵逵夫. (2009). 试论先秦儒道两家在文学理论探索上的成就. 江西社会科学, 29(2), 91-96.)
• Zhao, Shengde (2002). Shi Lun Kongzi de Wenxue Lilun. Wanglin Shifan Xueyuan Xuebao, 23 (2), 56- 59. (赵盛德. (2002). 试论孔子的文学理论. 玉林师范学院学报, 23(2), 56-59.)
• https://www.zdic.net/hans/%E6%96%87 (erişim 20.20.2024).
• https://www.zdic.net/hans/%E6%96%87%E5%AD%A6 (erişim 20.10.2024).
• https://www.zdic.net/hans/%E6%96%87%E7%AB%A0 (erişim 20.10.2024).