Spor karakter ölçeğinin Türkçeye uyarlanması

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 3, 149 - 156, 01.04.2017

İlyas Görgüt Semiyha Tuncel

https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000319

Cited By: 11

Öz

Bu araştırmanın amacı Jang (2013) tarafından geliştirilen “Spor Karakter Ölçeği”nin (Sport Character Scale) Türkçe geçerlilik ve güvenirliğinin yapılmasıdır. Araştırmaya gönüllülük esasına göre 432 erkek ve 261 kadın olmak üzere toplam 693 kişi dâhil edilmiştir. Çalışmada lisede öğrenim gören 123, üniversitede öğrenim gören 570 öğrenci yer almıştır. Katılımcıların yaş dağılımlarına bakıldığında; 18 öğrenci 15 yaş ve altı (% 2.6), 117 öğrenci 16-18 yaş (% 16.9), 290 öğrenci 19-21 yaş (% 41.8), 223 öğrenci 22-24 yaş (% 32.2) ve 45 öğrenci 25 yaş ve üzeri (% 6.5) grupta yer almıştır. Öncelikle ölçeğin Türkçe uyarlaması için uzman görüşleri doğrultusunda dil geçerliliği sağlanmıştır. Ölçeğin Türk kültürüne uyumu için doğrulayıcı faktör analizi, güvenirliği için ise iki yarı güvenirlik yöntemleri kullanılmıştır. Ölçeğin beş alt boyutu için uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğu görülmüştür. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı ölçek toplamı için .90 ve beş alt boyutlar için sırasıyla .81, .78, .76, .78, .84 olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular, uyarlaması yapılan ölçeğin alt boyutları ile ilgili faktörleri ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak 5 alt boyut ve toplam 27 maddeden oluşan, puanlama aracı olarak ise 5’li likert kullanılan Türkçe ölçek formu elde edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Karakter, spor, geçerlilik, güvenirlik, ölçek

ADAPTATION OF SPORT CHARACTER SCALE TO TURKISH

Öz

The purpose of this study is to realize the Turkish validity and reliability of the "Sport Character Scale" developed by Jang (2013). 693 volunteers, 432 men and 261 women, were included in the survey. The study included 123 high school students and 570 university students. Considering the age distribution of the participants; 18 students 15 years old and under (2.6%), 117 students aged 16-18 (16.9%), 290 students aged 19-21 (41.8%), 223 students aged 22-24 (32.2%) and 45 students 25 years old and over (6.5%) were included in the group. First of all, for the Turkish version of the scale, language validity was provided in accordance with expert opinions, and confirmatory factor analysis was used for Turkish cultural adaptation of the scale and two semi-reliability methods were used for reliability and good compliance indices were found for five subscales. Internal consistency coefficient of the scale was found to be .90 for scale sum and .81, .78, .76, .78, .84 for five sub dimensions, respectively. The obtained findings showed that the adaptation was a valid and reliable scale for measuring the factors considered to be related to the subscales of the scale. As a result, Turkish scale form which consists of 5 sub-dimensions and total 27 items and a scoring tool with 5 Likert was obtained

Anahtar Kelimeler

Character, scale, sport, reliability, validity

Kaynakça

• Aljazeera (2016): Dopingin fotoğrafı. 08/08/2016 tarihinde http://www.aljazeera.com.tr/haber/dopingin- fotografi adresinden edinilmiştir.
• Alver F (2008): Kapitalist üretim sürecinde ırkçılık, futbol ve medya. İletişim kuram ve araştırma dergi- si, Sayı 26, s. 223-248.
• Aytan N (2012): İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarındaki Masal ve Hikayelerin Karakter Eğitimi Açısından İncelenmesi. Onsekiz Mart Üni- versitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Boardley ID, & Kavussanu M (2007): Development and validation of the moral disengagement in sport scale. Journal of Sport and Exercise Psychology, 29(5), 608-628.
• Bredemeier BJL (1994): Children’s moral reasoning and their assertive, aggressive, and submissive ten- dencies in sport and daily life. Journal of Sport & Exercise Psychology, 64, 1-14.
• Bryman A, Cramer D (2001): Quantitative Data Analysis with SPSS Release 1o for Windows, Rout- ledge, London.
• Büyüköztürk Ş (2007): Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı ( 21. Baskı). Ankara: Pegem aka- demi yayınları.
• Colby A, Kohlberg L, Speicher B, Hewe A, Candee D, Gibbs J (1987): The measurement of moral judgment. Cambridge, MA: Cambridge University Press.
• Davidson M L, Khmelkov V T, & Moran-Miller K E (2000): Individual and team character in sport questionnaire (ITCSQ). SUNY Cortland, PO Box.
• Dawes J (2008): Do data characteristics change according to the number of scale points used? An experiment using 5-point, 7-point and 10-point sca- les. International Journal of Market Research Vol. 50 Issue .
• Destebaşı F (2011): Çocuk Edebiyatı Eserlerinin 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Karakter Gelişimine Etki- si. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniver- sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Doty J P (2005): The development and validation of an instrument to measure character in sport at the U.S. Military Academy. Unpublished doctoral dis- sertation, University of Northern Colorado, CO.
• Ekinci H (2013): Demografik özelliklere göre Tür- kiye’de sporda şike algısı ve Gaziantep ili örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 2 (7), s. 1- 25.
• Ekşi H & Katılmış A (2011): Karakter Eğitimi El Kitabı. Ankara: Nobel.
• Erkiner K (2012): Sporda doping gerçeği. 05.08.2016 https://www.ozyegin.edu.tr/tr/Files/2012/Spor- Merkezi-Makaleler/sporda-doping-gercei-av-ksmet- erkner adresinden edinilmiştir. tarihinde
• Hahm C, Beller J & Stoll S (1989): The Hahm- Beller value choice inventory in the sport mileau. Moscow, ID: University of Idaho, Institute for Et- hics.
• Gündoğdu F B (2010): Ortaöğretim Kurumlarında Karakter Eğitimi Sorunu (Kayseri İli Örneği). Yük- sek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilim- ler Enstitüsü, Kayseri.
• Görgüt İ (2015): Ortaokullarda gören yapan beden eğitimi ve diğer branş öğretmenlerinin ahlak, karak- ter ve değerler eğitime ilişkin görüşlerinin incelen- mesi. Doktora tezi, Eğitimi Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Gürpınar B (2014): Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Tutumları Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Bir Türk Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(176).
• Graff C E (2012): The Effectiveness of Character Education Programs in Middle and High Schools. Master, State University of New York, USA.
• Hair J F, Anderson R E, Tatham R L & Black W C (1998): Multivariate data analysis (5th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Jakubowski J K (2013): Making character education a reality: an ınvestigation of secondary teachers’ perspectives toward ımplementation. Doctorate, Arizona State University, USA.
• Jang C Y (2013): Development and validation of the sport character scale. Doctorate thesis, The Univer- sity of Utah, USA.
• Kaymakcan R & Meydan H (2012): Ahlaki Karak- ter ve Eğitimi. II. Uluslararası Değerler ve Eğitimi Sempozyumu'nda sunulmuş bildiri, İstanbul.
• Lee M J, Whitehead J & Ntoumanis N (2007): Development of the attitudes to moral decision- making in youth sport questionnaire. Psychology of Sport and Exercise, 8(3), 369-392.
• Meydan C H & Şeşen H (2011): Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları (1.Baskı). Anka- ra: Detay Yayıncılık.
• Proios M (2010): Development and validation of a questionnaire for the assessment of moral content judgment in sport. International Journal of Sport & Exercise Psychology, 8(2), 189-209.
• Rest J R (1979): Development in judging moral issues. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
• Rudd A, Mullane S & Stoll S (2010): Development of an instrument to measure the moral judgments of sport managers. Journal of Sport Management, 24(1), 59-82.
• Seçer İ (2015): Psikolojik test geliştirme ve uyarla- ma süreci (1.Baskı). Ankara: Anı yayıncılık. ISSBN: 978-605-170-014-4
• Şentürk H E (2015): Sportif tutum ölçeği: geliştirilme- si, geçerliliği ve güvenirliği. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2).
• Stephens D E, Bredemeier J L & Shields D L L (1997): Construction of a measure designed to as- sess players’ descriptions and prescriptions for mor- al behavior in youth sport soccer. International Journal of Sport Psychology, 28(4), 370-390.
• Tabachnick B G & Fidell L S (2007). Using multi- variate statistics (5th ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon
• Tarakçıoğlu S (2012): Spor etiği bağlamında gen dopingi. Doktora tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Teo R W (2010): The Efectiveness in Measuring Character Development Outcomes in Singapore Schools through Character Development Award. Doctorate, Durham University, UK.
• TDK (2016): Karakter. Güncel Türkçe Sözlük. 04.08.2016 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php? option=com_gts&kelime=KARAKTER adresinden edinilmiştir.
• Uysal F (2008): Karakter Eğitimi Programlarının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul.
• Yıldırım G (2007): İlköğretim Düzeyinde Bir Ka- rakter Eğitimi Programı Model Önerisi ve Uygula- nabilirliği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eği- tim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız Ö & Güven Ö (2013): Beden eğitimi dersi öğrenci değer yönelimi ölçeğinin geçerlik ve güve- nirlik çalışması. International Journal Of Eurasia Social Sciences, (11).
• Yuvacı Z (2013): Okulöncesi Değer Eğitimi Uygu- layan Okullardan Seçilen Değerlerin ve Etkinlikle- rin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Wikipedia (2016): Dopings at olympic games. 08/08/206 tarihinde https://en.wikipedia.org/wiki/ Doping_at_the_Olympic_Games adresinden edi- nilmiştir.