YATILI İLKÖĞRETİM BÖLGE OKULU 6. 7. VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN SPOR YAPMA DURUMLARINA GÖRE YALNIZLIK VE UMUTSUZLUK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ (HATAY İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2010, Cilt: 8 Sayı: 3, 101 - 108, 01.08.2010

Hüseyin Kırımoğlu Gülşen Filazoğlu Çokluk Yunus Yıldırım

https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000183

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı; Hatay ilinde bulunan Yatılı İlköğretim Bölge Okulları (YİBO) 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin spor yapma durumlarına göre yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerini incelemektir. Araştırmanın evrenini Hatay İli YİBO’ları sporcu ve sedanter ilköğretim öğrencileri oluştururken, örneklem grubunu YİBO’larında (Hassa, Kırıkhan, Reyhanlı ve Yayladağ) öğrenim gören 123’ü kız, 137’si erkek öğrenci olmak üzere toplam 260 II. kademe öğrencisi oluşturmuştur. Katılımcıların umutsuzluk ve yalnızlık düzeylerini belirlemek için orijinali Russel, Peplau ve Ferguson (1978) tarafından geliştirilen “UCLA Yalnızlık Ölçeği” ve Beck ve arkadaşlıları tarafından geliştirilen (1974) “Beck Umutsuzluk Ölçeği” (BUÖ) kullanılmıştır. Öğrencilerin yalnızlık ve umutsuzluk düzeyleri cinsiyetleri, sporcu veya sedanter olmaları, spor yaşları bakımlarından karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak; Katılımcıların cinsiyet değişkeni açısından yalnızlık ve umutsuzluk düzeyleri (sporcu ve sedanter) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmamıştır (P>0,05). Katılımcıların umutsuzluk ve yalnızlık puanları arasında yapılan korelasyonda yalnızlık arttıkça umutsuzluğunda artış gösterdiği (p<0.1), buna karşın umutsuzluk düzeyi ile spor yaşı arasında ters bir korelasyon olduğu ve spor yaşı arttıkça umutsuzluk düzeyinde azalma olduğu tespit edilmiştir (p<0.1)

Anahtar Kelimeler

Yatılı Okul, Yalnızlık, Umutsuzluk, Sporcu, Sedanter, Spor

EVALUATION OF HOPELESSNESS AND LONELINESS LEVELS OF THE 6th, 7th AND 8th YEAR STUDENTS OF REGIONAL PRIMARY BOARDING SCHOOLS ACCORDING TO WHETHER THEY PLAYED SPORTS OR NOT (HATAY PROVINCE SAMPLE)

Öz

The aim of the current study was to evaluate hopelessness and loneliness levels of the 6th, 7th and 8th year students of regional primary boarding schools (RPBS) according to whether they played sports or not. The population of the research was consisted of sports-player students and sedentary students of RPBS of Hatay Province. The sample of the research was made up by 260 secondary school students (123 girls and 137 boys) who studied in RPBS of Hassa, Kırıkhan, Reyhanlı and Yayladağ counties. “UCLA Loneliness Scale” originally designed by Russel, Peplau and Ferguson (1978) and “BECK HOPELESSNESS SCALE” (BHS) designed by Beck et al. (1974) were used in order to determine hopelessness and loneliness levels of the participants. Hopelessness and loneliness levels of the students were compared in terms of gender, being sports-players or sedentary, sports-age according to whether they played sports or not. As a result, we could not found any statistically significant differences in loneliness and hopelessness levels between sportsplayers and sedentaries in terms of gender variable (P>0.05). The correlations performed between the participants’ scores of hopelessness and loneliness showed that as loneliness increased so did hopelessness (p<0.1); however, there was an adverse correlation between hopelessness levels and sports-age and it was found out that hopelessness levels decreased as the sports-age increased (p<0.1)

Anahtar Kelimeler

Boarding School, Loneliness, Hopelessness, Sports-Players, Sedentary, Sports.

Kaynakça

• Gözübüyük, S., Açıklamalı Türk Anayasaları, Turhan Kitapevi, s.210-211, Ankara, 1993.
• Yiğit, B., Bayrakdar, M., Okul – Çevre İlişkileri, Pagem A Yay.1. baskı, s.187, Ankara,2006.
• Siyez, D.M., Aysan, F., “Ergenlerde Görülen Problem Davranışların Psiko-Sosyal Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler Açısından Yordanması”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XX(1). s.145-171. 2007.
• Balseven, A., Özdemir, Ç., Tuğ, A., Hancı, H., B.Doğan,Y., “Madde Kullanımı, Bağımlılıktan Korunma ve Medya”, Sted Der. 11( 3), s. 91–93. 2002.
• Yılmazçetin Eke, C., Taner S., Öğel, K. “İstanbul Örnekleminde Ergenlerde Riskli Davranışların Yaygınlığı ve Sosyodemografik Etkenlerle İlişkisi” II. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi, Bodrum, Poster Bildirimi.2005.
• Akman, Y., Korkut, F., “Umut Ölçeği Üzerine Bir Çalışma”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı:9, s.193-202. 1993.
• Tümkaya, S., “Ailesi Yanında ve Yetiştirme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi,Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(4), s. 445-457. 2005.
• Kutlu, M., Özürlü Çocuğu Olan Anne Babaların Umutsuzluk Düzeylerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi. On Dokuz Mayıs Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.1998.
• Ellis, T .E., “The Hopelessness Scale and Social Desirability: More Data and a Contrıbution from the Irrasyonel Beliefs Test”, Journal of Clinical Pschology, 41:(5), pp. 634 – 638. 1985.
• Harter, S., Marold, D. B., Whitesell, N. R., “Model of Psychosocial Risk Factors Leading to Suicidal İdeation in Young Adolescents”. Development and Psychopathol, 4:(1), pp.167– 188. 1992.
• Fasko, S., Fasko, D., “Suicidal Behavior in Children”. Psychology: A JR Human Behavior. 27(28), pp.10 -16. (1990-1991).
• Young, M. A., Fogg, L. F., Akiskal, H., Maser, J., “Stable Trait Components of Hopelessness. Baseline and Sensivity to Depression”, Journal of Abnormal Psychology, 105 (2), pp.155 – 165. 1996.
• Bayam, G., Dilbaz, N., Bitlis, V., Holat, H., Tüzer, T., “İntihar Davranışı ile Depresyon, Ümitsizlik, İntihar Düşüncesi İlişkisi: İntihar Davranış Ölçeği Geçerlilik, Güvenirlik Çalışması”, Kriz Dergisi, 3(1-2), s.253-255.1995.
• Haran, S., Aydın, O., “Depresyon, Umutsuzluk, Sosyal Beğenirlik ve Kendini Kurgulama Düzeylerinin İntihar Fikirleri ile İlişkisi”, Kriz Dergisi, 3 (1-2): s. 218-222, 1995.
• Yerlikaya, İ., Bilişsel - Davranışçı Yaklaşıma ve Hobi Terapiye Dayalı “Umut Eğitimi Programları”nın İlköğretim Öğrencilerinin Umutsuzluk Düzeyine Etkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı, (Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı),Ankara, 2006.
• Peplau, L.A., Perlman, D., Perspectives on Loneliness: A Sourcebook of Current Theory Research and Therapy. Wiley- Interscience, NY. 1982.
• Asher, S.R.. Parkhurst. J.T., Wiliams. G.A., Peer Rejection and Loneliness. Cambridge University Press, UK.1998.
• Richaud de Minzi, M.C., Sacchi, C., “Adolescent Loneliness Assessment”, Journal of Youth and Adolescence. Vol.39. 2004.
• Olweus, D., Bullying at School: What We Know and What We Can Do. Oxford, England: Blackwell.1993.
• Yıldıran, İ., Yetim, A., “Orta Öğretimde Beden Eğitimi Dersinin Öncelikli Amaçları Üzerine Bir Araştırma”. Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt:1 Sayı: 3, s.36-43.1996.
• Yetim, A., Spor Sosyolojisi, Topkar Matbaacılık. s. 120-121, Ankara, 2000.
• Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel Yayınları. s.77, Ankara, 2005.
• Büyüköztürk, Ş., Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pacem Yayınları. Ankara, 2006.
• Sakallı Gümüş, S., ÖZ, A,Ş., Kırımoğlu, H. (2010). “Sports and Physical Activity as a Preventative Social Support Approach to Loneliness and Hopelessness of Adolescents” I’st İnternational Congress On Children And Sports, “Led The Children Play ” 19/21 April 2010. Near East University, Nicosia, Northern Cyprus.
• Yazıcılar, İ. Spor Yapan ve Yapmayan Gençlerin Yalnızlık Düzeylerinin Araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.Celal Bayar Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. 2004.
• Russell, D. Peplau, L. A. ve Cutrona, C. E. “The revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent and discriminant validity evidence”, Journal of Personality and Social Psychology, (39), 472–480. 1980.
• Eren, A., Lise Ögrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri ve Psikolojik İhtiyaçlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1994.
• Odacı, H., Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Yalnızlık, Benlik Saygısı ve Yakın İlişkiler Kurabilme Düzeylerinin ve Bu düzeyler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. 1994.
• Güngör, D., Turkish University Students’ Relationships With Their Friends and Families: Social Support, Satisfaction and Loneliness. Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi. Orta Dogu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1996.
• Buluş, M., Ergen Öğrencilerde Denetim Odağı- Yalnızlık Düzeyi İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir. 1996.
• Arı, R., Hamarta, E., “Investigation of Social Skills and Loneliness Levels of University Students With Respect To Their Personal Characteristics”, Selcuk University Journal of Faculty of Education, (10), pp.121–134. 2000.
• Jones, W. H., Freemon, J. E., Goswick, R. A., “The Persistence of Loneliness: Self And Other Determinants”, Journal of Personality, (49),pp. 27–28. 1981.
• Wittenberg, M. T., Reis, H. T., “Loneliness, social skills, and social perception”, Personality and Social Psychology Bulletin, 12, pp.121–130. 1986.
• Çeçen, R.A., “Öğrencilerinin Cinsiyetlerine ve Anababa Tutum Algılarına Göre Yalnızlık ve Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 6(3), s.415-431. 2008.
• Demirtaş, A.S., İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek ve Yalnızlık Düzeyleri İle Stresle Basa Çıkma Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı. 2007.
• Şahin, A. İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Umutsuzluk Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. İlahiyat Dergisi; Sayı:13. s.143-157, 2002.
• Dereli, F., Kabataş, S., “Sağlık Yüksekokulu Son Sınıf Öğrencilerinin İş Bulma Endişeleri ve Umutsuzluk Düzeylerinin Belirlenmesi”, Yeni Tıp Dergisi. 26. s.31-36. 2009.
• Gençay, S. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Adaylarının Umutsuzluk ve Yaşam Doyumu düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (27), 380-388. 2009.
• Kırımoğlu, H., “Türkiye’deki Beden Eğitimi Ve Spor Yüksek Okulu Son Sınıf Öğrencilerinin İstihdam Sorunu Açısından Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi. Cilt:18 No:1. s. 37-46. 2010.
• Küçük Y, Arıkan D. “İşitme Engelli Çocukların Umutsuzluk Düzeylerinin Belirlenmesi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2. s.1-13. 2005.
• Durak Batıgün A., “İntihar Olasılığı: Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme”. Türk Psikiyatri Dergisi, 16. s. 29–39. 2005.
• Ağır, M., Üniversite Öğrencilerinin Bilişsel Çarpıtma Düzeyleri İle Problem Çözme Becerileri ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişki, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul. 2007.
• Özmen,D., Dündar, P.E., Çetinkaya, A.Ç., Taşkın,O., Özmen, E., “Lise Öğrencilerinde Umutsuzluk ve Umutsuzluk Düzeyini Etkileyen Etkenler”, Anadolu Psikiyatri Dergisi; 9 (1), s. 8-15, (2008).
• Şahin, C., “Eğitim Fakültesinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Umutsuzluk Düzeyleri”. Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:27, s. 271-286. 2009.
• Duman, S., Taşğın, Ö., Özdağ, S., “Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Spor Yöneticiliği Bölümünde Okuyan Öğrencilerin Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 11 (3), s. 27–32. 2009.
• Bayazit, B., Yenigün, Ö., Bayazit, B., Yenigün, N., Karagün, E., Marmara Bölgesi’ndeki Üniversitelerde Okuyan Erkek Voleybol Oyuncularının Umutsuzluk Düzeylerini İncelenmesi. http://www.bilalcoban.com/index.php?id=dokuman&islem=oku&yer=2&kat=14&no=119, Erişim tarihi: 06.08.2010.
• Batıgün, A.D., “İntihar Olasılığı ve Cinsiyet: İletişim Becerileri, Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Yalnızlık ve Umutsuzluk Açısından Bir İnceleme”, Türk Psikoloji Dergisi, 23 (62), s. 65-75. 2008.
• Tiryaki, S., Spor Yapan Bireylerin Saldırganlık Düzeylerinin Belirlenmesi (Takım ve Bireysel Sporlar Açısından Bir İnceleme). Yayınlanmammış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 1996.