MASA BAŞI ÇALIŞANLARDA FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ VE YAŞAM KALİTESİ İLİŞKİSİ

Yıl 2010, Cilt: 8 Sayı: 2, 69 - 75, 01.06.2010

Özkan Vural Serdar Eler Nevin Atalay Güzel

https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000178

Cited By: 41

Öz

Bu araştırmada, masa başı çalışanlarda fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve fiziksel aktivitenin yaşam kalitesine etkisi dikkate alındığında, sedanter ortamda çalışanların en uygun düzeyde fiziksel aktiviteye teşvik edilmeleri amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara ilinde masa başı işlerde çalışan bireyler, örneklemini ise bu evrenden rastgele seçilen 172 kadın ve 141 erkek olmak üzere toplam 313 birey oluşturmuştur. Çalışmada, bireylerin fiziksel aktivite düzeylerini belirlemek için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi’nin uzun formu, yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi amacıyla da SF–36 yaşam kalitesi ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Student’s T test, Mann Whitney U test, Ki-Kare ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, bireylerin haftalık enerji tüketiminin ortalama 2249.62 ± 2253.91 MET-dk/Hafta olduğu, %25.2’sinin fiziksel olarak aktif olmadığı, %48.9’unun fiziksel aktivite düzeyinin düşük olduğu ve %25.9’ unun da fiziksel aktivite düzeyinin sağlığını korumak için yeterli olduğu saptanmıştır. Bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin erkeklerde kadınlara göre ve BKİ 25 kg/m2 ve üstü olanların da BKİ 25 kg/m2 altında olanlara göre daha yeterli olduğu saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin yaşam kalitesi puanları incelendiğinde ise, fiziksel sağlık skorunun ortalaması 51.28 ± 7.24, mental sağlık skorunun ortalaması ise 41.43 ± 11.40 olduğu bulunmuştur. Yaşam kalitesi puanlarının cinsiyet ve yaş gruplarına göre yapılan değerlendirmesinde fiziksel sağlık ve mental sağlık skorlarında anlamlı bir farkın olduğu, BKİ’ ye göre ise mental sağlık skorları arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Bireylerin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin yetersiz olduğu ancak bunun bireylerin yaşam kalitesi ile ilişkisi olmadığı saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Fiziksel aktivite, Yaşam kalitesi, Masa başı çalışanı

THE RELATION OF PHYSICAL ACTIVITY LEVEL AND LIFE QUALITY AT SEDENTARY PROFESSION

Öz

In the current study, it was aimed to evaluate the relation of physical activity level and life quality at sedentary profession and to encourage sedentary workers for physical activity at best level regarding the effect of physical activity on life quality. The population of the research consisted of individuals working at a sedentary profession in the city of Ankara and the sampling consisted of a total sum of 313,172 women and 141 men, randomly chosen out of the population. In the study, the long form of International Physical Activity Questionnaire has been used to determine the physical activity levels of the individuals and SF-36 life quality scale has been used to evaluate their life quality. The data were analyzed through Student’s T test, Mann Whitney U test, KiKare and Kruskal Wallis H test. Depending on the data obtained in the research, it was found that weekly energy consumption of the individuals was 2249.62 ± 2253.91 MET-dk/week, 25.2% of them were not active while 48.9% had a low level physical activity and 25.9% had enough physical activity to maintain their health. As for physical activity levels of the individuals, it was found that men with a BMI of 25 kg/m2 and over were more sufficient than those below BMI 25 kg/m2, compared to women (p<0.05). Upon the investigation of life quality of individuals, it was found the mean of physical health score was 51.28 ± 7.24 and the mean of mental health score was ise 41.43 ± 11.40. In the analysis of life quality score depending on the gender and age groups, it was found that there was a significant difference in the scores of physical and mental health while a significant difference was found between mental health scores for BMI (p<0.05). There were no significant relation between physical activity level and life quality of individuals. Concerning the results obtained in the research, physical activity levels of individuals was found inadequate but it had no relation to life quality of individuals

Anahtar Kelimeler

Physical activity, Life quality, Sedentary worker

Kaynakça

• Arslan C., Koz M., Gür E., Mendeş B., Üniversite Öğretim Üyelerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri ve Sağlık Sorunları Arasındaki İlişkinin Araştırılması. F.Ü. Sağlık Bil. Dergisi, 17(4): 249–258, Elazığ, 2003.
• Akyol A., Bilgiç B., Ersoy G., Fiziksel Aktivite, Beslenme ve Sağlıklı Yaşam. Birinci Basım, Klasmat Matbaacılık, Ankara, 2008.
• Özer D., Baltacı G., İş Yerinde Fiziksel Aktivite. Klasmat Matbaacılık, Ankara, 2008.
• Yüksel E., Çalışan Kadınların Fiziksel Aktivitelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek Lisans. Ankara Üniversitesi, Ankara, 2001.
• Zorba E., Yaşam Kalitesi ve Fiziksel Aktivite. 10Th. International Sports Sciences Congress, 82–85, Bolu, 2008.
• Craig C.L., Marshall A.L., Sjostrom M., Bauman A.E., Booth M.L. and Ainsworth B.E., et al. International Physical Activity Questionnaire: 12-Country Reliability and Validity. Medicine Science and Sports Exercise. 35: 1381–95, 2003.
• Koçyiğit H., Aydemir Ö., Fişek G., Ölmez N., Memiş A., Kısa Form-36 (KF-36)’ nın Türkçe versiyonunun Güvenilirliği İlaç ve Tedavi Dergisi, 12:102-106, 1998.
• Ware J.E., SF-36 Health Survey Update. In: Maruish ME, ed. The use of Psychological Testing for Treatment Planning and Outcomes Assessment 3rd ed. USA: Lawrence Erlbaum Associates. p:693-718, 2004.
• Savcı S., Öztürk M., Arıkan H., İnce D.E., Tokgözoğlu L., Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Düzeyleri. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 34: 166-172, 2006.
• Şanlı E., Öğretmenlerde Fiziksel Aktivite Düzeyi-Yaş, Cinsiyet ve Beden Kütle İndeksi İlişkisi. Yüksek Lisans. Gazi Üniversitesi, Ankara, 2008.
• Hallal P.C., Victora C.G., Wells J.C., Lima R.C., Physical inactivity: prevalence and associated variables in Brazilian adults. Med Sci Sports Exerc. 35: 1894-900, 2000.
• Genç M.E., Eğri M., Kurçer M.A., Kaya M., Pehlivan E., Karaoğlu L., Güneş G., Malatya Kent Merkezindeki Banka Çalışanlarında Fiziksel Aktivite Sıklığı. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 9(4): 237-240, 2002.
• Acree L.S., Longfors J., Fjeldstad A., Fjeldstad C., Schank B., Nickel K.J., et al. Physical activity is related to quality of life in older adults. Health and Quality of Life Outcomes. 4:37, 2006.
• Shibata A., Oka K., NakamuraY., Muraoka I., Recommended level of physical activity and health-related quality of life among Japanese adults. Health and Quality of Life Outcomes. 5:64, 2007.
• Fişne M., Fiziksel Aktivitelere Katılım Düzeyinin, Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarıları, İletişim Becerileri ve Yaşam Tatminleri Üzerine Etkilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri, 2009.
• Fine J.T., Colditz G.A., Coakley E.H., et al. A prospective study of weight change and health-related quality of life in women, 282(22):2136-42, JAMA,1999.
• Arabacı R., Çankaya C., Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Araştırılması. Eğitim Fakültesi Dergisi. 20(1):1-15, 2007.
• Zorba E., Yaşam Boyu Spor. Nobel Yayınları, Ankara, 2006.
• Tekkanat Ç., Öğretmenlik Bölümünde Okuyan Öğrencilerde Yaşam Kalitesi ve Fiziksel Aktivite Düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli, 2008.
• Blacklock R.E., Rhodes R.E., Brown S.G., Relationship between regular walking, physical activity, and health-related quality of life. Journal of Physical Activity and Health, 4: 138-152, 2007.
• Koçak F.Ü., Özkan F., Yaşlılarda Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Yaşam Kalitesi. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 2(1): 46-54, Ankara, 2010.