Social media addiction as a predictor of Ostracism (social exclusion) in adolescent volleyball players

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 88 - 104, 10.06.2024

Ebru Olcay Karabulut Murat Atasoy

https://doi.org/10.53025/sportive.1440908

Öz

This research was conducted to examine social media addiction as a predictor of Ostracism (Social Exclusion) in adolescent volleyball players. General survey method was used in the research. The population of the research group consists of volleyball players participating in the Junior Volleyball Semi Final competitions organised in Kırşehir. The sample consisted of 169 adolescent volleyball players (87 female, 82 male). The "Social Exclusion (Ostracism) Scale for Adolescents (ESAS)" adapted into Turkish by Akın et al. (2016) and the "Social Media Addiction Scale for Adolescents (ESMBÖ)" developed by Orbatu et al. (2020) were used to collect the data. After determining that the data of the study showed homogeneous distribution, t-Test and Anova test were used as parametric analyses. The significance level was determined as 0.05 in the analyses. The relationship between the scales was evaluated by Pearson Correlation Analysis. The relationship between the scales was evaluated by Pearson Correlation Analysis. As a result, it was determined that the levels of Ostracism (Social Exclusion) and Social Media Addiction of adolescent volleyball players were not affected by gender, years of sport, economic level and academic achievement variables, while mother's education level affected the level of Ostracism and father's education level affected the level of social media addiction

Ergen Voleybolcularda Ostrasızm (Sosyal Dışlanma) Yordayıcısı Olarak Sosyal Medya Bağımlılığı

Öz

Bu çalışma ergen voleybolcuların Ostrasızm (Sosyal Dışlanma) yordayıcısı olarak sosyal medya bağımlılığını incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada genel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma grubunun evrenini Kırşehir’de düzenlenen Gençler Voleybol Yarı Final müsabakalarına katılan voleybolcular oluşturmaktadır. Örneklemini ise 87 kadın, 82 erkek toplam 169 ergen voleybolcu oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Akın ve ark., (2016)’nun Türkçe’ye uyarladığı “Ergenler için Sosyal Dışlanma (Ostrasızm) Ölçeği (ESDÖ)” ve Orbatu ve ark., (2020) tarafından geliştirilen “Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılık Ölçeği (ESMBÖ)” kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin homojen dağılım sergilediğinin tespitinden sonra parametrik analizlerden t-Testi ve Anova testi kullanılmıştır. Analizlerde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak belirlenmiştir. Ölçekler arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Analizi ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, ergen voleybolcuların Ostrasızm (Sosyal Dışlanma) ve Sosyal Medya Bağımlılık düzeylerinin cinsiyet, spor yılı, ekonomik düzey ve akademik başarı değişkenlerinden etkilenmediği, anne eğitim düzeyinin Ostrasızm düzeyine, baba eğitim düzeyinin de sosyal medya bağımlılık düzeylerini etkilediği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Ostrasızm, Sosyal Dışlanma, Medya Bağımlılığı, Ergen, Voleybol, Spor

Kaynakça

• 1. Akbulut, A. B. ve Yılmazel, G. (2012). Ergen yaş grubunda internet bağımlılığı düzeyinin belirlenmesi. 15. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi (716). http://halksagligiokulu.org/anasayfa/components/com_booklibrary/ebooks/15.UHSK%20K%C4%B0TAP_14_10_12.pdf . Erişim Tarihi: 04.01.2024.
• 2. Akın, A., Uysal, R. ve Akın, Ü. (2015). Ergenler için Ostrasızm (Sosyal Dışlanma) ölçeğinin Türkçe’ ye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 895- 904. https://toad.halileksi.net/olcek/ergenler-icin-ostrasizm-sosyal-dislanma-olcegi/ sayfasından erişilmiştir.
• 3. Aktaş, E. (2020). Ergenlerin ebeveyne bağlanma stilleri ile sosyal görünüş kaygısı ve sosyal dışlanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• 4. Alan-Ödemiş, T. (2022). Ortaokul öğrencilerinin ebeveyn tutumları, akademik başarıları ve okulda dışlanmışlıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. İstanbul Arel Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı, Psikoloji Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 5. Alemdağ, S. (2022). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktiviteye katılım ve sosyal medya ilişkisi. Sporda Güncel Araştırmalar. Ss: 134-144
• 6. Aslan, S. (2016). Sosyal dışlanma bağlamında genç suçluluğu. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 5(1), 5-28.
• 7. Arslan, A. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Sivas ili örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 63-80. DOI: https://dx.doi.org/10.30855/gjes.2019.05.02.004
• 8. Aydemir, M., ve Bayram Arlı, N. (2020). Yaşam kalitesini açıklamada sosyal dışlanma ve yaşam tatmininin rolü. International Journal of Social Inquiry, 13(2), 447-463.DOİ: https://doi.org/10.37093/ijsi.837687
• 9. Aydın-Özgür, E. (2019). 2018 yılında Edirne merkez ilçe ve merkeze bağlı köylerde 10-14 yaş arası ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı, buna etki eden faktörler ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi. Trakya Üniversitesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Edirne.
• 10. Aydıner, S. (2017). Ortaokul kademesindeki öğrencilerin bilgisayar bağımlılıklarıyla benlik saygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 11. Bağrıaçık, B., Delice, E., Oruç, Z. N., ve Yüzgeç, A. (2022). Lise öğrencilerinde sosyal dışlanma ve internet bağımlılığının çeşitli değişkenlerle incelenmesi. Socıal Mentalıty And Researcher Thınkers Journal (Smart Journal), 8(60), 1048-1059.
• 12. Bulut, M. (2015). Sporun adolesan gelişimine etkisi. (Edt: Aktar, F., Yolbaş, İ., Haspolat, Y.K.) Adolesanda Kemik Sağlığı ve Spor ,ss. 229-244), Cinius yayınları, Ankara.
• 13. Campbell, W.G. (2003). Addiction: A disease of volition caused by cognitive impairment. The Canadian Journal of Psychiatry, 48(10), 669-674. DOI:10.1177/070674370304801005
• 14. Cihan B. B., Ilgar E. A. ve Öcal N. Ü. (2023). Being a child in the digital world: Balancing anxiety levels. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14 (1), 68-75.
• 15. Çelikkaleli, Ö., ve Büyükşahin, Ç. (2010). Ergenlerin arkadaş bağlılığı ve internet bağımlılığının cinsiyet, ebeveyn tutumu ve anne-baba eğitim düzeylerine göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,19, ss:225-240.
• 16. Demir, Y., ve Kutlu, M. (2017). İnternet bağımlılığı, akademik erteleme ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. The Journal of Academic Social Science Studies, 61, 91-105.
• 17. Duman, M. Z. (2008). İnternet kullanımının öğrencilerin sosyal ilişkileri ve okul başarıları üzerindeki etkisi. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 2(3), 93-112.
• 18. Echeburua, E., ve Corral, P. (2010) Addiction to new technologies and to online social networking in young people: a new challenge. Adicciones, 22(2), 91-96.
• 19. Eni, B. (2017). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ve algıladıkları ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi. Haliç Üniversitesi Psikoloji Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 20. González, L., Estarlich, M., Murcia, M., Larrañaga, I., Barreto, F. B., Santa-Marina, L., ... ve Rebagliato, M.(2022). Risk of child poverty and social exclusion in two Spanish regions: social and family determinants. Gaceta sanitaria, 35, 216-223. https://doi.org/10.1016/j.gaceta.2019.11.002
• 21. Gökçearslan, Ş., ve Günbatar, M. S. (2012). Ortaöğrenim öğrencilerinde internet bağımlılığı. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(2), 10-24. https://dergipark.org.tr/en/pub/etku/issue/6271/84223
• 22. Gökçearslan, Ş. ve Seferoğlu, S. S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin internet kullanım biçimleri: Riskli davranışlar ve fırsatlar. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (1), 383-404
• 23. Gül, Ş. ve Diken, E. H. (2018). Fen bilgisi öğretmeni adaylarının sosyal medya bağımlılıklarının incelenmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 41-50.
• 24. Gültekin, E. S. (2022). Lise öğrencilerinde sosyal dışlanma düzeyleri ile gelecek beklentileri ve affetme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 25. Gürler, A. ve Demirli, C. (2017). Ergenlerde sosyal dışlanma ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 941-951.
• 26. İliş, A. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• 27. İşsever, N. K. (2016). İnternet bağımlılığının üniversite öğrencilerinde yaygınlığının incelenmesi, Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 28. Kalaycı, H. (2007). Yetiştirme yurtlarındaki çocuklarda sosyal dışlanma riski (Tokat ve Turhal Örneği). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Sakarya.
• 29. Kolek, E.A., ve Saunders, D. (2008). Online disclosure: an empirical examination of undergraduate Facebook profiles, NASPA Journal, 45(1), 1-25.
• 30. Kaşıkcı, F., Denlı, ÖS., ve Güney-Karaman, N. (2021). Gençlerde sosyal medya bağımlılığı ve sosyal dışlanma: öz-kontrolün aracılık rolünün değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, l (8), 147-159. https://buje.baskent.edu.tr/index.php/buje/article/view/368
• 31. Kayri, M., ve Günüç, S. (2016). Yüksek ve düşük sosyoekonomik koşullara sahip öğrencilerin internet bağımlılığı açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi. The Turkish Journal on Addictions, 3(2), 165-183.
• 32. Kirschner, P. A., ve Karpinski, A. C. (2010). Facebook and academic performance. Computers in Human Behavior, 26(6), 1237–1245. https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.03.024
• 33. Kocaman, O., Aktepe, E. ve Sönmez, Y. (2017). Isparta il merkezi lise öğrencilerinde olası internet bağımlılığı ile saldırganlık ve empati düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18 (6), 602-610.
• 34. Koç, P., & Albayrak, M. (2017). Farklı gelişim düzeylerindeki bireyler üzerinde internet bağımlılığının etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Kayfor 15 Özel Sayısı), 2391-2404.
• 35. Kuss, D. J. ve Griffiths, M. D. (2011). Online social networking and addiction a review of the psychological literature. International of Journal Environmenta Research and Public Health, 8, 3528-3552
• 36. Muezzin EE, Arslan NF, Karaaziz M. Do Social Exclusion and Parental Attitudes Predict Online Gaming Addiction in Adolescents?. Bağımlılık Dergisi. June 2024;25(2):153-164. doi:10.51982/bagimli.1359134
• 37. Omay, U. (2007). Tüccar sınıfın Protestan hareketi desteklemesinin Maslow’un, ihtiyaçlar hiyerarşisi yaklaşımı açısından değerlendirilmesi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 52, 231-243. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/9100
• 38. Orbatu, D., Eliaçik, K., Alaygut, D., Hortu, H., Demirçelik, Y., Bolat, N., Elmalı, F. ve Helvaci, M. (2020). Ergenlerde sosyal medya bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 21, 56-61.
• 39. Öztosun, A. (2018). Ergenlerde algılanan sosyal destek ve sosyal dışlanma deneyimlerinin internet bağımlılığını yordayıcılığı İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 40. Panek, T. Z., ve Czapinsky, J. (2015). ‘Social Diagnosis 2015 Objective And Subjective Quality Of Life In Poland. Contemporary Economics. 9(4). 390-425. https://ideas.repec.org/a/wyz/journl/id476.html sayfasından erişilmiştir.
• 41. Pasek, J., More, E., & Hargittai, E. (2009). Facebook and academic performance: Reconciling a media sensation with data. First Monday, 14(5). https://doi.org/10.5210/fm.v14i5.2498
• 42. Santrock, J. W. (2021). Yaşam Boyu Gelişim & Gelişim Psikolojisi (13. Baskıdan çeviri), (G. Yüksel, Çev.). Ankara: Nobel Akademik.
• 43. Stout, J. G. and Dasgupta, N. (2011). When he doesn't mean you: Gender-exclusive language as a form of subtle ostracism. Personality and Social Psychology Bulletin, 36(6), 757–769. Doi: 10.1177/0146167211406434.
• 44. Şen, Ş. (2023). Aktif spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal dışlanma ve sosyal medya bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Manisa ili örneği), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• 45. Şenışık, S., ve Hastürk, M. O. (2011). Genç ergenlerde düzenli egzersizin internet kullanımı ile ilişkisi. Spor Hekimliği Dergisi, 46(4), 129-134.
• 46. Taş, İ. (2018). Ergenlerde internet bağımlılığı ve psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Social Science of Muş Alparsan University, 6(2), 31-41.
• 47. Williams, K. D. (1997). Social ostracism. In Aversive interpersonal behaviors (pp. 133-170). Springer, Boston, MA.
• 48. Williams, K. D. (2007). Ostracism. Annual Review Psychology, 58 (1), 425-452. https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.psych.58.110405.085641
• 49. Witvliet, M., Brendgen, M., Van Lier, P. A. C., Koot, H. M., and Vitaro, F. (2010). Early adolescent depressive symptoms: Prediction from clique isolation, loneliness, and perceived social acceptance. Journal of Abnormal Child Psychology, 38(8), 1045–1056.
• 50. Yaygır, C. (2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı depresyon ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• 51. Yıldırım, M. S. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığının obezite ve benlik saygısı ile ilişkisinin incelenmesi.. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• 52. Young, K. (1997). What makes the ınternet addictive: Potential explanations for pathological ınternet use. 100. Annual Conference of the American Psychological Association. Chicago.