Türk Vergi Sisteminde Dijital Dönüşümde Önemli Bir Dönem: 2017-2021

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 68 - 100, 10.04.2023

Saygın Eyüpgiller

Öz

Dijitalleşme 2020’li yıllarda hayatımızın temel kolaylaştırıcılarından birini oluşturmaktadır. Bu makalenin amacı, ülkemizin dijital dönüşüm yolculuğunda öncü bir rol oynayan Türk vergi idaresi (GİB)’nin 2017-2021 döneminde teknolojik sistemleri yaygınlaştırmak ve geliştirmek suretiyle kaydettiği role genel bir bakış sunmaktır. Bu çalışmanın yaklaşımı, GİB ve Vergi Denetleme Kurulu’nun bu dönemde yürürlüğe koyduğu yeni yazılımlar ve araçları tespit ederek ve inceleyerek bu girişimlerin başarılarını ve diğer yandan bu araçlara muhasebe meslek mensuplarının Türkiye’de bu maliyetli ve karmaşık süreç ve uygulamalardaki artışa yönelik bakış açısı ve tepkilerini akademik saha araştırmaları ışığında belirlemek yönünde olmuştur. Ulaşılan bulgular, başarılı dijital dönüşümün vergi idaresinin başarılı ancak parçalı uygulamalarından daha fazlasına, mükellefleri ve meslek mensuplarını dijitalleşmenin maliyetlerine ve mahremiyeti zedeleyici etkilerine karşı ikna edici bütünleşik bir devlet stratejisine ihtiyaç duyduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijital Dönüşüm, Muhasebe meslek mensupları, Vergi idaresi, Teknoloji.

Kaynakça

• AWS Knowledge Center, AWS Support –https://aws.amazon.com/premiumsupport/knowledge-center/ (Erişim tarihi: 25 Kasım 2022).
• Avcı, Mehmet Alpertunga (2021). Dijital Vergi Egemenliği. Maliye Araştırmaları 4, Bursa: Ekin Yayınevi, (15-39) .
• Bilgi Toplumu Daire Başkanlığı (2015). Kamuda Stratejik Yönetim | Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2018). http://www.sp.gov.tr/tr/temel-belge/s/109/Bilgi+Toplumu+Stratejisi+ve+Eylem+Plani+_2015-2018 (Erişim tarihi: 29 Kasım 2022).
• Calayoğlu, İlker (2019). Elektronik Vergi Denetimindeki Teknolojik Gelişmeler ve Tam Denetime Geçiş Adımları. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81, Art. 81. https://doi.org/10.25095/mufad.510619.
• Deshmukh, Ashutosh (2006). Digital Accounting: The Effects of the Internet and ERP on Accounting. Idea Group Inc (IGI). igiglobal.com (Erişim tarihi: 23 Kasım 2022).
• Doğan, Zübeyde (2022). Vergi İdaresinin E-Dönüşümü ve Dijitalleşmenin Muhasebe Meslek Mensupları ve Mükelleflere Etkisi, Işık Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Digitalisation of tax: International perspectives (2022). https://www.icaew.com/technical/technology/technology-and-the-profession/digitalisation-of-tax- international-perspectives (Erişim tarihi: 24 Kasım 2022).
• Dijital Akademi (2020), Dijital Akademi/ https://dijitalakademi.bilgem.tubitak.gov.tr/dijital-donusum-nedir/ (Erişim tarihi: 22 Kasım 2022)
• Dikmen, Süleyman ve Çiçek, Hüseyin Güçlü (2020). Vergi İdaresinin Dijital Dönüşümü (Dijital Transformation of the Tax Administration) Bilişim Çağında Vergi Hukuku, Ekin Yayınevi (153-173).
• EY Global. (2018a). How tax can shape transformation. https://www.ey.com/en_ao/tax/how-tax-can-shape-transformation (Erişim tarihi: 22 Kasım 2022).
• EY Global (2018b). Taxation of the digital economy, htpps//:www.ey.com/en_gl/taxation-digital-economy (Erişim tarihi: 27 Kasım 2022).
• GİB Faaliyet Raporları (2021). Vergi Dosyası / https://vergidosyasi.com/faaliyet-raporlari/
• Gönen, Seçkin ve Solak, Bilal (2017). Maliye Bakanlığı E-Dönüşüm Sürecinin Muhasebe Meslek Mensupları Açısından Değerlendirilmesine İlişkin Bir Alan Araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 76, https://doi.org/10.25095/mufad.400219 . (Erişim tarihi: 17 Kasım 2022).
• ICAEW, 2019:4). https://www.icaew.com/-/media/corporate/files/ technical/digitaltax.ashx?la=en (Erişim tarihi: 17 Kasım 2022).
• Kamuda Stratejik Yönetim | Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2018), http://www.sp.gov.tr/tr/temel-belge/ s/109/Bilgi+Toplumu+Stratejisi+ve+Eylem+Plani+_2015-2018. (Erişim tarihi: 28 Kasım 2022). (Erişim tarihi: 29 Kasım 2022).
• Kasımoğlu , Murat,- Altın, Ayaz Yusuf.(2020) Yeni Paradigmada Şirketlerin Yönetimi: Dijirati Olmak ya da Olmamak. Pandemi Sonrası Yeni Dünya Düzeninde Teknoloji Yönetimi ve İnsani Dijitalizasyon, (57-76) Hiperyayın, İstanbul
• OECD. (2020). Publications—Forum on Tax Administration. https://www.oecd.org/tax/forum-on-tax-administration/publications-and-products/tax-administration-3-0-the-digital-transformation-of-tax-administration.html. (Erişim tarihi: 29 Kasım 2022).
• OECD (2020a), Tax Administration 3.0: The Digital Transformation of Tax Administration, OECD,Paris. http://www.oecd.org/tax/forum-on-tax-administration/publications-and-products/tax-administration-3-0-the-digital-transformation-of-tax-administration.html.(Erişim tarihi: 29 Kasım 2022).
• Okumuş, Sami, "Mükellef Odaklı Vergicilik ve Vergide Dijital Dönüşüm Paneli", Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, Eylül 2019, Anadolu Ajansı 20 Eylül 2019 tarihli Bülten.
• Sarıdoğan, Ayşe Atılgan. (2020). Küresel Salgın Sonrası Muhasebede Dijitalleşme. Pandemi Sonrası Yeni Dünya Düzeninde Teknoloji Yönetimi ve İnsani Dijitalizasyon, (436-464) Hiperyayın, İstanbul.
• Schmarzo, Bill (2017). What is Digital Transformation? https://www.cio.com/article/230121/what-is-digital-transformation-2.html (Erişim tarihi: 20 Kasım 2022)
• Stratejik Plan—T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı. https://www.hmb.gov.tr/stratejik-plan (Erişim tarihi: 23 Kasım 2022)
• Şalcı, İnci (2021) Dijital Dönüşüm (E-Uygulamalar) ve Muhasebe Mesleğine Getirdiği Yenilikler, Işık Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2019). Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı 2019-2021. Alomaliye.com Güncel Mevzuat, Muhasebe, Ekonomi, Vergi, SGK Haberleri. https://www.alomaliye.com/2019/06/10/kayit-disi-ekonomiyle-mucadele-2019-2021/(Erişim tarihi: 23 Kasım 2022)
• Vergi Denetim Kurulu Faaliyet Raporları, 2021.
• World Digital Competitiveness Rankings—IMD (2022). IMD Business School. https://www.imd.org/centers/world-competitiveness-center/rankings/world-digital-competitiveness/(Erişim tarihi: 22 Kasım 2022)