House Types and Facade Typology in Traditional Domestic Architecture of İzmir Kemeraltı

Yıl 2013, Cilt: 22 Sayı: 2, 119 - 147, 09.09.2014

Hasan Uçar Aygül Uçar

Öz

İzmir is a cosmopolitan city, where Muslim, Greek, Armenian, Jewish and Levantine (European) communities have been living together, has different examples in house architecture that are shaped by different religious and ethnic parts of social structure. In this study, the features of facades and ornamentations in Kemeraltı Houses are examined and categorized. Furthermore, the general evaluation of House Architecture in İzmir is made.

Anahtar Kelimeler

-

İzmir Kemeraltı Geleneksel Kent Dokusunda Konut Tipleri ve Cephe Tipolojisi

Öz

Müslüman, Yunan, Ermeni ve Yahudi gibi cemaatlerle birlikte Levanten denilen Avrupalıların birlikte yaşadığı kozmopolit bir kent olan İzmir'de, toplumun sosyal yapısı ve kültürü ile şekillenmiş çeşitli konut yapıları mevcuttur. Bu çalışmada İzmir Kemeraltı konutları cephe ve süsleme özellikleri ile değerlendirilerek farklı türler ve bu türlere ait çeşitli alt varyasyonlar oluşturulmuş, İzmir'in konut stoğu hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İzmir, Kemeraltı, konut, tipoloji

Kaynakça

• Akın, B. (2007), Ayvalık Evleri, ÇOMÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Akın, N. (2001), Balkanlar'da Osmanlı Dönemi Konutları, Literatür Yayıncılık: İstanbul.
• Akyüz, E. (1994),“Tarihsel Süreçte İzmir’de Konut”, Egemimarlık, 1994/3, 14, 32-35.).
• Akyüz, E. (1996), “İzmir Evleri”, Atlas (İzmir Özel Sayısı), İstanbul, Haziran 1996, 34- 42.
• Anabolu, M.U. (1980). “Bornova Köşkleri”, Bilim, Birlik, Başarı, S.28, İzmir, Ekim 1980, s.7-11.
• Aslanoğlu, İ. (1980). Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı (1923-1938), ODTÜ Yayınları: Ankara.
• Baş, U. (1981),“İzmir’de Çıkmalı Eski Türk Evleri”, Bilim, Birlik, Başarı, S.32, İzmir, Ekim 1981, s.10-14.
• Bozer, R. (1987). Kula Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları: Ankara.
• Cana Bilsel, “Modern Bir Akdeniz Metropolüne Doğru”, İzmir 1830-1930 Unutulmuş Bir Kent mi?, der. Marie-Carmen Smyrnelis, çev. Işık Ergüden, İletişim Yayınları: İstanbul, 2008, 143-160.
• Erdim, M. M. (1992)," İzmir-Alsancak Konutlarının Geçmiş-Günümüz İlişkileri Üzerine Bir Deneme", Egemimarlık, 3-4, 64-67.
• Erpi, F. (1987). Buca’da Konut Mimarisi (1838-1934), ODTÜ Yayınları: Ankara.
• Erpi, F. (1991). “Sosyo-Kültürel Yapının Yerel Konut Mimarisindeki Yansıması Üzerine Kıyaslamalı Üç Örnek: Anadolu’daki Türk, Rum ve Levanten Konut Mimarileri”, Türk Halk Mimarisi Sempozyum Bildirileri, Ankara, 73-83.
• Ertürk, Z.-Keleş G. (1987). “Cumhuriyet Dönemi Konut Mimarisinin Evrimi”, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, IX. Teknik Kongresi, Ankara, 545-558.
• Gökalp, Z. (2010). Türkçülüğün Esasları, İnkılap Kitapevi: İstanbul.
• Günay, R. (2000). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri,YEM Yayınları: İstanbul.
• Kayın, E. (1995). "Çeşme Geleneksel Kent Dokusunda Konut Tipleri", Egemimarlık, 17, 41-44.
• Kuyulu, İ. (2000). "İzmir'de Cumhuriyet Dönemi Mimarisi", Sanat Tarihi Dergisi, 10, İzmir, 91-100.
• Kuyulu, İ.,“İzmir (mimari)” maddesi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.23, İstanbul, 2001, 526-529.
• Kuyulu, İ. (2003), “Bornova Levanten Köşklerine Mimari Açıdan Bir Bakış”, Bornova Köşkleri Gezginler ve Anılar, Tepekule Yayınları: İzmir, 35-47.
• Kuyulu Ersoy, İ. (2006), “Karşıyaka Levanten Konutlarından Örnekler”, Karşıyaka Kültür ve Çevre Sempozyumu Bildiriler, İzmir, 106-115.
• Sayan, Y. (1997), Uşak Evleri, Kültür Bakanlığı Yayınları: Ankara.
• Sayan, Y. (2009). Sivrihisar Evleri, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Yayınları: 5, İzmir.
• Smith, A. (1962). The Architecture of Chios, Ed. P. Argenti, Alec Tiranti. Londra.
• Sözen, M.- Tapan (1973). M., 50 Yılın Türk Mimarisi, Türkiye İş Bankası Yayınları: İstanbul.
• Uçar, A. (2012). "İzmir Kemeraltı Geleneksel Konut Mimarisinde Pencerelerin Ahşap Kafesleri ve Metal Şebekeleri", DEÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi, I, 22-39.
• Uçar, H. (2005). Karşıyaka Hatırası, Karşıyaka Belediyesi Kültür Yayınları: İzmir.
• Yavuz, Y. (1981). Mimar Kemalettin ve Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Basım İşliği: Ankara.
• Zeren, M. T. (2010). İzmir'de Sefarad Mimarisi ve Sinegogları, Yalın Yayıncılık: İstanbul.