Hemşirelik Öğrencilerinin Profesyonel Tutumları ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 4, 232 - 242, 04.09.2018

Bedriye Ak

Öz

Öz
Amaç: Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin profesyonel tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Betimsel nitelikte ilişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini bir üniversitenin hemşirelik bölümünde okuyan 1. sınıf 141, 2. sınıf 148, 3. sınıf 154 ve 4. sınıf 217 öğrenci olmak üzere toplam 660 öğrenci oluşturmuştur. Veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “Öğrenci Hemşirelere Yönelik Profesyonellik Tutum Ölçeği” ile toplanmıştır. Bağımsız iki grup arası farkın önemlilik testi için t testi, ikiden fazla gruplarda gruplar arası farkların önemlilik testi için One-way ANOVA ve Pearson korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmada öğrencilerin profesyonel tutum düzeylerinin (113.43±15.39) yüksek olduğu saptanmış olup, ölçeğin alt boyutlarından en iyi puanı otonomi ve yeterlilik, sürekli eğitim, en düşük puanı ise bilimsel bilgi yükünün artırılmasına katkıda bulunma alt boyutundan aldıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin Öğrenci Hemşirelere Yönelik Profesyonellik Tutum Ölçeği puan ortalaması ile cinsiyet, mezun olduğu lise, sınıf düzeyi, hemşirelik bölümünden memnun olma, hemşirelik bölümünü kendi isteği ile seçme, hemşirelikle ilgili bilimsel faaliyete katılma, yayın/dergi takip etme, mesleki örgüte üye olma ve toplumsal faaliyete katılma durumu arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Bunun yanında öğrencilerin profesyonellik tutumlarının hemşire olarak çalışma ve hemşirelik bölümünü ailesinin ve arkadaşlarının etkisi ile seçme durumuna göre değişmediği saptanmıştır (p˃0.05).
Sonuç: Sonuç olarak, öğrencilerin profesyonellik tutumlarının iyi düzeyde olduğu ve sosyo-demografik özelliklere ve meslekle ilgili bazı durumlara göre profesyonellik tutum düzeylerinin değiştiği görülmüştür.
 

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Hemşirelik eğitimi, Profesyonel tutum

Kaynakça

• Kaynaklar 1. Çelik B, Karadağ A, Hisar F. Instrument of professional attitude for student nurses (IPASN): A confirmatory factor analytic study. Nurse Education Today 2012; 32(5):497-500. 2. Björkström MN, Athlin AA, Johansson IS. Nurses’ development of professional self – from being a nursing student in a baccalaureate programme to an experienced nurse. Journal of Clinical Nursing 2008; 17(10):1380-91. 3. Altıok H, Üstün B. Meaning of professionalism in nursing students. American International Journal of Social Science 2014; 3(6):48-60. 4. Horton K, Tschudin V, Forget A. The value of nursing: a literature review. Nursing Ethics 2007; 14(6):716-40. 5. Sabancıoğulları S, Doğan S. Profesyonel kimliğin dışa yansıyan boyutu: profesyonel imaj ve hemşirelik. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2011; 8 (2):28-37. 6. İnce S, Khorshid L. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 18(3):163-71. 7. Deppoliti, D. Exploration how new registered nurses construct professional identity in hospital settings. The Journal of Continuing Education in Nursing 2008; 39(6):255-62. 8. Eşer İ, Khorshıd L, Denat Y. Effects of first clinical experience on perception the nursing profession. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 24(1):15-26. 9. Ousey K, Johnson M. Being a real nurse – Concepts of caring and culture in the clinical areas. Nurse Education in Practice, 2007; 7:150–5. 10.Strasen L. Gender socialization and the image of professional nursing. The image of professional nursing; Strategies for Action. 1nd ed. Philadelphia: J.B.Lippincott Company 1992; p.63. 11.Weis D, Schank MJ. Professional values: key to professional development. J Prof Nurs 2002; 18(5):271-5. 12.World Health Organization (WHO) (2009). Global standards for the initial education of professional nurses and midwives. Erişim Tarihi: 18.06.2017. http://www.who.int/hrh/nursing_midwifery/hrh_global_standards_education.pdf. 13.Hemşirelik Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (HUÇEP) (2003). GATA Basımevi, Ankara. 14.Dil S, Uzun M, Aykanat B. Hemşirelik eğitiminde inovasyon. International Journal of Human Sciences 2012; 9(2):1217-28. 15.Gönç T. Türkiye’de Hemşirelik mesleğinin profesyonelleşmesi sürecinde gelişmeler ve zorluklar: Sosyolojik bir değerlendirme. İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2015; 17(4): 113-46. 16.Dikmen Y, Erol F, Başaran H. The variance of professional attitude in nursing students: the role of nursing education in this variance. International Journal of Health Sciences and Research (IJHSR) 2016; 6(7): 214-221. 17. Karadağ A, Hisar F, Çelik B, Baykara ZG. Determining professionalism in Turkish students nurses. Journal of Human Sciences 2016; 13(1):674-82. 18. Bulut HK, Erdol H, Çalık KY, Aydın M, Yılmaz G. Evaluation of occupational professionalism of final year nursing students of a university. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2015; 186:445-50. 19. Hisar F, Karadağ A, Kan A. Development of an instrument to measure professional attitudes in nursing students in Turkey. Nurse Education Today 2010; 30(8): 726-730. 20. Karadağ G, Uçan Ö. Hemşirelik eğitimi ve kalite. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2006; 1(3):42-51. 21. Zhang HF, Petrini MA. Factors influencing Chinese undergraduate nursing students’ perception of the nursing profession. International Nursing Review 2008; 55(3): 274-280. 22. Bang KS, Kang JH, Jun MH, Kim HS, Son HM, Yu SJ, Kim JS. (2011). Professional values in Korean undergraduate nursing students. Nurse Education Today 2011; 31(1):72-75. 23. Kaya H. Hemşirelikte sürekli profesyonel gelişimin kuramsal, felsefi ve örgütsel temelleri. F N Hem Derg 2002; 12(49): 53-60. 24. Karagözoğlu S. Nursing students' level of autonomy: a study from Turkey. Nurse Education Today 2009; 29(2):176-87. 25. Kaya N, Aştı T, Acaroğlu R, Kaya H, Şendir M. Hemşire öğrencilerin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 10(3):1-11. 26. Papathanassoglou EDE, Tseroni M, Karydaki A, Vazaiou G, Kassikou J, Laudaniti M. Practice and clinical decision-making autonomy Hellenic critical care nurses. Journal of Nursing Management 2005; 13:154-64. 27. Malak B, Üstün B. Hemşirelerin sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2011; 18(2):1-16. 28. Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Erkek öğrenci hemşirelerin hemşirelik mesleğini algılama durumlarının belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı 2010; 318-23. 29. Çınar N, Şahin S, Sözer C, Cevahir R, Akburak Ö. Erkek öğrencilerin hemşirelik mesleğini tercih nedenleri ve öğrencilere göre hastaların tepkisi ve sağlık çalışanlarının yaklaşımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2011; 6(17):17-25. 30. Titrek O, Hakkakul MA, Varlı S. Hemşirelik bölümü staj uygulamalarının etkililik düzeyine ilişkin öğrenci ve rehber hemşirelerin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2015; 15(1):264-80. 31. Chiu CH, Yi Lu H, Arrigo LG, Wei CJ, Tsai D. Professionalism survey of medical students in Taiwan. J Exp Clin Med. 2010; 2(1):35-42. 32. Önler E, Varol Saraçoğlu G. Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3(2):78-85. 33. Pınar ŞE, Cesur B, Duran Ö, Güler E, Üstün Z, Abak G. Ebelik öğrencilerinin mesleki profesyonellikleri ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2013; 8(23):19-37. 34. Çevik K, Khorshid L. Hemşirelik öğrencilerinin profesyonel davranışları uygulayabilme durumlarının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012; 28 (2):23-30. 35. Çelik S. Hemşirelik öğrencilerinin bilimsel araştırmaya yönelik kaygı ve tutumlarının belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2014; 1(2):23-31. 36. Dikmen, Y, Yönder M, Yorgun S, Usta Y, Umur S, Aytekin, A. (2013). Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(3):158-64. 37. Wynd CA. Current factors contributing to professionalism in nursing. Journal of Professional Nursing 2003; 19 (5): 251-261. 38. Kiper S, Koştu N. Denizli Sağlık Yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin mesleki örgütlenme konusundaki görüşleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010; 5(14):1-14. 39. Terzioglu F. The history of nursing in Turkey. Nursing History Review 2011; 19: 179-82.