Çocuk Sahibi Olmayan Gelecekte Çocuk Sahibi Olmayı Düşünen Sağlık Çalışanlarında Doğum Korkusunun İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 31 Sayı: 1, 25 - 32, 11.03.2022

Hacer Ataman Kübra Berber

https://doi.org/10.17942/sted.1030516

Öz

Amaç: Çalışma çocuk sahibi olmayan ancak gelecekte çocuk sahibi olmayı düşünen sağlık çalışanlarında doğum korkusu düzeyinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı türdedir. Araştırmanın evrenini Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde çalışan 959 sağlık çalışanından, çocuk sahibi olmayan 600 çalışan oluşturmaktadır. Herhangi bir örneklem seçim yöntemine gidilmemiş olup araştırma kriterlerine uygun 217 katılımcı (160 kadın, 57 erkek) ile çalışma tamamlanmıştır. Veriler Kadın Katılımcı Formu, Erkek Katılımcı Formu, Kadın Gebelik Öncesi Doğum Korkusu Ölçeği (KGÖ-DKÖ), Erkek Gebelik Öncesi Doğum Korkusu Ölçeği (EGÖ-DKÖ) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 27.94±5.38’dir. %73,7’si kadın, %68,7’si bekar, %67,3’ü hemşire/ebe/sağlık memuru, %73,7’si üniversite mezunu, %82,5’inin gelir durumu orta düzeydedir. KGÖ-DKÖ toplam puan ortalaması 37.24±10.02, EGÖ-DKÖ toplam puan ortalaması 30.78±9.89’dur. Erkeklerin medeni durumu ve meslek bilgisi ile EGÖ-DKÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Hem kadınların hem de erkeklerin Gebelik Öncesi Doğum Korkusu Ölçeğine göre en yüksek puan ortalamasının olduğu madde “doğum ağrısının çok şiddetli olacağından endişe duyma” maddesidir.
Sonuç: Çalışmada kadın ve erkek sağlık çalışanlarının orta düzeyde doğum korkusuna sahip olduğu tespit edilmiştir. Henüz çocuk sahibi olmayan ancak gelecekte çocuk sahibi olmayı düşünen bireylerde doğum korkusu gelişip gelişmediği değerlendirilmeli ve eğitim, danışmanlık gibi yöntemlerle doğum korkusu giderilmeye çalışılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Doğum korkusu, gebelik öncesi, sağlık çalışanı

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Yazarlar, çalışmaya katılan tüm katılımcılara teşekkür etmektedir.

Kaynakça

• 1. Uçar T., & Gölbaşı Z. Nedenleri ve Sonuçlarıyla Doğum Korkusu. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2015;4(2):54-58.
• 2. Hofberg K., & Ward MR. Fear of pregnancy and childbirth. Postgrad Med J, 2003;79(935):505-10.
• 3. Wijma K. Why focus on 'fear of childbirth'? J Psychosom Obstet Gynaecol, 2003;24(3):141-3.
• 4. Çiçek Ö., & Mete S. Sık Karşılaşılan Bir Sorun: Doğum Korkusu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2015;8 (4):263-268.
• 5. Bülbül T., Özen B., Çopur A., & Kayacık F. Gebelerin Doğum Korkusu ve Doğum Şekline Karar Verme Durumlarının İncelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2016;25:126-130.
• 6. Körükcü Ö., Deliktaş A., Aydın R., & Kabukcuoğlu K. Gebelikte Psikososyal Sağlık Durumu ile Doğum Korkusu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Clinal and Experimental Health Sciences, 2017;7:152-8.
• 7. Güleç D., Öztürk R., Sevil Ü., & Kazandı M. Gebelerin Yaşadıkları Doğum Korkusu ile Algıladıkları Sosyal Destek Arasındaki İlişki. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst, 2014;24(1):36-41.
• 8. Barut S., & Uçar T. Gebelerde doğum öz yeterlilik algısının doğum korkusu ile ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2018;11(2):107-115.
• 9. Şahin N., Dinç H., & Dişsiz M. Gebelerin doğuma ilişkin korkuları ve etkileyen faktörler. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 2009;40(2):57-62.
• 10. Arslantaş H., Çoban A., Dereboy F., Sarı E., Şahbaz M., & Kurnaz D. Son trimester gebelerde doğum korkusunu etkileyen faktörler ve doğum korkusunun postpartum depresyon ve maternal bağlanma ile ilişkisi. Çukurova Medical Journal, 2020;45(1):239-250.
• 11. Munkhondya BMJ., Munkhondya TE., Chirwa E., & Wang H. Efficacy of companion-integrated childbirth preparation for childbirth fear, self-efficacy, and maternal support in primigravid women in Malawi. BMC Pregnancy Childbirth, 2020 Jan 21;20(1):48. doi: 10.1186/s12884-019-2717-5.
• 12. Sluijs AM., Wijma K., Cleiren MPHD., van Lith JMM., & Wijma B. Preferred and actual mode of delivery in relation to fear of childbirth. Journal of psychosomatic obstetrics and gynaecology, 2020 Jan 3:1-9. doi: 10.1080/0167482X.2019.1708319.
• 13. Gönenç İM., Aker MN., Güven H., & Moraloğlu Tekin Ö. The effect of the personality traits of pregnant women on the fear of childbirth. Perspectives in Psychiatric Care. 2020 Apr;56(2):347-354. doi: 10.1111/ppc.12440.
• 14. Johnson AR., Kumar MG., Jacob R., Jesse MA., Mary F., Agrawal, T., & Raman V. Fear of Childbirth among Pregnant Women Availing Antenatal Services in a Maternity Hospital in Rural Karnataka. Indian Journal of Psychological Medicine, 2019 Jul-Aug;41(4):318-322. doi: 10.4103/IJPSYM.IJPSYM_292_18.
• 15. Uçar T., & Taşhan ST. (2018). Gebelik Öncesi Doğum Korkusu Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Kadın ve Erkeklerde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. ACU Sağlık Bil Derg, 9(3):289-296. https://doi.org/10.31067/0.2018.43.
• 16. Stoll K., Hauck Y., Downe S., Edmonds J., Gross MM., Malott A., McNiven P., Swift E., Thomson G., & Hall WA. Cross-cultural development and psychometric evaluation of a measure to assess fear of childbirth prior to pregnancy. Sexual & Reproductive HealthCare, 2016;8:49-54. https://doi.org/10.1016/j.srhc.2016.02.004. 17. Aksoy AN. Doğum Korkusu: Literatür Değerlendirmesi. ODÜ Tıp Dergisi, 2015;2(3):161-165.
• 18. Hanson S., Hunter LP., Bormann JR., & Sobo EJ. Paternal Fears of Childbirth: A Literature Review. J Perinat Educ 2009;18:12-20.
• 19. Rüzgar E. Kadın hastalıkları ve doğum hemşireliği dersi alan ve almayan hemşirelik öğrencilerinde gebelik öncesi doğum korkusunun incelenmesi. Danışman: Öznur Gürlek Kısacık, Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
• 20. Antic LZ., Rados SN., & Jokic-Begic N. Are non-pregnant women afraid of childbirth? Prevalence and predictors of fear of childbirth in students. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 2019,40(3):226-231. doi: 10.1080/0167482X.2018.1470162.
• 21. Stoll K., & Hall W. Vicarious Birth Experiences and Childbirth Fear: Does It Matter How Young Canadian Women Learn About Birth? The Journal of Perinatal Education, 2013 Fall;22(4):226–233. doi: 10.1891/1058-1243.22.4.226.
• 22. Kapısız Ö., Karaca A., Süzer Özkan F., & Gülen Savaş H. Hemşirelik öğrencilerinin doğum algısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2017; 7(3):156- 160.
• 23. Güleç Şatır D. Hemşirelik Öğrencilerinde Doğum ve Ebeveynliğe Hazırlık Dersinin Doğum Korkusu ve Travmatik Doğum Algısına Etkisi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2020;10(3):423-428. doi: 10.5961/jhes.2020.402.