Evaluation of Sleep and Quality of Life of a Group of Elderly Individuals During the COVID-19 Pandemic Period

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 4, 282 - 289, 09.12.2024

Zeynep Kılıç , Nazan Bedir

https://doi.org/10.17942/sted.1369751

Öz

Objective: This study aims to assess the levels of sleep quality and quality of life among individuals aged 65 and above during the COVID-19 pandemic, and to explore the associations between these variables and sociodemographic characteristics.
Methods: A total of 135 participants were included in this cross-sectional study. Data were collected using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), the Short Form-36 Health Survey (SF-36), and a nine-item sociodemographic questionnaire. Statistical analyses were conducted using SPSS version 20.0, employing descriptive statistics, Kolmogorov-Smirnov test, Spearman correlation analysis, Pearson Chi-Square Test, and Mann Whitney-U test.
Results: The average age of the participants was 70.8±6.7 years (range: 65-91). Of the total participants, 66.7% were female, and 59.3% of these women reported having a chronic illness. It was founded that 60.7% of the participants had education at the primary school level or below. The mean PSQI total score was 6.94±3.74, with 54.8% of the participants identified as having poor sleep quality according to the PSQI. Sleep quality was significantly poorer among women compared to men, and women also scored lower across all SF-36 subscales (p<0.05). Participants with chronic illnesses, those aged over 70, and those with primary education exhibited significantly lower scores in the physical role difficulty, physical functioning, pain, and general health subscales compared to their counterparts (p<0.05). Additionally, participants living apart from their spouses demonstrated significantly lower scores in physical functioning, physical role difficulty, vitality (energy), pain, and general health subscales compared to those not living separately (p<0.05). A significant negative correlation was observed between PSQI total scores and SF-36 subscale scores (p<0.05).
Conclusion: The findings of this study underscore the need for interventions aimed at improving sleep quality among older adults. The results further indicate that quality of life, as measured by SF-36 subscales, is notably diminished among participants who are over 70 years of age, female, possess only primary education, or suffer from chronic illnesses. These insights highlight the critical need for targeted strategies to enhance the well-being of these vulnerable subgroups.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemic, older adults, sleep quality, quality of life

Bir Grup Yaşlı Bireyin COVID-19 Pandemisi Sürecindeki Uyku ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu araştırmada COVID-19 pandemi sürecinde 65 yaş ve üstü kişilerin uyku ve yaşam kalitesinin düzeyi ve sosyodemografik özellikleriyle ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu çalışmaya 135 kişi katılmıştır. Araştırmada veriler Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), Kısa Form-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği (SF-36) ve dokuz soruluk sosyodemografik veri formu kullanılarak toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 20.0 kullanılarak incelenmiştir. Analizde tanımlayıcı istatistikler ile Kolmogorov-Smirnov, Spearman Korelasyon Analizi, Pearson Ki Kare Testi ve Mann Whitney-U testi kullanılmıştır.
Bulgular: Bu araştırmada 135 kişinin yaş ortalaması 70,8±6,7 (min:65, max:91) olarak bulunmuştur. Katılımcıların %66,7'si kadın olup bu kadınların %59,3'ü kronik bir hastalığı olduğunu belirtmiştir. Araştırmaya katılanların %60,7'sinin ilkokul ve altı eğitime sahip olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların PUKİ toplam puan ortalaması 6,94±3,74 ve PUKİ’ye göre %54,8'inde kötü uyku kalitesi olduğu saptanmıştır. Kadınların uyku kalitesinin erkeklerden daha kötü olduğu ve SF-36’nın tüm alt boyutlarında daha düşük puana sahip olduğu saptanmıştır (p<0,05). Kronik hastalığı olanların hastalığı olmayanlara göre, 70 yaş üstü katılımcıların diğer katılımcılara göre, ilköğretim eğitimine sahip yaşlıların ortaöğretim ve üstü eğitime sahip olanlara göre fiziksel rol güçlüğü, fiziksel fonksiyon, ağrı ve genel sağlık alt boyut puanları anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Eşinden ayrı yaşayan katılımcıların fiziksel fonksiyon, fiziksel rol güçlüğü, vitalite (enerji), ağrı ve genel sağlık alt boyut puanları eşinden ayrı olmayanlara göre anlamlı olarak daha düşük olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Katılımcıların PUKİ toplam puanı ve SF-36 alt boyutları arasında zıt yönde, iyi ve orta düzeylerde korelasyon bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Bu araştırmada yaşlıların uyku kalitesinin iyileştirilmesi gerektiği, SF-36’nın alt boyutlarından aldıkları puanların 70 yaş üstü katılımcılarda, kadınlarda, ilköğretim eğitimine sahip olanlarda ve kronik hastalığı bulunanlarda daha düşük saptandığı tespitiyle; bu grup yaşlıların yaşam kalitesinin arttırılması için müdahalelere ihtiyaç duyulduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemisi, yaşlı bireyler, uyku kalitesi, yaşam kalitesi

Kaynakça

• Gürer A, Çırpan, FK, Özlen NA. Yaşlı bakım hizmetleri. Journal of Health Services and Education. 2019;3(1):1-6.
• Huang C, Wang Y, Li X ve ark. Clinical features of patients infected with. 2019 novel coronavirus in Wuhan, China Lancet. 2020;395(10223):497-506.
• Ferreira LN, Pereira LN, da Fé Brás M, Ilchuk, K. Quality of life under the COVID-19 quarantine. Quality of Life Research. 2021;30(5):1389-405.
• Hall G, Laddu DR, Phillips SA, Lavie CJ, Arena R. A tale of two pandemics: How will COVID-19 and global trends in physical inactivity and sedentary behavior affect one another? Progress in Cardiovascular Diseases. 2021;64:108-10.
• Tatineny P, Shafi F, Gohar A, Bhat A. Sleep in the elderly. Mo Med. 2020;117(5):490-5.
• İnönü H. COVID-19 pandemisi ve uyku bozuklukları: COVID-somnia. Tuberk Toraks. 2021;69(3):387-91.
• Banerjee D, D’Cruz MM, Rao TS. Coronavirus disease 2019 and the elderly: Focus on psychosocial well-being, agism, and abuse prevention, An advocacy review. Journal of Geriatric Mental Health. 2020;7(1):4-10
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Elderly-Statistics-2020-37227. Erişim tarihi: 24.09.2021
• Kocyigit H, Aydemir Ö, Fişek G, Ölmez N, Memiş AK, Kısa Form-36 (KF-36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi. 1999;12(2):102-6.
• Ağargün MY, Kara H, Anlar Ö. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksinin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 1996;7(2):107-15.
• Saygın M, Öztürk Ö, Gonca T, Has M, Hayri UB, Kurt Y, Yağlı MA, Çalışkan S, Akkaya A, Öztürk M. Investigation of sleep quality and sleep disorders in students of medicine. Turk Thorac J. 2016;17(4):132-40.
• Datta K, Tripathi M. Sleep and COVID-19. Neurol India. 2021;69(1):26-31.
• Kasar KS, Karaman E. Life in lockdown: Social isolation, loneliness and quality of life in the elderly during the COVID-19 pandemic: A scoping review. Geriatric Nursing. 2021;42(5):1222-9
• Du M, Liu M, Wang Y, Qin C, Liu J. Global burden of sleep disturbances among older adults and the disparities by geographical regions and pandemic periods. SSM Popul Health. 2023;25:101588
• Killgore WDS, Cloonan SA, Taylor EC, Fernandez F, Grandner MA, Dailey NS. Suicidal ideation during the COVID-19 pandemic: The role of insomnia. Psychiatry Res. 2020;290:113134.
• Pekçetin S, İnal Ö. Yaşlı bireylerde uyku kalitesinin yorgunluk ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;(4):604-8.
• Tel H, Kelleci M, Kısaoğlu Ö, Kurtaran D. Covid-19 pandemisinde yaşlıların depresyon ve uyku kalitesi açısından değerlendirilmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi. 2023;7(1):1-7
• Parpucu Tİ, Keskin T, Başkurt F, Başkurt Z. Yaşlılarda uyku kalitesi ve uykululuk durumunun yorgunluk günlük yaşam aktivitesi ve fiziksel aktivite üzerine etkisi. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2023;10(2):104-9
• Değer TB, Ordu Y. Yaşlılarda yaşam kalitesini etkileyen faktörler: Bir taşra örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(2):574-85.
• Hajian-Tilaki K, Heidari B, Hajian-Tilaki A. Health related quality of life and its socio-demographic determinants among Iranian elderly people: A population based cross-sectional study. Journal of Caring Sciences. 2017;6(1):39-47.
• Öztürk A, Kurt A, Sadık R, Özbar N. 65 yaş ve üstü bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin yaşam kalitelerine etkisinin incelenmesi. 5. Uluslararası Sağlık ve Spor Bilimleri Sempozyumu 25-26-27 Ekim 2018;103-20
• Bilgili N, Arpacı F. Quality of life of older adults in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2014;59(2):415-21.
• Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, Xu L, Ho CS, Ho RC. Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020;17(5):1729.
• Tural E. COVID-19 pandemi dönemi ev karantinasında fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesine etkisi. Van Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;13.(COVID-19 özel sayı):8-10