Türk ve Alman Medeni Usul Hukukuna Göre Davaların Yığılması Durumunda Kanun Yolu Parasal Sınırı

Yıl 2022, , 2005 - 2031, 27.12.2022

Osman Duran

https://doi.org/10.15337/suhfd.1119024

Öz

Türk ve Alman hukuklarında, davacının aynı davalıdan birden fazla alacağını aynı dava dilekçesiyle birleştirerek talep edebileceği kabul edilmektedir (HMK m. 110, dZPO 260). HMK ve dZPO, kanun yoluna başvurulabilecek kararları hem istinaf hem de temyiz dereceleri için ayrı ayrı düzenlemiştir (HMK m. 341, 361, 362; dZPO m. 511, 542, 543, 544). Yani kanunlar her türlü kararların kanun yoluna taşınmasına izin vermek istememişlerdir. Miktar ve değere tabi malvarlığına ilişkin davalarda da kanunlar parasal sınırlar koymuşlardır.
Alman hukukunda davaların yığılması durumunda, kanun yolu parasal sınırının nasıl belirlenmesi gerektiği konusunda görüş birliği vardır. Buna göre, davaların yığılması durumunda yığılan taleplerin tümünün toplamı esas alınacaktır.
Ancak Türk hukukunda görüş birliği mevcut değildir. Hem dokt-rin hem de yargı kararlarında görüş ayrılığı mevcuttur. Çalışmamızda bu konudaki doktrin ve yargı kararlarına değinilerek bir sonuca ulaşıl-maya çalışılmıştır. Ayrıca davaların ayrılmasıyla bağlantısı ele alınarak, ayırma kararının kanun yolu parasal sınırına etkisine değinilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dava yığılması, Kanun yolu parasal sınırı, Davaların ayrılması, Ara karara karşı kanun yoluna başvuru, Ayırma kararının kanun yolu başvurusuna etkisi, Joinder of claims, Legal remedy monetary limit, Separation of cases, The effect of the separation decision on the right to take legal action

MONETARY LIMIT ON LEGAL REMEDY ABOUT JOINDER OF CLAIMS IN TERMS OF TURKISH AND GERMAN CIVIL PROCEDURE LAWS

Öz

In Turkish and German Civil Procedure Laws, it is accepted that the plaintiff can claim more than one claim from the same defendant by combining them with the same lawsuit petition (HMK art. 110, dZPO art. 260). HMK and dZPO have regulated the decisions that can be appealed separately for both the degrees of appeal and cassation (HMK m. 341, 361, 362; dZPO m. 511, 542, 543, 544). In other words, the laws did not want to allow all kinds of decisions to be brought to legal remedy. Laws also set monetary limits in cases related to property subject to amount and value.
In German Civil Procedure Law, there is a consensus on how the monetary limit of remedies should be determined in the event of join-der of claims. Ac-cordingly, in the event of joinder of claims the sum of all the joined claims shall be taken as the basis. However, there is no consensus in Turkish Civil Procedure Law. There is a difference of opi-nion in both doctrine and judicial decisions. In our study, it has been tried to reach a conclusion by referring to the doctrine and judicial deci-sions on this issue.
In addition, in Turkish and German Civil Procedure Laws by con-sidering the connection of the cases with the separation, the effect of the separation deci-sion on the monetary limit of the legal remedy has been tried to be explained.

Anahtar Kelimeler

Joinder of claims, Legal remedy monetary limit, Separation of cases, The effect of the separation decision on the right to take legal action

Kaynakça

• Akcan, Recep, Usul Kurallarına Aykırılığa Dayanan Temyiz Ne-denleri, Ankara 1999.
• Akil, Cenk, İstinaf Kavramı, Yetkin Yayınları, Ankara 2010.
• Akkaya, Tolga, Medeni Usul Hukukunda İstinaf, Yetkin Yayınları, Ankara 2009.
• Aksoy, Elif, "Objektif Dava Birleşmesi", TBBD, Y. 27, S. 117, 2015, (sa. 201-232).
• Alangoya, Yavuz/ Yıldırım, M. Kamil/ Deren-Yıldırım, Nevhis, Medeni Usul Hukuku Esasları, 8. Baskı, İstanbul 2011.
• Ansay, Sabri Şakir, Hukuk Yargılama Usulleri, 7. Baskı, Ankara 1960.
• Basım, Aybüke, "Kısmi Dava, Belirsiz Alacak Davası ve Manevi Tazminat Taleplerinin Bu Davalara Konu Olup Olamayacağı Sorunu", AÜHFD, C. 65, S. 4, 2016, (sa. 2685-2723).
• Baumfalk, Walter/ Gierl, Walter, Zivilprozess, 11. Auflage, Ba-den-Baden 2013.
• Bilge, Necip/ Önen, Ergun, Medeni Yargılama Hukuku Dersleri, 3. Baskı, Ankara 1978.
• Birtek, Fatih, Ceza Muhakemesinde İstinaf, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• Bölüm Yazarı, Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, Cilt 3, 15. Baskı, İstanbul 2017.
• Braun, Johann, Lehrbuch des Zivilprozessrechts, Tübingen, 2014.
• Bulut, Uğur, Medenî Usûl Hukukunda Davaların Yığılması (Ob-jektif Dava Birleşmesi), Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
• Çayan, Gökhan, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Mahkemeye Erişim Hakkı", TAAD, Y. 7, S. 28, 2006, (sa. 238-271).
• Çiçek, Erol, "AİHS m. 6 Adil Yargılanma Hakkı ve Türk Hukukunda Uygulanması", TBBD, Y. 20, S. 72, 2007, (sa. 234-246).
• Çiftçi, Murat Özgür, Medeni Yargılama Hukukunda İstinaf, İs-tanbul 2011.
• Ermenek, İbrahim, Medeni Usul Hukukunda Davaların Birleşti-rilmesi ve Ayrılması, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
• Güneş, Ahmet M., Hukuk Metodolojisi, 3. Baskı, Bursa 2020.
• Gözler, Kemal, Hukuka Giriş, 18. Baskı, Bursa 2021.
• Gözler, Kemal, "Yorum İlkeleri", Kamu Hukukçuları Platformu Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması, Ankara 2012, (sa. 15-105).
• Karslı, Abdurrahim, İcra Tetkik Mercii Kararlarının Temyizi, İs-tanbul 1995.
• Kırtıloğlu, S. Serhat, "Medeni Yargılama Hukukunda Objektif Dava Birleşmesi", EÜHFD, C. XVIII, S. 3-4, 2014, (sa. 133-172).
• Kuru, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt 2, 6. Baskı, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt 3, 6. Baskı, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt 5, 6. Baskı, İstanbul 2001.
• Musielak, Hans-Joachim/ Voit, Wolfgang/ Bölüm Yazarı, Zivilprozessordnung Kommentar, 19. Auflage, 2022, § Madde.
• Muşul, Timuçin, "Medeni Usul Hukukunda Ara Kararlar", DÜHFD, Y. 1988, S. 4, 1988, (sa. 217-262).
• Özbay, İbrahim, "6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre İstinaftan Sonraki Temyiz Sistemimizde Temyiz Edilebilen ve Edilemeyen Kararlar", İÜHFM C. LXIX, S. 1-2, 2011, (sa. 411-438).
• Prütting, Hanns/ Gehrlein, Markus/ Bölüm Yazarı, ZPO Kom-mentar, 1. Auflage, Köln 2010, § Madde.
• Rosenberg, Leo/ Schwab, Karl Heinz/ Gottwald, Peter, Zivilprozessrecht, 18. Auflage, München 2018.
• Saenger, Ingo/ Bölüm Yazarı, Zivilprozessordnung Handkom-mentar, 9. Auflage, 2021, § Madde.
• Söyler, Yasin/ Yılmaz, Muhammet, "Temyiz Kanun Yolunda Uygulanan Parasal Sınırın Her Yıl Artırılmasının Görülmekte Olan İdari Davalara Etkisi", SÜHFD, C. 29, S. 3, 2021, (sa. 2131-2168).
• Stein, Friedrich/ Jonas, Martin/ Bölüm Yazarı, Kommentar zur Zivilprozessordnung, Band 6, 22. Auflage, Tübingen 2013, § Madde.
• Ulukapı, Ömer, Medeni Usul Hukukunda Dava Arkadaşlığı, Konya 1991.
• Üstandağ, Saim, Medeni Yargılama Hukuku, Cilt I-II, 7. Baskı, İstanbul 2000.
• Wieczorek, Bernhard/ Schütze, Rolf A./ Bölüm Yazarı, Zivilprozessordnung und Nebengesetze Grosskommentar, Band 7, 4. Auflage, 2013, § Madde.
• Yılmaz, Ejder, İstinaf, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2005.