The Obligation of the Administration to Response to Applications

Yıl 2021, , 1343 - 1382, 15.06.2021

Mehmet Hatipoğlu , Yasin Atalan

https://doi.org/10.15337/suhfd.847291

Öz

Natural and legal persons are required to apply to the administration due to their some needs. These applications appear in the form of a request, suggestion or the expression of a complaints. It is primarily a constitutional obligation for the administration to respond to these applications. The administration should give a positive or negative response to the applications made to it; the applicant should be able to make an assessment according to this answer and decide on the next legal process. The obligation of the administration to respond is a human right that consists of the necessity of being a democratic and transparent administration, as well as the individuals trying to find solutions by communicating their wishes, requests, problems or injustices to the state organs outside the judiciary.
In this study, firstly, the legal consequences of the concept of application, the legal basis of the obligation to reply to the applications, the deadlines and the violation of the obligation to respond are discussed.

Anahtar Kelimeler

Administration, Administrative Application, Responding, Obligation, Right of Petition

İdarenin Kendisine Yapılan Başvurulara Cevap Verme Yükümlülüğü

Öz

Gerçek ve tüzel kişilerin bazı ihtiyaçları dolayısıyla idareye başvurmaları gerekmektedir. Bu başvurular, istek, öneri ya da bir şikâyetin dile getirilmesi şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İdarenin ise kendisine yapılan bu başvurulara cevap vermesi öncelikle anayasal bir yükümlülük olarak karşımıza çıkmaktadır. İdare kendisine yapılan başvurulara olumlu ya da olumsuz bir cevap vermeli ki; başvurucu da bu cevaba göre bir değerlendirme yaparak sonraki hukuksal sürece karar verebilmelidir. İdarenin cevap verme yükümlülüğünün bulunması, demokratik ve şeffaf bir idare olmanın gereği yanında aynı zamanda bireylerin kendileriyle ya da kamu ile ilgili olarak yargı dışında kalan devlet organlarına dilek, istek, sorunlarını veya uğradıkları haksızlıkları ileterek çözümler bulmaya çalışmalarından ibaret bir insan hakkıdır.
Bu çalışmada, öncelikle başvuru kavramından, yapılan başvurulara cevap yükümlülüğünün hukuksal dayanaklarından, sürelerden ve cevap verme yükümlülüğünün ihlal edilmesine bağlanan hukuki sonuçlar ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

İdare, İdari Başvuru, Cevap Verme, Dilekçe Hakkı, Yükümlülük

Kaynakça

• ANAURT, Ömer, “1982 Anayasası ve 3071 sayılı Kanununa Göre Dilekçe Hakkı”, İnsan Hakları Yıllığı, Cilt 23-24.
• ARTUK, Mehmet Emin/GÖKÇEN, Ahmet/YENİDÜNYA, Ahmet Caner, Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
• BAĞRIAÇIK, Ahmet, “İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. Maddesine Göre Yapılan Başvuruya Zımni Retten Sonra Gelen Açık Ret Cevabının Dava Açma Süresine Etkisi” Ankara Barosu Dergisi 2018/3.
• CANDAN, Turgut; İdari Yargılama Usulü Kanunu, 5. Baskı, Ankara 2017.
• ÇAKMUT, Özlem Yenerer, “Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu”, MÜHF - HAD, C.23, S.1.
• DİNÇ, Günay, “Dilekçe Hakkı”, İzmir Barosu Dergisi, Yıl 3, Sayı 4.
• DURAN Lütfi, “İdari Müracaatlar ve Bunlar Karşısında İdarenin Sukutu Meselesi”, İÜHFM, İstanbul 1946, Cilt 12.
• ERKUT, Celal, İptal Davasının Konusunu Oluşturması Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Matbaası, Ankara, 1990.
• HIZ Yüksel/YILMAZ Zekeriya, Bilgi Edinme ve Dilekçe Hakkı, Seçkin Yayınları, Ankara 2004.
• GÖZLER Kemal/KAPLAN Gürsel, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, Bursa 2018.
• GÜNDAY Metin, İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, Ankara 2013
• KARSLI, Mehmet Rauf, “Zımni Ret Kurumu ve Zımni Ret Kurumunun Ülkemizdeki Gelişimi Üzerine Bir İnceleme”, AKADEMİK TEKLİF Hukuk ve İdari Bilimler Dergisi, sayı 3, 2014/2.
• KAYA, Cemil, “İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 10. Maddesi Uyarınca İdareye Yapılan Her Yeni Müracaatın Dava Açma Süresini Canlandırması”, İÜHFM C. LXVIII, S.1-2.
• OKUYUCU ERGÜN, Güneş, Görevi Kötüye Kullanma Suçu, TBB Dergisi, Yıl 2009, Sayı 82.
• ONAR, Sıdık Sami, İdare Hukukunun Umumi Esasları, İstanbul 1967.
• ÖZTÜRK, K. Burak, Hak Arama Özgürlüğü Çerçevesinde Zorunlu İdari İtiraz, Yetkin Yayınları, Ankara 2015.
• SANCAR, Mithat, “İdari Yargılama Usulü Kanununun 10 ve 11. Maddeleri Bağlamında İptal Davaları”, Amme İdaresi Dergisi, Mart/1990, S. 23/1.
• SERTER Yusuf Sertaç, “İdari Uyuşmazlıkların Çözümünde Yargı Dışı Bir Araç Olarak İdari Başvurular”, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. SEZGİNER, Murat, “İdari Makamların Sukutu Üzerine Açılan Davalarda Süre”, SÜHFD, Cilt 5, Sayı 1-2 (Prof. Dr. M. Şakir BERKİ'ye ARMAĞAN).
• SEZER/BİLGİN, “Danıştay Kararlarında İdari Başvurular”, AÜHFD Yıl 2008, Cilt 57 Sayı 4.
• TAMER Mustafa, “Dilekçe Hakkı”, Türk İdare Dergisi, Ankara Mart 1990, Yıl 62, Say 386.
• TAN, Turgut, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2017.
• TAŞKIN, Ş. Cankat, “Bilgi Edinme ve Dilekçe Hakkı”, BÜHFKHD, S. 99-100 (Kasım-Aralık 2012).
• ULER, Yıldırım, “Yönetsel Yargıda Dava Süresi”, I. Ulusal İdare Hukuku Kongresi, 1-4 Mayıs 1990 Ankara, Birinci Kitap, Danıştay Matbaası, Ankara 1991.
• ULUSOY, D. Ali, İdari Yaptırımlar, XII Levha Yayınları, İstanbul 2013.
• UYANIK, Halit, “Türk İdare Hukukunda Zımni Red ve Zımni Kabul Müesseseleri Üzerine Değer¬lendirmeler”, İÜHFM, Cilt LXXII, Sayı: 1.
• ÜZÜLMEZ İlhan, “Görevi Kötüye Kullanma Suçu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVI, Y. 2012, Sa. 1, s. 194.
• YENİCE, Kazım/YÜKSEL, Esin; İdari Yargılama Usulü, 1983.
• YILDIRIM, Ramazan, İdari Başvurular, Mimoza Yayınları, Konya 2006.
• YILDIZ AKGÜL, Şerife, “İdarenin Hareketsizliğine Karşı Bir Çözüm Olarak Zımni Kabulün Uygulanabilirliği Meselesi”, Cevdet Yavuz’a Armağan.
• YOKUŞ SEVÜK, Handan, “Görevi Kötüye Kullanma Suçu (TCK m. 257)”, DÜHFD, Cilt 23, Sayı39, Yıl 2018.