Danıştay Kararları Işığında Türk Hukukunda Hükümet Tasarrufları

Yıl 2017, Cilt: 25 Sayı: 2, 217 - 247, 19.12.2017

Oğuzhan Güzel

https://doi.org/10.15337/suhfd.364480

Cited By: 1

Öz

Hükümet
tasarrufları yürütme organının idare olarak değil de hükümet olma sıfatıyla ve
devletin yüksek menfaatlerini korumak maksadıyla yaptığı işlemlerdir. Hükümet
tasarrufları idarenin faaliyetlerinin hukuka tâbi olmasının bir istisnası
olarak görülmektedir. Mahkemeler hükümet tasarrufları üzerinde yargı denetimi
kullanmaktan imtina etmektedir. Bu çalışmada Türk hukukunda hükümet
tasarrufları Danıştay içtihadı ve idare hukukçularının görüşleri ışığında
anlatılacaktır. Bununla birlikte Fransız öğretisinden ve yargı kararlarından da
faydalanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hükümet tasarrufu, siyasi işlev, hukuk devleti, yargı kısıntısı, yargı bağışıklığı

Kaynakça

• ANTER, Naciye Berrak: Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarında İdarî Yargı Denetiminin Kapsamı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (İdare Hukuku Anabilim Dalı), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2006.
• ARTUKMAÇ, Sadık: Bizde İdarenin Murakabesi, İstanbul 1950, Cumhuriyet Matbaası.
• BALTA, Tahsin Bekir: İdare Hukukuna Giriş, Ankara 1970, Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No.117, Sevinç Matbaası.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara Eylül 2015, Adalet Yayınevi. [Yazarın bu eserine atıflar “İdare Hukuku” şeklinde yapılmıştır].
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdarî Yargılama Hukuku, Güncellenmiş 7. Baskı, Ankara Ağustos 2015, Seçkin Yayıncılık. [Yazarın bu eserine atıflar “İdari Yargı” şeklinde yapılmıştır].
• Danıştay Kararları ve Yürütmenin Durdurulması, Ankara 1966, Türk Hukuk Kurumu Yayınları No:24-113, Sevinç Matbaası.
• DURAN, Lütfi: İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul 1982, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Fakülteler Matbaası. [Yazarın bu eserine atıflar age. şeklinde yapılmıştır].
• DURAN, Lütfi: “Danıştay’ın 1979 Yılı Kararları Üzerine Kısa Mülâhazalar”, Amme İdaresi Dergisi, Sayı:13/2, Haziran 1980, s. 64, http://www.todaie.edu.tr/resimler/ekler/d81394e0feee7f8_ek.pdf?dergi=Amme%20Idaresi%20Dergisi ( Erişim Tarihi. 30 Aralık 2016). [Yazarın bu eserine atıflar agm. şeklinde yapılmıştır].
• ERKUT, Celâl: İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdarî İşlemin Kimliği, Tıpkı Basım, Danıştay Yayınları No: 51, Danıştay Matbaası, 2015.
• EROĞLU, Hamza: İdare Hukuku, Genel Esaslar, İdarî Teşkilât ve İdarenin Denetlenmesi, Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş Beşinci Bası, Ankara 1985, Turhan Kitabevi.
• FEYZİOĞLU, Turhan: “Doç. Dr. Turhan Feyzioğlu’nun 9.4.1966 Günlü Konuşması”, Danıştay Kararları ve Yürütmenin Durdurulması [Sempozyumu], Ankara 1966, Türk Hukuk Kurumu Yayınları No:24-113, Sevinç Matbaası, s.148-165.
• GİRİTLİ, İsmet: Türkiyede ve Yabancı Memleketlerde Hükümet Tasarrufları, İstanbul 1958, İstanbul Üniversitesi Yayınları No.770, Hukuk Fakültesi No. 160, Sulhi Garan Matbaası. [Yazarın bu eserine atıflar age. şeklinde yapılmıştır].
• GİRİTLİ, İsmet-Pertev BİLGEN-Tayfun AKGÜNER-Kahraman BERK: İdare Hukuku, Güncellenmiş Beşinci Bası, İstanbul Haziran 2012, Der Yayınları:292.
• GİRİTLİ, İsmet: “Örfi İdare İlanı Kararı Kazaî Murakabeye Tâbi midir?” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt XXII, Sayı 1-4 (1957), s. 112-123, http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuhfm/article/view/1023004527/1023004118 (Erişim Tarihi: 30 Aralık 2016). [Yazarın bu eserine atıflar agm. şeklinde yapılmıştır].
• GÖZLER, Kemâl: İdare Hukuku, Güncelleştirilmiş ve Düzeltilmiş İkinci Baskı, Cilt I, Bursa Ekim 2009, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• GÖZLER, Kemâl-Gürsel KAPLAN: İdare Hukuku Dersleri, En Son 18 Haziran 2014 Tarih ve 6545 Sayılı Kanuna Göre Güncelleştirilmiş Onbeşinci Baskı, Bursa Ağustos 2014, Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref- Turgut TAN: İdare Hukuku C. II İdarî Yargılama Hukuku, Mevzuattaki Son Değişiklikler İşlenerek Güncelleştirilmiş 6. Bası, Ankara Eylül 2013, Turhan Kitabevi.
• GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref: Yönetsel Yargı, Güncelleştirilmiş 33. Baskı, Ankara Ağustos 2013, Turhan Kitabevi.
• GÜRAN, Sait: “Yargı Denetiminin Kapsamı”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer’e Armağan, Cilt 52, Sayı 1-4, 1986-1987, s. 35-45, http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuhfm/article/view/1023003782/1023003359 (Erişim Tarihi: 30 Aralık 2016).
• KARAHANOĞULLARI, Onur: İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdarî İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme), Güncelleştirilmiş 3. Bası, Ankara Ağustos 2015, Turhan Kitabevi.
• KARAYALÇIN, Yaşar:”Prof. Dr. Yaşar Karayalçın’ın 26.3.1966 Günlü Konuşması”, Danıştay Kararları ve Yürütmenin Durdurulması [Sempozyumu], Ankara 1966, Türk Hukuk Kurumu Yayınları No:24-113, Sevinç Matbaası, s. 57-73.
• KAYA, Cemil: “Danıştay İçtihatlarında Hükümet Tasarrufu Teorisinden Devletin Hükümranlık/Egemenlik Hakkı Teorisine”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı:7, Haziran 2016, s. 637-663.
• MEMİŞ; Emin: “İdarenin Yargısal Koruma Alanı ve Sınırları Bağlamında Gözlemler”, Sempozyum, Danıştay ve İdarî Yargı Günü 140. Yıl, 12 Mayıs 2008, s. 63-121, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları No: 77, http://www.danistay.gov.tr/upload/yayinlar/12_03_2014_105257.pdf (Erişim Tarihi: 30 Aralık 2016).
• MERKL, Adolf: Umumî İdare Hukuku(Çeviren: Bedri Tahir ŞAMAN), Ankara 1942.T.C. Maarif Vekilliği Siyasal Bilgiler Okulu Yayınlarından No.9, Titaş Basımevi.
• ONAR, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumî Esasları, I. Cilt, Üçüncü Bası, İstanbul 1966, İsmail Akgün Matbaası.
• ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, İstanbul 1998, Alfa. [Yazarın bu eserine atıflar age. şeklinde yapılmıştır].
• ÖZAY, İl Han: “Türkiye’de İdarî Yargının İşlev ve Kapsamı”, İdarî Yargıda Son Gelişmeler Sempozyumu, , Ankara 1982, Danıştay Yayınları, s. 11-30. [Yazarın bu eserine atıflar agm. şeklinde yapılmıştır].
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, Gözden Geçirilmiş 12. Baskı, Ankara 2011, Yetkin Yayınları. [Yazarın bu eserine atıflar age. şeklinde yapılmıştır].
• ÖZBUDUN, Ergun: “İngiliz Hukukunda Hükümet Tasarrufları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 1-4, 1961, s. 333-372, http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-1961-18-01-04/AUHF-1961-18-01-04-Ozbudun.pdf (30 Aralık 2016). [Yazarın bu eserine atıflar agm. şeklinde yapılmıştır].
• ÖZYÖRÜK, Mukbil: “Doç. Dr. Mukbil Özyörük’ün 9.4.1966 Günlü Konuşması”, Danıştay Kararları ve Yürütmenin Durdurulması [Sempozyumu], Ankara 1966, Türk Hukuk Kurumu Yayınları No:24-113, Sevinç Matbaası, s. 141-147.
• SARICA, Ragıp: İdarî Kaza, Cilt I, İdarî Davalar, İstanbul 1949, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Kenan Matbaası. [Yazarın bu eserine atıflar age. şeklinde yapılmıştır].
• SARICA, Ragıp: “Prof. Ragıp Sarıca’nın Prof, Yaşar Karayalçın’a Cevabı”, Danıştay Kararları ve Yürütmenin Durdurulması [Sempozyumu], Ankara 1966, Türk Hukuk Kurumu Yayınları No:24-113, Sevinç Matbaası, s. 88-90.
• SARICA, Ragıp: “Türk Devlet Şurası İçtihatlarına Göre Hükümet Tasarrufları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 8, Sayı 3-4, (1942), s. 457-472, http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuhfm/article/view/1023005707/1023005231 (Erişim Tarihi: 30 Aralık 2016). [Yazarın bu eserine atıflar agm. şeklinde yapılmıştır].
• YÖRÜK, Ziya: İdarî Kaza (1940 yılında Paris’de üçüncü defa basılmış Roger Bonnard’ın İdare Hukuku adlı eserinden dilimize çevrilmiştir), Ankara 1944, Alâeddin Kıral Basımevi.