Seçimlik Borcun İfa ve İcrası

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 3, 1111 - 1144, 15.12.2020

Aslı Aras

https://doi.org/10.15337/suhfd.758064

Cited By: 2

Öz

Seçimlik borç ilişkisi, basit bir borç ilişkisinden farklı olarak birden fazla edi-min borçlanıldığı ancak edimlerden birisinin seçimle belirlenip ifasının gerek-tiği bir borç ilişkisidir. Türk Borçlar Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanu-nu’nda seçimlik borç ve seçimlik davaya ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. Kanuni düzenlemeye rağmen uygulamada borcun ifası ve icrasıyla ilgili çeşitli olasılık ve sorunlarla karşılaşmak mümkündür. Çalışmamızda, seçimlik bor-cun ifa ve icrasına ilişkin çeşitli durumlar, Türk ve yabancı hukukun seçimlik borç ile ilgili hükümleri ve öğreti görüşleri dikkate alınarak incelenecek ve çözüm önerileri değerlendirilecektir. Bu anlamda, özellikle seçim hakkının kullanılmaması durumunda diğer tarafın başvurabileceği hukuki yollar ve seçimlik borcun ifa ve icrası analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Seçimlik Borç, Seçim Hakkı, Seçimlik Borcun İfası, Seçimlik Borcun İcrası, Seçimlik Hüküm

Performance and Execution of Alternative Obligation

Öz

Unlike a simple obligation, alternative obligation is an obligation wherein several prestations are in debt but one of them shall be determined by the choice and performed. The Turkish Code of Obligations and the Code of Civil Procedure contain regulations on alternative obligation and alternative litigation. Despite the legal regulation, it is possible to encounter various possibilities and problems related to the performance and execution of the debt in practice. In this study, considering the provisions and doctrine related to alternative obligation in Turkish and foreign law, various situations regarding the performance and execution of the debt will be examined and solution suggestions will be evaluated. In this context, particularly in case of not exercising of right of choice, the legal remedies that the other party can apply for and the performance and execution of the alternative obligation will be analyzed.

Anahtar Kelimeler

Alternative Obligation, Right of Choice, Performance of Alternative Obligation, Execution of Alternative Obligation, Alternative Verdict

Kaynakça

• Akkan, Mine, Bir İşin Yapılması veya Yapılmamasına İlişkin İlamların İcrası, İstanbul 2020.
• Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar Ayvaz, Sema, Medeni Usûl Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2016.
• Baumbach, Adolf/Lauterbach, Wolfgang/Albers, Jan/Hartmann, Peter, Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz und anderen Nebengesetzen, 64. Auflage, München 2006.
• Becker, Hermann (Hrsg.), Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Allgemeine Bestimmungen, Art. 1-183 OR Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Obligationenrecht, 2. Auflage, Band VI, Bern 1945.
• Berger, Bernhard, Allgemeines Schuldrecht, 2. Auflage, Bern 2012.
• Budak, Ali Cem/Karaaslan, Varol, Medeni Usûl Hukuku, Ankara 2017.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 19. Baskı, Ankara 2015.
• Funk, Fritz, Borçlar Kanunu Şerhi I, Umumi Hükümler (Çev. Hıfzı Veldet/Cemal Hakkı Selek), İstanbul 1938.
• Gauch, Peter/Schleup, Walter R., Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 9. Auflage, Band II, Zürich/Basel/Genf. 2008.
• Gernhuber, Joachim, Das Schuldverhaltnis-Begründung und Änderung, Pflichten und Strukturen, Drittwirkungen, Tübingen 1989.
• Gross, Balz/Sprecher, Franziska in: Honsell, Heinrich (Hrsg.), Kurzkommentar Obligationenrecht, Art. 1-529, Basel 2008.
• Gruber, Urs in: Rauscher, Thomas/Krüger, Wolfgang (Hrsg.), Münchener Kommentar zur Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz und Nebengesetzen, Band 2, 5. Auflage, München 2016. (MüKoZPO/Gruber)
• Grüneberg, Christian in: Palandt, Otto (Hrsg.), Bürgerliches Gesetzbuch, 72. Auflage, München 2013.
• Gündoğdu, Fatih, Borca Aykırılık Hallerinden Kusurlu İfa İmkansızlığı ve Hukuki Sonuçları, İstanbul 2014.
• Kießling, Erik in: Zivilprozessordnung, Familienverfahren-Gerichtsverfassung-Europäisches Verfahrensrecht, Saenger, Ingo (Hrsg.), 8. Auflage, Baden-Baden 2019.
• Krüger, Wolfgang in: Säcker, Franz Jürgen/Rixecker, Roland/Oetker Hartmut/Limperg, Bettina (Hrsg.), Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Band 2, 8. Auflage, München 2019. (MüKoBGB/Krüger)
• Kuru, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usûlü, Cilt II, 6. Baskı, İstanbul 2001.
• Kuru, Baki, İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2016.
• Kuru, Baki, İcra ve İflâs Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Ankara 2013.
• Kuru, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul 2016.
• Kuru, Baki, Medeni Usûl Hukuku Ders Kitabı, İstanbul 2015.
• Lackmann, Rolf in: Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz Musielak, Hans-Joachim/Voit, Wolfgang (Hrsg.), 17. Auflage, München 2020.
• Leu, Urs in: Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/Wiegand, Wolfgang (Hrsg.), Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art. 1-529 OR, 5. Auflage, Basel 2011.
• Lorenz, Stephan in: Bamberger, Heinz Georg/Roth, Herbert/Hau,Wolfgang/Poseck, Roman (Hrsg.), BeckOK BGB, 53. Edition, München 2020. (BeckOK BGB/Lorenz)
• Medicus, Dieter/Lorenz, Stephan, Schuldrecht I, Allgemeiner Teil, 19. Auflage, München 2010.
• Oğuzman, M. Kemal/Öz, M. Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 1, 16. Bası, İstanbul 2018.
• Pekcanıtez, Hakan, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku, Cilt II, 15. Bası, İstanbul 2017.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin Özkan, Meral/Özekes, Muhammet, İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, 6. Bası, İstanbul 2019.
• Reisoğlu, Safa, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Bası, İstanbul 2014.
• Rensen, Hartmut in: Wieczorek, Bernhard/Schütze, Rolf A., Zivilprozessordnung und Nebengesetze Großkommentar, Band 10/2: §§ 864-915 h, Berlin-Boston 2015.
• Schraner, Marius, Die Erfüllung der Obligationen, Art. 68-96 OR - Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Obligationenrecht, Kommentar zur 1. und 2. Abteilung (Art. 1-529 OR), Zürcher Kommentar, 3. Auflage, Band V, Zürich 2000.
• Schulze, Reiner (Hrsg.), Bürgerliches Gesetzbuch Handkommentar, 10. Auflage, Baden-Baden 2019. (HK-BGB/Schulze)
• Seliçi, Özer, “Seçimlik Borçların İfası”, İÜHFM, Cilt 34, S. 1-4, İstanbul 1969, s. 375-399.
• Serozan, Rona, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Üçüncü Cilt, 6. Bası, İfa-İfa Engelleri-Haksız Zenginleşme, İstanbul 2014.
• Stadler, Astrid in: Stürner, Rolf (Hrsg.), Jauernig Bürgerliches Gesetzbuch, 17. Auflage, München 2018. (Jauernig/Stadler)
• Şengül, Mehmet, “Seçimlik Borçlara İlişkin Temel Özellikler ve Seçimlik Borçların İfası”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XV, S. 3-4, Erzincan 2011, s. 207-248.
• Tekinay, S. Sulhi/Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 1993.
• Von Tuhr, Andreas, Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı (Çev. Cevat Edege), Cilt 1-2, Yargıtay Yayınları No: 15, Ankara 1983.
• Weber, Rolf H. in: Hausheer, Heinz (Hrsg.), Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Die Erfüllung der Obligation, Art. 68-96 OR-Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Allgemeine Bestimmungen, 2. Auflage, Band VI, Bern, 2005.