Reduction of The Penal Clause Within Transfer of Shares Contract in Limited Liability Company

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 3, 1145 - 1179, 15.12.2020

Abdulkerim Yıldırım Fevzi Fırat Gözüyeşil

https://doi.org/10.15337/suhfd.778355

Öz

According to the Turkish Code of Obligations Art. 182/3, Judge reduce exces-sive penal clause ex officio. However, in the Turkish Code of Commerce Art. 22, it is forbidden for the merchant to request a reduction. In order to carry out Art. 22 of TCC, the debtor must have the title of merchant and the debt must be related to the merchant's commercial enterprise. According to the provision of the Turkish Commercial Code, determining the title of merchant is not a controversial issue. At this point, whether the limited company share transfer contract is related to the commercial enterprise of the parties is the main issue. In this study, whether the limited company share transfer contract is related to merchant’s commercial enterprise or not is evaluated separately in terms of real person merchants, legal person merchants and controlling enterprise. 

Anahtar Kelimeler

Limited Liability Company, Share Transfer Contract, Reduction of The Penal Clause, Merchant, Commercial Enterprise

Limited Şirket Pay Devir Sözleşmesindeki Ceza Koşulunun Tenkisi

Öz

Türk Borçlar Kanunu'nun 182’nci maddesinin 3’üncü fıkrasına göre hâkim, aşırı ceza koşulunu resen indirir. Bununla birlikte Türk Ticaret Kanunu’nun 22’nci maddesine göre tacirin ceza koşulunun tenkisini talep etmesi mümkün değildir. Türk Ticaret Kanunu’nun 22’nci maddesinin uygulama alanı bulabilmesi için; borçlunun tacir sıfatına sahip olması ve borcun tacirin ticari işletmesi ile ilgili olması gerekir. Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre tacir sıfatının tespiti tartışmalı bir konu değildir. Bu noktada esas mesele, limited şirket pay devir sözleşmesinin, tarafların ticarî işletmesi ile ilgili olup olmadığıdır. Bu çalışmada, limited şirket pay devir sözleşmesinin tacirin ticarî iş sahası ile ilgili olup olmadığı gerçek kişi tacirler, tüzel kişi tacirler ve hâkim teşebbüs açısından ayrı ayrı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Limited şirket, Pay devir sözleşmesi, Ceza koşulunun tenkisi, Tacir, Ticarî İş

Kaynakça

• AKINCI, Şahin: Borçlar Hukuku Bilgisi Genel Hükümler, 10. Baskı, Konya 2017.
• ARKAN, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş Onsekizinci Baskı, Ankara 2013.
• ARSLANLI, Halil: Ticaret Kanunu Şerhi – Limited Şirketler, İstanbul 1963.
• AYHAN, Rıza: “Ticarî İş Kavramı Ve Tacir Sıfatına Bağlanan Ücret Ve Sözleşme Cezalarının İndirilmesini İsteyememe”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, 17 (1-2), s. 291-314.
• AYHAN, Rıza/ÇAĞLAR, Hayrettin/ÖZDAMAR, Mehmet: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara 2019.
• ÇAĞA, Barbaros: “Limited Şirkette Ortaklık Payının Devri”, BATİDER, 1973, 7 (3), s. 581-602.
• DEMİRKAPI, Ertan: Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Limited Otaklıkta Payın Devri, İzmir 2008.
• DOĞANAY, İsmail: “Limited Şirketlerde Ortaklık Payının Bir Başkasına Devredilmesi Koşulları Nedir?”, BATİDER, 1975, 8 (2), s. 83-94.
• DOĞRUSÖZ KOŞUT, Hanife: “Limited Şirkette Nama Yazılı Senede Bağlanmış Esas Sermaye Payının Devir Şartları”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2017, 22 (1), s. 365-388.
• DOMANİÇ, Hayri/ULUSOY, Erol: Ticaret Hukukunun Genel Esasları, Basım, İstanbul 2007.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Ankara 2019.
• KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip/HATEMİ, Hüseyin/SEROZAN, Rona/ARPACI, Abdülkadir: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C. 1, 6. Bası, İstanbul 2014.
• Kommentar zum Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung (GmbH-Gesetz), (Hrsg. Michalski / Heidinger / Leible / Schmidt), 3., neu bearbeitete Auflage, 2017.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 2, 11. Bası, İstanbul 2014.
• ÖZ, Turgut: “Limited Ortaklıkta Pay Kavramı ve Payın Devri”, İÜHFM, 1987, 52 (1-4), s. 345-386.
• PICOT, Gerhard: Münchener Anwalts Handbuch GmbH-Recht (Hrsg. Römermann Volker), 4. Auflage, 2018.
• PULAŞLI, Hasan: Şirketler Hukuku Şerh, Cilt II, Ankara 2011.
• REICHERT, Jochem/WELLER, Marc-Philippe: Münchener Kommentar zum Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung: GmbHG, Band 1: §§ 1-34 (Hrsg. Holger Fleischer /Wulf Goette), 3. Auflage, 2018 (MüKoGmbHG/Reichert/Weller).
• SCHENKER, Urs: Unternehmenskauf Rechtliche und steuerliche Aspekte, 2016.
• TEKİNALP, Ünal: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2013.
• TEKİNAY, Selahattin Sulhi/AKMAN, Sermet/BURCUOĞLU, Haluk/Altop, Atilla: Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, B. 7, İstanbul 1993.
• TUNÇOMAĞ, Kenan: Türk Hukukunda Cezai Şart, İstanbul 1963.
• USLU, Ebubekir: Uygulama Örnekler ve Yargıtay Kararları ile Türk Borçlar Hukukunda Ceza Koşulu, Ankara 2019.
• YAĞCIOĞLU, Burcu: Türk ve İsviçre Hukuku’nda Ceza Koşulu (Cezai Şart), Ankara 2019.
• YILDIRIM, Abdulkerim: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, Ankara 2020.
• YILDIZ, Şükrü: Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Limited Şirketler Hukuku, 2007.