YAPAY ZEKA EĞİTİMİNDE ESERLERİN GİRDİ OLARAK KULLANILMASININ TELİF HAKLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 32 Sayı: 4, 2461 - 2485, 28.12.2024

Sertel Şıracı

https://doi.org/10.15337/suhfd.1490287

Öz

Makale, yapay zeka (YZ) ve makine öğrenimi süreçlerinde eserlerin girdi olarak kullanımı ile fikri haklar arasında ilişkiyi ele almaktadır. YZ öğreniminde kullanılan büyük veri setleri arasında telif hakkıyla korunan eserlerin bulunması, hukuki ve etik sorunlara yol açmaktadır. Özellikle sanat, edebiyat ve müzik eserlerinin kullanımı, eser sahiplerinin haklarının ihlali riskini taşır. YZ şirketleri aleyhine açılan ilk davalar telif hakları ihlali ile ilgilidir. YZ şirketleri eserlerin girdi olmadığı bir YZ sisteminin imkansız olduğunu dile getirmektedirler. Bu kabul karşısında insanoğlunun, eser sahiplerinin haklarını ihlal etmeyecek çözümler bulması gerekmektedir. Mevcut durumda adil kullanım öne çıkmaktadır. Adil kullanım doktrini bir esneklik sağlarken öngörülmezlik de getirmektedir. Avrupa Birliği’nin yeni mevzuatları, şeffaflık ve veri paylaşımı konularında düzenlemeler getirerek, YZ öğreniminde eserlerin kullanımını denetlemeyi hedeflemektedir. FSEK açısından ise bir istinasa yoktur. Bu düzenleme olmayışı bir fırsata dönüşebilir. Makale, YZ öğrenimi ve telif hakları arasındaki dengeyi sağlamak için mevcut hukuki çerçeveyi ve çözüm önerilerini tartışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zeka, Makine Öğrenimi, Telif, Adil Kullanım, FSEK

AN EXAMINATION OF THE USE OF WORKS AS INPUT IN ARTIFICIAL INTELLIGENCE LEARNING FROM THE PERSPECTIVE OF COPYRIGHT LAW

Öz

Kaynakça

• ABBOTT, Ryan: Research Handbook on Intellectual Property and Artificial Intelligence, Edward Elgar Publishing, 2021.
• ABBOTT, Ryan Benjamin and Rothman, Elizabeth, Disrupting Crea-tivity: Copyright Law in the Age of Generative Artificial Intel-ligence (August 8, 2022). Fla. L. Rev. Vol. 75, Issue 6, 2023.
• ALICA Türkay, (YAVUZ Levent/MERDİVAN Fethi), Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu, Cilt: I, Ankara 2014.
• GEIGER, Christophe, To Pay or Not to Pay (for Training Generative AI), That is the Question, JOTWELL (December 18, 2023) (re-viewing Martin Senftleben, Generative AI and Author Remu-neration, 54 Int'l Rev. Intell. Prop. Competition L. 1535 (2023)), https://ip.jotwell.com/to-pay-or-not-to-pay-for-training- generative-ai-that-is-the-question/ (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• GUADAMUZ, Andres, Yapay Zeka ve Telif Hakkı, WIPO Dergisi, 2017. http://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2017/05/article_0003.html. (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• GÜÇLÜTÜRK, Osman Gazi, Yapay Zeka ve Verinin Kullanımı, 2022.
• HELVACI, Serap/ATAR , Eray, Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Üç Aşamalı Test, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(3).
• HUGENHOLTZ Bernt/SENFTLEBEN Martin, “Fair Use in Europe in Search of Flexibilities”, Amsterdam 2011.
• JOBY, Amal, “What is Training Data? How It’s Used in Machine Le-arning,” Learn G2, July 30, 2021.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M., Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, 4. Basım, Ankara 2018.
• LUCCHI, Nicola. “ChatGPT: A Case Study on Copyright Challenges for Generative Artificial Intelligence Systems.” European Jour-nal of Risk Regulation 15, no. 3 (2024): 602–24.
• QUANG, Jenny, Does Training AI Violate Copyright Law?, Berkeley Technology Law Journal, 202.
• SENFTLEBEN, M. / MARGONİ, T. / ANTAL, D., BODÓ, B. Ensu-ring the Visibility and Accessibility of European Creative Con-tent on the World Market - The Need for Copyright Data Improvement in the Light of New Technologies and the Op-portunity Arising from Article 17 of the CDSM Directive, JIPITEC.
• SEZGİN HUYSAL, Ayşegül. “‘Dumb Starbucks’ Ve ABD Hukukunda Adil Kullanım Doktrini”. İstanbul Medipol Üniversitesi Hu-kuk Fakültesi Dergisi 4, sy. 1 (Nisan 2017): 141-60.
• SOBEL, B. L. W., Artificial Intelligence’s Fair Use Crisis, The Columbia Journal of Law & The Arts, 41(1), s. 45–97.
• ŞIRACI, Sertel: 3. Kültür Endüstrisi̇ ve Telif Hakları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2024, İstanbul.
• TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Basım, İstanbul 2012, s. 113.
• TOSUN, Yalçın, Medeni Hukuk, Sözleşme Hukuku ve Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Açısından Manevi Haklar, 1. Basım, İstanbul 2016.
• WITTEN, Ian H., Data Mining: Practical Machine Learning Tools and Techniques, 3rd ed., Morgan Kaufmann, 2011.
• İNTERNET KAYNAKLARI
• ABD Dokuzuncu Daire Temyiz Mahkemesi, 203 F.3d 596, https://www.copyright.gov/fair- use/summaries/sony-connectix-9thcir2000.pdf, (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• ABD Massachusetts Bölgesi Daire Mahkemesi, Folsom v. Marsh, 9 F. Cas. 342, 1841, https://www.copyright.gov/fair-use/summaries/folsom-marsh-ccmass1841.pdf (Erişim Tarihi: 26.05.2024).
• Adil Kullanım Karar Örnekleri, Stanford Copyright and Fair Use: https://fairuse.stanford.edu/.
• Andy Warhol Foundation for the Visual Arts, Inc. v. Goldsmith, 143 S.Ct. 1258 (2023) https://www.supremecourt.gov/opinions/22pdf/21-869_87ad.pdf.
• Authors Guild v. Google, Inc., 13-4829, 2015, https://law.justia.com/cases/federal/appellate-courts/ca2/13- 4829/13-4829-2015-10-16.html (Erişim Tarihi: 26.05.2024).
• Authors Guild v. OpenAI Inc. , 1:23-cv-08292, District Court, New York, https://www.courtlistener.com/docket/67810584/authors-guild-v-openai-inc/3 (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• Avrupa Birliği Dijital Tek Pazar Direktifi: https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2019/790/oj.
• Avrupa Birliği Yapay Zeka Yasası, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:52021PC0206
• Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Ofisi Adil Kullanım Dizini https://copyright.gov/fair-use/fair-index.html.
• Birleşik Devletler Telif Hakları Ofisi, https://copyright.gov/fair-use/index.html , (Erişim Tarihi: 26.05.2024).
• Concord Music Group, Inc. v. Anthropic PBC, 3:23-cv-01092, District Court, M.D. Tennessee, https://www.courtlistener.com/docket/67894459/concord-music-group-inc-v-anthropic-pbc/ (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• Getty Images (US), Inc. v. Stability AI, Inc., 1:23-cv-00135, District Court, Delaware, https://www.courtlistener.com/docket/66788385/getty-images-us-inc-v-stability-ai-inc/ (Erişim Tarihi: 24.05.2024).
• OpenAI, written evidence (LLM0113), https://committees.parliament.uk/writtenevidence/126981/pdf/.
• Sony Music, Declaration of AI Training Opt Out: https://www.sonymusic.com/sonymusic/declaration-of-ai- training-opt-out/.
• UK Intellectual Property Offıce, “Consultation outcome: Artificial in-telligence call for views: copyright and related rights”, https://www.gov.uk/government/consultations/artificial-intelligence-and-intellectual- property-call-for- views/artificial-intelligence-call-for-views-copyright-and-related-rights (Erişim Tarihi: 24.05.2024).