Dimensions of Francis Fukuyama’s “The End of History” Vision in the Eastern Europe of the Post-Cold War: Reconsideration of Nationalism

Yıl 2024, , 220 - 232, 30.04.2024

Emrah Aydemir , Oğuz Güner

https://doi.org/10.52642/susbed.1405731

Öz

Following the Second World War, the Cold War initiated a bipolar contest for superiority that would last for decades, and in this era the Soviet Union established communist regimes in Eastern Europe. Nationalism, which the Soviet Union tried to oppress but which played a role in the delegitimization of Soviet control, became an important topic of discussion between authorisation regimes and democratisation efforts in the world politics. During and after the Cold War period several thoughts were introduced about nationalism from different perspectives. Francis Fukuyama was among the important figures who thought about nationalism at that time. In his book “The End of History”, Fukuyama touched upon nationalism to explain the struggle for recognition and argued that nationalism is a form of recognition. In this context, this article first focuses on the historical timeline and nationalism in Eastern Europe in the Cold War era. Then, it examines the events that took place in Eastern Europe in the aftermath of the Cold War by concentrating on Fukuyama’s inferences about nationalism and seeks an answer to the reconsideration of nationalism.

Anahtar Kelimeler

Cold War, Eastern Europe, Francis Fukuyama, Nationalism, The End of History, Soviet Union

Soğuk Savaş Sonrası Doğu Avrupa’da Francis Fukuyama’nın “Tarihin Sonu” Vizyonunun Boyutları: Milliyetçiliği Yeniden Düşünmek

Öz

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Soğuk Savaş, on yıllarca sürecek iki kutuplu bir üstünlük mücadelesi başlattı ve bu evrede Sovyetler Birliği Doğu Avrupa’da komünizm yanlısı rejimler kurdu. Soğuk Savaş döneminde Doğu Avrupa’da Sovyetler Birliği tarafından bastırılmaya çalışılan ve Sovyet kontrolünün meşruiyetini yitirmesinde rol oynayan milliyetçilik otoriter yönetimler ve demokratikleşme gayretleri arasında dünya siyasetinin önemli bir konusu oldu. Soğuk Savaş ve sonrasında milliyetçilik hakkında çeşitli perspektifler üzerinden tasavvurlar yapıldı. Bu tasavvurları yapan önemli isimler arasında Francis Fukuyama da vardı. Fukuyama “Tarihin Sonu”nda tarihte önemli bir yeri olan tanınma arzusunun anlaşılması için milliyetçilik olgusuna değiniyor ve milliyetçiliğin bir tanınma biçimi olduğunu dile getiriyordu. Bu bağlamda, bu makale ilk olarak Soğuk Savaş Dönemi Doğu Avrupa’sında tarihsel çizgiyi ve milliyetçiliği ele almaktadır. Makale ikinci olarak Soğuk Savaş sonrası Doğu Avrupa’sında gerçekleşen olayları Fukuyama’nın belirttiği milliyetçilik çıkarımlarını merkeze alarak mercek altına almakta ve milliyetçiliğin yeniden düşünülmesine cevap bulmaya çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Soğuk Savaş, Doğu Avrupa, Francis Fukuyama, Milliyetçilik, Tarihin Sonu, Sovyetler Birliği

Kaynakça

• Bertram, C. & Chitty, A. (2006). Giriş. C. Bertram & A. Chitty (Der.), Tarihin sonu mu?: Fukuyama, Marx, modernite (pp. 9-26). (K. Kurtul, Trans.). İmge Kitabevi.
• Bourque, S. A. (2008). Post-Cold War. Greenwood Press.
• Breslauer, G. W. (1996). Identities in transition: An introduction. V. E. Bonnell (Ed.), Identities in transition: Eastern Europe and Russia after the Collapse of Communism (pp. 1-12). University of California.
• Carroll, S. (2012). The case for nationalism in the demise of the Soviet Union. E International Relations. Retrieved from https://www.e-ir.info/2012/08/28/the-case-for nationalism in the demise-of-the-soviet-union/ (Accessed: 4 February 2023).
• Cottey, A. (1995). East-Central Europe after the Cold War: Poland, the Czech Republic, Slovakia and Hungary in search of security. Macmillan Press Ltd.
• Elliot, G. (2006). Hileli kartlar: Tarihsel Komünizm ve “Tarihin Sonu” üzerine düşünceler. C. Bertram & A. Chitty (Der.), Tarihin sonu mu?: Fukuyama, Marx, modernite in (pp. 85-116). (K. Kurtul, Trans.). İmge Kitabevi.
• Fukuyama, F. (1992). The end of history and the last man. The Free Press.
• Fukuyama, F. (2018). Siyasi düzen ve siyasi çürüme. (M. M. Özeren, Trans.). Profil Kitap.
• Füredi, F. (2006). Düşük beklentilerin yüceltilmesi: Yaşadığımız dönem ile Fukuyama arasında var olan ideolojik uzlaşı. C. Bertram & A. Chitty (Der.), Tarihin sonu mu?: Fukuyama, Marx, modernite (pp. 59-83). (K. Kurtul, Trans.). İmge Kitabevi.
• Gallagher, T. (2003). The Balkans after the Cold War: From tyranny to tragedy. Routledge.
• Goldmann, K., Hannerz, U. & Westin, C. (2000). Introduction: Nationalism and internationalism in the post-Cold War era. K. Goldmann, U. Hannerz & C. Westin (Ed.), Nationalism and Internationalism in the post-Cold War era (pp. 1-20). Routledge.
• Hippel, K. v. (2004). Democracy by force: US military intervention in the post-Cold War world. Cambridge University Press.
• Huntington, S. P. (2021). Medeniyetler çatışması ve dünya düzeninin yeniden kurulması. (E. Berktaş, Trans.). Panama Yayıncılık.
• İskit, T. (2012). Diplomasi. Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kennedy, P. (1991). Büyük güçlerin yükseliş ve çöküşleri. (B. Karanakçı, Trans.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kissinger, H. (2012). Diplomasi. (İ. H. Kurt, Trans.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kligman, G. (1996). Women and the negotiation of identity in post-Communist Eastern Europe. V. E. Bonnell (Ed.), Identities in transition: Eastern Europe and Russia after the Collapse of Communism (pp. 68-91). University of California.
• Krabbendam, H. & Scott-Smith, G. (2003). Introduction: Boundaries to freedom. G. Scott-Smith & H. Krabbendam (Ed.), The cultural Cold War in Western Europe 1945-1960 (pp. 1-9). Frank Cass Publishers.
• Lucas, E. (2008). The new Cold War: Putin’s Russia and the threat to the west. Palgrave Macmillan.
• Mayall, J. (1992). Nationalism and international security after the Cold War. Survival, 34(1), 19-35.
• Nye, J. S. & Welch, D. A. (2013). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (R. Akman. Trans.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Öymen, O. (2011). Silahsız savaş: Bir mücadele sanatı olarak diplomasi. Remzi Kitabevi.
• Róna-Tas, Á. (1996). Post-Communist transition and the absent middle class in East Central Europe. V.E. Bonnell (Ed.), Identities in transition: Eastern Europe and Russia after the collapse of Communism (pp. 29-44). University of California.
• Singh, S. (2010). Debating multilateralism: The role of emerging powers. C. Chari (Ed.), Superpower rivalry and conflict: The long shadow of the Cold War on the twenty-first century (pp. 97-109). Routledge.
• Smith, M. A. (2006). Russia and NATO since 1991: From Cold War through cold peace to partnership. Routledge.
• Sönmezoğlu, F. (2010). Uluslararası ilişkiler sözlüğü. Der Yayınları.
• Subrahmanyam, K. (2010). A historical overview of the Cold War. C. Chari (Ed.), Superpower rivalry and conflict: The long shadow of the Cold War on the twenty-first century (pp. 15-33). Routledge.
• Swith, J. (2003). The palgrave concise historical atlas of the Cold War. Palgrave Macmillan.
• Verdery, K. (2000). Nationalism, internationalism and property in the post-Cold War era. K. Goldmann, U. Hannerz. & C. Westin (Ed.), Nationalism and Internationalism in the post-Cold War era (pp. 86-101). Routledge.
• Weigelin-Schwiedrzik, S. (2014). Introduction: writing history into broken narratives. S. WeigelinSchwiedrzik (Ed.), Broken Narratives: Post-Cold War History and Identity in Europe and East Asia (pp. 1-18). Brill.
• Wettig, G. (2008). Stalin and the Cold War in Europe: The emergence and development of East-West conflict, 1939-1953. Rowman & Littlefield Publishers, Inc.