Muhasebe Meslek Mensuplarının Haksız Rekabet Algıları Üzerine Karaman İlinde Bir Araştırma

Yıl 2021, Sayı: 45, 363 - 376, 29.04.2021

Namık Kemal Erdemir , Mustafa Kazak

https://doi.org/10.52642/susbed.929907

Cited By: 2

Öz

Günümüzde muhasebe meslek mensuplarının mesleki faaliyetleri içerisinde karşılaştıkları başlıca sorunlarından biri haksız rekabettir. Çalışmada muhasebe meslek mensuplarının muhasebe mesleğinde haksız rekabet kavram bilgisi, kavramın hukuksal sonuçları ile Türk Ticaret Kanunu (TTK) 4. kısmında yer alan haksız rekabete ilişkin oluşturulan haksız rekabet türleri hakkında bilgi düzeylerini saptama ve haksız rekabet sorununun çözümüne katkı sağlayabileceği düşüncesi ile haksız rekabetin mali nitelikteki uygulamaları ve meslek mensuplarının önerileri çalışmaya dahil edilerek, meslek mensuplarının görüşleri ortaya konmuştur. Araştırmanın verileri nitel analize uygun olarak hazırlanmış olup, örneklem grubu Karaman ilinde faaliyet göstermekte olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler içerisinden seçilmiş on beş katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışmada nitel araştırma metodu içerisinde yer alan amaçlı örneklem metotlarından biri olan kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmış ve çalışmaya yönelik altı tema belirlenmiştir. Çalışma Nvivo paket programı ile desteklenmiştir. Araştırmanın örneklem grubu ile yapılan görüşmeler gönüllülük esası ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel verilerden elde edilen bulgulara göre, muhasebe meslek mensuplarının haksız rekabet kavram bilgisinin, hukuksal sonuçlarının ve TTK’da yer alan türleri hakkında yeterli bilgiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Katılımcıların mali nitelikteki uygulamalarına yönelik ortak tutumu tespit edilmiş olup, haksız rekabet ile ilgili önerileri ayrı bir başlık altında değerlendirilerek sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Rekabet, Haksız Rekabet, Muhasebe, Muhasebe Mesleği.

Kaynakça

• Arı, H. (2011). Kurumsallaşma sürecinde haksız rekabet. 3. Türkiye Haksız Rekabet Kongresi Bildirileri İçinde (s.66 - 71). TÜRMOB Yayınları 412.
• Arıkan, Y. (2015). Medeniyet, "haksız rekabet" ve ortak gelecek muhasebe. İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, (127), 9-16.
• Arslan, Ü. (2020). Muhasebe mesleğinde haksız rekabetin boyutu: Türkiye’de muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karabük Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı, Karabük.
• Arslan, Ü., & Kılıç, M. (2020). Muhasebe mesleğinde haksız rekabetin boyutu: Türkiye’de muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 15(1), 205-218. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gopsbad/issue/55182/689401.
• Aslan Çetin, F., & Öztürk, S. (2020). Muhasebe meslek mensupları ve çalışanlar açısından haksız rekabet. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (46), 199-219. doi: 10.17498/kdeniz.689191.
• Ateş, M . (2008). Son yapılan düzenlemeler ışığında AB rekabet hukuku ve politikasına genel bir bakış. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 7(2), 47-76. doi: 10.1501/Avraras_0000000124
• Aydemir, O. (2015). Muhasebe meslek mensuplarının karşılaştıkları sorunlar ve beklentiler. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 71-84. doi: 10.25095/mufad.396577.
• Aytar, O. (2019), Do the ethical declarations of companies consist of similar stereotypical concepts and topics? Or are they original commitments?. Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1944-1966. doi: https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1188
• Aziz, H., & Özcan, H.A. (2020). Türk hukuk sisteminde uygulamalar ile aldatıcı reklamlar. Dicle Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu Dicle Adalet Dergisi, 4(1), 1-29. https://dergipark.org.tr/en/pub/duamydad/issue/59431/853689.
• Ballı, M . (2015). Türk Ticaret Kanunu’na göre haksız rekabet kavramı ve unsurları. Gümrük ve Ticaret Dergisi, (5), 62-72. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumrukticaretdergisi/issue/53325/708775.
• Biyan, Ö. (2012). Muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir çalışma: meslek mensuplarının demografik durumları, mesleki sorunları ve değerlendirilmesi. Sosyoekonomi, 17(17), 105-134. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosyoekonomi/issue/21077/226923.
• Creswel, C. W. (2013). Qualitative İnquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches. Third Edition, Sage Publication.
• Dikmen, B. B. (2019). Muhasebe meslek mensuplarının mesleki deneyim sürelerine göre haksız rekabetin değerlendirilmesi: Giresun il merkezinde bir araştırma. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11(20), 89-109. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksbd/issue/45826/498906.
• Eryürek, G . (2020). Rusya Federasyonu kanunlarında haksız rekabet. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, (43), 97-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/taad/issue/59539/873713.
• Gürbüz, İ., & Turhan, Ş. (2009). Türk gıda sanayinin AB rekabet politikalarına uyumu. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(1), 61-70. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ziraatuludag/issue/16753/174175.
• İmregün, O. (2005). Kara Ticareti Hukuku Dersleri (Genel Hükümler-Ortaklıklar-Kıymetli Evrak). 13.Baskı. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• İSMMMO (2018). Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu Faaliyet Raporu. İstanbul: İSMMMO Yayınları https://archive.ismmmo.org.tr/YAYINLAR/E_KITAP/FaaliyetRaporu2018/05_kurul_raporlari/05_haksiz_rekabetle_mucadele_kurulu.pdf [Erişim Tarihi: 06.07.2020].
• Karabıçak, M. (2009). Uluslararası yabancı sermaye akımlarının Türkiye ekonomisinin küresel rekabet gücü üzerindeki etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14 (1), 137-149. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20831/223141.
• Karahan, A. (2014). Kamu işletmelerinin rekabet gücü analizi ve ulaştırma sektörü örneği. Maliye ve Finans Yazıları, (102), 23-42. doi: 10.33203/mfy.519259.
• Karakaya, G., & Biçer, A. (2020). Muhasebe meslek mensuplarının haksız rekabet algılarının analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1149-1158. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.902.
• Kısakürek, M., & Akarsu, A. (2016). Muhasebecilik mesleğinde haksız rekabet olgusu: Sivas ilinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20)2, 647-664. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/26968/283474.
• Kurnaz, N., Altunal, I., & Özbek, A. (2016). Haksız rekabeti önleme açısından TÜRMOB e-Birlik yazılımı hakkında meslek mensuplarının değerlendirmeleri üzerine ampirik bir çalışma. Mali Çözüm, (135), 13-29.
• Ömürbek, V., & Türkoğlu, T. (2013). Muhasebe meslek mensupları arasında yaşanan haksız rekabet üzerine bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(30), 115-149. https://dergipark.org.tr/tr/pub/baunsobed/issue/50175/645683.
• Öz, M. (2020). Ürün ve Ambalaj Kararlarında Etik: Ambalaja Yönelik Müşteri Şikayetlerinin Değerlendirilmesi, Ankara: Gazi Kitapevi.
• Özel, Ç., & Özdemir, S.S. (2017). Türk hukukunda haksız rekabete ilişkin düzenlemeler, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, (19), Özel Sayı, 189-206.
• Öztürkler, M. (2016). Rekabete aykırılıkların özel hukuk alanındaki sonuçları ve rekabete aykırılıktan dolayı uğranılan zararın tazmini . Yayınlamlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ana Bilim Dalı: Hukuk-Özel Hukuk Programı, İstanbul.
• Pınar, H . (2012). Reklam ve satış yöntemlerine ilişkin haksız rekabet hâlleri. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu'nu Beklerken, (10-11-12 Mayıs 2012 Sempozyum Özel Sayısı), 129-156. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruhad/issue/48277/614396.
• Sabır, H . (2013). Küreselleşen dünyada rekabet politikası ve gelişmekte olan ülkeler. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 1(1), 121-133. https://dergipark.org.tr/tr/pub/marusbd/issue/289/1352.
• Selçuk, A. G., Güneri, S., & Arabacı, T. (2016). Basın yayın sektöründe rekabet stratejileri ve performans arasındaki ilişki: uluslararası ve yerel dergilerde bir inceleme. Toros Üniversitesi İİBF Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 201-212. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iisbf/issue/24455/259167.
• Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Mesleklerine İlişkin Haksız Rekabet ve Reklam Yasağı Yönetmeliği, (2007, 21 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 26707) Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/11/20071121-6.htm. [Erişim Tarihi: 09.11.2020].
• Şendurur, U., & Çelik, Y. (2020). Muhasebe meslek mensuplarının karşılaştığı sorunlar ve beklentileri: Muş ve Ağrı illeri örneği. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13(1), 25-50. doi: 10.29067/muvu.568083.
• Türk Ticaret Kanunu, (2011, 14 Şubat). Resmi Gazete (Sayı: 27846). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110214-1-1.htm [Erişim Tarihi: 23.05.2020]
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, R., & Kartal, C. (2014). Muhasebecilerin mesleki uygulamalarındaki etik algılarına ilişkin bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 123-148. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kusbd/issue/19379/205587.