Ebe ve Hemşire Öğrencilerinde Tükenmişlik Düzeyi Ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2014, Sayı: 31, 89 - 99, 01.02.2014

Ş.didem Kaya Ayten Arıöz

Öz

Bu araştırma, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik ve Hemşirelik Bölümü öğrencilerinin tükenmişlik düzeylerini ve bu düzeyleri etkileyen faktörleri saptamak amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcıtipteki bu çalışmanın verileri NisanMayıs 2012 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmaya toplam 627 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracıolarak Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Kişisel bilgi formunda yer alan cinsiyet, medeni durum, öğrenim gördükleri bölüm, bölüm tercihinden memnun olup olmama durumu, sosyal etkinliklere katılım, not ortalamaları, sınıf düzeyleri, ailelerinin ikamet ettiği yer gibi değişkenlerle öğrencilerin tükenmişlik düzeyleri karşılaştırılmıştır. Maslach Tükenmişlik ölçeği ise duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıhissi olmak üzere üç boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın istatistiksel analizleri SPSS 16,0 paket programında normal dağılım gösterip göstermemelerine göre Oneway ANOVA testi, Tukey HSD testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis ve student t testi kullanılarak yapılmıştır. Not ortalamasıile tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında ise korelasyon analizi kullanılmıştır. Sonuçlar % 95’lik güven aralığında, anlamlılık p

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik Sendromu, Hemşirelik, Ebelik, Öğrenci

Burnout Level Of Midwife And Nurse Students and Triggering Factors

Öz

In this research, burnout levels of the students of the Department of Nursing and Midwifery, Faculty of Health Sciences, Selcuk University and factors influencing these levels were intended to be determined. Data of the study in descriptive type were collected between April- May 2012. Totally, 627 students took part in the research. Maslach Burnout Scale and personal information form developed by researchers were used as a data collection tool. MBI scale is composed of three dimensions; emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment. Statistical analyses of the research were conducted through using Oneway ANOVA test, Tukey HSD test, Mann Whitney U Test, Kruskal Wallis and student t test according to the fact that they have a normal range or not in SPSS 16,0. Correlation analysis was used in the comparison of the burnout levels with the grade point average. Results have been evaluated in % 95 confidence interval, significance has been evaluated in p < 0.05 level. As a result of this study, significant differences have been statistically found out between the burnout levels of the midwife and nurse students and some variables. When burnout levels of the students were examined according to the department they studied, significance has been found between two groups p0,05 . Findings underline the importance of the nursing and midwifery education in terms of burnout syndrome. In order to enable the protection and development of the community health and increase the quality of patient care, education of the nurse and midwife students, who are the basic component of the health sector, should be paid attention and supported socially

Anahtar Kelimeler

Burnout Sendrom, Nursing, Midwifery, Student The type of study: Research

Kaynakça

• AHOLA, K., Honkonen, T. Isometsä, E., Kalimo, R., Nykyri, E., Koskinen, S., Aroma, A., Lönnqvist, J. (2006). “Burnout in the General Population”, Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 41, 11–17.
• ASLAN, Dilek (2005). “Türkiye’de Tabip Odalarına Kayıtlı Olan Bir Grup Hekimde Tükenmişlik Sendromu ve Etkileyen Faktörler”, Ankara Türk Tabipleri Birliği Yayınları (Ağustos), 1-60.
• ALTAY, Birsen, Gönener, Demet, Demirkıran, Ceren (2010). “Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi”, Fırat Tıp Dergisi, 15(1), 10-16.
• ERGİN, C. (1992). “Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, Ankara, 143-154.
• GARRASO, Eva, Jimenaz, B.M., Liang, Y., Gonzales, J.L. (2008). “The Relationship Between Socia- Demographic Vaiables, Job Stressors, Burnout, and Hardy Personality in Nurses: An Exploratory Study”, International Journal of Nursing Studies 45, 418-427.
• GÜDÜK, Mehmet, Erol, Şerafettin, Yağcıbulut, Özcan, Uğur, Zeynep Şevkat, Özvarış, Bahar, Aslan, Dilek (2005). “Ankara'da Bir Tıp Fakültesi'nde Okuyan Son Sınıf Öğrencilerde Tükenmişlik Sendromu”, Sted Dergisi 14(8), 169-173.
• GÜNDÜZ Bülent, Çapri, Burhan, Gökçakan, Zafer (2012). ”Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 38-55.
• HANSEN, Niklas, Sverke, Magnus, Naswall Katharina (2008). “Predicting Nurse Burnout from Demands and Resources in three Acute Care Hospitals Under Forms of Ownership: ACross-Sectional Questionnaire Survey”, Interational Journal of Nursing Studies, 1-12.
• KAYA, Mehmet, Üner, Sarp, Karanfil, Emine, Uluyol, Reyhan, Yüksel, Fatih, Yüksel, Murat (2007). “Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarının Tükenmişlik Durumları”, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (5), 357-363.
• KAYA, Nurten, Kaya, Hatice, Ayık, Saliye Erdoğan, Uygur, Esma (2010). “Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Tükenmişlik”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), 401-419.
• MASLACH, C., Goldberg, J. (1998). “Prevention of Burnout: New Perspectives”, Applied&Preventive Psychology 7, 63-74.
• MASLACH,C., Jackson, S.E. (1981). “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupatıonal Behavıour 2, 99-113.
• MASLACH, C., Schaufeli, W. B., Leiter, M.P. (2001). “Job Burnout”, Annual Rev. Psychol 52, 397- 422.
• ÖZDEVECİOĞLU, Mahmut, Sucan, S., Akın, M. (2008), “Algılanan Örgütsel Adaletin Tükenmişlik Üzerindeki Etkisini Attırmada Fiziksel Aktivitelere Katılımın Rolü”, Ed. Mehtap Gülaçtı, 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre Antalya Bildiri Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi İkt. Ve İdr. Bil. Fak. G.M. Yayıncılık, İstanbul, 631-639.
• SCHAUFELİ, W.B., Salanova, V.G., Bakker, A., (2002). “The Measurement of Engagement and Burnout: A Two Sample Confırmatory Factor Analytıc Approach”, Journal of Happiness Studies 3(1), 71- 92.
• ŞİMŞEK, M. Şerif, Akgemci, Tahir, Kaplan, Metin (2008). “Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Güven İle Tükenme Davranışı Arasındaki İlişkilerin Analizi: Nevşehir Üniversitesi Akademik Personel Örneği”, Ed. Mehtap Gülaçtı, 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre Antalya Bildiri Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi İkt. Ve İdr. Bil. Fak. G.M. Yayıncılık, İstanbul, 445-451.
• WATSON, R., Deary, I., Thompson, D., Li, G. (2008). “A Study of Stres and Burnout Nursing Student in Hong Kong: A Qustionnaire Surve”, Internetional Journal of Nursing Studies 45, 1534-1542.