ÖRGÜTSEL SİNİZM VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR KAMU BANKASININ KONYA ŞUBELERİNDE ÖRNEK UYGULAMA

Yıl 2016, Sayı: 35, 301 - 313, 01.02.2016

Ayşe Yavuz Aykut Bedük

Öz

Günümüz rekabet ortamında işletmelerin varlıklarını sürdürmeleri oldukça güçleşmiştir. Örgütlerin hayatta kalabilmeleri ve sürdürülebilir rekabet avantajı sağlayabilmeleri için çalışan unsuruna verilen önem giderek artmaktadır. Çünkü işletmelerin taklit edilemeyen tek unsuru çalışanlarıdır. Bu nedenle çalışanların kurumuyla olan ilişkisi, kurumuna karşı göstermiş olduğu tavırlar daha fazla araştırma konusu yapılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık kavramları üzerinde durularak bunların birbiri ile olan ilişkisi incelenmeye çalışılacaktır. Örgütsel sinizm iş görenin çalışmış olduğu örgüte karşı negatif tutum sergilemesidir. Bireylerin örgütlerine karşı kızgınlık, inançsızlık, güvensizlik gibi duygular beslemeleri, negatif tutumlar, davranışlar sergilemeleri olarak ifade edilmektedir. Bu şekilde sinik duygu ve davranışlar içine giren iş görenler işletmelerin verimliliklerini önemli ölçüde etkileyecek, özellikle hizmet işletmelerinde müşterileri kaybetme gibi istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalınabilecektir. Bu çalışmada örgütsel sinizm bilişsel, duyuşsal ve davranışsal olmak üzere üç alt boyutta incelenmiştir. Örgütsel bağlılık ise iş görenin örgütün amaçlarına sıkı sıkıya bağlı olması, iş yerinde kalmak için çaba göstermesi, örgütü ile özdeşleşmesi gibi durumları ifade eden psikolojik bir durumdur. Örgütsel bağlılık duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Rekabet arttıkça çalışanları elde tutmak giderek zorlaşmakta ve iş gören devir hızları rekabetle birlikte yükselmektedir. Bu nedenlerle örgütsel bağlılık kavramı günden güne daha da önem kazanmaya başlamış, işverenler çalışanlarını elde tutmak için çeşitli yollar aramak zorunda kalmışlardır. Bu çalışmanın amacı örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Çalışma sonucunda elde edilecek bulguların alandaki eksikliğin giderilmesine katkı sağlayacağı, yazına ve pratik uygulamaya yönelik yararlı fikirler sunacağı düşünülmektedir. Çalışma ampirik bir araştırma niteliğindedir. Araştırmamızda veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Araştırma bir kamu bankasının Konya şubelerinde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık davranışı arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu ortaya koyulmuştur. Çalışanların sinizm tutumları arttıkça örgütsel bağlılıkları azalmakta, örgütsel bağlılık düzeyleri arttıkça örgütsel sinizm düzeyleri azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sinizm, Örgütsel Sinizm, Örgütsel Bağlılık

The Relationship Between Organizational Cynicism and Organizational Commitment: A Case Study In The Branches In Konya Of A Government Bank

Öz

In the competitive environment, it is difficult for the companies to maintain their existences. For providing sustainable competitive advantage and for surviving, the importance given to employee is gradually increases because the only element which cannot be imitated is the employees. Therefore, the relationship between the employees and the company, the attitudes of the employees against the institution, starts to become research topic much more. In this study, their relation with each other shall be studies by focusing on the organizational cynism and organizational commitment concepts. The organizational cynism is the negative attitude of the employee against the organization which he/she works. It is expressed as the feelings of the individuals to the organizations like anger, disbelief, distrust, negative attitudes and behaviors. The employees who work with this cynic feelings and behaviors shall affect the productivity of the companies in considerable extent and some undesired attitudes like losing the customer particularly in service companies, shall be confronted. In this study, the organizational cynism is examined in three subsimensions as cognitive, affective and behavioral. The organizational commitment is a psychological status which expresses the situations like loyalty of the employee to the objects of the organization, to show effort for working in the organization and identification with the organization. The organizational commitment forms of three sub-dimensions like emotional loyalty, continuity loyalty and normative loyalty. The organizations have problem in keeping their employees when the competition increases and the turnover rates of the employees increase together with the competition. Therefore, the organizational commitment concept starts to gain importance day by day and the organizations try to find various methods for keeping their employees. The purpose of this study is to demonstrate the relation between the organizational cynism and organizational commitment. It is though that the findings which shall be obtained as the result of the study, shall make contribution to recover the deficiencies, to provide beneficial ideas to the literature and practice. The study is in empiric qualification. The questionnaire method is used as the data collection. The research is made in Konya branches of a public bank. The data is analyzed with SPSS packaged software. As the result of the research, it is presented that there is a negatively meaningful relation occurs between the organizational cynism and organizational commitment behavior. The cynism attitude of the employees increases as their organizational commitment decreases and their organizational commitment level increases as their organizational cynism level decreases

Anahtar Kelimeler

Cynicism, Organizational Cynicism, Organizational Commitment

Kaynakça

• Abraham, J., Pane, M. M. ve Chairiyani, R. P. (2015). An Investigation on Cynicism and Environmental Self-Efficacy as Predictors of Pro-Environmental Behavior. Psychology, 6, 234-242. http;//dx.doi.org/10.4236/psych.2015.63023
• Abraham, R. (2000). Organizational cynicism; Bases and consequences. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
• Ahmadı, F. (2014). Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Atatürk Üniversitesi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
• Altınöz, M., Çöp, S., ve Sığındı, T. (2011). Algılanan Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Ankara’daki Dört Ve Beş Yıldızlı Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(21), 285-315.
• Balıkçıoğlu, S. (2013). Antalya Bölgesi Konaklama İşletmeleri Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Tutumları İle Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Bayram, L., (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma; Örgütsel Bağlılık, Sayıştay Dergileri, Sayı; 59, Ankara.
• Bedük, A., Cakıcı, A. B., ve Çiçekdağı, H. İ. (2015). An Organızatıonal Evaluatıon On Cynıcısm And Organızatıonal Commıtment; Example Of Dısaster And Emergency Employees. Int.J.Eco. Res., v6i2, 18-31 ISSN: 2229-6158
• Bedük A., K. Eryeşil, Eşmen O. (2015). “The Effect Of Organizational Commitment and Burn out on Organizational Cynicism:A Field Study in the Healtycare Industry” World Academy of Science, Engineering and Technology, International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 9(10), 3340-3344.
• Çöl, G. (2004). Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi. İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt 6, Sayı 2.
• Dean, J. W., Brandes, P. ve Dharwadkar, R. (1998), “Organizational Cynicism”, The Academy of Management Review, 23(2). 341-352.
• Eisenberg, E.M., Monge, P.R. ve Miller, K.I. (1987). Involvement in Communication Networks as a Predictor of Organizational Commitment, Human Communication Research, 10(2),179-201.
• Eryeşil, K., M. Fındık (2011). ”Örgütsel Sinizm”, Örgüt Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar ve Güncel Konular”, Edt: Aykut Bedük, Atlas Akademi, Konya, S. 97-118.
• Fettahlıoğlu, Ö. O. (2015). Günümüz İşletmelerinin Temel Hastalığı; Örgütsel Sinizme Yönelik Algılamaların, Tükenmişlik Boyutları Üzerine Etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(13), 178-191.
• Fındık M. ve Eryeşil K. (2012). “Örgütsel Sinizmin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. International Iron & Steel Symposium, Bildiri Kitabı, Karabük, Türkiye, s.1250-1255.
• Gül, H. (2002). Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi Ve Değerlendirmesi, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 2, Sayı;1, İzmir.
• İraz, R., M. Fındık; K. Eryeşil (2012). “Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Selçuk Üniversitesi Örneği”, 1st Internatıonal Conference On Sustaınable Busıness And Transıtıons For Sustaınable Development, Konya, s.443-455.
• İraz, R., K. Eryeşil, M. Fındık (2012). “Akademisyenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Selçuk Üniversitesi Örneği”, 1. Ulusal Ünye İİBF İşletmecilik Sempozyumu, 24-25 Nisan 2012, Ordu.
• Kalağan, G. (2009). Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları İle Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Antalya.
• Kosmala, K. ve Richards, J. (2009). Re-Visiting Employee Cynicism; On Decentrement Of The Subject Viawork Blogging. 6th International Critical Management Studies Conference, Warwick Business School, Warwick University.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). “A Three Component Conceptualization of Organizational Commitment”, Human Resources Management Review, Vol; 1, ss. 61–89.
• Meyer J. P., Allen N. J. ve Smith C. (1993). Commitment to Occupations ; Extension and Test of a Three-Component Conceptualization, Journal of Applied Psychology, 78(4), 538–551.
• Meyer, John P. ve Allen, Natalia J. (1997). Commitment in the Workplace Theory Research and Application. California: Sage Publications.
• Obeng, K., Ugboro, I. (2003). Organızatıonal Commıtment Among Publıc Transıt Employees; An Assessment Study, Journal of the Transportation Research Forum, Vol. 57( 2), 83-98.
• Okçu, V., Şahin, H. M., Şahin E. (2015). Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenlerinin Örgütsel Sinizme İlişkin Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS). Special Issue 4 Doi; 10.14486/IJSCS391
• O’reilly, C. ve Chatman, J. (1986). Organizational Commitment and Psychological Attachment; The Effects of Compliance, Identification, and Internalization on Prosocial Behaviour. Journal of Applied Psychology, 71(3), 492-499.
• Özgan, H., Külekçi, E., ve Özkan, M. (2012). Analyzing of the relationships between organizational cynicism and organizational commitment of teaching staff. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 196-205.
• Özler, Derya E. (2010). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. (Ed.; D. E. Özler) Örgütsel Davranışta Güncel Konular. Bursa; Ekin Basın Yayın Dağıtım.
• Paulin, M., Ferguson, J.R. ve Bergeron, J. (2006). Service Climate and Organizational Commitment: the Importance of Customer Linkages, Journal of Business Research, Vol. 59, 906-915.
• Shea, L.(2009). The Cynic Enlightenment Diogenes in the Salon, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, Maryland.
• Tella, A. (2007). Work Motivation, Job Satisfaction, and Organisational Commitment of Library Personnel in Academic and Research Libraries in Oyo State, Nigeria. Library Philosophy and Practice.
• Türköz, T., Polat, M., ve Coşar, S. (2013). Çalışanların Örgütsel Güven ve Sinizm Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Rolü. Yönetim ve Ekonomi; Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 285-302.
• Wanous, J. P.,Reichers, A. E., ve Austin, J. T. (2000). Cynicism about organizational change; Measurement, antecedents, and correlates. Group&Organization Management, 25(2), 132-153. doi; Doi 10.1177/1059601100252003
• Yıldız, K. (2013). Örgütsel Bağlılık ile Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki. Turkish Studies, International Periodical Forthe Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6),853-876.
• Yüksel, H. (2015). Örgütsel Sinizm ve Bağlılık Arasındaki İlişki; İlk ve Ortaokul Öğretmenleri Üzerinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.