FELSEFİ HERMENEUTİK ve SERSERİ ŞİİRİNİN FELSEFİ HERMENEUTİK AÇISINDAN YORUMLAMA DENEMESİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 13, 94 - 115, 28.06.2019

Ulaş Bingöl

Öz

Genel
olarak açıklama ve yorumlama anlamlarında kullanılan hermeneutik disiplinin
uzun bir geçmişi vardır. XVIII. yüzyılın sonlarına kadar kutsal kitapların ve
hukuk metinlerinin yorumlanmasında başvurulan hermeneutik, XIX. yüzyılda edebî
metinlerin açıklanmasında kullanılmaya başlanır. Schleirmacher, anlama ve
yorumlama uğraşına felsefi bir sorun olarak bakarak hermeneutiğin ilgi alanını
genişletir. Dilthey ve Heidegger’in katkılarıyla birlikte anlamlandırma sorunu
felsefenin başlı başına bir konusu haline gelir. Gadamer, söz konusu sorun
üzerine ayrıntılı bir şekilde durarak felsefi hermeneutiğini geliştirir. Onun
felsefi hermeneutiği anlamlandırmayı okuyucu ile metin arasındaki karşılıklı
bir diyalog olarak kabul eder. Metnin anlamının yazarın niyeti ile
sınırlandırılamayacağını ifade ederek anlamın yazarın ufku ile yorumcunun
ufkunun kesişmesiyle meydana geldiğini belirtir. Bu çalışmanın amacı felsefi
hermeneutiğin ana hatlarını ortaya koymak ve bir metnin felsefi hermeneutik
açısından ne şekilde yorumlanacağını belirlemektir. 

Anahtar Kelimeler

Felsefi Hermeneutik, Gadamer, Necip Fazıl Kısakürek

PHILOSOPHICAL HERMENEUTIC AND AN ATTEMPT OF INTERPRETING SERSERİ POETRY

Öz

Hermeneutics
generally used in terms of explanation and interpretation has a long past.
Hermeneutics that it is referenced in
interpretation of holy books and legal texts until late 18th century is began
interpreting literary texts in 19th century. Schleirmacher extended concern
of hermeneutics
by looking at understanding and interpreting as a
philosophical problem. Interpretation problem is
become a topic of philosophy with the contributions of
Dilthey and Heidegger. Gadamer develops his philosophical hermeneutics by
dwelling on interpretation problem. His philosophical
hermeneutics accepts to understanding a dialogue between reader and text. He indicates
that meaning occurs by intersecting author's horizon and reader's horizon by expressing
the meaning of the text is not
limited to the author's intention. The purpose of this study is to reveal essentials
of philosophical hermeneutics and to determine how interpret a text in terms of
philosophical hermeneutics.

Anahtar Kelimeler

Philosophical Hermeneutics, Gadamer, Necip Fazıl Kısakürek

Kaynakça

• Bilen, O. (2016). Çağdaş Yorumbilim Kuramları Felsefi ve Eleştirel Hermeneutik. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Bingöl, U. (2019). Modernizmden Postmodernizme Eleştiri Terimleri Sözlüğü 1. İstanbul: Akademi Yayınları.
• Bruns, G. (2001). Antik Hermeneötik. (çev. İhsan Durdu). İstanbul: Yeni Zamanlar.
• Deleuze, G.-Guattari, F. (2001). Felsefe Nedir?. (çev. Turhan Ilgaz). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cevizci, A. (2011). Felsefe Tarihi Thales’ten Baudrillard’a. İstanbul: Say Yayınları.
• Cevizci, A. (2013). Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Ficher, A. (2012). “Dasein’in Hermeneutiği”. (çev. Rahman Akalın). Özne Felsefe ve Bilim Yazıları, Bahar 2012, s. 222-227.
• Friedrich Schleiermacher (1998). Hermeneutics and Criticism And Other Writings. (tans. Andrew Bowie). Londra: Cambridge University Press.
• Gadamer, H.-G.(1995). Hermeneutik. Hermeneutik-Yorumbilgisi-Üzerine Yazılar içinde. (çev. ve der. Doğan Özlem). Ankara: Ark Yayınları.
• Gadamer, H.-G. (2002). Hermeneutik Refleksiyonun Kapsamı ve Fonksiyonu. Retorik Hermeneutik ve Sosyal Bilimler içinde. (çev. ve der. Hüsamettin Arslan). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Gadamer, H.-G. (2008). Hakikat ve Yöntem Birinci Cilt. (çev. Hüsamettin Arslan). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Gadamer, H.-G. (2009). Hakikat ve Yöntem İkinci Cilt. (çev. Hüsamettin Arslan). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. (çev. Kaan H. Ökten). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Hekman, S. (2012). Bilgi Sosyolojisi ve Hermeneutik. (çev. Hüsamettin Aslan-Bekir Balkız). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Hançerlioğlu, O. (2012). Felsefe Ansiklopedisi Cilt 6. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kısakürek, N. F. (2005). Çile. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları.
• Lawn, C. (2006). Gadamer: A Guide for the Perplexed. London & New York: Continuum.
• Linge, D. E. (1976). Editor’s Instractions of Hans-Georg Gadamer: Philosophical Hermeneuticus. California: Universtiy Of California Press.
• Manav, F. (2014). Martin Heidegger ve Varoluşçu Hermeneutik. Ankara: Elis Yayınları.
• Özlem, D. (2011). Metinlerle Hermeneutik Dersleri I. İstanbul: Notos Kitabevi.
• Özlem, D. (2011). Hermeneutik ve Şiir. İstanbul: Notos Kitabevi.
• Platon (2015). Kratylos. (çev. Furkan Akderin). İstanbul: Say Yayınları.
• Palmer, E. P. (2008). Hermenötik. (çev. İbrahim Görener). İstanbul: Ağaç Yayınları.
• Smits, H. (1997). Living within the Space of Practice: Action Research Inspired by Hermeneutics. Counterpoints, Vol. 67, Action Research as a Living Practice (1997), pp. 281-297.
• Tatar, B. (2018). Üç Derste Hermeneutik. İstanbul: Vadi Yayınları.
• Topakkaya, A. (2007). “Felsefî Hermeneutik”. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, S. 4. s. 75-92.
• Toprak, M. (2003). Hermeneutik (Yorum Bilgisi) ve Edebiyat. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Wilhelm Dilthey (2012). Hermeneutik ve Tin Bilimleri. (çev. Doğan Özlem). İstanbul: Notos Kitap.
• Wolfreys, J. (ve diğ.) (2006). Key Concepts in Literary Theory. Edinburgh: Edinburgh University Press