ENERJİ TÜKETİMİNİN VE KARBONDİOKSİT SALINIMININ EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİNİN İNCELENMESİ: PANEL VERİ ANALİZİ YAKLAŞIMI

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 268 - 280, 30.12.2021

Hakan Eygü Arife Kılınç

https://doi.org/10.53586/susbid.995759

Cited By: 1

Öz

Dünya’daki üretim sürecinde yaşanan gelişmeler incelendiğinde, ekonomik büyümeyle birlikte ülkelerin enerjiye olan taleplerinde de bir artış söz konusudur. Enerjiye olan ihtiyacın büyük oranda fosil yakıtlardan karşılanıyor olması ise çevresel boyutta zararlara sebep olmaktadır. Bu çalışmanın amacı; 2000-2014 yıllarını kapsayan veriler ışığında Brezilya, Meksika, Hindistan, Türkiye ve Çin gibi ülkelerin enerji tüketimlerinin ve karbondioksit salınımlarının ekonomik büyümeye etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmada kullanılan veriler, Dünya Bankası Kalkınma Göstergeleri veri tabanından elde edilmiştir. Logaritmik dönüşümü yapılan veriler yardımıyla panel veri analizi kullanılarak seride yatay kesit bağımlılığı tespit edilmiş ve ikinci kuşak birim kök testleri ile analize devam edilmiştir. Ayrıca, verilerin durağan olup olmadığı da test edilerek seriler durağan hale getirilmiştir. Daha sonraki aşamada, değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin olup olmadığını belirlemek için Westerlund (2007) panel eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, ekonomik büyüme (GSYİH) ile kişi başına düşen CO2 emisyonu ve kişi başına enerji tüketimi değişkenleri arasında eşbütünleşmenin olduğu belirlenmiştir. Değişkenler arasında eşbütünleşme olması nedeniyle uzun dönemli ilişki de incelenerek GSYİH ile kişi başı enerji tüketimi ve CO2 emisyonu arasında uzun dönemli negatif yönlü bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir ifadeyle kişi başı enerji tüketiminde meydana gelecek bir birimlik artış GSYİH’da -12.2969’luk bir azalışa sebep olur. Benzer şekilde karbon emisyonunda meydana gelecek bir birimlik artış da GSYİH’da -6.5652’lik bir azalış meydana getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi, Karbondioksit Emisyonları, Eşbütünleşme Testi, Panel Veri Analizi.

Kaynakça

• Lee, J. W. (2013). The contribution of foreign direct investment to clean energy use, carbon emissions and economic growth. Energy Policy, 55, 483-489.
• Narayan, P. K. ve Popp, S. (2012). The energy consumption-real GDP nexus revisited: Empirical evidence from 93 countries. Economic Modelling, 29(2), 303-308.
• Demir, Y., ve Görür, Ç. (2020). OECD ülkelerine ait çeşitli enerji tüketimleri ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin panel eşbütünleşme analizi ile incelenmesi. Ekoist: Journal of Econometrics and Statistics, (32), 15-33.
• Altan, İ. M. (2021). Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyüme, enerji tüketimi ve finansal kalkınmanın çevreye etkisinin incelenmesi: İsveç ve Pakistan örneği. Business & Management Studies: An International Journal, 9 (1), 18-31.