Cilt: 9 Sayı: 2, 30.12.2021

Yıl: 2021

Makaleler

Eğitim


Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, yılda iki defa (Aralık ve Haziran aylarında) yayımlanan Uluslararası erişime açık bilimsel odaklı bir akademik dergidir. Dergide sosyal bilimler alanındaki makalelere ek olarak multidisipliner makaleler de yayımlanmaktadır. Bu doğrultuda Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisinin amacı, sosyal bilimler alanına geniş bir perspektiften yaklaşıp alan çalışmalarına katkı sunmak ve çeşitlilik oluşturmaktır.

 

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi bünyesinde; Edebiyat, Coğrafya, Tarih, Felsefe, Sosyoloji, Psikoloji, Arkeoloji, Sanat Tarihi, İlahiyat, İletişim, Gazetecilik, Hukuk, Halkla İlişkiler, Eğitim Bilimleri, İktisat, İşletme ve Ekonomi bilim dallarını konu alan akademik çalışmalara, derleme ve kitap tanıtımlarına yer verilmektedir. Dergimizde sosyal bilimler alanı ve bu alanın içerisindeki bilim dallarını konu alan makaleler yayımlanmaktadır. Fakat belirli bir konuyu kapsayan özel sayının yayınlanmasına, Yayın Kurulunun salt çoğunluğu ile karar verilir. Dergiye gönderilen yazılar, başka bir yerde yayınlanmamış ya da yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Yazılar yayınlanmak üzere kabul edildiği takdirde, SUSBİD bütün yayın haklarına sahip olur. Yayınlanan yazılardan alıntı yapılması durumunda, kaynak belirtilmesi zorunludur. Yayınlanmış yazının tamamının tekrar yayın hakkı derginin iznine bağlıdır. Daha önce, ulusal ya da uluslararası kongre ya da sempozyumlarda sunulmuş ve özeti yayımlanmış çalışmalar, bu nitelikleri belirtilerek gönderilebilir.

SİİRT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİNİN YAYIN İLKELERİ

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisine gönderilen yazıların, herhangi bir şekilde başka bir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere gönderilmemiş olması gerekmektedir. Lisansüstü tezlerden ya da kongre/sempozyum vb. bilimsel toplantılarda sunulmuş bildirilerden hareketle hazırlanan makaleler, bu hususa dair açıklama konulması şartı ile yayımlanabilir. Ancak her sayıda lisansüstü tezlerden ya da sunulmuş bildirilerden türetilmiş sınırlı sayıda makaleye yer verilecektir.
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sosyal Bilimler alanında yayın yapan hakemli bir dergidir. Bu çerçevede, edebiyat, coğrafya, tarih, felsefe, sosyoloji, psikoloji, arkeoloji, sanat tarihi, ilahiyat, iletişim, gazetecilik, hukuk, halkla ilişkiler, eğitim bilimleri, iktisat, işletme ve ekonomi bilim dallarına ait olan çalışmalar yayımlanmaktadır.

Derginin yayım dili Türkçe olmakla birlikte editörün ve yayın kurulunun uygun görmesi durumunda İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerinde yazılmış makalelere de yer verilebilir. Bir sayıda yer alabilecek yabancı dildeki makale sayısı, o sayının toplam makale sayısının yüzde yirmisini geçemez. Dergimizde araştırma makalelerinin yanı sıra derleme, çeviri ve kitap tanıtımlarına da yer verilmektedir.

Dergimize gönderilen yazıların değerlendirmeye alınabilmesi ve yayımlanabilmesi, her şeyden önce editörlerin makale hakkında dergiye uygunluk kararı vermesine bağlıdır. Editörler, şekil veya içerik bakımından uygun görmedikleri ya da yetersiz buldukları bir makaleyi hakem sürecine geçirmeksizin doğrudan reddedebilir. Bununla birlikte bir makalenin hakemlerden olumlu rapor alması o makalenin kesin olarak yayımlanacağı anlamına gelmemektedir. Editör, yayın kurulu ya da alan editörü, hakemlerden olumlu rapor gelse bile bir makalenin yayımlanmamasına karar verebilir. Ancak böyle bir durumda editör gerekçeyi yazara bildirmekle yükümlüdür.

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisine gönderilen yazılar iThenticate taramasından geçirilmektedir. Benzerlik oranı %20'yi aşan bir makale reddedilir. Ancak çalışmanın kapsamına ve benzerlik oranının yüksek çıkmasına neden olan etkene göre (derleme, tıpkı metin, arşiv taraması vb.) bu oran editör tarafından güncellenebilir.

Dergimize gönderilen makaleler, değerlendirme aşamasına geçmeden ön inceleme aşamasında iken geri çekilebilir. Hakemlere gönderilerek değerlendirme aşamasına geçen makaleler geri çekilemez. Yazarların makalenin sürecini sadece sistem üzerinden takip etmesi gerekmektedir. Gerekli durumlarda sadece teknik konulardaki problemler için editöre yazı yazılabilir. Bunun dışında makalenin hakem sürecindeki işleyişine ilişkin olarak hiçbir şekilde editöre yazı yazılamaz. Ayrıca hakemlerin verdiği kararlardan ötürü editör ve yayın kurulu hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Dergimize gönderilen her yazı (kitap tanıtımları dahil) gerekli ön şartları sağladıktan sonra en az doktor unvanlı iki hakeme yönlendirilir. Makale her iki hakemden olumlu rapor alması durumunda editör onayı ile dergimizde yayımlanır. Hakemlerin her ikisinin olumsuz rapor vermesi durumunda ise makale yayımlanmaz. Hakemlerden birinin olumlu diğerinin olumsuz vermesi durumunda ise tasarruf hakkı editörde olmak üzere yazı üçüncü bir hakeme gönderilir ve ortaya çıkacak sonuca göre makaleye dair süreç devam eder. Hakemin düzeltme önerdiği bir makale için yazarın en geç 1 ay içinde sisteme düzeltme dosyası yüklemesi zorunludur. Hakemin düzeltme önerisini takiben 1 ay içinde düzeltilmiş metin yüklemeyen yazarların makalesi için değerlendirme işlemi sonlandırılacak ve makale reddedilecektir. Yazılar sisteme yüklenirken herhangi bir şekilde yazarın isim, adres, kurum vb. bilgilerine yer verilmemelidir. Bu bilgilerden birinin yer aldığı makaleler doğrudan reddedilir.

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, bir yıl içerisinde bir yazara ait en çok bir makale yayımlanabilir. Ayrıca bir yazar, devam etmekte olan makalesi ile alakalı süreç tamamlanmadan sisteme başka bir makale yüklememelidir. Böyle bir durumda yüklenen diğer makale ya da makaleler reddedilir. Dergimizde birbirini takip eden iki sayıda bir yazara ait en çok bir makale yayımlanabilir.

Dergimize gönderilen yazılar için yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Dergimizde makalesi yayımlanan yazarlar, eserlerinin telif hakkını bedelsiz olarak dergimize devretmiş olurlar. Bu nedenle yayımlanan makaleler için telif ücreti talep edilemez. Dergimiz, yayımlanan makaleleri akademik amaçlar doğrultusunda basılı olarak ya da internet ortamında paylaşma hakkını saklı tutar.

Dergimizde yayımlanan yazıların bütün sorumluluğu yazarlara aittir. Dergimiz editörleri ve diğer kurulları yazıların içeriğinden sorumlu tutulamaz. Makalemize yazı gönderen yazarlar bu hükmü peşinen kabullenmiş sayılırlar. Dergimizde yayımlanan bir makaleden faydalanan bir araştırmacı. Bilimsel ölçütlere uygun olarak atıfta bulunmak zorundadır.

                                             SİİRT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ YAZIM KURALLARI

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013 yılında yayın hayatına başlayan, hakemli ve uluslararası bir dergidir. Dergimize gönderilen yazıların teknik olarak aşağıda belirtilen yazım ölçülerine uygun olması gerekmektedir. Dergimizin yazım ilkeleriyle tümüyle çelişen çalışmalar reddedilecek, kısmî tutarsızlıkların olduğu çalışmalar ise yazarlarına iade edilerek kendilerinden düzeltme istenecektir.
Kâğıt Düzeni ve Yazı Ölçüleri: Gönderilen yazılar A4 sayfa boyutunda yazılmalıdır. Sayfanın üst kenarı için 2.5 cm sol kenarı için 3 cm alt kenarı için 2.5 cm sağ kenarı için 2.5 cm boşluk bırakılmalıdır. Yazılar tek satır aralığı ile iki yana yaslı olarak yazılmalı, paragraf boşluğu önce 6nk ve sonra 0nk (Tablo ve grafikler önce ve sonra şeklinde 0 nk) olmalıdır. Yazı fontu olarak Times New Roman yazı tipi kullanılmalı ve yazı boyutu 11 punto olarak ayarlanmalıdır. Makalede paragraf başları için 1 cm boşluk bırakılmalıdır. Makalede farklı bir yazı tipine ihtiyaç duyanlar bu yazı tipini makale dosyası ile birlikte göndermelidir. Öz ve abstract 9 punto ile yazılmalıdır. Öz, en az 200 en çok 300 kelime olmalıdır. Ayrıca özle birlikte 4-10 arasında olacak şekilde anahtar kelime (keywords) eklenmelidir. Öz ve abstract, yazının içeriğine ve beklenen neticeye uygun olarak yazılmalı, öz (abstract)-içerik ilişkisi kesinlikle sağlanmalıdır. Makalede kullanılan dipnotlar 9 punto ile yazılmalıdır. Makalede sayfa numaralarına yer verilmemelidir. Ayrıca kör hakemlik sistemi ve etik kurallar gereği makalede yazarın adı, soyadı, unvanı, kurumu ve iletişim bilgisi kesinlikle yer almamalıdır. Hakem raporları ve editör kararından sonra yayımlanmasına karar verilen yazılar için yazarlardan söz konusu bilgiler ayrıca istenecektir.
Alıntılar: Üç satırı geçmeyen doğrudan alıntılar paragraf içerisinde tırnak içinde, üç satırı aşan alıntılar ise ayrı bir paragrafta, soldan ve sağdan 0,5 cm içeriden başlayacak şekilde verilmelidir. Bu tip alıntılar, ilk satırında girinti olmayacak şekilde ayarlanmalı ve yazı puntosu 10 olmalıdır. (ilk satır girinti değeri 0 olacak)
Başlıklar: Makalenin Türkçe başlığı koyu bütün sözcükler büyük harf ile ve 12 punto olarak yazılmalıdır. Makalenin İngilizce başlığı bütün sözcükler büyük harf ile ve 12 punto olarak yazılmalıdır. Makalede 1. derece başlıklar ve GİRİŞ başlığı koyu ve tamamı büyük olacak şekilde 11 punto ile yazılmalıdır. 2. ve 3. derece başlıklar koyu ve her sözcüğün ilk harfi büyük olacak şekilde 11 punto ile yazılmalıdır. Eğer makale lisansüstü bir tezden türetilmişse ya da herhangi bir sempozyum/kongre vb. toplantıda sunulmuşsa bu husus Türkçe başlığın yanına konacak bir işaret ile dipnotta belirtilmelidir. Türkçe dışındaki bir dilde yazılacak makaleler için de benzer şekilde uygulama yapılmalıdır. Ancak kör hakemlik uygulamasından dolayı lisansüstü tez ya da bildiriden türetilen makalelerin hangi tez ya da bildiriden türetildiği belirtilmemelidir. Hakem ve editör değerlendirmesinden başarıyla geçen makalelerde bu husus daha sonra açık bir şekilde belirtilecektir.
Kaynak Gösterme ve Kaynakça Hazırlama: Dergimize gönderilen makalelerde APA 7 yazım yöntemi kullanılmaktadır. Makalede, yazarın kendi görüşleri ve genelgeçer bilgiler dışında kaynağı belli olan her türlü bilgi, yorum, düşünce vs. için alıntı yapılması ve bu alıntının kaynakçada gösterilmesi zorunludur. Kaynağı verilmeyen ya da kaynakçada gösterilmeyen alıntılama ve göndermeler için Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi sorumlu tutulamaz. Bu konudaki bütün yasal ve ahlâki yükümlülük yazarlara aittir.
Yazarların uyması gereken kaynak gösterme ve kaynakça oluşturma rehberi aşağıdaki gibidir:
Tek Yazarlı Kitap:
Metin İçinde:
• Alıntı yapılan kaynak şahsın soy ismi ve yayın yılı verilmelidir. (Bingöl, 2021)
• Doğrudan alıntı yapılan durumlarda kaynak şahsın soy isim, yayın yılı ve sayfa numarası verilmeli ve doğrudan alıntı yapılan cümle/cümleler tırnak içine alınmalıdır. (Bingöl, 2020, s. 51)
• Metin içinde yazarın adından söz ediliyorsa sadece tarih ve sayfa verilir. Bingöl (2020, s. 51)
Kaynakçada:
Bingöl, U.(2021). Dijital çağda pusulası bozulan şiir: postmodernizm ve şiir üzerine. Dün Bugün Yarın Yayınları.
İki Yazarlı Kitap
Metin İçinde:
(Sözen ve Tanyeli, 2014, s. 212).
Kaynakçada:
Sözen, M. ve Tanyeli, U. (2014). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü. Remzi Kitabevi.
Üç Yazarlı Kitap
Metin içinde: Metin içinde 3 ve daha fazla kişi için kaynakça gösterirken birinci isim ve diğerleri biçiminde yazılmaktadır.
(Göka ve diğerleri, 1996)
Kaynakçada:
Göka, E., Topçuoğlu, A. ve Aktay, Y. (1996). Önce söz vardı. Vadi Yayınları.
Çeviri Kitap
Metin İçinde:
(Jahn, 2015)
Kaynakçada:
Jahn, M. (2015). Anlatıbilim: anlatı teorisi el kitabı. B. Dervişcemaloğlu (Çev.). Dergâh Yayınları.
Editörlü/Yayına Hazırlayanlı Kitapta Bölüm
Metin içinde:
(Sayın, 2006)
Kaynakçada:
Sayın, Ş. (2006). Edebiyat ve bellek", bellek mekân imge. M. Karakuş ve M. Oraliş (Ed.). Multilingual Yayınları.
Metin içinde:
(Epçaçan ve Akın, 2019)
Kaynakçada:
Epçaçan, C. ve Akın, E. (Ed.). (2019). Dil bilgisi öğretimi. Anı Yayınları.
Tek Yazarlı Makale
Metin içinde:
(Okçu, 2014)
Kaynakçada:
Okçu, V. (2014). Relation between secondary school administrators' transformational and transactional leadership style and skills to diversity management in the school. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(6), 2162-2174. https:// Doi.Org/10.12738/estp.2014.6.2128
İki Yazarlı Makale
Metin içinde:
(Bingöl ve Timur, 2016)
Kaynakçada:
Bingöl, U. ve Timur, K.(2016). Postmodern şiir nedir?. Teke Dergisi, 5 (3), 1288-1304. https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke/issue/25000/263925
Üç ve Daha Fazla Yazarlı Makale
Metin İçinde:
(Gibbs ve diğerleri, 2014)
Gibbs, RW., Bryant, GA. ve Colston, HL. (2014). Where is the humor in verbal ırony, The Journal of Humor, 27(4), 537-698. https://doi.org/10.1515/humor-2014-0106
Bildiriler
Metin İçinde:
(Çekiç ve Paçalı, 2016)
Kaynakçada:
Çekiç, O. ve Paçalı, İ. (2016). Eğitim fakültelerinde uygulanan öğretmenlik uygulamalarının öğretmen adaylarını köy öğretmenliğine hazırlamadaki katkısı. XVIII. Uluslararası Amse-Amce-Waer Kongresi.
Ansiklopedi Maddesi
Metin İçinde:
(Uçman, 2011, s. 462)
Kaynakçada:
Uçman, A. (2011). Tenkit, DİA, C.40, s.462-465.
Tezler
Metin İçinde:
(Paçalı, 2019)
Kaynakçada:
Paçalı, İ. (2019). Türk yükseköğretiminde mentorlu: Lisans düzeyinde bir model önerisi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Elektronik Kaynak
Metin İçinde:
(Balcı, 2019: e-kaynak)
Kaynakçada:
Balcı, Yunus (2019). Ahmet Hamdi Tanpınar. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-hamdi-tanpinar



Dergimizin yayın ve yazım ilklerine uyulmadan hazırlanan çalışmalar kabul edilmeyip reddedilecektir.

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Etik İlkeler Ve Yayın Politikası

1. Yayın Etiği
Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan öneri ve kılavuzlar temel alınarak hazırlanmıştır. Dergimiz aşağıda belirtilen etik ilkelerine uymayı taahhüt eder.

2. Yayıncıların Etik Sorumlulukları
Yayıncı dergiyi yayımlamakla hiçbir maddi kâr amacı gütmemektedir.
Yayıncı, dergiye gönderilen yazılarla ilgili editörlerin bağımsız kararlar almalarını taahhüt eder.
Yayıncı, editörlere ilişkin her türlü bilimsel suiistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
Dergimize gönderilen makalelerin fikir özgürlüğü ve mülkiyet hakları gibi hususlar saygındır. Yayıncılar dergide yayımlanmış her yazının fikri mülkiyet ve telif hakkını korur. Dergi yönetimi olası ihlallerde derginin ve yazarların haklarını savunur.

3. Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
3.1. Editörlerin Genel Görev ve Sorumlulukları
Editör, dergide yayımlanan yazıların derginin yayın politikasına, derginin amaç ve kapsamına uygunluğunu sağlamalıdır.
Editör, dergiye gönderilen yazılardaki kişisel verilen korunmasına özen göstermeli ve bu kişisel verileri, bireylerin açık rızası olmadan yayımlamamalıdır. Editör, dergiye gönderilen yazı ile ilgili tüm bilgilerin yayımlanana kadar gizli tutulmasını sağlamalıdır.
Editör, dergide yayımlanan yazılarla ilgili eleştirileri titizlikle dikkate almalı ve bu konuda yapıcı bir tutum sergilemelidir.
Editör, dergiye gönderilen yazılarla ilgili yazışma, dosya ve diğer kayıtları elektronik ortamda veya basılı olarak saklamalıdır.
Editör, derginin ve yayının kalite standartlarını yükseltmek için gerekli çalışmaları yapmalıdır.
Editör, akademik fikir çeşitliliğini ve bilimsel düşünce özgürlüğünü savunmalıdır. Aynı zamanda fikri mülkiyet hakları ile etik standartları gözeterek dergi işleyişini sürdürmelidir.
Editör, dergiye gelen yazıları, yazarlarının etnik köken, cinsiyet, tabiiyet, dini inanış ya da politik felsefelerini dikkate almaksızın bilimsel içerik açısından değerlendirmelidir.
Editör, yayın politikası gereği tüm yayın süreçlerinde (yayında herhangi bir sebeple düzeltme, değiştirme ve açıklama gerektiren konularda) şeffaflık ilkesini ön planda tutmalıdır.
Editör, dergiye gönderilen yazılarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamalıdır. Editör, makalelerde kullanılan deneklerle ilgili etik kurul onayı veya deneysel araştırmalarla ilgili yasal izinlerin olmadığı durumlarda söz konusu makaleyi reddetmelidir.
Editör, kör ve çift hakemlik süreçlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlamalıdır.
Yazılarla ilgili hakem atamasında sadece editör ve editör kurulu tam yetkiye sahip olup yazıların yayımlanması ile ilgili sonuç kararından da editör ve editörler kurulu sorumludur.

3.2. Editörlerin Dergi Sahibi ve Yayıncı ile İlişkileri
Editör ve yayıncı arasında editoryal bağımsızlık ilkesi bulunmalıdır.
Editör ile yayıncı arasındaki ilişki yazılı bir sözleşmeye dayanmalıdır.
Editörün dergideki yazılarla ilgili alacağı kararlar yayıncı ve dergi sahibinin müdahalesine açık olmayıp bağımsız olmalıdır.

3.3. Editörlerin Yayın Kurulu ile İlişkileri
Editör, yayın kurulu ile iletişim halinde olmalıdır.
Editör, yayın kurulunun dergiye katkı sağlayan ve dergi alanıyla uyumlu aktif üyelerden oluşmasını sağlamalıdır.
Editör yayın kurulunun değerlendirmelerinde nesnel ve tarafsız olmalarını sağlamalıdır.

3.4. Editörlerin, Editör Kurulu ile İlişkileri
Derginin editör kurulunda yer alan kişiler derginin gelişimine aktif olarak katkı sunmalıdır.
Editör, editör kurulunu alanlarıyla ilgili yazı ve çalışmalarla ilgili bilgilendirmelidir.
Editör, derginin yayın politikasını editör kurulunun da görüş ve önerilerini dikkate alarak şekillendirmelidir.

3.5. Editörlerin Yazarlarla İlişkileri
Editör, yazarların derginin yayın ve yazım ilkelerinin ve makale şablonunun güncel haline ulaşmalarını sağlamalıdır.
Editör, dergiye gönderilen yazılarda çok önemli bir sıkıntısı olmadığı sürece yazıları ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
Editör, yazarlara, yazılarının tüm aşamaları ile ilgili doğru, açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlamalıdır.
Editör, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir. Olumlu yöndeki hakem önerilerinin reddi durumunda ret nedeni bilimsel, etik, yasal vb. normlar çerçevesinde değerlendirmelidir.
Editör, yazılara gelen eleştirilerle ilgili yazarlara cevap hakkı tanımalıdır.
Editör, hakemlerin istedikleri düzeltme önerilerini ivedilikle yazara iletmelidir.

3.6. Editörlerin Hakemlerle İlişkileri
Editör, dergiye gönderilen yazılar için çalışmanın alanına ve muhtevasına uygun hakemler belirlemelidir.
Editör, hakemlere yazıların değerlendirilmesi ile ilgili gerekli form ve dosyaları süresi içerisinde göndermelidir.
Editör, süresi içerisinde dönmeyen veya hakemlik etiğine uymayan hakemleri hakem havuzundan çıkarmalıdır.
Editör, yazarın yazı dosyalarında yaptıkları düzeltmeleri ivedilikle hakemlere iletmelidir.
Editör, yayın değerlendirme sürecinde hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
Editör, bilim etiğine uymayan ve kırıcı değerlendirmeleri yazara ulaşmadan engellemelidir.
Editör, derginin hakem havuzunu daima güncelleyip geniş bir yelpaze oluşturmalıdır.
Editör, yazıları farklı hakemlere gönderme konusunda çaba sarf etmelidir.
Editör, dergiye gelen yazıları aralarında çıkar çatışması-çıkar birliği olmayan hakemlere yönlendirmelidir.
Editör, hakemlerin yazıları tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.

3.7. Editörlerin Okuyucularla İlişkileri
Editör; okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak ve bu geri bildirimler konusunda okuyucu, araştırmacı ve geri bildirimcilere sağlıklı geri bildirim vermekle yükümlüdür.

4. Hakemlerin Etik Sorumlulukları
4.1. Çift Kör Hakemlik
Hakemler, kör değerlendirme sürecine uygun olarak tarafsızlık ve gizlilik içerisinde hareket etmelidir.
4.2. Gizlilik
Değerlendirme için hakemlere gönderilen çalışmalar gizli tutulmalıdır. Çalışmalar başkalarına gösterilmemeli ve içerikleri tartışılmamalıdır. Gizlilik kuralı, hakemlik yapmayı reddeden kişileri de kapsamaktadır.
4.3. İvedilik
Hakem değerlendirmesi yapmak üzere davet alan bir hakem, ilgili çalışma için hakemlik yapıp yapamayacağını 15 gün içinde editöre bildirmelidir. Hakem değerlendirme sürecini 15 gün içinde tamamlamalı ve yazarlar da sorumlu yazara bildirilen değişiklikleri 15 gün içinde tamamlamalıdır.
4.4. Kaynak Belirtme
Hakemler, atıf yapılmamış yayımlanmış yayın tespiti, yazar tarafından yapılan telif hakkı ihlali ve intihal durumlarının farkına varmaları durumunda konuyu dergi editörlüğüne iletmelidir.
4.5. Tarafsızlık
Hakemler, çalışmayı tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille değerlendirmelidir. Hakemler hakaret ve kişisel yorumlardan kaçınmalı, asgari nezaket kurallarına uygun değerlendirme yapmalıdır. Hakemler, ilgili makaleyi bilimsel ölçütleri göz önünde tutarak değerlendirmelidir.
4.6. Nezaket
Hakemler, ilmî olmayan veya hukukî sonuçları olabilecek mesnetsiz değerlendirmelerden kaçınmalıdır.
4.7. Uzmanlık
Hakemler, uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları kabul etmeli, uzmanlık alanı dışındaki çalışmaları reddetmelidir.
4.8. Çıkar Çatışması-Çıkar Birliği
Hakemler, değerlendirdiği çalışma ile ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği fark ederse hakemlik yapmayı reddederek bunu dergi editörlüğüne bildirmelidir.

5. Yazarların Etik Sorumlulukları
Yazar(lar), dergide yayımlanan çalışmanın her türlü yayın hakkının gönderdikleri dergiye ait olduğunu kabul eder. Yazar(lar) dergimize gönderdikleri yazılar için telif hakkı talep edemez.
Yazar(lar), dergiye gönderdikleri yazıları derginin yayın ve yazım kuralları ile makale şablonuna uygun olarak sisteme yüklemelidir.
Yazar(lar), dergiye yayımlanmak üzere gönderilen makalenin daha önce herhangi bir yerde, herhangi bir dilde yayımlanmadığını, yayımlanmak üzere başka bir dergiye gönderilmediğini ya da yayımlanmak için değerlendirmeye alınmadığını; eğer makalenin tümü ya da bir bölümü yayımlandı ise dergimizde yayımlanabilmesi için gerekli her türlü iznin alındığını ve orijinal telif hakkı devri formu ile birlikte dergi editörlüğüne gönderildiğini beyan ve taahhüt etmelidir.
Yazar(lar), aynı sayıda yayımlanmak üzere dergimize birden fazla yazı göndermemelidir.
Yazar(lar), makaleye yazar olarak katkı sunmayan kişilerin ismini yazar olarak eklememelidir.
Yazar(lar), dergiye gönderdikleri yazıların özgünlüğü temin etmelidir
Yazar(lar), dergimizde her türlü telifli materyal (tablo, şekil, katkı sunan alıntılar vb.) ile ilgili tüm sorumluluğu üstlenmelidir.
Yazar(lar); başka yazarlara, katkıda bulunanlara veya kaynaklara uygun bir şekilde atıf yapmalı ve ilgili kaynaklar mutlaka belirtilmelidir.
Yazar(lar), dergimize gönderilen çalışma ile ilgili bilinmesi gereken ve çalışmanın bulgularını ya da bilimsel sonucunu potansiyel olarak etkileyebilecek varsa mali ilişkiyi ya da çıkar çakışması (conflict of interest) veya rekabet (competing interest) alanlarını bildirmeli; çalışmaya yapılan tüm mali katkıları, sponsorlukları ya da proje desteklerini yazılı olarak belirtmelidir.
Yazar(lar), dergiye gönderilen yazılar ulusal ya da uluslararası kongre ya da sempozyumlarda sunulmuş ve özeti yayımlanmış çalışmalar ise bu niteliklerini belirtmelidir.
Yazar(lar), dergimizde yayımlanmış olan yazısında anlamlı bir bilimsel hata ya da uygunsuzluk tespit ettiğinde yazısını geri çekme ya da yazıdaki hatayı düzeltme amacıyla hızlı bir şekilde editör ile temasa geçmelidir.
Yazar(lar), dergimize gönderilen çalışmaların, bilimsel araştırma ve yayın etiğine uygunluğunu sağlamalıdır. Bu konuda YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde belirtilen kurallara titizlikle riayet etmelidir.
Yazar(lar), dergi editörlüğünün, bir yazının ön kontrol, değerlendirme süreci ve düzenleme süreci devam ederken yazar(lar)dan makalenin etik durumuna ilişkin istediği ek belgeleri süresi içerisinde vermelidir.
Yazar(lar), değerlendirme süreci başlamış bir yayını ile ilgili sorumluluklarını değiştirmemelidir. (yazar ekleme/çıkarma, sıra değiştirme)
Yazar(lar), dergiye yayımlanmak üzere gönderdikleri yazılarda temel insan haklarına ve hayvan haklarına saygıyı esas tutmalıdır. Bu çerçevede makalelerde kullanılacak deneklere ilişkin etik kurul onayını mutlaka almalıdır.

Dergi yönetimi, editör ve editör kurulu dergimize yayımlanmak üzere makale gönderen yazarların, yukarıda belirtilen koşullara uymayı kabul ettiklerini varsaymaktadır.

6. YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne Uygunluk
YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8'deki "Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler" başlığında aşağıda verildiği gibidir. Yazarların aşağıda ayrıntıları verilen hususlardan ciddiyetle sakınmaları gerekir:
a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak.

b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek.

c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek.

ç) Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak.

d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak.

e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek.

f) Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek. İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak.

Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi
Editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda sosbilder@siirt.edu.tr adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.

Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.