Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, bilimsel yayıncılığın yüksek etik standartlarını korumayı ve yayın sürecinin her aşamasında şeffaflık, dürüstlük ve güvenilirlik ilkelerine bağlı kalmayı taahhüt eder. Yayın etiği, yalnızca bilimsel içeriğin kalitesini güvence altına almakla kalmaz, aynı zamanda araştırmaların toplumda güvenle kabul edilmesini sağlar. Dergimiz, bu ilkeler doğrultusunda, tüm paydaşların etik sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlamak için ulusal ve uluslararası etik kurallarına sıkı sıkıya bağlıdır.
Yayın Etiği İlkeleri
Yayın etiği, araştırma sürecinin her aşamasında şeffaflık ve dürüstlük ilkesine dayalı olarak, yazarlardan hakemlere, yayıncıdan editörlere kadar tüm tarafların uyması gereken kuralları içerir. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, bilimsel yayımların dürüstlük ve güven temeline dayanmasını sağlamak için aşağıdaki etik ilkeleri benimsemektedir:
Dürüstlük ve Şeffaflık: Yazarlar, araştırma bulgularını eksiksiz, dürüst ve açık bir şekilde sunmalıdır. Veriler manipüle edilmemeli, yanlış veya yanıltıcı bulgulara yer verilmemelidir.
İntihal ve Fikri Mülkiyet Hakları: Yazarlar, başkalarının fikirlerini, verilerini veya metinlerini doğru bir şekilde atıfta bulunmalı, intihalden kaçınmalıdır. Herhangi bir alıntı veya kaynak, yazının ilgili kısmında doğru biçimde belirtilmelidir.
Veri ve Bulguların Güvenilirliği: Yazarlar, verileri oluştururken ve raporlarken dürüst olmalı, verilerin doğruluğunu manipüle etmemeli, gözlemleri gizlememelidir.
Tarafsızlık: Karşıt görüşler çarpıtılmamalı ve yazarlar, kendi bakış açılarına karşı çıkan görüşleri de akademik dürüstlük çerçevesinde sunmalıdır.
Bu etik ilkelere uymak, dergimizin araştırma ve yayın sürecine dâhil olan herkesin sorumluluğudur. Ayrıca, dergi, etik standartların sağlanması adına, tüm paydaşlarının aşağıda belirtilen ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelere uymasını beklemektedir:
1. Basın Kanunu (Ulusal Mevzuat) (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5187&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5)
2. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (Ulusal Mevzuat) (https://telifhaklari.ktb.gov.tr/Eklenti/106879,fikir-ve-sanat-eserleri-kanunupdf.pdf?0)
4. Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri (Uluslararası Kriterler) (https://blog.doaj.org/2018/01/15/principles-of-transparency-and-best-practice-in-scholarly-publishing-version-3/)
5. Türkiye Editörler Çalıştayı Kararları (Ulusal Kriterler) (https://editorlercalistayi.com/)
Tekrar Yayın ve Eşzamanlı Gönderim
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, aynı makalenin birden fazla dergide yayımlanmasına tekrar yayın olarak bakmakta ve bu tür çalışmalara yer vermemektedir. Bir makale, yalnızca bir dergide yayımlandığında kabul edilir. Eğer bir makale başka bir dergiye eşzamanlı olarak gönderilmişse, editörler bu durumu öğrenir öğrenmez, derginin sürecinde uygun tedbirleri alır. Yazar, başka bir dergide yayımlanması beklenen bir makale ile aynı anda Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’ne başvuramaz. Aksi halde editör, dergiler arası koordinasyon sağlayarak, gerekli önlemleri alır.
İntihal ve Etik İhlal Kontrolleri
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, intihalin önlenmesi ve bilimsel güvenilirliğin sağlanması amacıyla gönderilen tüm makaleleri iThenticate veya benzeri yazılımlar ile tarar. Bu yazılımlar, makale içeriğinde başka çalışmalara ait alıntıların ve metinlerin varlığına dair kapsamlı bir analiz yapar. Benzerlik oranının %15’nin altına düşmesi beklenirken, benzerlik oranının düşük olduğu durumlarda, kullanılan kaynakların doğru şekilde atıfta bulunulup bulunulmadığına dikkat edilir. Dergimiz, yazarların atıf kurallarına uymalarını ve alıntı yaparken uygun etik standartları takip etmelerini bekler.
İntihal: Başkalarının fikirlerinin, metotlarının, verilerinin veya yazılarının, kaynak belirtilmeden kendi eseriymiş gibi sunulması intihal olarak kabul edilir ve dergimizde bu tür davranışlara yer verilmez.
Sahtecilik ve Veri Manipülasyonu: Veri tahrifatı, araştırma verilerinin uydurulması veya düzeltilmesi, araştırmanın bulgularını manipüle etmek veya yanlış sunmak gibi eylemler kabul edilemez.
Yazarlık Manipülasyonu: Yazarlık sırasının ve katkıların yanıltıcı şekilde değiştirilmesi veya bazı kişilerin, makalede hak etmedikleri yerlerde yazarlık sıralamasına dâhil edilmesi etik dışı kabul edilir.
Katılımcıların Kişisel Verilerinin Korunması
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, insan katılımcılarıyla yapılan araştırmaların etik kurul onayına ve kişisel verilerin korunması ilkesine uygun olmasını zorunlu kılar. İnsan katılımcılarla ilgili hassas verilerin yer aldığı çalışmalarda, ilgili etik kuruldan onay alınmalı ve makalede bu onaya dair detaylar belirtilmelidir. Ayrıca, araştırma katılımcılarının gizliliği ve özerklikleri korunmalıdır.
Araştırma Suiistimali İddialarının Ele Alınması
Dergimiz, COPE rehberlerine ve uluslararası etik ilkelerine uygun olarak araştırma suistimalleriyle mücadele etmektedir. Editörler, intihal, veri manipülasyonu ve benzeri etik ihlalleri tespit etmek için aktif olarak çalışırlar ve bu tür iddialarla ilgili gerekli prosedürleri uygularlar. Suistimaller tespit edildiğinde, editörler gerekli tüm önlemleri alır ve derginin şeffaflık ilkelerine uygun olarak süreç yönetilir.
Etik İhlal Bildirimleri ve İtiraz Süreci
Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’nde yayınlanan bir makalede önemli bir hata veya etik ihlal fark edilirse, okurlar doğrudan editöre bildirimde bulunabilirler. Bildirimler gizli olarak ele alınır ve hızlıca çözülmesi için gerekli adımlar atılır. Ayrıca, bir makalenin editör ve hakem değerlendirmelerinin yanlış anlaşıldığını düşünüyorsanız, İtiraz Süreci başlatılabilir. İtirazlar, ayrıntılı şekilde yazılmalıdır. Yalnızca bir itiraz kabul edilir. İtirazlar, sosbilder@siirt.edu.tr adresine gönderilmelidir.
Çıkar Çatışmaları
Yazarlar, araştırmalarında kullanılan kaynakların ve finansal desteklerin şeffaf bir şekilde beyan edilmesini sağlamakla yükümlüdür. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, çıkar çatışmalarının önceden açıklanmasını ve tarafsızlığın korunmasını zorunlu kılar. Tüm finansal destek kaynakları, sponsorlar ve danışmanlık ilişkileri, makale içeriğinde belirtilmelidir. Ayrıca, editörler de kendilerinin veya aile üyelerinin yazdığı makalelerle ilgili karar vermemelidir.
Araştırma Etiği İlkeleri
Dergimiz, uluslararası araştırma etiği ilkelerine uygun olarak, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkelerini gözetir. Araştırmanın tüm aşamalarında, katılımcıların gizliliği ve özerkliği korunur ve katılımcılara doğru bilgilendirilmiş onam verilir. İnsan öğesi içeren çalışmaların etik kurul onayına ve gönüllü katılım şartlarına uygun olarak yapılması gerekmektedir.