KAMUDA ESNEK ÇALIŞMA-YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİNDE ÖRGÜTSEL YABANCILAŞMA VE COVİD-19 FOBİSİNİN ETKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 2, 118 - 127, 17.10.2022

Ahmet Melih Eyitmiş , Berna Karadana

https://doi.org/10.30976/susead.1099893

Öz

21. yüzyıl teknoloji ve rekabetin öne çıktığı, ürün ve hizmetlerin farklılaştığı, sınırların ortadan kalktığı global bir dünya düzenini beraberinde getirmiştir. Özellikle yüzyılın üçüncü çeyreğinden sonra teknolojide yaşanan hızlı gelişim tüm dünyadaki şirketleri ve insanları etkilemiştir. İş yapma biçimleri, üretim şekilleri, pazarlama anlayışı, ihtiyaç ve beklentilerin değişmesi çalışma hayatında geri dönülemez bir yapı oluşturmuştur. Bu yeni süreçte uzaktan çalışma, tele çalışma, kısmı çalışma, esnek çalışma gibi kavramlar iş hayatına girmiştir. Özel sektörde yaygınlıkla uygulanan bu sistemler Türk kamu sisteminde 2020 yılına kadar fazla görülmemiştir. Covid-19 kapsamında kamu çalışanlarına yönelik alınan tedbirlerle birlikte esnek çalışma sistemlerine geçilmiştir. Kamuda ilk kez uygulanan bu sistemin çalışma hayatına etkileri araştırmanın ana unsurunu oluşturmaktadır. Çalışmanın bir sonraki olası pandemi ya da benzer süreçlerde esnek çalışma uygulamalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı esnek çalışma, covid-19 fobisi ve örgütsel yabancılaşmanın yaşam doyumu üzerine etkisini tespit etmektir. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Avşar yerleşkesinde bulunan idari personeller araştırmanın ana kütlesini oluşturmaktadır. Araştırma alan çalışmasıyla desteklenmiştir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış olup, veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Araştırmada yerli ve yabancı literatür incelenerek oluşturulan hipotezler, SPSS 25.0 paket programı ile güvenirlik, faktör, korelasyon ve regresyon analizleri yapılarak test edilmiştir. Çoklu regresyon analiz sonucunda ana model istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak basit regresyon analizine göre covid-19 yaşam doyumunu etkilemezken, esnek çalışma pozitif yönde, örgütsel yabancılaşma ise negatif yönde etkilemektedir. Çalışmada farklı bir bakış açısı ile esnek çalışma-yaşam doyumu arasındaki ilişkide örgütsel yabancılaşma ve covid-19 fobisinin aracılık etkisi de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

esnek çalışma, örgütsel yabancılaşma, yaşam doyumu

Destekleyen Kurum

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

2021/2-11 YLS

Teşekkür

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi'ne desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

How Effective is Organizational Alienation and Covid-19 Phobia on the Relationship between Flexible Working and Life Satisfaction in the Public

Öz

To plan a global world order where technology and competition stand out in the 21st century, where we differ in product and diversity. Especially after the third quarter of the century, the rapid development in technology has affected companies and people all over the world. Changes in ways of doing business, production methods, marketing understanding, needs and expectations have created an irreversible structure in working life. In this new process, concepts such as remote working, teleworking, partial working, flexible working have entered business life. These systems, which are widely applied in the private sector, were not seen much in the Turkish public system until 2020. With the measures taken for public employees within the scope of Covid-19, flexible working systems have been adopted. The effects of this system, which was implemented for the first time in the public sector, on the working life constitute the main element of the research. It is thought that the study will contribute to flexible working practices in the next possible pandemic or similar processes. The aim of this research is to determine the effects of flexible working, covid-19 phobia and organizational alienation on life satisfaction. Administrative staff in Kahramanmaraş Sütçü İmam University (KSU) Avşar campus constitute the main body of the research. The research was supported by fieldwork. Quantitative research method was used in the study, and the data were collected using the questionnaire technique. In the research, the hypotheses formed by examining the domestic and foreign literature were tested with the SPSS 25.0 package program by performing reliability, factor, correlation and regression analysis. As a result of multiple regression analysis, the main model was found to be statistically significant. However, according to simple regression analysis, while covid-19 does not affect life satisfaction, flexible working positively affects organizational alienation negatively. In the study, the mediating effect of organizational alienation and covid-19 phobia in the relationship between flexible working and life satisfaction with a different perspective was also examined.

Anahtar Kelimeler

Flexible working, life satisfaction, organizational alienation

Proje Numarası

2021/2-11 YLS

Kaynakça

• Albion, M. J. (2004). A measure of attitudes towards flexible work options. Australian Journal of Management, 29(2), 275-294.
• Anderson, S.E., Coffey, B.S. and Byerly, R.T. (2002). Formal organizational initiatives and informal workplace practices: Links to work-family conflict and job-related outcomes. Journal of Management, 28(6), 787-810.
• Arpacı, M. S., Baltacı, Z. ve Ünübol, B. (2020). Covid-19 pandemisinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, covid korkusu, depresyon, mesleki doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler. Medical Journal, 46(1), 88-100.
• Aydıntan, B. ve Kördeve, M. K. (2016). Çalışanların esnek çalışma modeli çerçevesinde örgütsel bağlılık düzeylerinin değerlendirilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(3), 27‐48. Çevik, K. N. ve Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de yaşam doyumu ve iş doyumu arasındaki ilişkinin iki değişkenli sıralı probit model analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, (7)1, 126-145.
• Çivilidağ, A. (2015). Öğretim elemanlarında örgütsel sinizm ve işe yabancılaşma arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü. İş Güç Dergisi, 17(4), 259-286.
• Diener, E. Emmons, R. A., Larsen R. J. and Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
• Duong, D. C. (2021). The impact of fear and anxiety of Covid-19 on life satisfaction: Psychological distress and sleep disturbance as mediators. Personality and Individual Differences, 178, 1-11.
• Galinsky, E., Bond, J. T. and Hill, E. J. (2004). When work works: a status report on workplace flexibility, New York: Families and work institut. Encyclopedia of Quality of Life and Welfare Research, 11(2), 308-311.
• Golden, T.D., Veiga, J.F. ve Simsek, Z. (2006). Telecommuting’s differential impact on work family conflict: Is there no place like home. Journal Of Applied Psychology, 91(6), 1340-1350.
• Gürbüz, S. (2019). Aracı, düzenleyici ve durumsal etki analizleri. Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara.
• Henriques, C. O., Marcenaro-Gutierrez O.D. and Lopez-Agudo, L. A. (2020). Getting a balance in the lifesatisfaction determinants of full-time and part-time Europe an workers. Economic Analysis and Policy, 67, 87-113.
• Kahya, C. (2018). Örgütsel sessizliğin işe yabancılaşma üzerindeki rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 984-993.
• Kalaycı, Ş. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın, Ankara.
• Karabal, C., Sağbaş M. ve Kaygın E. (2016). Mobbing ile örgütsel yabancılaşma arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 140-162.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatiksel analizler. Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul.
• Koruca, H. İ. ve Boşgelmez, G. (2018). İş yaşam dengesi ve esnek çalışma sisteminin çalışan memnuniyetine etkisinin değerlendirilmesi. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(4), 32-36.
• Mottaz, C. J. (1981). Some determinants of work alienation. The Sociological Quarterly, 22(4), 515-529.
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometic Theory (2nd ed.). McGraw Hill, New York.
• Polat, D. N. ve Türkmen F. (2019). Yaşam doyumu ve esnek çalışma üzerine bir araştırma. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, (13)19, 2017-2041.
• Stavrou, T. E. (2005). Flexible work bundles and organizational competitiveness: A cross-national study of the european work context. Journal Of Organizational Behavior, 26, 923-947.
• Zhu, Y., Zhang, L., Zhou, X., Li, C. and Yang, D. (2021). The impact of social distancing during COVID-19: A conditional process model of negative emotions, alienation, affective disorders, and post-traumatic stress disorder. Journal of Affective Disorders, 281, 131-137.