DEMOKRAT PARTİ İKTİDARINDA İBRAHİM ETEM MENDERES’İN İÇİŞLERİ BAKANLIĞI DÖNEMLERİ

Yıl 2019, Sayı: 47, 413 - 432, 19.12.2019

Bilgen Yetkin

https://doi.org/10.21563/sutad.855882

Öz

İbrahim Etem Menderes aslen Aydınlı olup 1899 yılında İzmir’de dünyaya gelmiştir. Politikaya Serbest Cumhuriyet Fırkası ile başlayan ve Cumhuriyet Halk Partisi ile devam eden Etem Menderes, 1950 seçimlerinde Demokrat Parti Aydın Milletvekili olarak meclise girmiştir. 10 yıl boyunca devam eden milletvekilliği sürecinde çeşitli bakanlıklarda bulunmuştur. Bunlardan biri de içişleri bakanlığı olup bu vazifeye iki kez getirilmiştir.
Etem Menderes’in ilk dönem içişleri bakanlığı oldukça yoğun geçmiştir. Bu dönemin faaliyetleri arasında doğu seyahati, vilayetlerin yeniden yapılandırılması, Nüfus Kanunu, yol, su ve elektrik gibi alt yapı çalışmaları, ülke asayişi ve Tevhid-i Zabıta Kanunu ön plana çıkmaktadır. Bununla birlikte yerel yönetimlerde demokratik düzenin zemin bulması için gayret gösterilmiştir. Etem Menderes’in ikinci dönem içişleri bakanlığı sırasında yine vilayetlerin yeniden yapılandırılması ve Nüfus Yazımı Kanunu üzerinde çalışılan konulardır. Bunun dışında 1955 belediye seçimleri dönemin önemli bir iç politika meselesidir. Ayrıca bu dönemde çok önemli bir yer tutan Toplantılar ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu mecliste kabul edilmiştir.
•

Anahtar Kelimeler

Etem Menderes, Demokrat Parti, TBMM, İçişleri Bakanlığı

Kaynakça

• AHMAD, Feroz - Bedia Turgay (1976). Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi 1945-1971, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• AYDEMİR, Şevket Süreyya (2001). Menderes’in Dramı (1899-1960), İstanbul: Remzi Kitabevi, 7. Basım.
• BAYAR, Celal (1986). Başvekilim Adnan Menderes, (Der. İsmet Bozdağ), İstanbul: Tercüman Tesisleri.
• BOZDAĞ, İsmet (1997). Menderes… Menderes… İstanbul: Emre Yayınları.
• GOLOĞLU, Mahmut (2013). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi- IV 1946-1950 Demokrasiye Geçiş, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• NADİR NADİ (1979). Perde Aralığından, İstanbul: Çağdaş Yayınları, 3. Basım.
• SAROL, Mükerrem (1983). Bilinmeyen Menderes I, İstanbul: Kervan Yayınları.
• TUNAYA, Tarık Zafer (1995). Türkiye’de Siyasî Partiler 1859-1952, İstanbul: Arba Yayınları.
• TURAN, Şerafettin (1999). Türk Devrim Tarihi IV-2 Çağdaşlık Yolunda Yeni Türkiye (14 Mayıs 1950- 27 Mayıs 1960), Ankara: Bilgi Yayınevi.
• YÜCEL, M. Serhan (2001). Demokrat Parti, İstanbul: Ülke Kitapları.