TÜRK RESMİNDE GÖÇ KONULU ESERLERİN RENK YAPISININ İNCELENMESİ: NURİ İYEM ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Sayı: 51, 363 - 382, 30.04.2021

Emine Nur Yılmaz Arıkan

https://doi.org/10.21563/sutad.984816

Öz

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde doğmuş ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde eğitim almış olan, Türk Resim Sanatının modernleşme sürecinin yeni dönem sanatçılarının eserleri ve kişilikleri her zaman araştırmalara konu olabilmiştir. Türk resminin yeni dönem sanatçılarının önemli isimlerinden Nuri İyem bu çalışmada ele alınarak göç konulu resimleri değerlendirilmiştir. Toplumsal değişimin önemli kırılma noktalarından olan “göç” olgusunu birçok Türk resim sanatçısı ele alarak eser vermiştir ancak; Nuri İyem ’in sadece göç konulu eserlerinin toplandığı basılı bir çalışmanın olması sanatçının eserlerini renk bağlamında daha etkin analiz etmeyi mümkün kılmıştır. Nuri İyem, Türkiye’de modern sanatın köksüzlüğü üzerine eleştirel bir tutuma sahip olmuştur ve kendi toplumsal gerçeklerinden beslenen bir tutumla, çağdaşlaşmanın aynı zamanda evrensel bir sanat yaratabilmenin temelinde kendi gerçekliğimize ait özelliklerin bulunması gerektiğini savunmuştur. Modernlikle yerelliği birleştirmeyi amaçlayan sanatçının eserlerinde kullandığı renk yapısını bilgisayar programları aracılığı ile analiz ederek ortaya koymak bu araştırmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Çalışma, kaynak tarama tekniğinin yanı sıra, renklerin oranlarını tespit etmek için yazılım aracılığı ile frekans analizi teknikleri kullanılarak nitel yöntemle gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk resmi, Renk, Göç, Nuri İyem

EXAMINING THE COLOR STRUCTURE OF WORKS ON MIGRATION IN TURKISH PAINTING: NURİ İYEM

Öz

The works and personalities of the Artists of new era of the modernization process of Turkish Art, who was born during the end of Ottoman empire and trained during the Republic of Turkey, have always been the subject of research. Nuri İyem, one of the important names of the artists of the new period of Turkish painting, is discussed in this study and his paintings on migration are evaluated. Many Turkish painting artists have painted about the phenomenon of migration, which is one of the important breaking points of social change, but the fact that Nuri İyem has a printed work in which only his migration themed paintings are collected, made it possible to analyze the artist’s works more effectively in the context of color. Nuri İyem has had a critical attitude on the rootlessness of modern art in Turkey, and he argued that the characteristics of our own reality should be found on the basis of modernization and creating a universal art with an attitude that feeds on its own social realities. The main axis of this research is to analyze and reveal the

Anahtar Kelimeler

Turkish painting, Color, Migration, Nuri İyem

Kaynakça

• Aksoy, Ş. (2006). Renk bilgisi ve renkli çalışmalar. Özsoy, V. (Ed.), Yöntem ve Teknikleriyle Görsel Sanatlar Eğitiminde Uygulamalar içinde Ankara: Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları.
• Altınkurt, L. (2003). Sanat eğitiminde renk ve Anadolu güzel sanatlar liselerinde uygulanışı (Yayımlanmamış Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Arıkan, A. (2009). İmgeden baskıya grafik tasarım. Konya: Eğitim Akademi Yayınevi.
• Artut, K. (2004). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aydın, E. D. (2004). Temel tasarıma çağdaş yaklaşımlar. İstanbul: Mor Ajans.
• Berk, N. & Turani, A. (1981). Başlangıcından bugüne çağdaş Türk resim sanatı tarihi-2. İstanbul: Tiglat Basımevi.
• Can Koç, D. & Altıntaş, O. (2016). Bedri Rahmi Eyüboğlu-Neşet Günal-Nuri İyem-Mehmet Pesen-Nedret Sekban eserlerinin yapı kategorileri bakımından incelenmesi. İdil Dergisi, 23(5), 831-863, doi: 10.7816/idil- 05-23-04
• Dikener, O. & Arıkan, A. (2010). Sanat ve tasarım eğitiminin renklerin anlamlandırılması üzerindeki etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy Humanities, 5(2), 328-340. article number: 4C0043.
• Evin Sanat Galerisi. (2007) Nuri İyem göç resimleri. İstanbul: Mas Matbaacılık.
• Gökaydın, N. (2002). Temel sanat eğitimi. Ankara: MEB Yayınları.
• Hilliard, B. (2013). Colour psychology, Erişim adresi: http://www.seahorses consulting.com/DownloadableFiles/ColourPsychology.pdf
• Holtzschue, L. (2009). Rengi anlamak (F. Akdenizli, Çev.). İzmir: Duvar Yayınları.
• Holtzschue, L. (2011) Understanding color: an introduction for designers. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
• Keş, Y. (2009). Elektronik yayıncılık ve web tasarım. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Kılıç, E. (2013). Çağdaş Türk Resminde geleneksel etkileşim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(6), 327-340.
• Kılıç, L. (1994). Görüntü estetiği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Öztuna, H. Y. (2007). Görsel iletişimde temel tasarım. İstanbul: Tibyan Yayıncılık.
• Puhalla, D.M. (2005). Color as cognitive artifact: a means of communication – Language And Message A dissertation submitted to the Graduate Faculty of North Carolina State University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Design.
• Şenyapılı, Ö. (1996). Görsel sanatlar ve iletişim. Ankara: Sanat Yapım Yayıncılık.
• Color extraction, TinEye. (t.y.). https://labs.tineye.com/color/