HUKUK YARGILAMASINDA ÖN İNCELEME

Yıl 2020, Sayı: 41, 511 - 542, 01.01.2020

Adem Albayrak

Öz

Ön inceleme hukuk yargılamasında
hem ilk derece yargılamasında hem de
istinaf ve temyiz incelemesinde düzenlenen bir hukukî müessese olmakla birlikte
ilk derecedeki ön inceleme ile istinaf ve
temyiz incelemesindeki ön inceleme hiç
de benzer değildir. Ancak amaç yönünden
tam bir benzerlik söz konusudur. Zira her
üç alanda da ön incelemenin amacı, yargılamanın gecikmemesi ve usul ekonomisine uygun olarak sonuçlandırma hedefini
gerçekleştirmektir.
Ön inceleme, dilekçeler aşaması ile
tahkikat aşaması arasında ayrı ve bağımsız bir aşama olacak şekilde, beş yargılama
aşamasından biri olarak öngörülmüştür.
Bu aşamada ilk itirazlar ve dava şartları yönünden dosyanın bir incelemeye tabi tutulması ve tarafların uyuşmazlık içerisinde
olduğu konular ile anlaştıkları konuların
ayrılarak, delillerin toplandığı ve değerlendirildiği tahkikat aşamasına eksiksiz ve
hazır bir şekilde geçilmesi istenmiştir. Ön
inceleme kurumu, dilekçelerin karşılıklı
verilmesi aşaması tamamlandıktan sonra
ve tahkikat aşamasından önce düzenlenmiş, böylelikle hem tarafların, hem taraf
vekillerinin hem de hâkimlerin duruşmaya
hazırlıklı çıkmaları sağlanmak istenmiştir.
Ön inceleme kurumu, dilekçelerin karşılıklı
verilmesi aşaması tamamlandıktan
sonra ve tahkikat aşamasından önce
düzenlenmiş, böylelikle hem tarafların,
hem taraf vekillerinin hem de hâkimlerin
duruşmaya hazırlıklı çıkmaları sağlanmak
istenmiştir. Ön inceleme duruşmasında
tahkikat aşamasına geçilmeden gerekli
hazırlıkların bitirilmesi, dava şartları ve
ilk itirazlar hakkında gerekli kararların
verilmesi, tarafların sulh ve arabuluculuğa
teşviki sağlanacak, bundan sonra tarafların
uyuşamadıkları konuların belirlenmesi ve
tahkikata geçilerek yargılamanın makul
sürede sonuçlandırılması sağlanmış
olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ön İnceleme, Dava Şartları, İlk İtirazlar, Sulh ve Arabuluculuğa Teşvik

Preliminary Examination in Civil Procedures

Öz

Kaynakça

• AKKAYA, Tolga; Medeni Usul Hukukunda İstinaf, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2009.
• • ALBAYRAK, Adem; Hukukta İstinaf Uygulaması, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• • ALBAYRAK, Adem/GÖZÜTOK, Zeki; Hukuk Yargılamasında Duruşma Yönetimi, Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• • ALBAYRAK, Adem; Hukukta İstinaf Uygulaması, Adalet Yayınevi, 3. Baskı, Ankara 2017.
• • ARSLAN, Ramazan; Medeni Usul Hukukunda Dürüstlük Kuralı, S Yayınları, Ankara 1989.
• ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder / TAŞPINAR AYVAZ, Sema / HANAĞASI, Emel; Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayıncılık, 5. Baskı, Ankara 2019.
• • ATALI, Murat; Pekcanıtez Usul, Medeni Usul Hukuku, C. 3, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2017.
• • ATALI, Murat / ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin; Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2019.
• • ERMENEK, İbrahim; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Ön İnceleme, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, Yıl: 2011, s. 139 – 177.
• • GÖRGÜN, L. Şanal/BÖRÜ, Levent/TORAMAN, Barış / KODAKOĞLU, Mehmet; Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 8. Baskı, Ankara 2019. • GÖZÜTOK, Zeki; Hukuk Davalarında İstinaf ve Temyiz Uygulama Rehberi, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
• • KARSLI, Abdurrahim; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Dilekçeler ve Ön İnceleme Aşamasının Değerlendirilmesi, 10. Medeni Usul ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı, 1-2 Ekim 2012, İzmir, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, s. 416-426.
• • KARSLI, Abdurrahim/KOÇ, Evren/KONURALP, Cengiz Serhat; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Problemli Konular, Alternatif Yayıncılık, İstanbul 2014.
• • KURU, Baki; İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, 2. Baskı, Ankara 2018.
• • ÖZEKES, Muhammet; Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara 2017.
• • PEKCANITEZ, Hakan; Pekcanıtez Usul, Medeni Usul Hukuku, C. 2, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2017.
• • PEKCANITEZ, Hakan; HMK Hakkında Genel Değerlendirme, 10. Medeni Usul ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı, 1-2 Ekim 2012, İzmir, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, s. 461-476.
• • PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/ÖZEKES, Muhammet; Medeni Usul Hukuku, On iki Levha Yayıncılık, 7. Baskı, İstanbul 2019.
• • TANRIVER, Süha; Medeni Usul Hukuku, C. 1, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
• • TOPEL ÇELİKOĞLU, Cengiz; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yargılama Modelinde Öninceleme Safhası, e-akademi, Temmuz 2012, S. 125, s. 1-65, http://e-akademi.org/makaleler/ctcelikoglu-1.pdf .
• • TUTUMLU, Mehmet Akif; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Yeni ve Değişik Hükümlerinin Yorumu, Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2012.
• • YILMAZ, Ejder; Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Yetkin Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara 2013.