PAZARLAMACININ SÖZLEŞME YAPMAYA YETKİLENDİRİLMESİNDE YAZILI ŞEKİL ŞARTI

Yıl 2020, Sayı: 44, 83 - 98, 15.10.2020

Sercan Uçar

Öz

Pazarlamacılık sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ile birlikte pozitif hukukumuza dâhil olmuştur. Bununla birlikte anılan sözleşme, başta düzenlenme yeri ve hukuki niteliği olmak üzere, pek çok tartışmayı beraberinde getirmiştir. Bu tartışmalardan birisi de pazarlamacının sözleşme yapmaya yetkilendirilmesinde yazılı şekil şartına dairdir. Doktrinde, yazılı şekil şartının kapsamı ve hukuki niteliği yoğun biçimde tartışılmaktadır. Çalışmada, yazılı şekil şartına dair anılan iki sorun üzerinde durulmuştur. Bu incelemede, ilk olarak, İsviçre hukuku (yasal düzenlemeler ve doktrinde ifade edilen görüşler) dikkate alınmıştır. Zira yazılı şekil şartı konusunda Türk Borçlar Kanunu ve İsviçre Borçlar Kanunu hükümleri paralellik göstermektedir. İkinci olarak, ticaret hukukuna hâkim ilkeler gözetilmiştir. Zira pazarlamacılık sözleşmesine dair Türk Borçlar Kanunu hükümleri, çoğunlukla, işveren ile pazarlamacı arasındaki iç ilişkiyi düzenlemektedir. Bu sebeple pazarlamacının tacir yardımcısı niteliği ile ilintili olan sözleşme yapma yetkisine dair sorunları çözmeye elverişli değildir. Çalışmada ilk olarak yazılı şekil şartının kapsamı belirlenmiştir. Akabinde ise, yazılı şekil şartına aykırılığın iç ve dış ilişki bakımından hukuki sonuçları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tacir Yardımcısı,, Pazarlamacı,, Pazarlamacılık Sözleşmesi,, Sözleşme Yapma Yetkisi,, Yazılı Şekil Şartı.

The Written Form in the Authorisation of the Traveling Salesman to Enter into an Agreement

Öz

Traveling salesman agreement is incorporated into the Turkish Positive Law with the Turkish Code of Obligations Law No 6098. However, the said agreement came with a lot of disputes, in particular, the place in which it is regulated and its legal nature. One of these disputes concerns the written form requirement in the authorization of the traveling salesman to enter into an agreement. The scope and legal nature of the written form requirement are intensively discussed in the doctrine. This study dwells on two problems as to the written form requirement. This review is based on two pillars. Firstly, the Swiss law (legal regulations and approaches in the doctrine) is taken into account. Because the provisions of the Turkish Code of Obligations have parallels with those of the Swiss Code of Obligation. Secondly, the governing principles of commercial law are considered. The provisions of the Turkish Code of Obligation on traveling salesman agreement often regulate the internal relationship between the employer and the traveling salesman. For this reason, it is not appropriate for the settlement of disputes as to the authorization of traveling salesman to enter into an agreement, which is associated with the assistant merchant capacity. In the Study, firstly the scope of the written form requirement is established. Subsequently, the legal consequences of the breach of the written form requirement are scrutinized in terms of internal and external relationship.

Anahtar Kelimeler

Merchant Assistant,, Traveling Salesman,, Traveling Salesman Agreement,, Authority to Enter Into an Agreement,, Written Form Requirement.

Kaynakça

• Abegg, Andreas: Präjudizienbuch OR Rechtsprechung des Bundesgerichts (1875-2015), Zürich 2016.
• Akdeniz, Umut: “Pazarlamacılık Sözleşmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, C. 17, S. 4.
• Ayhan, Rıza/Çağlar, Hayrettin/Özdamar, Mehmet: Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2019.
• Ayoğlu, Tolga: “Bağlı ve Bağımsız Tacir Yardımcıları Açısında Getirilen Yenilikler”, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun Ticari İşletme Alanında Getirdiği Yenilikler Sempozyumu, İstanbul 2012.
• Canarslan, Gökçe: “Türk Borçlar Kanunu’na Göre Pazarlamacılık Sözleşmesi”, Legal Hukuk Dergisi, 2015, C. 13, S. 156.
• Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat: İş Hukuku Dersleri, İstanbul 2019.
• Dulay Yangın, Dilek: “Hizmet Sözleşmesinin Bir Türü Olarak Pazarlamacılık Sözleşmesi ve Unsurları (Hukuk Genel Kurulu Kararı İncelemesi)”, Prof. Dr. Savaş Taşkent’e Armağan, İstanbul 2019.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip/Hatemi, Hüseyin/Serozan, Rona/Arpacı Abdülkadir: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Birinci Cilt, İstanbul 2017.
• Koç, Derviş: Pazarlamacılık Sözleşmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2014.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı, C. 1: Bireysel İş Hukuku, Ankara 2019.
• Oğuzman, M. Kemal/Öz: M. Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, İstanbul 2018.
• Rehbinder, Manfred/Stöckli, Jean Fritz: Der Arbeitsvertrag Art. 331-355 und Art. 361-362 OR (Berner Kommentar), Zürich 2014.
• Senti, Christoph: “Gestaltungsmöglichkeiten beim Handelsreisendenvertrag”, AJP, 2017.
• Staehelin, Adrian: Der Arbeitsvertrag: Art. 330b-355 OR, Art. 361-362 OR (Zürcher Kommentar Band/Nr. V/2c), Zürich 2014.
• Streiff, Ullin/von Kaenel, Adrian/Rudolph, Roger: Arbeitsvertrag (Praxiskommentar zu Art. 319-362 OR), Zürich 2012.
• Şermet, Begüm: “İş Hukukunda Esneklik ve Atipik İş Sözleşmeleri”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2014, C. 9, S. 123-124.
• Topçuoğlu, Metin: “Yeni Tacir Yardımcısı Pazarlamacı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2011, C.1, S.2.
• Topuz, Murat: “6098 Sayılı Borçlar Kanunu Uyarınca Pazarlamacılık Sözleşmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2013, C. 19, S. 1.
• Truniger, Philipp: Schweizerisches Obligationenrecht (OFK-Orell Füssli Kommentar), Zürich 2016.
• Tuncay, Can: “Pazarlamacılık (Ticari Gezgin) Sözleşmesi ve Düşündürdükleri”, Çimento İşveren Dergisi, 2012, C. 26, S. 2.
• Ülgen, Hüseyin/Helvacı, Mehmet/Kaya, Arslan/Nomer Ertan, N. Füsun: Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2019.
• Yalman, Gökhan: Yeni Türk Borçlar Kanunu’na Göre Pazarlamacılık Sözleşmesi, Ankara 2017.