YABANCILARIN ÇALIŞMA İZNİ MUAFİYETLERİNE DAİR BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2021, Sayı: 47, 215 - 246, 06.07.2021

Talat Kaya

Öz

Yabancıların Türkiye’de çalışmaları esas
itibariye çalışma izni almalarına bağlıdır.
Bazı yabancılar ise işin niteliği gereği
çalışma izni almaktan muaf tutulmuştur.
Çalışma izni ve çalışma izni muafiyeti
mekanizmaları; mahiyetleri, verilme
gerekçeleri ve doğurdukları sonuçlar
bakımından birbirlerinden farklı özellikleri
haizdirler. Bununla birlikte UİK’te çalışma
izni muafiyeti kurumunun pek çok yönüyle
çalışma iznine atıfla düzenlenmesi; bazı
durumlarda çalışma izni muafiyetinin
mahiyetine uygun düşmemiş, bazı yerlerde
ise kafa karışıklığına neden olmuştur. Bu tür
olumsuzlukların giderilmesi bakımından UİK
ve ilgili kanunlarda birtakım değişiklik ve
düzeltmelerin yapılması gerekmektedir. İlave
olarak UİK’in yürürlüğe girmesinin üzerinden
dört buçuk yıla yakın bir zamanın geçmesine
rağmen halen çıkarılmayan uygulama
yönetmeliğinin bir an evvel çıkarılarak
kanunun uygulanması bakımından gerekli
açıklığın sağlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çalışma İzni Muafiyeti, Çalışma İzni, Çalışma Hakkı, Yabancı, UİK

An Evaluation on Work Permit Exemptions for Foreigners

Öz

In essence, foreigners need a work permit
to work in Turkey. Some foreigners, however,
are exempted from obtaining work permits
due to the nature of the circumstances.
Work permit and work permit exemption
are two different mechanisms, in terms of
characteristics, natures, reasons for issuance
and consequences. However, regulation of
work permit exemptions in the International
Labour Force Law (ILFL) with reference to
the work permit in many aspects, does not
only comply with the nature of the work
permit exemption, but also cause confusions.
In order to eliminate such problems, some
adjustments and amendments should be made
in the ILFL and related laws. In addition, it
is necessary to provide the necessary clarity
in terms of the implementation of the ILFL
by enacting the implementation regulation,
which has not been issued yet despite four and
a half years have passed since the entry into
force of the ILFL.

Anahtar Kelimeler

Work permit exemption, Work permit, Right to Work, Foreigner, ILFL

Kaynakça

• 4817 sayılı mülga Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun (YÇİHK), Genel Gerekçe, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/ TBMM/d22/c006/tbmm22006038ss0038.pdf (Erişim tarihi 16.01. 2021.
• 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu Genel Gerekçesi, http://www2.tbmm. gov.tr/d26/1/1-0727.pdf (Erişim Tarihi 29.10.2020).
• ASAR Aydoğan, Yabancılar Hukuku, 6. Baskı, Seçkin Yayınları, 2020.
• AYBAY Rona /DARDAĞAN KİBAR Esra, Yabancılar Hukuku, 3. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2010.
• AYGÜL Musa, Yabancıların Çalışma Hakkı (Hürriyeti) ve Yabancılara Çalışma İzni Verilmesinde İdarenin Takdir Yetkisi, Yetkin Yayınları, 2019.
• AYGÜN Mesut, “Vatandaş veya İmtiyazlı Yabancı Olma Yönünde Kabul Edilen Düzenlemelere Sığınmacılar Açısından Eleştirel Bir Bakış: Uzun Dönem İkamet İzni, Turkuaz Kart Sahipliği ve Vatandaşlık Hakkı Çerçevesinde”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 37 S: 2, 2018, s. 167-194.
• ÇALIŞKAN Zeynep, “GATS Anlaşması Bağlamında Yabancıların Çalışma Hakları” Milletlerarası Özel Hukukta Güncel Konular Sempozyumu, Eskişehir, 21-22 Nisan 2016, Edt. TİRYAKİOĞLU Bilgin/AYGÜN Mesut /ÖNAL Ali /ALTIPARMAK A. Kübra / KAYA Cansu, Yetkin Yayınları, 2016, s. 225-242.
• ÇELİKEL Aysel/ÖZTEKİN GELGEL Günseli, Yabancılar Hukuku, Yenilenmiş 25. Baskı, Beta Yayınları, 2020.
• ÇÖRTOĞLU KOCA Sema, “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Uyarınca Yabancıların Türkiye›de İkameti ve Uzun Dönem İkamet İznine İlişkin Değerlendirmeler», Ankara Barosu Dergisi, Sayı 2016/2, 2016, s. 43-88.
• DEMİRKOL Berk, “Yabancıların Türkiye’de Çalışması ve Uluslararası İşgücü Kanunu”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.1, 2018, s. 421-482.
• DOĞAN Vahit, Türk Vatandaşlık Hukuku, 16 Baskı (Tıpkı Basım), Savaş Yayınevi, 2020, (Vatandaşlık).
• DOĞAN Vahit, Türk Yabancılar Hukuku, Güncellenmiş 5. Baskı, Savaş Yayınevi, 2020 (Yabancılar).
• ERKAN Mustafa, “Uluslararası Koruma Başvuru Sahipleri, Uluslararası Koruma Ve Geçici Koruma Statüsü Sahiplerinin İş Piyasasına Erişiminin Değerlendirilmesi,” Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C: 37, 2018, s. 221-247.
• ERTEN Rifat, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Hakkında Genel Bir Değerlendirme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XIX, S: 1, 2015, s. 3-51.
• ESEN Emre, Türk Hukukunda Yabancıların İkamet İzinleri, Beta Yayınları, 2019.
• ERDEM B. Bahadır, Türk Vatandaşlık Hukuku, 7. Baskı, 2019.
• ERGİN Hediye, Türk Hukukunda Yabancıların Çalışma İzinleri, Beta Yayınları, 2017.
• EKŞİ Nuray, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, 5. Baskı, Beta Yayınları, 2018.
• GÜNGÖR Gülin, Tâbiiyet Hukuku, 8. Baskı, Yetkin Yayınları, 2020.
• IŞIK Halil Alperen, Türk Hukukunda Yabancıların Çalışma Hakkının Hukuki Niteliği ve Çalışma İzni Verilmesinde İdarenin Takdir Yetkisi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2015; https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (Erişim Tarihi 17.01.2021).
• KAVLAK Bengül, “Uluslararası İşgücü Kanunu ile Getirilen bir Yenilik: Turkuaz Kart”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, S: 2, 2019, s. 337-362.
• KAYA Talat, Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmalarının İç Hukukta Uygulanması, Legal Yayınları, 2015.
• ÖZTÜRK Neva Övünç, “1951 Tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme Çerçevesinde Mülteci Statüsünün Sona Ermesine Yönelik Ölçütlerin İncelenmesi ve Türk Hukuku Üzerindeki Yansımalarının Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:65, S:2, 2016, s. 393-448.
• SARGIN Fügen, “Türkiye’de Öğrenim Gören Yabancı Öğrencilerin Türkiye’ye Giriş, Türkiye’de İkamet Etme Ve Çalışma Hakları”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni 17 / 1-2 2011, s. 317-354.
• TEKİNALP Gülören, Türk Yabancılar Hukuku, Yenilenmiş 8. Baskı, Beta Yayınları, 2003.
• TEKSOY Barış, “Yabancıların Çalışma Hakkı ile İlgili Güncel Meseleler”, Milletlerarası Özel Hukukta Güncel Konular Sempozyumu, Eskişehir, 21-22 Nisan 2016, Edt. TİRYAKİOĞLU Bilgin/AYGÜN Mesut /ÖNAL Ali /ALTIPARMAK A. Kübra / KAYA Cansu, Yetkin Yayınları, 2016, s. 245-272.
• TİRYAKİOĞLU Bilgin, “Türk Hukukunda Yabancıların Oturma ve Çalışma Hakkı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 46, S: 1, 1997, s. 67-84.