The Liability of in Accidents Restricted due to Mental Illness and Right of Recourse of Insurer

Yıl 2022, Sayı: 52, 97 - 124, 03.10.2022

İsa Akansel

https://doi.org/10.54049/taad.1183571

Öz

For those who comply with the definition of disabled in article 7/2b of the Special Consumption Tax Law No. 4760, vehicle purchases have been facilitated by exemption to special consumption tax. The definition of disability in the article mostly includes people with mental illness too. In order to restrict the mentally ill people, it is generally requested from the peace court to appoint a guardian by application. In accordance with the law no. 4768, the tax-exempt vehicle is purchased on behalf of the restricted and, although the owner is the restricted, often used by the guardian. However, due to the fact that they are operated, motor vehicles carry the risk of creating danger at any time. In cases where the vehicle of the person restricted due to mental illness is involved in a (traffic) accident, the liabilities of the restricted and the guardian are different. The study examines the liabilities of the restricted and the guardian against the damaged party within the scope of compulsory liability insurance, if the vehicle owned by the restricted is involved in an accident.

Anahtar Kelimeler

Fairness liability, liability of motor vehicle operator, compulsory liability insurance

AKIL HASTASI KISITLININ ARACININ KAZAYA KARIŞMASI HALİNDE SORUMLULUK VE SİGORTACININ RÜCU HAKKI

Öz

4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/2-b maddesinde belirlenen engelli tanımı kapsamında bulunanların özel tüketim vergisinden muaf tutularak araç alımları kolaylaştırılmaktadır. Maddede belirtilen engelli kapsamına çoğunlukla akıl hastası olan kişiler de girmektedir. Akıl hastası bu kimselerin kısıtlanması için genellikle sulh hukuk mahkemesine başvurularak vasi atanması istenilmektedir. 4760 Sayılı Kanun uyarınca vergiden muaf olan araçlar kısıtlı adına alınarak bu kişiler malik olmakta, çoğu zaman da vasi bu aracı kullanmaktadır. Ancak motorlu araçlar işletilmesi sebebiyle her an tehlike yaratma ihtimali içindedir. Kısıtlı adına alınan aracın kazaya karışması durumunda akıl hastası kısıtlının ve vasinin sorumlulukları farklılık arz eder. Çalışmamızın konusunu kısıtlının malik olduğu aracın kazaya karışması halinde, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında kısıtlı ve vasinin zarar görene karşı sorumluluğu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hakkaniyet sorumluluğu, motorlu araç işletenin sorumluluğu, zorunlu mali sorumluluk sigortası

Kaynakça

• Acar Umut A, Vesayet Kurumu ve Vasinin Sorumluluğu (2. Baskı, Seçkin Yayınları 2021).
• Akıntürk T ve Ateş D, Aile Hukuku C 2 (20. Baskı, Beta Yayınları 2017).
• Akipek J, Akıntürk T ve Ateş D, Kişiler Hukuku C 1 (15. Baskı, Beta Yayınları 2019).
• Altop A, Hakkaniyet Sorumluluğu İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (2007) 6 (1) 7-16.
• Antalya G, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C V/1, 2 (2. Baskı, Seçkin Yayınları 2019).
• Aral F, Temyiz Kudretinden Mahrum Şahısların Hukuki Sorumluluğu, Batider (1980) 10 (3) 733-758.
• Arseven H, Sigorta Hukuku (2. Baskı, Beta Yayınları 1991).
• Arslan A. S, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasından Doğan Rücu Davaları (2010) 88 TBB Dergisi 195-224.
• Başoğlu B, Sözleşme Dışı Kusursuz Sorumluluk Hukuku ve Özellikle Tehlike Sorumluluğuna İlişkin Değerlendirmeler (2015) 6 (2) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 29-56.
• Bellican C, Küçüğün (Çocuğun) Kusur, Büyüğün (Ev Başkanının) Kusursuz Sorumluluğu (2010) 2 (5) Fasikül Hukuk Dergisi 34-39.
• Can Mertol, Türk Özel Sigorta Hukuku C 1 (1. Baskı, Adalet Yayınevi 2018).
• Cicim Uluğ İ ve Korkmaz N, Sorumluluk Sigortalarında Zarar Görenin Sigortacı Aleyhine Açtığı Davanın Medeni Usul Hukukuna Ait Bazı Hükümler Bakımından İncelenmesi (2020) 10 (1) 53-93.
• Çelik A. Ç, Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve Ceza Sorumluluğu (3. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2021).
• Dural M, Öğüz T ve Gümüş M. A, Aile Hukuku C 3 (15. Baskı, Filiz Kitabevi 2020).
• Dural M, Öğüz T, Kişiler Hukuku C 2 (19. Baskı, Filiz Kitabevi 2018).
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (16. Baskı, Yetkin Yayınları 2013).
• Eren F, Karayolları Trafik Kanununa Göre Motorlu Araç İşletenin Akit Dışı Sorumluluğunun Hukuki Niteliği ve Unsurları (1987) 39 AÜHFD 159-212.
• Erkan V ve Yücer İ, Ayırt Etme Gücü (2011) 60 (3) AÜHFD 485-522.
• Gençcan Ö U, Vesayet Hukuku (3. Baskı, Yetkin Yayıncılık 2019).
• Gökcan H T, Hukuki Sorumluluk, Tazminat, Sigorta ve Rücu Davaları (9. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2018).
• Helvacı İ, Temyiz Kudretinden Yoksun Şahısların Hukuki Sorumluluğu Üzerine (1997) 55 İÜHFM 146-171.
• Karasu R, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Hükümlerinin Değerlendirilmesi (2015) 6 (4) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 683-706.
• Karasu R, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) (1. Baskı, Yetkin Yayıncılık 2016).
• Kaya A, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Sorumluluk Sebeplerinin Yarışması (2016) 1 (2) Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 207-218.
• Kayıhan Ş ve Bağcı Ö, Türk Özel Sigorta Hukuku Dersleri (4. Baskı Umuttepe Yayınları 2019).
• Kender R. Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku (17. Baskı, On İki Levha Yayınları 2021).
• Kılıçoğlu M, Aile Hukuku (6. Baskı, Turhan Kitabevi 2022).
• Kılıçoğlu M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (25. Baskı, Turhan Kitabevi 2021).
• Kılıçoğlu M, Medeni Hukuk, (3. Baskı, Turhan Kitabevi 2019).
• Kılıçoğlu M, Trafik Kazaları Tazminat-Sigorta-Rücu ve Yargıtay Uygulaması (1. Baskı, Bilge Yayınevi 2014).
• Kocaağa K, Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması (2006) 10 (1,2) GÜHFD 33-54.
• Koç N, Türk Medeni Kanunundaki Düzenlemeler Işığında Vesayet Hukukuna Genel Bir Bakış (2005) 7 (0) 99-120.
• Koçano Rodoslu E, Ev Başkanının Sorumluluğu, (2014) 63 AÜHFD 879-899.
• Omağ M K, Türk Hukukunda Sigortacının Hukuki Halefiyeti (1. Baskı, Vedat Kitapçılık 2011).
• Oğuzman M K ve ÖZ T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C 2 (16. Baskı, Vedat Kitapçılık 2021).
• Oğuzman M K, Seliçi Ö ve Oktay-Özdemir S, Kişiler Hukuku (20. Baskı, Filiz Kitabevi 2021).
• Özdamar M ve Doğan B, Sigorta Hukuku (1. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020).
• Özel Ç, Türk Özel Hukukunda Sözleşme Dışı Sorumluluk Olgularına Genel Bir Bakış (2000) 18 (2) HÜİİBFD 415-432.
• Öztan B, Aile Hukuku (6. Baskı, Turhan Kitabevi 2015).
• Reisoğlu S, Türk Borçlar Hukuku (25. Bası, Beta Yayınları 2014).
• Şenocak K, Hukuki Himaye Sigortası (1. Baskı, Dayınlarlı Hukuk Yayınları 1993).
• Tandoğan H, Türk Mesuliyet Hukuku (Birinci Basıdan Tıpkı Basım, Vedat Kitapçılık 2010).
• Ulaş I, Uygulamalı Zarar Sigortaları Hukuku (8. Baskı, Turhan Kitabevi 2012).
• Ünan S, Türk Ticaret Kanunu Şerhi 6. Kitap: Sigorta Hukuku C 2 (1. Baskı, On İki Levha Yayınları 2016).
• Yazıcıoğlu E, Sorumluluk Sigortalarında Sigortacının Kanuni Halefiyeti, Sigorta Hukuku Sempozyumları (1. Baskı, On İki Levha Yayınları 2018), 483.