Etik ile Ahlâk Arasında: Türkçe Ahlâk Felsefesi Literatürüne Dair Etik Kavramı Kullanımı Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2011, Sayı: 17, 167 - 204, 01.05.2011

Hümeyra Özturan

Öz

Bu makalede Türkçe ahlâk felsefesi telifatı; felsefe sözlükleri, ansiklopedileri, ahlâk düşüncesine giriş ve ahlâk düşüncesi tarihi kitapları, konu ve filozof merkezli ahlâk felsefesi çalışmaları ile pratik ahlâka ilişkin yayınlar çerçevesinde, etik ve ahlâk terimlerinin kullanımı bakımından değerlendirilmiştir. Söz konusu değerlendirmede ilk olarak etik teriminin, belli bir felsefe çevresi tarafından ahlâk ve ahlâk felsefesi kavramlarından ayırt edilmek suretiyle, ahlâkın felsefî düzeyde araştırılmasını ifade eden yegâne kavram olarak teklif edildiği tespit edilmektedir. Ancak değerlendirmenin neticesinde, 1970’li yıllarda görünür hale gelip 80’li yıllarda daha ziyade tıp ahlâkı eserlerinde, 90’lı yıllardan itibaren de pek çok ahlâk felsefesi çalışmasında kullanılmaya başlanan etik teriminin, söz konusu ayırıma hiç de uymayan bir şekilde Türkçe literatürde yer aldığı ortaya çıkmaktadır. Makalede ayrıca ahlâk teriminin normatif olduğu gerekçesiyle felsefî literatürün dışında kalması gerektiği iddiası da yine mevcut literatür üzerinden tartışılmaktadır. Makalenin sonunda ek olarak,“1928 Sonrası Türkçe Ahlâk Felsefesi Telifleri Bibliyografyası” yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ahlâk, Ahlâk felsefesi, Etik, Dil, Felsefe tarihi, Felsefe sözlüğü

Between Ethics and Morals: An Evaluation of Turkish Moral Philosophy Over the Usage of Ethics as a Concept

Öz

This article evaluates the following genres in terms of the usage of ethics and morality: compilations of Turkish moral philosophy, philosophy dictionaries, encyclopedias, books on introduction to moral thought and the history of moral thought, and publications related to practical ethics. The article has as a starting point the observation that there is a distinct difference between the concept of ethics as it refers to the study of morality at a philosophical level and the concepts of morality and the philosophy of morality. However, the conclusion demonstrates that the course of ethics in Turkish literature has been contrary to this distinction. Furthermore, the argument that ethics must be expanded beyond a philosophical discourse because it is general in nature is discussed. “A Bibliography of Studies on Turkish Moral Philosophy After 1928” is provided at the end of the article.

Anahtar Kelimeler

Morality, Moral Philosophy, Ethic, History of Philosphy, Philosophy Dictonary